100 χρόνια Ρίτα Χέιγουορθ

Είναι η εποχή του ασπρόμαυρου σελιλόιντ, ωστόσο οι κοκκινομάλλες ξεχωρίζουν. Η Κάθριν Χέπμπορν δίπλα στον Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ, στο «Africa Queen», η Μορίν Ο’ Σάλιβαν ως Τζέιν δίπλα στον Ταρζάν, η Ρίτα Χέιγουορθ ως Τζίλντα… Η μόνη ένδειξη ότι αυτές οι θεές ήταν κοκκινομάλλες βρισκόταν στα φουαγιέ των κινηματογράφων και τις αφίσες τους, αλλά και σε καρτ ποστάλ που κυκλοφορούσαν σε σάκους φαντάρων ή κελιά φυλακισμένων. Η μπίζνα είχε στηθεί από άγνωστους μερακλήδες, που χρωμάτιζαν αφίσες και κάρτες με το χέρι και στη συνέχεια τις πουλούσαν στους ιδιοκτήτες των σινεμά αλλά και σε κάθε ενδιαφερόμενο διά… πάσαν χρήσιν.

Μια από τις φετίχ κοκκινομάλλες της εποχής, αν και όχι φυσική, ήταν και η Ρίτα Χέιγουορθ. Χορεύτρια, ηθοποιός, ερωμένη σπουδαίων ανδρών. Κόκκινα της φράουλας μαλλιά, αφάνταστη θηλυκότητα – δεν χρειαζόταν να κάνει τίποτα ιδιαίτερο για να αναγκάσει τους άντρες να ιδρώσουν.  Έκανε μια μεγάλη αλλά άνιση καριέρα, νόσησε από Αλτσχάιμερ στα 42 και πέθανε κατάκοιτη και σχεδόν ανήμπορη στα 68 της. Γεμάτη οργή, κυρίως για τους γονείς της και τον παραγωγό της Columbia, Χάρι Κον. Με συμπεριφορά αλκοολικής, χωρίς να πίνει σταγόνα. Ειρωνία της ζωής: Λέγεται ότι το κοκτέιλ Μαργαρίτα πήρε το όνομά του από τη Χέιγουορθ... Έζησε μια μυθιστορηματική ζωή, ρούφηξε αχόρταγα όλη τη χλιδή και το χολιγουντιανό glamour, δεν αρκέστηκε σε μερικά περιπετειώδη ειδύλλια, αλλά έκανε τέσσερις γάμους συμφέροντος (σε σύνολο πέντε). Κι ενώ είναι μάλλον εύκολο να περιγράψεις την άνοδο και την επιτυχία της Ρίτας Χέιγουορθ, η απότομη πτώση της παραμένει ένα άλυτο μυστήριο. Αλλά ας τα πάρουμε από την αρχή.

Ποια ήταν η Ρίτα: Κόρη του Ισπανού χορευτή Εδουάρδο Κανσίνο, η Μαργαρίτα γεννήθηκε πριν από 100 χρόνια, στις 17 Οκτωβρίου. Από την ηλικία των 3 σπούδαζε χορό, αν και της φαινόταν βαρετή διαδικασία. Δεν της έπεφτε λόγος, ήταν η επιθυμία του πατέρα και έπρεπε να υλοποιηθεί. Μέχρι τα 12 είχε αναπτύξει όλα τα σωματικά προσόντα που θα της χάριζαν τον θαυμασμό των ανδρών για μια ζωή. Ο πατέρας της την ανέβασε στη σκηνή, όπου τρία χρόνια αργότερα την εντόπισε το μεγάλο κεφάλι της Fox και της έδωσε το πρώτο της συμβόλαιο. 16 χρονών έκανε ντεμπούτο στην ταινία «Η Κόλαση του Δάντη» (1935). Πολύ νέα ακόμα για να βιώσει την επιτυχία στην πραγματική της διάσταση, έπαιξε πέντε μικρούς ρόλους, πριν αποχωρήσει από τη Fox. Ήταν ο πρώτος σύζυγός της, ο Έντουαρντ Τζάτζσον, που την οδήγησε στα στούντιο της Columbia. Φήμες έλεγαν πως αυτός και μόνο αυτός ήταν ο λόγος που τον παντρεύτηκε – είχε την ηλικία του πατέρα της. 

Με εντολές των παραγωγών απέκτησε το νέο της επίθετο, Χέιγουορθ, πλούσια κόμη με τη συνδρομή ηλεκτρόλυσης και κατακόκκινα μαλλιά (γεννήθηκε καστανή). Μετά από 13 ήσσονος σημασίας ρόλους, έφτασε στο κατώφλι της Warner Bros. Πρώτη μεγάλη επιτυχία, «Ο πειρασμός» (The Strawberry Blonde, 1941), η ταινία που τη χρίζει σταρ είναι η “You’ll Never Get Rich” (1941) και ο υπέροχος χορός της στο πλευρό του Φρεντ Αστέρ, ενώ σούπερ σταρ τη ανακηρύσσει η “Gilda” (1946).

Το πιο ντυμένο στριπτίζ της κινηματογραφικής ιστορίας. Μπουένος Άιρες, παραμονές του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Δύο άντρες με αβέβαιο παρελθόν και ακόμη πιο αβέβαιο μέλλον. Τους συνδέουν και τους χωρίζουν πολλά. Πρωτίστως, μια γυναίκα. Ένα ερωτικό τρίγωνο που εξελίσσεται σε νουάρ κατασκοπείας. Στο επίκεντρο εκείνη. Με πόζα και κινήσεις αιλουροειδούς. Φαινομενικά μοιραία και αδέσμευτη, στην πραγματικότητα τρωτή. Μια γυναίκα που ποθεί να εκδικηθεί και να πληγωθεί συγχρόνως. Το πιο «ντυμένο» στριπτίζ της ιστορίας του κινηματογράφου, ένα γάντι που αφαιρείται από ένα γυναικείο χέρι με την υπόκρουση του «Put the Blame on me», θα τυποποιήσει τη Ρίτα Χέιγουορ της «Gilda» στον ρόλο της μοιραίας γυναίκας.

Χάπι εντ δεν θα υπάρξει ούτε στο σενάριο ούτε στη ζωή. Ο παράνομος και παράφορος έρωτας της Ρίτας και του Γκλεν Φορντ, μια πραγματικότητα που αποκαλύφθηκε από τον ίδιο τον Φορντ μετά τον θάνατό της, θα μείνει ανολοκλήρωτος.

Σύζυγος του Όρσον Ουέλς ήδη από το 1943, πίστεψε ότι εκείνος θα πραγματοποιούσε όλα της τα όνειρα. Τον ονομάζει «τον μεγαλύτερο έρωτα της ζωής της», αποκτούν μια κόρη, τη Ρεμπέκα, σύντομα ωστόσο η σχέση τους άρχισε να διαβρώνεται. Με τη συμβολή και του ιδιοκτήτη της Columbia, ο οποίος, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας, τοποθέτησε κοριό στο καμαρίνι της για να πιστοποιήσει τις υποψίες του για παράνομη σχέση με τον Φορντ.

Η γυναίκα που αγαπούσαν (;) οι άντρες. Το 1947, η ταινία «Η γυναίκα από τη Σαγκάη» απέτυχε εισπρακτικά, αποτυχία που αποδόθηκε εν μέρει στο ότι τα κόκκινα μαλλιά κόπηκαν κοντά και βάφτηκαν πλατινέ ξανθά. Στο σύνολο, θα αλλάξει 8 φορές χρώμα στα μαλλιά της.

Κι αν μπροστά στις κάμερες ήταν η σέξι γυναικάρα, πίσω από αυτές η Ρίτα ήταν ντροπαλή, ήσυχη και ταπεινή. Μια ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή ήταν το κύριο μέλημά της. Ή μήπως όχι; Τρία χρόνια μετά την επιτυχία της «Gilda» αποποιήθηκε το ενδεχόμενο μιας λαμπρής καριέρας για να παντρευτεί τον πρίγκιπα Αλί Χαν. Γνωρίστηκαν στις Κάννες. Τα εμπόδια αρκετά: εκείνη καθολική, εκείνος μουσουλμάνος, και το κυριότερο, εκείνη χωρίς διαζύγιο από τον Όρσον Ουέλς. Τελικά έγινε πριγκίπισσα  69 χρόνια και μερικές μέρες (27 Μαΐου του 1949) πριν τη Μέγκαν Μαρκλ – είναι η πρώτη πριγκιποπούλα του Χόλιγουντ.

Με τον Αλί Χαν θα κάνουν μία κόρη, την Τζασμίν Αλί Χαν. Αν και αποφασισμένη να ακολουθήσει τον πλεϊμπόι σύζυγό της στην Ευρώπη και στους ρυθμούς της, τελικά ο γάμος δεν ευδοκίμησε. Το διαζύγιο οριστικοποιήθηκε το 1953.

Κατά την επιστροφή της στην Αμερική, το Χόλιγουντ δεν είχε σκοπό να πειραματιστεί μαζί της ρισκάροντας αποτυχίες. Της έδωσαν ρόλο δίπλα στον δοκιμασμένο Γκλεν Φορντ, οι ταινίες της σημείωναν τεράστιες εισπράξεις, όμως η Κιμ Νόβακ είχε ήδη εδραιωθεί ως η νέα φαμ φατάλ της Columbia.  Ένας ακόμα γάμος της με τον τραγουδιστή Ντικ Χάιμ κράτησε δύο χρόνια αφήνοντάς την σε κατάσταση χρεοκοπίας. Νέος γάμος με τον παραγωγό Τζέιμς Χιλ. Την ονόμασαν «χειρότερη ηθοποιό του 1958» για την ταινία «The Harvard Lampoon», σε δική του παραγωγή. Το διαζύγιο ήρθε σε τρία χρόνια, πάλι με πρωτοβουλία της Ρίτας.

Γράμματα και αριθμοί: Υπήρξε ενεργή για 37 χρόνια, έπαιξε σε 61 ταινίες, πλασαρίστηκε στην πρώτη εικοσιπεντάδα της λίστας «100 Χρόνια… 100 Σταρ». Χαρακτηρίστηκε «θεά του έρωτα», κάτι που τη σεμνή δεκαετία του ’40 ισοδυναμούσε με τον όρο «σύμβολο του σεξ».

Τη θύμωσε μόνο ο χαρακτηρισμός «σεξοβόμβα», που ήταν κάπως κυριολεκτικός. Όταν κυκλοφόρησε η «Τζίλντα», υπήρχε η πληροφορία πως την ατομική βόμβα, τη δοκιμή της οποίας ετοίμαζαν οι Αμερικανοί στην ατόλη Μπικίνι στον Ειρηνικό, κοσμούσε αφίσα της. Η Ρίτα ένιωσε βαθύτατα προσβεβλημένη, αν και οι εμπνευστές της ενέργειας μάλλον δεν είχαν ως στόχο τη δυσφήμησή της. Ο τότε σύζυγός της Όρσον Ουέλς δήλωσε σε συνέντευξή του: «Ήταν εξοργισμένη. Ήθελε να πάει στην Ουάσινγκτον και να δώσει συνέντευξη Τύπου, αλλά ο Χάρι Κον δεν της το επέτρεψε πιστεύοντας πως θα θεωρηθεί αντιπατριωτική κίνηση». Στις 30 Ιουνίου του 1946, όταν τελικά έγινε η πειραματική ρίψη της ατομικής βόμβας, ο Ουέλς είπε στο ραδιόφωνο: «Θέλω η κόρη μου να μπορεί να πει στην κόρη της ότι η φωτογραφία της γιαγιάς της υπήρχε πάνω στην τελευταία ατομική βόμβα που έπεσε ποτέ».

Τη λάτρεψαν τα αμερικάνικα στρατά, ο Φρεντ Αστέρ την προτιμούσε ως παρτενέρ του στον χορό. Όταν νόσησε από Αλτσχάιμερ, ο δημόσιος διάλογος που άνοιξε βοήθησε το κοινό να αντιληφθεί τη σοβαρότητα της ασθένειας, με αποτέλεσμα τη χρηματοδότηση της έρευνας. Υπήρξε αναμφισβήτητα μια αξιοσημείωτη γυναίκα.