Ιστορικό μακιγιάζ: H make up artist Eλίνα Καλιτζάκη μας ταξιδεύει σε κάθε εποχή μέσα από το Τik Tok

Το μακιγιάζ πέρα από τους χρηστικούς λόγους για τους οποίους μπορεί να χρειάζεται, είναι και ένα μέσο έκφρασης των συναισθημάτων μας, σκιαγραφεί στοιχεία του χαρακτήρα μας και συμπληρώνει την εμφάνισή μας ανάλογα την κάθε περίσταση. Παράλληλα μια τεράστια βιομηχανία, αυτή της ομορφιάς στηρίζεται πάνω στα προιόντα μακιγιάζ και εξαπλώνεται από άκρη σε άκρη του κόσμου μέσα από τα social media. Έχει σκεφτεί όμως κανείς πώς περιποιούνταν οι άνθρωποι εκατοντάδες χρόνια πριν, τότε που τα μέσα ήταν σαφώς λιγότερα; Ποια ήταν η ρουτίνα ομορφιάς για παράδειγμα στους αρχαίους χρόνους ή κατά τον Μεσαίωνα; Tυχαία ανακαλύψαμε στο Tik Tok τον λογαριασμό της make up artist Ελίνας Καλιτζάκη που μέσα από τα βίντεό της μας ταξιδεύει στα beauty trends κάθε εποχής.

«Είμαι εν γένει λάτρης της ιστορίας. Με ταξιδεύει, με πληροφορεί και πολλές φορές με -προειδοποιεί-. Όταν λοιπόν αποφάσισα να ασχοληθώ σοβαρά με το μακιγιάζ, ήταν μονόδρομος για εμένα να το εξερευνήσω! Να διαβάσω για το πως ξεκίνησε, πως διαμορφώθηκε ανά τους αιώνες και πως φτάσαμε στο σήμερα. Ο τρόπος που διαμορφώνονται οι τάσεις και ο λόγος που λανσάρονται νέα προϊόντα, ανέκαθεν είναι συνδεδεμένος με την κοινωνικοπολιτική κατάσταση της κάθε εποχής και χώρας, οπότε και με τις νέες “ανάγκες” που γεννιούνται. Μου φαίνεται εξαιρετικά ενδιαφέρον το πως ένα απλό κόκκινο κραγιόν έφτασε να θεωρείται σημάδι αντίστασης κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ή το πώς τα προϊόντα μακιγιάζ και ο καλλωπισμός αναδείκνυαν υπεροχή και δύναμη την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου. Ο λόγος, λοιπόν, που ξεκίνησα να περνώ χρόνο δημιουργώντας υλικό στα social media, ήταν για να μοιραστώ αυτές τις πληροφορίες και τον ενθουσιασμό μου.» θα μας πει η Ελίνα που για κάθε βίντεο που δημοσιεύει έχει από πίσω αρκετές ώρες έρευνας και δοκιμών.

«Ξεκινώντας από την Αρχαία Ελλάδα, ενδιαφέρον έχει πως το μακιγιάζ χρησιμοποιούταν και για να αναδείξει το… κοινωνικό status! Οι γυναίκες δημιουργούσαν κατάλευκη επιδερμίδα από σκόνη ανθρακικού μόλυβδου, το λεγόμενο “ψιμύθιον”. Τοποθετούσαν, λοιπόν, κάτι τόσο τοξικό στο πρόσωπο τους, καθώς η λευκή επιδερμίδα αποτελούσε ένδειξη ανώτερης κοινωνικής τάξης από τους κλασικούς χρόνους. Τότε που οι πιο ευκατάστατες γυναίκες, έμεναν κλεισμένες στον γυναικωνίτη, χωρίς να εκτίθενται στον ήλιο. Η μαυρισμένη επιδερμίδα, είχε συνδεθεί με τις αγροτικές δουλειές και την πορνεία. Οι Ρωμαίοι έδιναν πολλή σημασία στην προσωπική τους υγιεινή. Οι περισσότερες γυναίκες έκαναν μακιγιάζ, αλλά αυτό που διαφοροποιούσε τις επονομαζόμενες “κοινωνικά καταξιωμένες” από εκείνες που άνηκαν στην εργατική τάξη, ήταν η ποιότητα και η προέλευση των προϊόντων. Κάτι επίσης… ενδιαφέρον, είναι πως στην Αρχαία Ρώμη, οι πλούσιες βλεφαρίδες αποτελούσαν σημάδι αγνότητας, αφού επικρατούσε η απόψη, από τον συγγραφέα Πλίνιο τον Πρεσβύτερο, πως η ενεργή σεξουαλική ζωή κάνει τις βλεφαρίδες να πέφτουν!

Αναφορικά με την Αναγέννηση τώρα: η εποχή που η εμφάνιση μίας γυναίκας υποδήλωνε το κοινωνικό status του άνδρα της! Το πρότυπο ομορφιάς της εποχής απαντώταν σε ξανθά μαλλιά, λευκή επιδερμίδα και μεγάλο, καθαρό μέτωπο. Η ομορφιά θεωρούταν καθήκον μίας γυναίκας. Παράλληλα όμως, λόγω της εκκλησίας, το βάψιμο τους δεν έπρεπε να γίνεται αντιληπτό, καθώς αυτό θα μαρτυρούσε πως θέλουν να “κολάσουν” τους ενάρετους άνδρες! Η ηλιοκαμένη επιδερμίδα, τώρα, έγινε τάση την εποχή της βιομηχανικής επανάστασης, αφού πλέον η εργατική τάξη δούλευε σε εργοστάσια ή ορυχεία και οι πλούσιοι πήγαιναν διακοπές σε θέρετρα και παραλίες. Οπότε πλέον, το να έχεις κατάλευκη επιδερμίδα, σήμαινε πως δούλευες 18 ώρες την ημέρα και όχι πως παραθέριζες στη Γαλλική Ριβιέρα. Το 1923 μάλιστα, η Coco Chanel, βγήκε από ένα γιοτ στις Κάννες λίγο ηλιοκαμένη. Το πλήθος το λάτρεψε! Το 1930 γενικότερα το μακιγιάζ ήταν σε άνθιση και οι γυναίκες δοκίμαζαν πολλά διαφορετικά εργαλεία ομορφιάς. Τότε όλες οι τάσεις προέρχονταν από τον κινηματογράφο, τους αστέρες του και τον μάγο του μακιγιάζ… τον Max Factor!» εξηγεί η make up artist που εκτός από την ιστορία των beauty trends ανά εποχή ασχολείται και με την ιστορία διάφορων προιόντων, εμβληματικών brands αλλά και το make up look διάσημων προσωπικοτήτων που έχουν δώσει το δικό τους στίγμα στην τέχνη και την μόδα.

«Αν και αγαπώ πολλές διαφορετικές εποχές, εάν πρέπει να αναφέρω μία, αυτή θα είναι τα 1920s, καθώς αποτελούν σταθμό για το μακιγιάζ. Μεταπολεμική περίοδος, με ανάγκη για “χαμόγελο”. Η χειραφετημένη γυναίκα βάφεται χωρίς αναστολές, κόβει τα μαλλιά της και χορεύει! Πολλές εταιρείες λανσάρουν νέα προϊόντα και δημιουργείται μία δίψα για τα καλλυντικά, που δεν είχαμε συναντήσει νωρίτερα! Υπάρχουν κάποιες προσωπικότητες που είχαν -και εξακολουθούν να έχουν- τόσο μεγάλη επιρροή στο κομμάτι της ομορφιάς! Για παράδειγμα, ακόμα μιλάμε για το χαρακτηριστικό μακιγιάζ της Twiggy ή της Σοφία Λόρεν. Έχουν συνδεθεί με αυτό, γι’ αυτό και δεν μπορώ να τις παραλείψω από το περιεχόμενο μου. Αγαπημένες μου είναι σίγουρα η Frida Kahlo, για λόγους προφανείς και αδιαπραγμάτευτους αλλά και η Audrey Hepburn, στην οποία έχω μία αδυναμία από όταν ήμουν στο δημοτικό. Δύο τελείως διαφορετικές προσωπικότητες που αντανακλώνται και στα μακιγιάζ τους. Η πρώτη φωνάζει “επανάσταση”, ενώ η δεύτερη είναι η επιτομή της κομψότητας.»

Ποια επαγγελματική συμβουλή δίνει η ίδια στις γυναίκες; «Ενυδάτωση πάντα πριν το μακιγιάζ, καλή ανάμειξη των προϊόντων (το λεγόμενο blending) και προσοχή στις ποσότητες. Eίναι πολύ σημαντικό για εμένα να αναδεικνύω, είναι πως η ομορφιά εκπέμπεται κυρίως από την πρόθεση και την ενέργεια μας. Δεν ξέρω εάν το κάνω με επιτυχία, αλλά έστω προσπαθώ πρώτα να δίνω βάση στην ευγένεια και την επικοινωνία και δευτερευόντως στις 15 διαφορετικές τεχνικές eyeliner. Το μακιγιάζ είναι εδώ για μας κάνει να αισθανθούμε ευχάριστα και επουδενί να μας αγχώνει. Είναι κάτι τόσο απλό, που αφαιρείται σε δευτερόλεπτα με νερό και σαπούνι. Το αναφέρω αυτό, καθώς η βιομηχανία της ομορφιάς τείνει πάντα να δημιουργεί άγχος, σε άνδρες και γυναίκες. Δεν χρειάζεσαι χίλια διαφορετικά προϊόντα, εκτός εάν σου αρέσουν και θες. Δεν χρειάζεται να ακολουθείς όλες τις τάσεις, εκτός εάν σου ταιριάζουν και σε ικανοποιούν.»