Στολίζει δέντρο η βασίλισσα Ελισάβετ;
9 χριστουγεννιάτικες συνήθειες των βρετανών «royals»
Οι χριστουγεννιάτικες συνήθειες της βασιλικής οικογένειας της Βρετανίας.
Όλους τους αγγίζει η «μαγεία» των Χριστουγέννων και οι ημέρες που προηγούνται της μεγάλης γιορτής κυλούν με το δημιουργικό άγχος των προετοιμασιών αλλά και προσμονή. Δέντρο, στολίδια, λίστες, δώρα, αγορές, κουραμπιέδες και μελομακάρονα, ευχετήριες κάρτες… Όχι, κάρτες εμείς δεν γράφουμε πια (κρίμα!), ξέρω όμως κάποιον που δεν σταμάτησε ποτέ να γράφει. Και, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, κάνει και όλα τα παραπάνω. Και δώρα ανταλλάσσει, και δέντρο στολίζει (δέντρα, μάλλον, πολλά και πανύψηλα), και γιορτινά τραπέζια στρώνει για την οικογένεια… Μόνο κουραμπιέδες και μελομακάρονα δεν φτιάχνει…
9 χριστουγεννιάτικες συνήθειες των βρετανών «royals»
Ω, έλατο…
Η πριγκίπισσα Καρλόττα (Βασίλισσα της Βυτεμβέργης), κόρη του Γεωργίου Γ’, ήταν εκείνη που, όπως λέγεται, στόλισε για πρώτη φορά δέντρο τα Χριστούγεννα στο παλάτι, έθιμο που με χαρά και ενθουσιασμό συνέχισαν και η βασίλισσα Βικτώρια με τον πρίγκιπα Αλβέρτο. Και ήταν, εν τέλει, στη δική της εποχή που το χριστουγεννιάτικο δέντρο γίνεται δημοφιλές σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο και, εκτός από τα παλάτια και τα κάστρα, μπαίνει σε κάθε σπίτι. Στο Μπάκιγχαμ μόνο, στολίζονται τρία έλατα, πανύψηλα και εντυπωσιακά - προέρχονται από το «βασιλικό δάσος» στο μεγάλο πάρκο του Ουίνδσορ, όπου καλλιεργούνται για αυτό τον λόγο από τον 19ο αιώνα. Στο Σάντριγχαμ, άλλα δυο. Και μπορεί να μην είναι η ίδια η βασίλισσα που θα βάλει τα στολίδια, τις γιρλάντες και τις τεράστιες ουρές από λαμπιόνια, αλλά δεν έχει ποτέ στερήσει αυτή τη χαρά από τα δισέγγονά της που είναι αυτά που βάζουν πάντα τις τελευταίες «πινελιές» (άλλωστε, ο στολισμός του χριστουγεννιάτικου δέντρου είναι και ένα «παιχνίδι» για μικρούς και μεγάλους), γι’ αυτό και στο Σάντριγχαμ μπορεί το έλατο να στήνεται από τη δεύτερη εβδομάδα του Δεκέμβρη, όμως ο στολισμός του «ολοκληρώνεται» μετά το απογευματινό τσάι την παραμονή των Χριστουγέννων και σε αυτόν συμμετέχει σύσσωμη η οικογένεια.
Χριστούγεννα για «πάντα»…
Η Ελισάβετ στολίζει νωρίς και ξεστολίζει… πιο αργά από όλους. Είναι έθιμο της οικογένειας και μια προσωπική «υπόσχεση» της βασίλισσας που τιμά (και) με αυτόν τον τρόπο τη μνήμη του πατέρα της, ο οποίος πέθανε στο Σάντριγχαμ στις 6 Φεβρουαρίου του 1952. Η Ελισάβετ περνάει την περίοδο των Χριστουγέννων στο κάστρο του Σάντριγχαμ στο Νόρφολκ (με μοναδική εξαίρεση από το 1987, τα περσινά Χριστούγεννα που λόγω καραντίνας παρέμεινε στο κάστρο του Ουίνδσορ, απομονωμένη, εκείνη και ο εκλιπών πρίγκιπας Φίλιππος). Από το Σάντριγχαμ φεύγει πολύ μετά το πέρας των γιορτών και ενώ η υπόλοιπη οικογένεια έχει ήδη επιστρέψει στην καθημερινότητά της. Με δεδομένη την παρατεταμένη παραμονή της στο κάστρο, το Σάντριγχαμ διατηρεί κι αυτό τη «χριστουγεννιάτικη» διάθεσή του περισσότερο από το προβλεπόμενο, τουλάχιστον μέχρι και τη δεύτερη εβδομάδα του Φεβρουαρίου…
«Σας ευχόμαστε χαρούμενα Χριστούγεννα»…
Η βασιλική οικογένεια στέλνει κάθε Χριστούγεννα ευχετήριες κάρτες με τον παλιό, παραδοσιακό τρόπο. Το ταχυδρομείο. Μη φανταστείτε, οι χριστουγεννιάτικες κάρτες της Ελισάβετ δεν έχουν Άγιους Βασίληδες ή χιονισμένα τοπία ή αστέρια και φάτνες. Είναι φωτογραφίες της «στενής» οικογένειας που συνοδεύουν ευχές που γράφει και υπογράφει η ίδια η βασίλισσα. Οι εκπρόσωποι της βρετανικής κυβέρνησης, ο βρετανός πρωθυπουργός, αξιωματούχοι της Κοινοπολιτείας και άλλες σημαντικές προσωπικότητες της βρετανικής πολιτικής σκηνής θα λάβουν κάρτα με την υπογραφή «Elizabeth R» (το R αντιστοιχεί στο λατινικό «regina», δηλαδή βασίλισσα). Φίλοι της οικογένειας θα δουν στην κάρτα τους το πιο οικείο «Elizabeth». Τα ξαδέρφια της βασίλισσας όμως θα λάβουν κάρτες με την υπογραφή «Lilibet», αγαπημένη και αποκλειστικά οικογενειακή προσφώνηση της βασίλισσας Ελισάβετ. Με περισσότερες από 800 κάρτες να πρέπει να ταχυδρομηθούν εγκαίρως, η πολυάσχολη, ακούραστη - στα 96 της - και προνοητική Ελισάβετ δεν περιμένει τελευταία στιγμή να ασχοληθεί με τη συγκεκριμένη «εργασία». Ξεκινάει από το καλοκαίρι (!) κιόλας, και ενώ κάνει τις διακοπές της στο Μπαλμόραλ. Πλησιάζοντας πια οι ημέρες των «απαιτητικών» χριστουγεννιάτικων προετοιμασιών, εκείνη έχει ήδη ξεμπερδέψει με τα ταχυδρομεία.
Δώρα για να «ευθυμήσουμε»
Φυσικά και ανταλλάσσει δώρα η βασιλική οικογένεια, αλλά όχι αυτά που φαντάζεσαι, τα ακριβά και εξεζητημένα. Είναι μια ακόμη «ιδιοτροπία» της βασίλισσας, τα δώρα να είναι μικρά, συμβολικά και προπαντός… αστεία. Και όλοι ανταποκρίνονται στην πρόκληση. «Ό,τι πιο τρελό και ιδιόρρυθμο θεωρείται ιδανικό χριστουγεννιάτικο δώρο. Το λατρεύουν», είχε πει ο πρώην σεφ του παλατιού, Darren McGrady. «Μην πηγαίνει το μυαλό σας σε ρολόγια Cartier ή διαμαντένια κοσμήματα», εξηγεί, και παραδείγματα υπάρχουν πολλά που το επιβεβαιώνουν. Ο πρίγκιπας Χάρι είχε κάποτε χαρίσει στη γιαγιά του Ελισάβετ ένα σκουφάκι μπάνιου με τη φράση «Ain’t life a b*tch» (κοινώς, «σκατοζωή»!) και η δούκισσα του Κέιμπριτζ το 2001 έδωσε, λέγεται, στον κουνιάδο της Χάρι το σετ «Grow Your Own Girlfriend», μια ευφάνταστη βερσιόν «φιλενάδας», μια κούκλα με πλούσια κάλλη που… ψηλώνει όταν τη βάζεις στο νερό (όμως, του είχε ήδη κάνει δώρο και ένα ζευγάρι loafers της Gucci, επειδή όπως έλεγε «όλα του τα παπούτσια είναι τρύπια»). Ο πρίγκιπας Φίλιππος είχε λάβει κάποτε έναν μύλο πιπεριού-φακό (για τα αγαπημένα του μπάρμπεκιου οποιαδήποτε ώρα, ακόμη κι αν έχει χαθεί το φως της μέρας) και η πριγκίπισσα Νταϊάνα είχε δώσει στη Σάρα Φέργκιουσον ένα πατάκι μπάνιου με leopard-print. Ο πρίγκιπας Γουίλιαμ είχε επίσης χαρίσει κάποτε στη γιαγιά Ελισάβετ ένα ζευγάρι παντόφλες που είχαν πάνω τους… το πρόσωπό της. Και η πριγκίπισσα Άννα είχε δώσει στον αδελφό της, Κάρολο, ένα δερμάτινο κάθισμα λεκάνης…
Και δώρα για όλους…
Η βασίλισσα Ελισάβετ ξοδεύει περίπου 40 χιλιάδες βρετανικές λίρες τον χρόνο σε δώρα. Αν σκεφτείς πως υπάρχουν τουλάχιστον 620 «ονόματα» στη λίστα της, δεν ακούγεται υπερβολική σπατάλη… Σαν άλλος Άγιος Βασίλης, η Ελισάβετ μοιράζει δώρα, η ίδια, σε όλα τα μέλη του προσωπικού του Βασιλικού Οίκου, τόσο στο Μπάκιγχαμ όσο και στο Ουίνδσορ. Συνεχίζοντας την παράδοση του πατέρα της Βασιλιά Γεώργιου ΣΤ’ και του παππού της Γεώργιου Ε’, η βασίλισσα προσφέρει γλυκίσματα -χριστουγεννιάτικη πουτίγκα σε όμορφα, γιορτινά κουτάκια- στο προσωπικό του παλατιού και των κάστρων και στους εργαζόμενους του Ταχυδρομείου, της Αστυνομίας και των υπόλοιπων «υπηρεσιών» που λειτουργούν εντός του Μπάκιγχαμ για να εξυπηρετούν νυχθημερόν τις ανάγκες της. Κάθε κουτάκι συνοδεύεται από μια ιδιόχειρη ευχετήρια κάρτα. Επίσης, πέρα από τις φιλανθρωπίες που είναι πιο «στοχευμένες» την περίοδο των Χριστουγέννων, η βασίλισσα φροντίζει και για το χριστουγεννιάτικο έλατο που στολίζει κάθε χρόνο το Αβαείο του Ουέστμινστερ, ο Καθεδρικός του Αγ. Παύλου και ο Καθεδρικός του St. Giles, στη Σκωτία. Επίσης, οι εκκλησίες και τα σχολεία που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή του Σάντριγχαμ στολίζουν δέντρο που τους προμηθεύει η Αυτού Μεγαλειότητά της.
«Φέρε το δικό σου»
Μπορεί να έχουν εξαιρετικούς σεφ που δημιουργούν υπέροχα γιορτινά πιάτα, αυτό όμως δεν σημαίνει πως το τραπέζι είναι αποκλειστικά υπόθεση «επαγγελματική». Όλοι φέρνουν κι από κάτι, είτε φαγώσιμο είτε πόσιμο ή… άλλο. Ο πρίγκιπας Κάρολος, για παράδειγμα, συνεισφέρει πάντα με τις δικές του βιολογικές προτάσεις και προϊόντα που καλλιεργεί ο ίδιος στο κτήμα του, αποκαλύπτει ο Darren McGrady. Άλλοι, πάλι, φέρνουν… το πορσελάνινο σερβίτσιο τους, μπερδεύοντας το προσωπικό που πρέπει να «επαναπροσδιορίσει» ποια γεύση πάει πού. Η βασιλομήτωρ, είχε αποκαλύψει ο McGrady, δεν αποχωριζόταν το σερβίτσιο του πρωινού της. Δεν τους αρέσουν ιδιαίτερα οι αλλαγές, τους αρέσει να υπάρχει μια «συνέχεια», μια «ρουτίνα», είχε πει ο σεφ.
Απογευματινό τσάι και… κάτι «ψιλά»
Παραμονή Χριστουγέννων, η οικογένεια μαζεύεται στο Λευκό δωμάτιο Ζωγραφικής στο Σάντριγχαμ για το απογευματινό τσάι. Ο σεφ της οικογένειας αποκάλυψε πως ένα από τα αγαπημένα συνοδευτικά σνακ είναι τα σάντουιτς με μαρμελάδα της μιας «πέννας», μικρές μπουκιές που κόβονται από το σάντουιτς στο στρογγυλό σχήμα του παλιού αγγλικού νομίσματος, αλλά και τα κεκάκια στο μέγεθος επίσης αγγλικού νομίσματος. Τις λιχουδιές που συνοδεύουν το τσάι, πάντως, η βασίλισσα προτιμά να τις θρυμματίζει και να ταΐζει με αυτές τα κόργκι της.
Ώρα για ταινία…
Μόλις τελειώσει η εκκλησιαστική λειτουργία και «μαζευτεί» και το γιορτινό τραπέζι, σύσσωμη η οικογένεια βγάζει τα επίσημα, βάζει τα άνετα και καθημερινά και παίρνει θέση μπροστά στη… μεγάλη οθόνη, αυτή που είναι τοποθετημένη στον τοίχο της επιβλητικής αίθουσας χορού του κάστρου Σάντριγχαμ και «κατεβαίνει» όταν ανάψει ο προτζέκτορας.
Κάπως έτσι κι εσύ, μετά από ένα λουκούλλειο εορταστικό γεύμα, θα βάλεις τις πιτζάμες και θα κάτσεις στον καναπέ να δεις αγαπημένες ταινίες, μόνο που το δικό σου καθιστικό είναι σίγουρα λιγότερο «φοβιστικό» (αν όχι μικρότερο) από τη μεγαλόπρεπη αίθουσα, η οποία χρησιμοποιείται συνήθως για πιο επίσημες περιστάσεις και αποκαλύπτει μια εντυπωσιακή και ανατριχιαστική συλλογή από παλιά και σπάνια σπαθιά, ξίφη, μαχαίρια και όπλα που κρέμονται ολόγυρα στους τοίχους της. Πρόκειται για δώρα στον γιο της βασίλισσας Βικτώριας, Εδουάρδο, που έλαβε όταν περιόδευε στην Ινδία και την Άπω Ανατολή.
Οι κανόνες είναι για… να μην τηρούνται
Πριν από 20 χρόνια, τα μέλη του στενότερου κύκλου της βασιλικής οικογένειας δεν επιτρεπόταν να γιορτάσουν τα Χριστούγεννα πουθενά αλλού παρά μόνο με τη βασίλισσα, έτσι και η πριγκίπισσα Νταϊάνα, μετά τον γάμο της με τον Κάρολο, δεν γιόρταζε με τους Σπένσερ, τη δική της οικογένεια, αλλά με την Ελισάβετ. Όμως οι καιροί αλλάζουν και οι παραδόσεις και οι κανόνες αποκτούν ευελιξία και ο Γουίλιαμ και η Κέιτ άλλαζαν τακτικά εορταστικό «περιβάλλον», τη μια χρονιά στο Σάντριγχαμ, όπως το 2011, τα πρώτα Χριστούγεννα ως παντρεμένο ζευγάρι, και την αμέσως επόμενη, όταν και η Κέιτ ήταν έγκυος στον πρίγκιπα Γεώργιο, γιόρτασαν με τους γονείς της Κέιτ στο Μπέρκσαϊρ. Αλλά και το 2014, μπορεί να παρακολούθησαν τη λειτουργία με όλη την οικογένεια, αλλά το τραπέζι στρώθηκε στο δικό τους σπίτι, στο Anmer Hall. Φέτος, βέβαια, όλοι θα είναι με τη βασίλισσα Ελισάβετ στο Σάντριγχαμ. Αυτά τα Χριστούγεννα έχουν γλυκόπικρη γεύση, είναι τα πρώτα χωρίς τον πρίγκιπα Φίλιππο, ο οποίος πέθανε πέρυσι σε ηλικία 99 ετών.