Πριν το τελευταίο του ντεφιλέ, θυμόμαστε τις πιο θρυλικές στιγμές του Jean Paul Gaultier

Με ένα πάρτι – γιορτή των 50 χρόνων του στη μόδα, ο μεγάλος αγαπημένος σχεδιαστής, ο Jean Paul Gaultier αποχαιρετάει «τις μπίζνες», αφήνοντας έναν αέρα μυστηρίου (πόσο θεατρικό!) για τη συνέχεια.

Ο Γκοτιέ, είναι ήδη 67 χρονών και χωρίς να έχει χάσει τη ζωντάνια και την έμπνευσή του, αφήνει τις πασαρέλες «για κάτι άλλο». Η φίρμα Gaultier, έτσι κι αλλιώς, ανήκει στο Ισπανικό γκρουπ μόδας και αρωμάτων Puig, οπότε θα συνεχίσει να υπάρχει στη αγορά.

Ο σχεδιαστής με την υπογραφή που θυμίζει σκίτσο του Κοκτώ, έχει συνδέσει το όνομά του με πολλά περισσότερα από τη Μόδα. Έχοντας έντονη σχέση με τη μουσική, τον κινηματογράφο, τα ταξίδια και την πολυ-πολιτισμική κουλτούρα, ο Ζαν Πολ Γκοτιέ έγινε όνομα pop και μας άφησε κάποια παντοτινά σύμβολα σε ρούχα και σε στιλ.

Τα χαρακτηριστικά του είναι αυτά:

Το μπουντουάρ

Κλείσε τα μάτια και σκέψου γρήγορα: ποια είναι τα πρώτα πράγματα που σου έρχονται στο μυαλό όταν ακούς Jean-Paul Gaultier; Σωστά. Ο κορσές όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί και η αντρική φούστα. Το πρώτο, το γυναικείο φετίχ μέχρι τα 60s – και το δεύτερο, ένα αντρικό ρούχο στην κουλτούρα τόσων λαών που ξεχάστηκε με την έλευση της βιομηχανικής επανάστασης και της αστυφιλίας. Ο Γκοτιέ χωνόταν μέσα στη ντουλάπα της γιαγιάς του, της κυρίας Μαρί, και ξέθαβε κορσέδες από τις αρχές του 1900 και ολόσωμα εσώρουχα της δεκαετίας του ’40. Ξανασχεδιάζοντάς τα τους προσέδωσε θηλυκότητα, τα απάλλαξε από το να είναι σιδερόφρακτες φυλακές που βασάνιζαν το γυναικείο κορμί και τα έκανε να αποπνέουν δύναμη και φυσικότητα.

Αγάπη για το non binary σώμα

Photo by Laurent Viteur/Getty Images

Από την πρώτη του κιόλας συλλογή, στις αρχές των 80s, ο Ζαν Πολ έδειξε πόσο εύκολα κινείται ανάμεσα σε φόρμες και γένη, «μιλώντας» σε κάθε είδους επιλογή, από τα υπερσεξουαλικά πλάσματα μέχρι τα τρανσέξουαλ κορίτσια. Η ελευθερία που διακηρύσσει ο ίδιος και σαν σχεδιαστής αλλά και με την προσωπική του ζωή είναι «να είσαι ο εαυτός σου, ανεξάρτητα από τα χαρακτηριστικά που σου έδωσε η φύση». Οι χαρακτήρες των ρούχων του είναι από ισχνά, ξανθά κορίτσια από τον Βορρά μέχρι μεσογειακά αγόρια, από ανδρόγυνα πλάσματα της νύχτας στο δάσος της Βουλώνης μέχρι μυθικές drag queens μεγαλύτερες από τη ζωή όπως η μουσάτη, Αυστριακή Conchita Wurst. Από την βορειοαφρικανή Farida Khelfa, μέχρι plus size αγόρια και κορίτσια όπως η ροκ τραγουδίστρια Beth Dittο, όλες και όλοι πάντα δείχνουν το σώμα στην πιο επιθυμητή, ευχάριστη φόρμα του.

«Το κακό παιδί της μόδας»

Photo by Pascal Le Segretain/Getty Images

Αγαπάει εξίσου τις «στολές» της μόδας, δηλαδή ρούχα και στιλ καθιερωμένα μέσα στην καθημερινότητα αντρών και γυναικών, όσο αγαπάει και τις ανατροπές αυτών με σχέδια που μοιάζουν να βγήκαν από όνειρα του Νταλί, από φιγουρίνια μόδας της Μαρίας Αντουανέτας, από καμπαρέ και παλιές θεατρικές επιθεωρήσεις. Ο Γκοτιέ είναι ιερόσυλος αλλά με ένα μόνιμο μειδίαμα στο πρόσωπό του (νομίζω ακόμα και αν δεν το επιδιώκει) που κάνει τα σχέδιά του αναγνωρίσιμα, «πολιτικά», προκλητικά και ακομπλεξάριστα μπροστά στα κλισέ. Τα αγαπάει τόσο όσο για να τα ανατρέπει.

Παρίσι για πάντα
Στα μάτια του Ζαν Πολ, το Παρίσι είναι η «Γη της επαγγελίας», το θέατρο της ζωής στα μάτια ενός μικρού αγοριού από τα περίχωρα. Σαν σχεδιαστής, δηλώνει ότι αυτό που κάνει είναι να αποκαλύπτει κάθε φορά τα πλούτη της αγαπημένης του πόλης, και κάθε φορά με άλλη ματιά, με άλλο φως. Εμπνέεται από τα φώτα αλλά και από τους λευκούς, γκρι τόνους των δρόμων του όταν βρέχει, τον ρεαλισμό και τις γραμμές των λαϊκών συνοικιών. Είναι, ο ίδιος, ένας καλλιτέχνης που έχει ζήσει όλες τις πλευρές της πόλης του.

Η μαρινιέρα

1983. Το highlight της πρώτης του prêt-a-porter συλλογής για άντρες. Διαχρονικά κλασικό ρούχο, εμπνευσμένο από την παιδική ηλικία του Ζαν Πολ, όταν το φορούσε σαν βασικό του ντύσιμο, αλλά και από το φιλμ «Ο Καυγατζής» (Querelle, 1983) του Ράινερ Φασμπίντερ. Το αιώνιο αρσενικό, ο Ναύτης με το δεμένο κορμί, φιγούρα των λιμανιών της Μεσογείου, έγινε κλασικός ακόμα και σαν σχήμα του μπουκαλιού της σειράς αρωμάτων του Γκοτιέ (το «Le Male» του 1995). Οι οριζόντιες γραμμές της μαρινιέρας, πάντα σε αυτή την απόχρωση και πάχος, μπήκαν ακόμα και σε τεράστιες φούστες, ολόσωμα φορέματα, μποά, πανκ μπλουζάκια και έμειναν στην ιστορία του Οίκου σαν την χαρακτηριστική, unisex, ναυτική αναφορά.

Η αντρική φούστα

La jupe pour homme. Το 1985, «Ο Θεός Έπλασε τον Άντρα» κατά τις γραφές του JPG. Η συλλογή «Et Dieu Créa l’Homme» λάνσαρε τις τεράστιες αντρικές πανταλόνες, ένα είδος ζιπ-κιλότ με ένα κομμάτι υφάσματος που δίπλωνε γύρω από το σώμα και έφτανε μπροστά, δημιουργώντας την ψευδαίσθηση φούστας. Τα μοντέλα άντρες του Γκοτιέ ήταν πάντα έντονα αρρενωποί, χωρίς μοδάτες υποχωρήσεις στο image. Η οφθαλμαπάτη φούστας έδωσε ένα στοιχείο θηλυκότητας σε αυτά τα τετράγωνα αγόρια, κι έσπασε το μεγαλύτερο, ίσως ταμπού του 20ού αιώνα. Όπως το παντελόνι έγινε και γυναικείο ρούχο από νωρίς, έτσι και η φούστα επέστρεψε στην αντρική γκαρνταρόμπα (χωρίς ακόμα να έχει μπει στην καθημερινότητα για τα καλά). Ο Γκοτιέ πάντως την υιοθέτησε για τους άντρες, με παραμάνα ή χωρίς, σε πλισέ, σε σκοτσέζικο tartan, σε μάλλινη εκδοχή, ακόμα και σε λευκό βαμβακερό όπως θα είδε να το φορούν οι Εύζωνες στο Σύνταγμα, στις τόσο τακτικές του επισκέψεις στην Ελλάδα.

Ο κορσές με τους κώνους

Photo by Gie Knaeps/Getty Images

Το 1983, ο JPG παρουσίασε άλλο ένα απαράμιλλα προσωπικό του σχέδιο, τον κορσέ της «αφέντρας». Μικρή αναφορά στις bondage στολές των παράνομων vintage πορνό σόου αλλά και στο σούπερ σουτιέν, τους «κώνους» στα στήθη, αυτό που κυριάρχησε στα 50s και με τόση χαρά έκαψαν οι πρώτες μαχητικές φεμινίστριες στα 70s. Το φόρεσε σε ροζ η Madonna στο «Blonde Ambition Tour» το 1990 και αποτυπώθηκε για πάντα στην εικόνα της. Στις λιγότερο ακραίες εκδοχές του, το κορσάζ με τους κώνους πουλιέται ακόμα και σήμερα σε διάφορες παραλλαγές.

Το urban jungle

Σχετικό Άρθρο

Fashion Ζαν Πολ Γκοτιέ: Την Τετάρτη το τελευταίο ντεφιλέ στο Παρίσι

Look Team

Τα πρώτα, ξεσκισμένα animal prints τα φόρεσαν τα πιτσιρίκια του πανκ στους δρόμους του Λονδίνου. Ήταν η εποχή που οι ταξιδιώτες των μεγάλων πόλεων άρχιζαν να μην είναι απλά τουρίστες αλλά infomaniacs. Ο Γκοτιέ, περίεργος, ανήσυχος, λάτρης του καινούργιου και της διαφοράς, ταξίδευε σε σημεία που η Μόδα δεν είχε αγγίξει και κατέγραφε όσα τον εντυπωσίαζαν. Αυτό έγινε και ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της δουλειάς του: η παραλλαγή τοπικών στοιχείων, η μετάφραση ξένων «όρων» στα ρούχα του. Στη συλλογή του για την Άνοιξη / Καλοκαίρι του ’84 ήταν από τους πρώτους που έδειξαν αυτή την πλούσια «ζούγκλα» και τη θεαματική επαναφορά των prints. Η Αφρική και η Ευρώπη σε ένα χορευτικό mix από καφτάνια, τυνίκ, μίνι φούστες, γιλέκα, σαλβάρια, συνδυασμένα όλα με ένα κομψό φέσι. Ακολούθησαν, αργότερα, από φτερά μέχρι οι υπέροχες παραλλαγές σε σαρακατσανέικες στολές (βλέπε Άννα Βίσση).

Legs, legs, legs

Από το 1982, ο JPG είχε σχηματίσει την εικόνα της μούσας του: η Παριζιάνα Γυναίκα του είναι ανεξάρτητη, γουστάρει το punk rock (γιατί, κατά βάθος, αγαπάει και την Vivienne Westowood), είναι επαναστάτρια αλλά προσέχει να μην της φύγει και κανένας πόντος στο καλτσόν της. Στην πραγματικότητα εκπροσωπεί τη μόδα που βγαίνει στο δρόμο, την τόλμη σε ιδέες, προτάσεις, διαθέσεις, τη μοντέρνα θηλυκότητα. Το μπουκάλι του «Scandal», του πρόσφατου αρώματός του, αποθεώνει την Παριζιάνα, ορθώνοντας τις τέλειες γάμπες της στον ουρανό της πόλης σαν έναν δεύτερο Πύργο του Άιφελ. Γάμπες μέσα σε φιλέ καλτσόν α λα Μουλέν Ρουζ, γάμπες με ψηλοτάκουνα που περπατούν με κομψό πάτημα στα καλντερίμια του Πιγκάλ, γάμπες μέσα σε μεταξωτά παντελόνια έτοιμες να διασχίσουν όλη την πόλη.

Το θέαμα

Άλλο ένα χαρακτηριστικό του οίκου Γκοτιέ είναι η έντονη αίσθηση θεατρικότητας που υπάρχει στα ρούχα του. Η μητρόπολη σαν μία μεγάλη σκηνή που φιλοξενεί μύθους του κινηματογράφου, θεαματικές μουσικές επιθεωρήσεις, αρτίστες του vaudeville, χορεύτριες, μεγάλες τραγικές ντίβες, κορίτσια του Φολί Μπερζέρ, έναν φανταχτερό θίασο για τον οποίο ο Γκοτιέ πάντα είχε την έμπνευση να ντύσει με τα πιο φανταστικά κομμάτια που θα είχαν φανταστεί. Δεν είναι τυχαίο η προτίμηση που του δείχνουν, ανέκαθεν, οι σταρ. Ας θυμηθούμε μόνο τα έντονα, χρωματιστά ρούχα στο «Kika» του Almodovar, τα αξέχαστα κοστούμια στο «Πέμπτο Στοιχείο» του Luc Besson ή τα παραμυθένια στην «Πόλη των Χαμένων παιδιών».

Η συνέχεια επί της οθόνης…

 

Eικόνες από το ντεφιλέ