Ιωάννα Κουρμπέλα: Ακόμα δεν έχουμε αντιληφθεί το online shopping

Μια παντελόνα ψηλόμεση και σχετικά φαρδιά βρίσκεται κρεμασμένη ακριβώς πίσω μου. Από την εποχή της καραντίνας, αυτό είναι το φόντο μου όταν κάθομαι να γράψω ένα κείμενο και όμως, σήμερα είναι η πρώτη φορά που το παρατηρώ. Η ετικέτα του γράφει Ioanna Kourbela όπως ακριβώς συμβαίνει και με το όνομα του αρχείου στο οποίο γράφω τώρα που μιλάμε. 

Η συνέντευξη με την Ιωάννα Κουρμπέλα ήρθε ακριβώς πάνω στη στιγμή που η ίδια κυνηγά το χρόνο, μην νιώθοντας ούτε στο ελάχιστο την αίσθηση της κλεισούρας της καραντίνας. Το πρότζεκτ της με το Open Plan του Φεστιβάλ Αθηνών την έχει ενθουσιάσει και δημιουργικά αγχώσει. Οπότε ήταν κάτι παραπάνω σίγουρο ότι η συζήτησή μας θα ξεκινούσε με αυτό. Ωστόσο, σε ποιον αρέσουν τα σιγουράκια;

Η μόδα στην Ελλάδα, it’s complicated
«Ούτε εύκολο, ούτε δύσκολο. Περίπλοκο θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω κι αυτό γιατί η γεωγραφική μας θέση αν και ευνοεί την δημιουργική διαδικασία, δεν ευνοεί την αλληλεπίδραση με τα κέντρα της μόδας. Απαιτείται αρκετός, χρόνος, κόστος αλλά και ενέργεια για να βρεθούμε στο Παρίσι, στο Μιλάνο ή στο Βερολίνο με τις συλλογές μας ενώ για όλη την υπόλοιπη Ευρώπη αυτό είναι ένα ταξίδι λίγων ωρών με το τρένο. Επιπλέον η μόδα και το αυθεντικό στυλ προκύπτουν μέσα από την ελευθερία της έκφρασης, τον πειραματισμό αλλά κυρίως από τα ερεθίσματα. 

»Η Ελλάδα δεν είναι αρκετά εκτεθημένη σε ερεθίσματα πολυπολιτισμικότητας για να δώσει τέτοιου είδους εικόνες συνεπώς δεν προκύπτουν και οι αντίστοιχες ζυμώσεις όπως αυτές που σου περιγράφω γι αυτό και είναι απαραίτητο να ταξιδεύεις, να ενημερώνεσαι και να παρατηρείς περισσότερο απ’ τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Είναι όμως αξιοσημείωτο το ότι υπάρχει εξέλιξη και στον σχεδιασμό και στην κατασκευή. Ποτέ ξανά στην ιστορία της μόδας στην Ελλάδα δεν υπήρχαν τόσα brands με δικό τους σχεδιαστικό DNA αλλά και εγχώρια παραγωγή».

Το μάθημα της γεωμετρίας
«Τα ρούχα που σχεδιάζω, επιδιώκω να είναι απλά και αποδομημένα. Στην πραγματικότητα όμως αυτό είναι αποτέλεσμα μιας πολύ σύνθετης διαδικασίας με καλά δομημένα σημεία και θέσεις. Η γεωμετρία είναι απαραίτητη στον σχεδιασμό και την εφαρμογή αυτών. Στην ουσία, ο σχεδιασμός είναι γεωμετρία». 

Και ύστερα, ήρθε η συνεργασία με την Κατερίνα Ευαγγελάτου και το Φεστιβάλ Αθηνών
Η επικείμενη συνεργασία της καλλιτεχνικής διευθύντριας του Φεστιβάλ Αθηνών με την Ιωάννα Κουρμπέλα είναι μια είδηση που ευχαριστηθήκαμε πολύ και σύμφωνα με την Ιωάννα πρόκειται για μια «ιδέα της Κατερίνας Ευαγγελάτου και αποτελεί μέρος του Open Plan, μιας πρωτοβουλίας του Φεστιβάλ να προσεγγίσει με διαφορετική ματιά κλάδους των τεχνών όπως ο χορός, η μουσική και η μόδα που για πρώτη φορά εντάσσεται στα πολιτιστικά δρώμενα του». Είναι η δεύτερη φορά που η Ιωάννα συνεργάζεται με την Κατερίνα Ευαγγελάτου έπειτα από την πρώτη εκείνη συνεργασία τους το 2014 όπου και είχε επιμεληθεί τα κοστούμια της παράστασης «Ιδομενέας». «Αυτή μας η εμπειρία λειτουργεί υποστηρικτικά στο σήμερα δίνοντάς μας τη δυνατότητα να πραγματώσουμε αυτό το νέο εγχείρημα ακόμα και μέσα στις ειδικές συνθήκες που βιώνουμε αποκτώντας έτσι διπλή αξία γιατί μας διατηρεί δημιουργικούς και μας δίνει την δυνατότητα να  οραματιζόμαστε».

Το workshop αυτό αποτελεί πρόκληση για εκείνη. «Η διαδικασία του να καθοδηγήσω μια ομάδα ανθρώπων με καλλιτεχνικές ανησυχίες αλλά χωρίς προηγούμενη εμπειρία στο ένδυμα να δημιουργήσουν ρούχα εμπνευσμένα από το κείμενο του Ευριπίδη καθώς και το άνοιγμα του διαλόγου μεταξύ των ανθρώπων του θεάτρου με αυτού της μόδας προσδίδει μια αλληλεπίδραση που αφορά όλους μας γιατί σχηματίζει νέα πεδία σκέψης και δράσης που ενεργοποιούν όχι μόνο εμάς τους συμμετέχοντες αλλά ακόμα και αυτούς που θα ενημερωθούν για αυτό».

Η επιρροή μιας πανδημίας στην νέα κολεξιόν
Η Ιωάννα λειτουργεί λαμβάνοντας υπόψη όλα τα νέα δεδομένα περί covid-19 και άλλων δαιμονιών. «Παρόλα αυτά, η δουλεία ενός σχεδιαστή είναι να σε οδηγήσει σε ένα δημιουργικό ταξίδι στυλ, ομορφιάς και νέων εμπειριών οπότε πάντα είμαι προσανατολισμένη σε αυτό το συναίσθημα, ανεξάρτητα από το ποιο σημείο βρίσκομαι την εκάστοτε περίοδο. Άλλωστε και οι συλλογές μου προορίζονται για ένα χρόνο μετά από τη στιγμή που δημιουργούνται και επιδιώκω να κοιτούν το μέλλον με ελπίδα και αισιοδοξία».

Αν δεν είχε ασχοληθεί με τη μόδα: Θα είχε σίγουρα ασχοληθεί με την τέχνη. «Πάντα ο προσανατολισμός μου ήταν καλλιτεχνικός. Η αρχική μου επιθυμία ήταν η αρχιτεκτονική. Θα μπορούσα να με φανταστώ και ως αρχιτέκτονα αλλά και ίσως ως ζωγράφο τώρα πια μιας που ζωγραφίζω αρκετά. Στο χώρο της μόδας καταφέρνω να συνδυάσω και τα δύο “δομώντας” το σώμα μέσα από αρχιτεκτονικές φόρμες και προσεγγίζοντας “ζωγραφικά” τα concept μου». 

Το πρώτο σχέδιο που έκανε: Ήταν πίσω στο 2002. «Ένα strapless πλεκτό top με ενσωματωμένο φουλάρι σε rosepink χρώμα. Το συγκεκριμένο ρούχο έγινε και η αφορμή να κάνω την πρώτη μου συνεργασία και να ξεκινήσει η καριέρα μου ως σχεδιάστρια».

Online shopping Vs Πραγματικότητας
«Θεωρώ πως είναι μια πολύτιμη υπηρεσία και μέσο το online. Η τεχνολογία έδωσε πολλές λύσεις ειδικά σε αυτή τη περίοδο που διανύουμε». Παρόλα αυτά εκείνη απολαμβάνει πολύ τις δια ζώσης αγορές αφού «η ανθρώπινη επαφή αλλά και το αποτέλεσμα που προκύπτει μέσα από αυτή, δεν μπορεί να αναπληρωθεί. Αυτή του online shopping είναι μια νέα, άλλη διαδικασία που σαφώς θα έχει και τελείως διαφορετικά αποτελέσματα τα οποία ακόμα δεν είμαστε σε θέση να αντιληφθούμε».

Η τάση που θα επικρατήσει στη μόδα τα επόμενα χρόνια είναι: «Το Green ή Sustainable Fashion, ή όπως είναι η ελληνική ονομασία του, η Αειφορία στη μόδα. Αυτό αφορά στον τρόπο που έχει παραχθεί –από τον σχεδιασμό ως τη συσκευασία- ένα προϊόν αλλά και το ενεργειακό αποτύπωμα που έχει αφήσει ως ότου φτάσει στα χέρια μας. Είναι το επόμενο στάδιο και η φυσική εξέλιξη μετά από μια μακρά περίοδο έντονης κατανάλωσης από Fast/Mass Fashion εταιρείες. Το “αγοράζουμε λιγότερο αλλά πιο ποιοτικά” είναι το μήνυμα που στέλνει η μόδα τα τελευταία χρόνια προς όλες τις κατευθύνσεις». 

Αυτός και αυτή που σκέφτεται όταν σχεδιάζει
Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι τα σχέδια της Ιωάννας μπορούν στην πλειοψηφία τους να φορεθούν και από τα δύο φύλα. Ωστόσο, η απορία παραμένει ασάλευτη. Ποιον έχει στο μυαλό της όταν σχεδιάζει; Και το σπόιλερ απάντησης, είναι κανέναν συγκεκριμένο. «Είναι οι άνθρωποι που η αισθητική και η ποιότητα είναι προτεραιότητα στη ζωή τους. Με ενδιαφέρει περισσότερο το τι αντιπροσωπεύουν ως ψυχισμός και ως προσωπικότητα και λιγότερο η εξωτερική τους εμφάνισή. Οι συλλογές μου απευθύνονται πρωταρχικά σε αυτούς τους ανθρώπους, των οποίων το προσωπικό στυλ είναι αποτέλεσμα πολυδιάστατων επιλογών και μιας ευρείας κουλτούρας». 

Μπορεί να συναντήσει από κοντά έναν από τους θρυλικούς σχεδιαστές μόδας όλων των εποχών. Αυτός είναι: «Τουλάχιστον ένας από τους εκπροσώπους της Ιαπωνικής Σχολής όπως οι Yoji Yamamoto ή ο Issey Miyake. Θα με ενδιέφερε πολύ να κατανοήσω τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται την ένδυση. Είναι πολύ ξεχωριστή η παρουσία τους στο χώρο της μόδας και μεγάλη η συμβολή τους γιατί προέρχονται από έναν άλλο πολύ διαφορετικό από το δικό μας, πολιτισμό».

Η ζωγράφος Ιωάννα Κουρμπέλα
Ρώτησα τι κάνει όταν δεν ασχολείται με τη μόδα. Αν βλέπει σειρές, ταινίες. Αν λιώνει το Netflix. Η απάντησή της ήταν ακριβώς αυτό που περίμενα: «Η τέχνη αποτελεί για εμένα μια εθιστική διαδικασία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην καθορίζεται από χρονικά πλαίσια. Το να είσαι καλλιτέχνης είναι μια επιλογή η οποία σε ωθεί να ανακαλύπτεις συνέχεια νέες μορφές έκφρασης. Εγώ την τελευταία περίοδο έχω επιλέξει τη ζωγραφική στην οποία διοχετεύω τον περισσότερο χρόνο και την ενέργειά μου εκτός δουλειάς». 

Υγ: Η Ιωάννα μου υποσχέθηκε τα πρώτα δείγματα δουλειάς της από το Open Plan. Περιττό να γράψω ότι τα περιμένω όπως το δώρο του Άγιου Βασίλη που είναι αμφίβολο αν φέτος θα μπορεί να κυκλοφορήσει. Ποιος θα του βγάλει άραγε χαρτί βεβαίωσης κυκλοφορίας;