Η μακρόχρονη ιστορία των αθλητικών παπουτσιών

Στις παλιές μέρες των Ολυμπιακών δεν υπήρχαν διαφημιστικές καμπάνιες εκατομμυρίων αλλά ο ανταγωνισμός των επιχειρήσεων αθλητικών προϊόντων δεν έλειπε ποτέ. Όταν το 1936, στο Βερολίνο, ο Jesse Owens κέρδισε τέσσερα χρυσά μετάλλια στον στίβο ―στα 100 μέτρα, στα 200 μέτρα, στη σκυταλοδρομία των 400 μέτρων και στο άλμα εις μήκος― πολλοί πρόσεξαν ότι φορούσε αθλητικά παπούτσια μάρκας Dassler. Μάλιστα, τα είχε φτιάξει ο ίδιος ο Adi Dassler ο οποίος αργότερα ίδρυσε την Αdidas, ενώ ο αδερφός του ο Rudolph ίδρυσε την Puma. Ο Owens ήταν ο πρώτος Αφροαμερικανός που ανέλαβε τη διαφήμιση αθλητικών προϊόντων: ο Γερμανός Adi Dassler ―καταγόταν από ένα χωριό κοντά στη Νυρεμβέργη― εμπιστεύτηκε τα μαγικά παπούτσια όχι μόνο σε έναν Αμερικανό, αλλά σε ένα «μαύρο». Ο γρηγορότερος άνθρωπος στον κόσμο φορούσε γερμανικά παπούτσια, αλλά δεν ήταν Γερμανός: εκείνη την εποχή η χειρονομία έμοιαζε με αψηφισιά του Χίτλερ.

Η Adidas έγραψε ιστορία που εξελίχθηκε μαζί με την ιστορία των αθλημάτων: παπούτσια για τρέξιμο, παπούτσια για άλμα, παπούτσια για τένις ―η Stefi Graf έγινε, εκτός από φαινόμενο του τένις, ηγερία του μοντέλου της Αdidas “Grand Slam’’. To Grand Slam εμφανίστηκε το 1984, ως αθλητικό παπούτσι υψηλής τεχνολογίας και παρέμεινε το πιο εντυπωσιακό μέχρι τη μεγάλη στιγμή του Michael Jordan στη Βαρκελώνη το 1992: ο μεγάλος μπασκετμπολίτας της Dream Team φορούσε τα sneaker Αir Jordan VII που είχε σχεδιάσει ο Tinker Hatfield.

O Jordan είχε εμπλακεί στην αθλητική υποδηματοποιία από το 1984 όταν ο Peter C. Moore σχεδίασε το Air Jordan I για τη Νike. Πολλά άλλαξαν στο πέρασμα του χρόνου: τα μπλε, μαύρα και άσπρα Air Jordan I έγιναν κόκκινα και άσπρα, ύστερα κόκκινα τύπου ’’red cement’’ με διακοσμήσεις ―αλλά οι αλλαγές δεν ήταν μόνο χρωματικές· ήταν τεχνολογικές. Στην ταινία «Κάνε το σωστό» ο Spike Lee ανέδειξε τα sneakers του Jordan σε σύμβολο ταυτότητας.

Ο μπασκετμπολίστας Charles Barkley, ο λεγόμενος Sir Charles, προώθησε τα θηριώδη μοντέλα Nike που ταίριαζαν στο μέγεθός του και στο στιλ του: τα Air Force και τα Air Alpha Force. Το 1996, στους Ολυμπιακούς της Ατλάντα ο Scottie Pippen φορούσε τα πιο αξιομνημόνευτα παπούτσια των Αγώνων, τα Nike Air More Uptempo, τα οποία, όπως είπε αργότερα, του είχαν φανεί στη αρχή υπερβολικά αλαζονικά. Δεν ήταν πιο αλαζονικά από εκείνα του Michael Johnson που το 1996 έγινε ένας καινούργιος «πιο γρήγορος άνθρωπος στον κόσμο» φορώντας χρυσαφί Nike: έτσι, απέκτησε το παρατσούκλι «Ο άνθρωπος με τα χρυσά παπούτσια».

Το 2008 στο Πεκίνο, ο Usain Bolt τερμάτισε πρώτος στα 100 μέτρα, στα 200 και στα αθλήματα των 400 μέτρων, φορώντας Puma Complete Theseus II. Eίχε προηγηθεί το Σίντνεϋ που έγινε θέατρο εμπορικού και διαφημιστικού πολέμου, με τη Nike να παρουσιάζει τα μοντέλα Flywire και Lunar, ενώ η Serena Williams διαφήμιζε τα Puma. Τέσσερα χρόνια αργότερα τα Puma υπέγραψαν συμβόλαιο συνεργασίας με τη Ferrari δημιουργώντας παπούτσια και για τους οδηγούς της Φόρμουλα.

Στους φετινούς Ολυμπιακούς στο Τόκιο, η Nike διαφημίζει την τεχνολογία Flyknit και τα μοντέλο Nike Air ZoomX Alphafly NEXT% και, προπάντων, τα Nike Air Zoom Victory και Air Zoom Viperfly τα οποία δίνουν φτερά στους δρομείς. Πάντως, η Αμερικανίδα πρωταθλήτρια Allyson Felix πήγε στο Τόκιο διαφημίζοντας τα δικά της αθλητικά παπούτσια, τα Saysh.