Πώς η TikTok couture επηρεάζει την παραδοσιακή μόδα

Παλιά οι νέες τάσεις γεννιόνταν στα ατελιέ των σχεδιαστών, στις πασαρέλες και στα περιοδικά, ενώ τον τόνο έδιναν και οι δρόμοι. Τώρα το cool γεννιέται στα social media και για την Gen Z μόνο στο TikTok. Παλιά είχαμε τέσσερα πέντε κυρίαρχα trends ανά σεζόν, πλέον δεν προλαβαίνουμε να σημειώνουμε νέες λέξεις, να εμπλουτίζουμε το fashion λεξικό μας και να κυνηγάμε λαχανιασμένοι το τρέχον στιλ που φέρει συνήθως την κατάληξη -core. Τέλος, τα παλιά τα χρόνια οι μόδες επανέρχονταν μετά από δύο περίπου δεκαετίες. Σήμερα ανά πενταετία, άντε δεκαετία. Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά; Γιατί οι νέοι δεν κρατιούνται να δημιουργήσουν το νέο viral!

Balletcore, royalcore, regencycore, indie sleaze, 2014 soft grunge, twee, Russian bimbocore, avant apocalypse, dystopiacore, new Space Age, clowncore, hyper Gen Z, μπαλακλάβες, φορέματα πάνω από παντελόνια, αναζωπύρωση της αισθητικής Missoni-Pucci, αναβίωση του mod στιλ, joycraft, γάντια και φτερά κατευθείαν από την όπερα είναι μερικές από τις τάσεις που κυριαρχούν αυτή τη στιγμή στα βίντεο και τις «πασαρέλες» του TikTok.

Τα πιτσιρίκια μέσω της πλατφόρμας απέκτησαν φωνή και βήμα, και αποφάσισαν να το παίξουν Αν Γουίντορ της γενιάς τους. Σε μορφή δημόσιας περφόρμανς κάνουν ό,τι τους κατεβαίνει στο κεφάλι. Πουλώντας την αναμενόμενη για την ηλικία τους ειδημοσύνη, αυτοσχεδιάζουν, πειραματίζονται στιλιστικά και φορούν ό,τι υπάρχει στην ντουλάπα τη δική τους, της αδελφής της και της μαμάς τους. Και αυτό το ονομάζουν νέα κομψότητα και τάση. Την ίδια στιγμή ενήλικες επαγγελματίες της μόδας παρατηρούν τα trends, συνδυάζουν τις αισθητικές ενδείξεις, εμπνέονται από τις υποκουλτούρες και διαμορφώνουν το μέλλον της ραπτικής. 

Η TikTok couture είναι η φυσική εξέλιξη αυτού που ξεκίνησε πριν μερικά χρόνια με το instagram. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 2010 οι αναρτήσεις των influencers επηρέαζαν την αγορά, έδιναν γραμμή για το πώς οι καθημερινοί άνθρωποι πρέπει να ντύνονται, να χτενίζονται, να μακιγιάρονται, να βάφουν τα μαλλιά τους, τι προϊόντα να αγοράζουν ή σε ποιες πλαστικές εγχειρήσεις να προχωρήσουν. Το ίδιο γίνεται σήμερα με το TikTok με επίκεντρο νεότερες ηλικίες. 

Ωστόσο υπάρχει μια ουσιώδης διαφορά, στην οποία οφείλεται και ο πληθωρισμός του trending: Αν στο instagram επέλεγες ποιους θα ακολουθείς ανάλογα με τη συμβατότητα του γούστου σου, στο TikTok το δικαίωμα της επιλογής σχεδόν καταργείται. Μέσω ενός «σατανικού» αλγόριθμου και της «παγίδας» του For You, δεν βλέπεις αυτούς με τους οποίους ταιριάζεις αλλά τις προτάσεις όσων επιλέγει η πλατφόρμα να δεις. Αν το TikTok νιώσει ότι ενδιαφέρεσαι για τη μόδα, θα σε μπουκώσει με μοδάτα βίντεο αγνώστων που κάνουν, ή, καλύτερα, φοράνε, το κοντό τους και το μακρύ τους. Κι αν είσαι σε ηλικία που ψάχνεσαι και δεν έχεις αποκρυσταλλώσει απόψεις και ταυτότητα, κάθε βίντεο μπορεί να γίνει η στιλιστική σου έμπνευση. 

Η Gen Z είναι η ηλικιακή ομάδα που έχει στα χέρια της, χάρη στο ίντερνετ, άπειρες ιστορικές πηγές για τα πάντα, και για τη μόδα. Όμως οι νέοι είναι νέοι και έχουν μια περίεργη σχέση με τον χρόνο: οι 40άρηδες είναι παππούδια, το παρελθόν σκονισμένη γνώση, το τι συνέβη στη μόδα 20 και 30 χρόνια προϊστορία και δεν τους αφορά. Αντίθετα, ό,τι επικράτησε πριν δέκα ή πέντε χρόνια είναι το δικό τους vintage, το tumblr του 2014 το δικό τους Ευαγγέλιο, το TikTok το δικό τους meeting point, το εντευκτήριο για όσους γουστάρουν την επανάσταση της πόζας. 

Δοκιμάζουν οι προτάσεις του TikTok τις αντοχές της πραγματικής μόδας, αυτής δηλαδή που κυκλοφορεί στη ζωή κι όχι στο ίντερνετ; Ούτε καν. Επηρεάζουν ωστόσο και διαμορφώνουν τα προϊόντα στα ράφια της «γρήγορης μόδας». Όλα τα trends της TikTok couture εκτός από την κατάληξη -core φέρουν και το προσωνύμιο micro-trend. Είναι προορισμένα να επικρατήσουν σε ένα συγκεκριμένο σύμπαν και για ορισμένο χρόνο. Ο κύκλος ζωής τους είναι υπερβολικά μικρός: φουντώνουν γρήγορα και εξαφανίζονται στο πιτς φυτίλι.