Norma Kamali: Η σχεδιάστρια που έβαλε βάτες στα 80s

Είναι ένα πρότυπο της γυναικείας επιχειρηματικότητας, της σχεδιαστικής πρωτοπορίας, της αρυτίδωτης δημιουργικότητας. Είναι 77 χρονών και δουλεύει ακόμα σκληρά. Αν είχαν όλοι τις αντοχές και την εργασιακή μενταλιτέ της, θα είχε λυθεί το συνταξιοδοτικό! Πέρα από τα αστεία, η Νόρμα Καμάλι είναι μια μοναδική περίπτωση στη βιομηχανία της μόδας. Είναι ενεργή στον κλάδο για περισσότερα από 55 χρόνια. Δεν δούλεψε ποτέ υπό τη σκέπη κάποιου σχεδιαστή, αλλά πάντα με το όνομά της. Το ταλέντο της οδήγησε σε πολλές σχεδιαστικές καινοτομίες: εμπνεύστηκε το παλτό σλίπινγκ μπαγκ (σήμερα το λέμε puffer), έραψε ρούχα από κομμάτια αλεξίπτωτου, είναι από τους θεμελιωτές του πολυμορφικού dressing. Μεταξύ άλλων, της πιστώνεται και το σήμα κατατεθέν μιας ολόκληρης δεκαετίας και μιας ολόκληρης κουλτούρας: οι βάτες των 80s.

Την πρώτη της μπουτίκ την άνοιξε το 1969. Επτά χρόνια αργότερα, η τέχνη της θα μπει σε εκατομμύρια σπίτια στον κόσμο! Να πώς: Είναι 1976, οι «Άγγελοι του Τσάρλι» δεν έχουν γνωρίσει ακόμα τη διαπλανητική τους επιτυχία, η Φάρα Φόσετ διαφημίζει σαμπουάν στην τηλεόραση. «Είναι η πιο όμορφη γυναίκα της αμερικανικής TV» λέει κάποιος στον Τεντ Τρικίλις, ιδιοκτήτη της εταιρείας Pro Arts που εμπορεύεται αφίσες —στα μέσα των 70s η κουλτούρα του πόστερ είναι κυρίαρχη. Η φωτογράφηση γίνεται στο σπίτι της Φάρα. Στήνει μόνη της το σκηνικό, κάνει το στάιλινγκ, φορά ένα μαγιό που βρίσκει στην ντουλάπα της. Για να μην τα πολυλογούμε: Η Pro Arts του συμπατριώτη μας Τρικίλις, ο Μπρους ΜακΜπρουμ που έβγαλε τις φωτογραφίες, η Νόρμα Καμάλι που σχεδίασε το μαγιό και φυσικά το μοντέλο, η Φάρα Φόσετ, έγραψαν ιστορία. Η αφίσα πούλησε 12 εκατομμύρια αντίτυπα και είναι η πιο ευπώλητη αφίσα όλων των εποχών.

Η Νόρμα Καμάλι συνέβαλε επίσης και στο χτίσιμο του μύθου του Studio 54. Μπορεί να μην βολτάριζε καβάλα σε άλογα, όμως έντυσε τους θαμώνες του. Τα κορίτσια στην υποδοχή κατά τη διάρκεια του χειμώνα φορούσαν το Παλτό Σλίπινγκ Μπαγκ της, ενώ στη διαφήμιση του κλαμπ πρωταγωνιστούσε το Τζιν Studio 54 που επίσης σχεδίασε η Καμάλι. Στη φωτογραφία ένα νεαρό γυμνό αγόρι έβαζε ένα τζιν και το σλόγκαν έλεγε: «Τώρα ο καθένας μπορεί να μπει στο Studio 54».

Η Νόρμα Καμάλι είναι ταγμένη στο «μπροστά» και στη διαχρονικότητα. Εν έτει 2022, τα μαγιό της είναι από τις πιο σικ και πρωτοποριακές επιλογές της αγοράς. Φόρεμα που σχεδίασε τη δεκαετία του ’70 φορέθηκε από τη Σάρα Τζέσικα Πάρκερ στο And Just Like That το 2021 (το εμβληματικό Diana Dress που έχει ένα ώμο και ξεχωρίζει για τη γλυπτική του φόρμα). Γενικώς ό,τι σχεδίασε πριν τέσσερις δεκαετίες, στέκεται άνετα και σήμερα, ακόμα και οι βάτες. Όμως συνεχίζει να σχεδιάζει ακατάπαυστα, να παίρνει μέρος σε σόου και εβδομάδες μόδας, να είναι πιστή στο στιλ της «για να μην μπερδεύει τον καταναλωτή» και είναι πάντα on trend. Τη φοράνε από την Αλεσάνδρα Αμπρόσιο και την Ιμάν μέχρι τη Ριάνα και την Μπιγιονσέ.

Και λίγα βιογραφικά. Γεννημένη στη Νέα Υόρκη, με καταγωγή από το Λίβανο και τη Χώρα των Βάσκων, παντρεύτηκε στα 19 για να φύγει από το σπίτι της. Μπήκε στις επιχειρήσεις μαζί με τον άνδρα της. Όταν αποφάσισε να χωρίσει, άφησε ό,τι είχαν δημιουργήσει μαζί και έφυγε από το σπίτι της με 98 δολάρια στην τσέπη. Βγήκε με γενναιότητα στον κόσμο και έφτιαξε τα πάντα από την αρχή. Παρακολουθεί τους καιρούς, ποντάρει στην Gen Z, λατρεύει την τεχνολογία και εκμεταλλεύεται τις δυνατότητές της - ήταν η πρώτη σχεδιάστρια που δημιούργησε ηλεκτρονικό κατάστημα στο eBay. Σιχαίνεται τη φράση «δεν μπορώ να το κάνω αυτό», έχει περιέργεια για τα πάντα, αθλείται συστηματικά, θέλει να ζήσει μέχρι τα 120.