Balenciaga sneakers: Όσο πιο κατεστραμμένα, τόσο πιο ακριβά

Πριν μερικές ημέρες ο οίκος Balenciaga παρουσίασε μια συλλογή sneakers με το όνομα Paris. Μοιάζουν με All star, το κλασικό σχέδιο του Chuck Taylor, αλλά κατεστραμμένα. Άλλα σκισμένα, άλλα λιωμένα, άλλα φαγωμένα, τα νέα sneakers, η τιμή των οποίων ξεκινά από τα 400 ευρώ, τα βρίσκει κάποιος στο e-shop του οίκου. Στην προβοκατόρικη καμπάνια του, παρουσιάζεται ένα παπούτσι το οποίο βλέπουμε να φθείρεται μέχρι καταστροφής. Μόνο 100 τέτοια ζευγάρια υπάρχουν και πωλούνται προς 1800 ευρώ. Κι έτσι άνοιξε η συζήτηση: Μήπως είναι υπερβολικό; Μήπως είναι απάνθρωπη αγένεια όταν μαίνεται ένας πόλεμος που μας αφορά να παρουσιάζονται λιωμένα παπούτσια ως hot item;

Τα νέα sneakers «Paris» του Οίκου Balencianga.

Η δική μου γενιά μεγάλωσε αλλιώς: Το φθαρμένο All Star ή το τρύπιο Stan Smith δεν ήταν κουλ. Τα παλιά παπούτσια, στις γενιές των γονιών μου, δήλωναν ανέχεια. Εκείνοι είχαν φορέσει τα παπούτσια των μεγαλύτερων αδερφών τους. Το upcycling της εποχής ήταν ο τσαγκάρης, ο οποίος θα περνούσε μια νέα σόλα για να δώσει φρέσκο βήμα στην επόμενη ζωή του υποδήματος.

Άρχισαν σταδιακά να μπαίνουν στην καθημερινότητά μας τα σκισμένα τζιν, εκείνα που η χρήση τρυπούσε κι εκείνα που με λίμες, ψαλίδια, ακόμη και με γυαλόχαρτα τρίβαμε. Δεν έβρισκες να αγοράσεις σκισμένο τζιν. Το grunge look του Kurt Cοbain το πετύχαινες μόνος σου. Το πολύ να αγόραζες πετροπλυμένο και να καθόσουν στη γεμάτη μπανιέρα ελπίζοντας ότι με τον τρόπο αυτό θα πάρει το σχήμα του κορμιού σου. Αργότερα, η αγορά καβάλησε το τρεντ και είδαμε Diesel, Dsquared και άλλες εταιρείες να πουλάνε σκισμένα, πιτσιλωτά, κομμένα τζιν. Όλα αποδεκτά: μπλούζες τρύπιες, πλεκτά που έχαναν πόντους, τζιν που αποκάλυπταν το σώμα. Ήταν αρχές του 2000, ο κόσμος ήταν αλλιώς. Τότε μπορούσες να αναφερθείς σε homeless chic και να μη σου πετάξουν γιαούρτια.

Όσο πιο κατεστραμμένα, τόσο πιο ακριβά

Ο Demna Gvasalia τότε, στο 2005, ήταν στα είκοσι κάτι του. Ολοκλήρωνε τις σπουδές του στα Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο της Τυφλίδας για να συνεχίσει τις σπουδές του στο διάσημο Royal Academy of Fine Arts της Αμβέρσας. Δεν γνώριζε τότε ότι η ματιά του θα άλλαζε τον ρου της μόδας. Από τα Vestments στον Balenciaga, έδωσε στη νέα γενιά το σουλούπι που αναζητούσε. Ακόμη κι αν δεν μπορούν να αποκτήσουν Balenciaga, βρίσκουν ρέπλικες στο fast fashion. H αισθητική του Gvasalia αγκαλιάστηκε από μουσικούς, influencers, ισχυρούς του κόσμου. Προκλητικός και εικονοκλάστης, άλλαξε χρήση σε υλικά, κώδικες και αναφορές. Πήρε την παρακαταθήκη του Cristobal και την αποκωδικοποίησε κάνοντας την επίκαιρη. Οι εμφανίσεις της Kim Kardashian με logomaniaduck tape, οι τσάντες IKEA, τα ugly sneakers. Αυτά τα ugly sneakers…

Στις αρχές του 2000 στην κοσμοπολίτικη Βενετία, ένα ζευγάρι, ο Alessandro Gallo και η Francesca Rinaldo άρχισαν να φτιάχνουν αθλητικά παπούτσια με ένα twist. Με τον αέρα των σκέιτερς της Venice Beach και τη μαεστρία των χεριών τους, κατάφεραν να μετατρέψουν το πάθος τους σε επιχείρηση εκατομμυριών. Τα Golden Goose, που από νωρίς αγαπήθηκαν από τη Gwyneth Paltrow και πλείστους ακόμη celebrities, είναι ακριβά, όμορφα, χειροποίητα και φθαρμένα. Πωλούνται λερωμένα και used αλλά τόσο όσο. Έγιναν σύμβολο τα τελευταία χρόνια για όλους εκείνους που θέλουν να μοιάζουν κουλ και στο ιατρείο και στο μπαρ. Που δεν τολμάνε να βάλουν ugly sneakers αλλά αισθάνονται άνετα με ένα φίνο, μοναδικό και λίγο φθαρμένο παπούτσι των 500 ευρώ. Γι' αυτό και οι πωλήσεις τους το 2021 αυξήθηκαν κατά 45% σε σχέση με το 2020.

Mήπως είναι ιδιοφυής σχεδιαστής ο Demna και τα παπούτσια αυτά αποτελούν statements; Tα φθαρμένα παπούτσια απευθύνονται σε έναν κόσμο προνομιούχων. Σε ένα πολύ συγκεκριμένο κοινό που μπορεί να διαθέσει χρήματα για να τα αγοράσει. Να μπορεί εύκολα να τα αντικαταστήσει, να αποκτήσει νέα. Να τα συνδυάσει, να τα περπατήσει, να προχωρήσει στο επόμενο trend. Οπότε, όποια κι αν ήταν η ερώτηση, η απάντηση είναι μια: privilege. Είναι σαν να θες να συγκεντρώσεις χρήματα για έναν φιλανθρωπικό σκοπό και να κάνεις πολυτελή δεξίωση με καθιστό dinner 5 πιάτων. Oh wait…