Louvre Couture: Έκθεση Μόδας στο Λούβρο; Και όμως ναι!

Φέτος, μέχρι και τον Αύγουστο του 2025, το Λούβρο ανοίγει τις πόρτες του στη μόδα, όχι με ένα απλό σαν πυροτέχνημα σόου μόδας, αλλά με μια ευρείας κλίμακας έκθεση: Louvre Couture. Art and Fashion: Statement Pieces. Με περισσότερα από 100 looks, δημιουργίες από τον Μπαλενσιάγκα μέχρι την Ίρις βαν Χέρπεν, και διαδρομές που περνούν από τη Βυζαντινή χλιδή μέχρι τον αισθητικό πληθωρισμό του Ναπολέοντα Γ΄, η έκθεση επιχειρεί κάτι που μέχρι πρόσφατα θα θεωρούνταν ιερόσυλο: να φέρει τη ραπτική στο πάνθεον της μεγάλης τέχνης

Louvre Couture: Έκθεση μόδας στο Μουσείου του Λούβρου

Το Λούβρο δεν διατηρεί ενδύματα. Αυτό το δηλώνει με σχεδόν ακαδημαϊκή ακαμψία. Και όμως, ανάμεσα στα ανάγλυφα της αρχαιότητας και τις μπομπονιέρες του 18ου αιώνα, η μόδα ήταν πάντα εκεί. Έπρεπε όμως να φτάσουμε στο 2025 για να παραδεχθεί το μουσείο, επίσημα πλέον, ότι μερικές φορές τα ρούχα λένε περισσότερα από τα λόγια – ή έστω από τα χαλκογραφημένα συνοδευτικά ταμπελάκια μπροστά από τα έργα τέχνης.

Στην έκθεση Louvre Couture. Art and Fashion: Statement Pieces (διάρκεια μέχρι 24 Αυγούστου), ο κόσμος της μόδας και η ιστορία της τέχνης αποφάσισαν να ξεπεράσουν τις μεταξύ τους παρεξηγήσεις και να περάσουν επιτέλους ένα βράδυ μαζί. Η έκθεση εκτείνεται σε σχεδόν 9.000 τετραγωνικά μέτρα – όσα περίπου χρειάζεται κανείς για να εξηγήσει τι εννοούσε ο Υβ Σεν Λοράν όταν έλεγε ότι η Κοκό Σανέλ του έμαθε τι εστί ελευθερία.

Ο επισκέπτης δεν ακολουθεί μια ευθεία πορεία, αλλά περιφέρεται όπως θα το έκανε σε μια μπουτίκ haute couture χωρίς πωλητή να τον ενοχλεί. Το στήσιμο της έκθεσης, δια χειρός Nathalie Crinière, απορρίπτει τη γραμμική αφήγηση, επιτρέποντας ένα ταξίδι ανάμεσα σε εποχές, υφάσματα και αισθητικές εμμονές.

Η ενότητα για τη Βυζαντινή περίοδο και τον Μεσαίωνα παρουσιάζει χρυσοποίκιλτα έργα τέχνης πλάι σε ενδύματα που θα μπορούσαν να έχουν φορεθεί είτε από τον Ιουστινιανό είτε από μοντέλο του Ζαν Πολ Γκοτιέ με την ίδια παγερή έκφραση μεγαλείου. Οι αίθουσες του Αναγεννησιακού Λούβρου γεμίζουν από περίτεχνα φλοράλ, τελετουργικά φτερά και ψηφιακές δαντέλες, σε έναν αμφίδρομο διάλογο με εμαγιέ κεραμικά, στολισμένες πανοπλίες και ταπισερί που φλερτάρουν με τη σουρεαλιστική υπερβολή.

Μία από τις πιο έντονες στιγμές της έκθεσης έρχεται στην αίθουσα των Διαμερισμάτων του Ναπολέοντα Γ΄. Εδώ, η πομπή με τα χρώματα, τις σιλουέτες και τις εκκεντρικότητες οδηγείται σε ένα τελικό κρεσέντο – σαν φινάλε από παλαιά Μητροπολιτική Όπερα, μόνο που αντί για σοπράνο ακούγεται το όνομα Ίρις βαν Χέρπεν.

Πίσω από αυτή την ιστορική αντιπαραβολή βρίσκεται ο Olivier Gabet, διευθυντής του Τμήματος Διακοσμητικών Τεχνών του Λούβρου. Με τη συνδρομή της Marie Brimicombe, έφερε για πρώτη φορά στο μουσείο δημιουργίες από 45 κορυφαίους οίκους και σχεδιαστές, αποκαλύπτοντας όχι μόνο τις εικαστικές συγγένειες, αλλά και τη συλλεκτική σχέση της ίδιας της μόδας με το παρελθόν της.

Για όσους έχουν συνηθίσει να βλέπουν το Λούβρο σαν αποθήκη της δυτικής μεγαλοσύνης, η Louvre Couture προτείνει μια διαφορετική ανάγνωση: αυτή του μουσείου ως ατελιέ, ως σιωπηλό σύμβουλο του στυλ, ως mood board, μια οπτική συλλογή εικόνων, χρωμάτων, υφών και λέξεων που αποδίδουν τη διάθεση ενός πρότζεκτ. Όπως είπε κάποτε ο Σεζάν, “το Λούβρο είναι το βιβλίο απ’ το οποίο μαθαίνουμε να διαβάζουμε”. Η έκθεση αυτή δείχνει ότι, ενίοτε, διαβάζουμε και μέσα από πατρόν και ραφές.

Περιδιαβαίνοντας την έκθεση Μόδας στο Λούβρο

Fun Facts, δυο-τρία πράγματα που θέλεις να ξέρεις για τις μεγάλες υπογραφές

Κριστόμπαλ Μπαλενσιάγκα

Ο “μάστερ των όγκων” που έκανε την Κοκό Σανέλ να παραδεχτεί πως “είναι ο μόνος αληθινός κουτιριέρ ανάμεσά μας”. Ο Μπαλενσιάγκα δεν σχεδίαζε απλώς φορέματα· έκτιζε αρχιτεκτονικές με ύφασμα. Κάθε του σιλουέτα μοιάζει σαν να ξεπήδησε από σχέδιο του Λε Κορμπιζιέ που προσπάθησε να το αποδώσει με ραπτομηχανή.

Ίρις Βαν Χέρπεν

Η Ολλανδή που μίλησε με εκτυπωτές 3D πριν από εμάς. Το έργο της βρίσκεται κάπου ανάμεσα στη βιοτεχνολογία, την αρχιτεκτονική και ένα μετα-ουτοπικό ντεφιλέ. Αν τα ρούχα της μοιάζουν εξωγήινα, είναι γιατί δεν φτιάχτηκαν για να "φοριούνται", αλλά για να αμφισβητούν τι σημαίνει φόρεμα.

Τζον Γκαλιάνο

Πέρα από τα ντεφιλέ-θεατρικές παραστάσεις και τις συχνά ακραίες μεταμορφώσεις του, ο Γκαλιάνο έχει εμμονή με την ιστορία της μόδας. Στο Παρίσι, λέγεται πως περνούσε ώρες στο Musée Galliera ψάχνοντας ραφές του 18ου αιώνα.

Madame Grès

Η γυναίκα που ήθελε να γίνει γλύπτρια, αλλά κατέληξε να φτιάχνει φορέματα σαν να ήταν αρχαιοελληνικά αγάλματα. Χρησιμοποιούσε πάνω από 300 μέτρα υφάσματος για ένα μόνο φόρεμα και δεν ανεχόταν κουμπιά. Ναι, σιχαινόταν τα κουμπιά.

Αλεξάντερ ΜακΚουίν

Ο ρομαντικός σκοτεινός πρίγκιπας της βρετανικής μόδας. Το έργο του γεφυρώνει το γοτθικό με το τεχνολογικό, το παρελθόν με τον τρόμο του μέλλοντος. Τα ρούχα του είναι συγκλονιστικά ακόμη και όταν τα βλέπεις ακίνητα. Σαν να έχουν μόλις ολοκληρώσει μια τελετουργία.

Τι να προσέξετε στην έκθεση Μόδας στο Λούβρο 

* Οι αίθουσες του Βυζαντίου και του Μεσαίωνα. Αναζητήστε τις ομοιότητες ανάμεσα σε βυζαντινά κοσμήματα και μπροκάρ υφάσματα υψηλής ραπτικής. Ενδυματολογική υπερβολή πριν καν εφευρεθεί ο όρος "statement piece" (ρούχο με ισχυρό στυλιστικό μήνυμα).

* Οι αίθουσες της Αναγέννησης. Κεραμικά, αρματωσιές και ταπισερί δημιουργούν ένα γοητευτικό χάος. Δοκιμάστε να εντοπίσετε ποιοι σχεδιαστές “δανείστηκαν” σχέδια από ασπίδες και επιτραπέζια σερβίτσια – όχι, δεν είναι αστείο.

* 18ος αιώνας & Grand Siècle. Ο “Μεγάλος Αιώνας” αναφέρεται στην περίοδο του 17ου αιώνα στη Γαλλία, στην εποχή της βασιλείας του Λουδοβίκου ΙΔ΄, γνωστού και ως “Βασιλιάς Ήλιος”. Κοιτάξτε τώρα λοιπόν, πώς τα ρούχα των σύγχρονων σχεδιαστών “συνομιλούν” με τα σαλόνια του Διαφωτισμού. Το ροκοκό επανεφευρίσκεται σε φούστες που θυμίζουν υπέροχες, τεράστιες τούρτες με πτυχώσεις.

*Τα Διαμερίσματα του Ναπολέοντα Γ’. Εδώ το κιτς γίνεται έπος. Όσο πιο βαρύ το ντεκόρ, τόσο πιο θεατρικό το ρούχο. Ιδανικό σημείο για να αναλογιστείτε αν το στυλ έχει όρια ή αν, απλώς, κάποιος ανεβοκατεβάζει την ένταση.

*Το πέρασμα στο 21ο αιώνα. Από τον Μαρτέν Μαρζελά στον Ρικ Όουενς, από την ανακύκλωση στην ψηφιακή μόδα, το παρόν εμφανίζεται με θράσος, αυτογνωσία και μια διάθεση να σπάσει τη βιτρίνα.