Η συναρπαστική διαδρομή των μαγιό και οι υπέροχες γυναίκες που τα φόρεσαν

Ιστορικές αλλαγές, κοινωνικές μετατοπίσεις, ηθικές συμβάσεις, πολιτισμικές επιρροές. Η γυναικεία μόδα -το βαρόμετρο της «ελευθερίας έκφρασης» των γυναικών- ακολουθούσε κατά πόδας τα διαρκώς μεταβαλλόμενα ρεύματα και άλλαζε όπως αλλάζει η παλίρροια ένα παραθαλάσσιο τοπίο. Από τα κάρα-αλλακτήρια των αρχών του 19ου αιώνα -που κυλούσαν στη θάλασσα «μαζί» με τις λουόμενες- στα σκανδαλιστικά μπικίνι μαγιό, η θέση της γυναίκας στην κοινωνία καθρεφτιζόταν πάντα στα γαλανά νερά δημοφιλών θέρετρων. 

Η ιστορία των μαγιό και οι γυναίκες που τα φόρεσαν πρώτες

Τα χρόνια της (ακραίας) σεμνότητας

Στις αρχές του 19ου αιώνα τα γυναικεία μαγιό δεν ήταν … μαγιό. Ήταν μακριά φουστάνια άβολα, φτιαγμένα από μαλλί ή φανέλα που κάλυπταν ολόκληρο το σώμα, τα χέρια και τα πόδια, και όταν βρέχονταν γίνονταν ακόμη πιο άβολα και βαριά (παραμένοντας, φυσικά, και αδιαφανή). Απαραίτητο αξεσουάρ που συμπλήρωνε την εικόνα, οι ψηλές κάλτσες, αλλά και παπούτσια (ενίοτε και καπέλα). Και σαν να μην έφταναν αυτά για να διασφαλιστεί η «ευπρέπεια», οι κυρίες που ήθελαν να κολυμπήσουν, θα το έκαναν από τα… ιδιαίτερα τους. Τα ειδικά διαμορφωμένα ξύλινα κουβούκλια-κάρα, είχαν δυο εισόδους, μπρος-πίσω. Έμπαιναν από τη μια, φορούσαν τα μπανιερά τους, το τετράτροχο κουβούκλιο σπρωχνόταν στο νερό και βουτούσαν από την άλλη χωρίς να τις βλέπει ανθρώπου μάτι. Όταν τελείωναν οι μοναχικές απλωτές, επέστρεφαν στα σκαλάκια του ιδιότυπου κάρου, ανέβαιναν ξανά μέσα και, αφού άλλαζαν, σήκωναν ένα σημαιάκι προσαρμοσμένο στην οροφή, σινιάλο να τις τραβήξουν ξανά πίσω στην ακτή. Αναμφίβολα η ηθική της εποχής στερούσε χάρη και γοητεία από την ανεμελιά του παραθερισμού, πρόσθετε όμως μυστήριο.

Ανέτ Κέλερμαν: η γυναίκα που τάραξε (κυριολεκτικά) τα νερά

Σε μια εποχή που η θάλασσα ήταν -περισσότερο- πεδίο κοινωνικών περιορισμών, η αυστραλή πρωταθλήτρια της κολύμβησης Ανέτ Κέλερμαν, εμφανίστηκε το 1907 στην ακτή της Βοστώνης φορώντας ένα απλό, σοκαριστικά στενό, μαύρο, ενιαίο μαγιό που διέγραφε τις καμπύλες της και άφηνε τα άκρα να κινούνται ελεύθερα στο νερό. Η εικόνα της ήταν σχεδόν αιρετική. Συνελήφθη για «απρέπεια». Ποσώς την ενδιέφερε. Αυτό που ήθελε να πετύχει, το είχε καταφέρει. Γιατί η Κέλερμαν δεν νοιαζόταν να θαυμάσουν το (νέο) προσωπικό της στυλ, διαφορετικό από τα συνηθισμένα. Ήθελε να αφυπνίσει. Τις γυναίκες και την κοινωνία. Και όπως συμβαίνει συχνά με κάθε τι πρωτοποριακό, η τολμηρή στάση της Κέλερμαν δεν θα αργούσε να βρει μιμητές. Τα κύματα που σήκωσε τότε, θα «ξεβράσουν» λίγα χρόνια αργότερα τα ολόσωμα μαγιό στις παραλίες του κόσμου και στις βιτρίνες των μεγαλουπόλεων.

Ήδη από τη δεκαετία του 1920 ο ήλιος χάιδευε δειλά περισσότερη σάρκα, τα μαγιό άρχισαν να κονταίνουν, να μαζεύουν, να αλαφραίνουν λίγο, χάρη σε πιο «φιλικά» στο νερό υφάσματα, όπως το μετάξι και το ραιγιόν. Θύμιζαν κοντά σορτς στο κάτω μέρος, εναρμονισμένα με την αισθητική των σικ φορεμάτων της εποχής. Η αμερικανική εταιρεία Jantzen, θα είναι η πρώτη που θα παρουσιάσει τέτοια «μοντέρνα» σχέδια το 1921, από μάλλινο ύφασμα αρχικά, στενό και ελαστικό για να βοηθάει την κίνηση στο νερό. Ο προσδιορισμός «swim suits» που εισάγει στο διαφημιστικό της σλόγκαν, αντί των «bathing suits», αποχαιρετούσε τα σκληρά καλοκαίρια του προηγούμενου αιώνα. «Το μαγιό που μετέτρεψε το μπάνιο σε κολύμπι», έλεγε η διαφήμιση το 1923, και εννοούσε, το μαγιό που άλλαξε (κυριολεκτικά) την παραλία για πάντα.

Τα μαγιό ως «υψηλή ραπτική»

Ο Οίκος Chanel που από καταβολής του όριζε τη γυναικεία «μόδα» θα είναι ο πρώτος που θα καθιερώσει το μαγιό ως αναπόσπαστο κομμάτι της, απαλλάσσοντάς το από το κοινωνικό στίγμα. Η υψηλή αισθητική, η άνεση, η κομψότητα και φυσικά η θηλυκότητα ήταν όσα οραματίστηκε τότε ο ανατρεπτικός σχεδιαστής σπορτίφ ρούχων Ζαν Πατού που σε συνεργασία με τον εμβληματικό οίκο θα λανσάρει την υψηλή ραπτική στη Γαλλική Ριβιέρα και όλα τα κοσμικά θέρετρα της Ευρώπης.

Ήταν, βλέπετε, τόσο μικροσκοπικό και επαναστατικό για την εποχή, που καμία επαγγελματίας μοντέλο δεν τολμούσε να το φορέσει. Το μπικίνι του Ρεάρ προκάλεσε σοκ, αλλά και ενθουσιασμό, θεωρήθηκε σκάνδαλο, αλλά και προάγγελος μιας νέας εποχής, σύμβολο ρήξης με τις συντηρητικές γραμμές του παρελθόντος. 

Η χρυσή εποχή του μπικίνι

Τη δεκαετία του ’50 πια, τα μπικίνι είχαν εξιδανικευτεί από τη λάμψη των κινηματογραφικών πλατό, διεκδικώντας δικαιωματικά κεντρική θέση στις αμμουδερές «πασαρέλες». Κι αν οι γραμμές και τα υφάσματα άλλαζαν στο πέρασμα των δεκαετιών που ακολούθησαν, η ιδέα του «μπικίνι» παρέμεινε διαχρονική σταθερά της καλοκαιρινής γκαρνταρόμπας. Η Μπριζίτ Μπαρντό ήταν μόλις 17 χρονών όταν πρωταγωνίστησε στην ταινία «Manina, το Κορίτσι με το Μπικίνι» το 1952. Το μπικίνι της ήταν από τα πρώτα που εμφανίστηκαν στις κινηματογραφικές οθόνες και εκείνη, λες και γεννήθηκε για να το φορέσει. Τόσο της ταίριαζε που το φόρεσε ξανά και στη θρυλική ταινία του 1956 «Και ο Θεός Έπλασε τη Γυναίκα». Η σεξουαλική επανάσταση των ‘60s έκανε το μπικίνι λάβαρό της, σύμβολο απελευθέρωσης και θηλυκής δύναμης. Αν και η ταινία «Ένα Εκατομμύριο Χρόνια Π.Χ.» του 1966 δεν αγαπήθηκε από τους κριτικούς, η Ρακέλ Γουέλς με το «αυτοσχέδιο», ξεφτισμένο μπικίνι από δέρμα ελαφιού έγινε αφίσα-φετίχ μιας ολόκληρης εποχής.

Το 1962, το Playboy  θα «φορέσει» μπικίνι στο εξώφυλλό του για πρώτη φορά. Κι ύστερα, το 1963, η Ούρσουλα Άντρες θα βγει από τη θάλασσα με λευκό μπικίνι και ένα μαχαίρι στη ζώνη της, ως Honey Ryder στο «Dr. No», ένα στιγμιότυπο-θρύλος στην ιστορία του σινεμά και μια εμφάνιση που λίγα Bond girls θα κατάφερναν να συναγωνιστούν. Η ίδια θα πει πως αυτή η σκηνή γέννησε την καριέρα της. Το περιζήτητο μπικίνι θα πουληθεί χρόνια μετά, το 2011, έναντι 61.500 δολαρίων.

Τα υπόλοιπα είναι απλά φωτογραφική ιστορία…

Οι εποχές των μάλλινων φορεμάτων και των καλτσών κολύμβησης έχουν παρέλθει, ευτυχώς, ανεπιστρεπτί. Τα ξεθωριασμένα καταθλιπτικά καρέ αλλοτινών καλοκαιριών έγιναν φωτεινά, χαρούμενα, θρυλικά, σκανδαλιστικά στιγμιότυπα, φόρος τιμής στην πιο ξέγνοιαστη εποχή του χρόνου και στις υπέροχες γυναίκες που ταυτίστηκαν (για πάντα) με αυτή.