Συνέντευξη με τον εικαστικό Γιώργο Τζινούδη για τα ποπ κοσμήματα που φτιάχνει.
300 χειροποίητα κοσμήματα. Kαρφίτσες, κομπολόγια, κολιέ, σκουλαρίκια και καπέλα κατασκευασμένα από ευτελή υλικά, όπως τσόχες, υφάσματα, κουμπιά, χάντρες και κλωστές. Κάθε καρφίτσα μοναδική, κάθε τίτλος άρρηκτα συνδεδεμένος με την εκάστοτε αναπαράσταση την προεκτείνει με ποιητική διάθεση.
Alternative Gay Smurf
Blue skull for red cufflinks
Παραδείγματα; «Εναλλακτικό gay στρουμφάκι». «Ό,τι απέμεινε από την πεοθηλάζουσα». «Κυανοκέφαλος ξιφομάχος ρομπότ». «Ξέφρενο ποπ κρανίο». «Άγιο παρδαλό δισκοπότηρο». Τα κοσμήματα Pink Perk Jewels που επιμελείται ο εικαστικός Γιώργος Τζινούδης εδώ και λίγες μέρες έχουν νέα σχέδια. Για το τι ακριβώς είναι και από πού αντλούν την έμπνευσή τους μας μίλησε ο ίδιος ο δημιουργός τους στο περιοδικό SOUL. Ξαναθυμόμαστε.
Cyclopean ox
Τι είναι τα Pink Perk Jewels;
Έχω διαφωνήσει με πολύ κόσμο που μου λέει πως είναι κοσμήματα. Κόσμημα είναι και ένα φουξ μανταλάκι που κρεμάς στο πέτο σου και αλλάζει η χρηστική του αξία. «Κοσμήματα» από τσόχες, χάντρες και ευτελή υλικά δεν εμπεριέχουν καμιά πολυτέλεια, είναι πιο κοντά στη ζωγραφική παρά στη γενικότερη ιδέα του κοσμήματος. Στην ουσία ζωγραφίζω σε μια τσόχα, κόβω-ράβω και βγαίνει ένα αποτέλεσμα αρκετά εικονικό. Δεν είναι αφηρημένη ζωγραφική, απλώς υπάρχει ένας τίτλος που τα συνοδεύει και προεκτείνει ποιητικά την εικόνα.
Μπορείς να θυμηθείς την πρώτη φορά που αισθάνθηκες πως δημιούργησες ένα έργο τέχνης;
Δεν ξέρω τι ακριβώς είναι έργο τέχνης και πώς ορίζεται. Πάντως, έγινε σε πολύ μικρή ηλικία. Όχι, όμως, με την έννοια του έργου που εκτίθεται στο μουσείο ή τοποθετείται μέσα σε μια γκαλερί.
Τι είναι τέχνη;
Θα σου το πω χοντρά. Είναι μια ανάγκη, σαν το χέσιμο ένα πράγμα. Λιγότερο ευγενής από το χέσιμο. Σαν να χέζεις με ανοικτή την πόρτα. Γιατί είναι βιολογική ανάγκη παρά κάτι εξιδανικευμένο που μπαίνει σε αυτούς τους άσπρους κύβους που λέγονται γκαλερί και μουσεία.
Σπούδασες Γιάννενα και Μαδρίτη. Είναι η διαφορά των πανεπιστημίων στα επίπεδα ΠΑΣ - Ρεάλ;
Περίπου ναι. Το πρόβλημα με το ελληνικό πανεπιστήμιο ήταν ότι επαφιόταν στη διάθεση κάθε καθηγητή να προσφέρει, ενώ στη Μαδρίτη ήταν υποχρεωμένοι να δουλεύουν. Εδώ οι καθηγητές ήταν ελαφρώς ανεξέλεγκτοι. Κάποιοι είχαν φιλότιμο και προσέφεραν ό,τι μπορούσαν, ενώ στην Ισπανία ήταν εκεί για να κάνουν μια πολύ συγκεκριμένη δουλειά. Στην Ελλάδα απλώς έκαναν μάθημα για να πληρώνονται. Η χώρα μας είναι πίσω και σε επίπεδο «πληροφόρησης». Δεν μπορεί να σπουδάζεις σε μια σχολή με αποκλειστικό αντικείμενό της την τέχνη, και στο τέταρτο έτος να μαθαίνεις λίγα πράγματα για τον Αντόνι Τάπιες. Στην Ισπανία αυτά θεωρούνται προϊστορία.
Τι προσφέρει η θεωρητική κατάρτιση σε ένα καλλιτέχνη συγκριτικά με έναν αυτοδίδακτο;
Ενδεχομένως να μην τον βοηθά και πολύ. Γιατί σε πολύ μεγάλο βαθμό τον εγκλωβίζει σε κάποια στερεότυπα. Οι σπουδές σε φέρνουν σε στενή επαφή με πράγματα που έχουν γίνει, και αναγκάζεσαι να τα μάθεις, πράγματα που σου γεννούν ιδέες. Αλλά να σου πω κάτι; Η ζωγραφική δε γίνεται με ιδέες. Γίνεται με χρώματα. Για να κάνεις κάτι της προκοπής, πρέπει μετά τις σπουδές να απελευθερωθείς από τις γνώσεις και τα στερεότυπα.
Υπάρχουν περιορισμοί στη δημιουργία και ποιοι μπορεί να είναι αυτοί;
Καταρχάς, ένας φούρναρης μπορεί να είναι πιο δημιουργικός από έναν καλλιτέχνη. Η δημιουργικότητα είναι ένα από τα πρώτα συστατικά της ελευθερίας, αλλά το έχουμε χάσει λίγο. Κατά δεύτερον, θα σου πω κάτι άλλο. Όταν ήμουν στη Μαδρίτη, έβγαινα στους δρόμους, βιντεοσκοπούσα, αλλά είχα και πού να εκθέσω. Παλιότερα είχα ασχοληθεί με εγκαταστάσεις, κάτι που έχει πολλά έξοδα. Το να κάνεις τέχνη στο δωμάτιό σου και να μην έχεις πού να τη δείξεις ή να μη σε σπονσοράρει κάποιος, αναγκαστικά σε οδηγεί στο να αλλάξεις τομέα.
Είναι απαραίτητοι οι σπόνσορες στην τέχνη;
Και ναι, και όχι. Αν δεν υπήρχαν σπόνσορες, ορισμένα έργα εξαιρετικά ακριβά δε θα είχαν γίνει. Όμως, υπάρχουν σπόνσορες που προκύπτουν μέσα από τους τύπους που κάνουν τα κουμάντα στην τέχνη και αποφασίζουν εν τέλει τι είναι τέχνη και τι όχι. Οι curators, ας πούμε. Αυτοί πλέον είναι περισσότερο καλλιτέχνες από εμάς, καθώς αυτοί λένε στο ευρύ κοινό «τι είναι τέχνη». Και μέσα από αυτή την ιστορία βγαίνει και το σπονσοράρισμα, έτσι;
Ποιο εξώφυλλο δίσκου θα ήθελες να έχεις δημιουργήσει;
Λίγο ματαιόδοξο. Το «Ace Of Spades» των Motörhead, αλλά αποκλείεται να το έκανα τόσο καλό όσο έγινε.
Πόσα ξοδεύεις τον μήνα για να ασχολείσαι με την τέχνη;
Ελάχιστα. Ούτε 150 ευρώ τον μήνα.
Ζεις από την τέχνη;
Όχι. Δουλεύω ως μπάρμαν για να ζήσω.
Αν συμφωνήσουμε πως η τέχνη είναι γλώσσα επικοινωνίας, τι θέλεις να μας πεις με τα έργα σου;
Κάθε έργο είναι και μια διαφορετική δήλωση. Η διαδραστική performance στη Μαδρίτη «Ταχύτητα και επιβίωση» είχε πολιτικές διαστάσεις και μπόλικο κοινωνικό σχόλιο. Αν συνδέει κάτι τις περισσότερες από τις δουλειές μου, είναι μια διάθεση για πικρό χιούμορ.
Βγάζει πιο εύκολα γκόμενα ένας «καλλιτέχνης»;
Ένας μπάρμαν βγάζει πιο εύκολα. Και ένας ροκ σταρ. Οι γυναίκες, λίγο έως πολύ, είναι αρκετά γκρούπις. Οπότε θέλουν ένα «σταριλίκι» για να πέσουν εύκολα.
Πώς προσλαμβάνουν οι γύρω σου τις δραστηριότητες σου;
Να σε πάω λίγο κάπου αλλού; Εγώ βλέπω ένα κόσμο που γεννηθήκαμε όλοι τόσο διαφορετικοί και τείνουμε όλοι να γίνουμε το ίδιο. Να φοράμε όλοι τα ίδια ρούχα και τα ίδια γυαλιά, να πίνουμε όλοι στα ίδια μέρη καφέδες, να συμπεριφερόμαστε όλοι με τον ίδιο τρόπο. Τείνουμε όλοι στην ομοιομορφία, και βλέπω ελάχιστους ανθρώπους να διαφυλάττουν την ατομικότητά τους. Όλοι προσπαθούν να σουλουπώσουν τη διαφορετικότητά τους για να γίνουν στο τέλος αποδεκτοί από τους άλλους. Είναι πιο εύκολο να κινείσαι όταν γίνεσαι αποδεκτός. Να μη φανεί βλακώδες, αλλά προσωπικά προσπαθώ να διαφυλάξω την όποια διαφορετικότητα ή εκκεντρικότητα έχω ως άνθρωπος. Είναι δύσκολο να μη γίνεσαι αποδεκτός.
Βοηθούν οι καταχρήσεις τη δημιουργικότητα ή πρόκειται για μύθο;
Δε νομίζω. Αν ψάξουμε γενεσιουργό αιτία στη δημιουργικότητα, θα τη βρούμε περισσότερο στην έννοια του παιχνιδιού παρά στις καταχρήσεις, τις παραισθήσεις ή τα ναρκωτικά. Αυτό πιστεύω.
Ποιο έργο τέχνης τράβηξε την προσοχή σου τελευταία;
Μια εικόνα από ένα έργο του Γιάννη Κουνέλη στη Γαλλία· από τις πιο συγκλονιστικές και ποιητικές που έχω δει στη ζωή μου.
Θα διάλεγες μια νύχτα σε ένα μπαρ με τον Πικάσο ή τη Μέριλιν Μονρόε;
Αν είχα να διαλέξω ανάμεσα στους δύο, σίγουρα με τη Μέριλιν. Αν είχα να διαλέξω κάποιον άλλο, θα προτιμούσα είτε τον Τσαρλς Μπουκόφσκι είτε τον Γιόζεφ Μπόις.
Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 2011