Έξι διαφορετικά χτενίσματα εμπνευσμένα από την κόμμωση των Καρυάτιδων, από την καθηγήτρια Dr. Katherin Schwab. © The Caryatid Hairstyling Project

Lifestyle

Πόσο αληθινά είναι τα χτενίσματα των Καρυάτιδων;

Μια ταινία για τα ωραιότερα μαλλιά της αρχαίας Αθήνας

Έξι διαφορετικά χτενίσματα εμπνευσμένα από την κόμμωση των Καρυάτιδων, από την καθηγήτρια Dr. Katherin Schwab.

Oι Καρυάτιδες στέκονται πανέμορφες στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης, λουσμένες στο φως, ακίνητες και φιλικές, αφήνοντάς μας να θαυμάσουμε ελεύθερα πια τις γραμμές των προσώπων τους, τις λεπτομέρειες στις πτυχώσεις των πέπλων τους και τις εντυπωσιακές, πλούσιες πλεξούδες τους. Ποια ήταν αυτά τα πέντε (συν ένα, που βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο) κορίτσια; Μπορεί να ήταν νεαρές, εγγονές λένε, γυναικών από τις Καρυές της Λακωνίας, μετανάστριες στην Αθήνα από την εποχή των Περσικών Πολέμων. Μπορεί να ήταν ιέρειες της Καρυάτιδας Αρτέμιδος. Ή κόρες πλουσίων οικογενειών της πόλης που είχαν την τιμή να προπορεύονται ή να ανοίγουν τις θρησκευτικές και κοινωνικές εκδηλώσεις.

Έξι διαφορετικά χτενίσματα εμπνευσμένα από την κόμμωση των Καρυάτιδων, από την καθηγήτρια Dr. Katherin Schwab.

Δυόμισι χιλιάδες χρόνια έχουν το βλέμμα τους πάνω από την πόλη, στηρίζοντας στο υπέροχο κεφάλι τους τον πολιτισμό της Αθηναϊκής καθημερινότητας. Κόρες σίγουρα ευγενείς, όπως φαίνεται από τον τρόπο που είχαν καρφιτσωμένα με όμορφες καρφίτσες τα πέπλα και τους χιτώνες τους, και τα μαλλιά τους πλεγμένα σε πλούσιες, κομψές πλεξούδες – διαφορετικό χτένισμα για την κάθε μία από τις έξη. Χτενίσματα στηριγμένα με ταινίες από υφασμάτινες κορδέλες, χτένια από ελεφαντόδοντο ή ξύλο. Μαλλιά πιθανώς περασμένα με βαφή χένα, λουσμένα με νερό λουλουδιών και λεμόνι, και περιποιημένα με λάδι ελιάς ανακατεμένο με κρόκο αυγού, όπως συνήθιζαν τότε, σαν ένα είδος conditioner. Αν σκεφτεί κανείς τις Καρυάτιδες απαλλαγμένες από την ακινησία του χρόνου, θα δει μεσογειακά κορίτσια στον ζεστό ήλιο της καλοκαιρινής Αττικής γης, ντυμένα ελαφρά και με μαζεμένα τα μαλλιά τους σε κοτσίδες, ακριβώς όπως σήμερα.

Αυτά τα έξη διαφορετικά χτενίσματα ενέπνευσαν, το 2009, την Katherin Schwab, καθηγήτρια Ιστορίας του πανεπιστημίου του Φαίρφιλντ στο Κονέκτικατ των ΗΠΑ να δοκιμάσει ένα art project, ένα πείραμα που θα αποδείκνυε πόσο «εφικτές» είναι αυτές οι εντυπωσιακές κομμώσεις που φέρουν οι έξη Κόρες. Στην αρχή πειραματίστηκε στα δικά της μαλλιά και στη συνέχεια συνεργάστηκε με εθελόντριες στο πείραμα, πέντε φοιτήτριες της Ιστορίας της Τέχνης και μία της Ψυχολογίας. Κριτήριο για την επιλογή των κοριτσιών, τα μεσογειακά τους χρώματα, και τα πυκνά και σγουρά μαλλιά τους.

Η κομμωτική ανέκαθεν είχε σχέση με τη γλυπτική. Η μεταμόρφωση των έξη μοντέρνων, νέων κοριτσιών σε Καρυάτιδες ξεκίνησε σαν πείραμα αλλά στην πορεία άγγιξε βαθιά συναισθηματικά τις ίδιες, καθώς έμπαιναν μέσα στην τρυφερή εικόνα των αρχαίων Αθηναϊδων. Όπως παραδέχτηκαν σε συνεντεύξεις τους, αυτό το project στάθηκε σαν έμπνευση, τους δημιούργησε νέα ερωτήματα και ιδέες. Αλλά και πρακτικά, η μεταμόρφωση αποδείχτηκε μία ενδιαφέρουσα διαδικασία και τεχνική που κράτησε αρκετά - περίπου 40 λεπτά με μία ώρα για έναν πεπειραμένο hair stylist, στην προκειμένη περίπτωση την επαγγελματία κομμώτρια Mixely Torres.

Το αποτέλεσμα ήταν ότι όχι μόνο κατάφεραν να ξαναφτιάξουν με ακρίβεια την κόμμωση των διάσημων Καρυάτιδων, αλλά η όλη διαδικασία έγινε πηγή γνώσης για τις τεχνικές της κομμωτικής τόσο στην αρχαιότητα όσο και στις μέρες μας. Ναι, αυτά τα περίτεχνα χτενίσματα ήταν αληθινά και αποτελούν τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στη σύγχρονη και την αρχαία κοινωνία. Συνεχίζουν να συναρπάζουν και να γοητεύουν, να αποτελούν έμπνευση για νέες δημιουργίες και να στολίζουν όμορφα, νεανικά κεφάλια κοριτσιών.

Το πείραμα έγινε ταινία και παρουσιάστηκε στην Ελληνική Πρεσβεία της Washington DC. Ένα ντοκιμαντέρ που σκηνοθέτησε η ίδια η καθηγήτρια Δρ. Katherin Schwab και ζωντανεύει ένα πανέμορφο σημείο της αρχαιοελληνικής κουλτούρας που δεν μπορεί να το βιώσει κανείς μέσα από τα γλυπτά και τα βιβλία.