Γιατί φοράμε κόκκινο και πράσινο τα χριστούγεννα;

Η εορταστική περίοδος γεμίζει τις καρδιές μας με λαμπιόνια, το σπίτι μας με δώρα και τις ντουλάπες μας με κοκκινοπράσινα ρούχα. Σε όποιο χριστουγεννιάτικο event και αν τρυπώσεις, από τα πιο σικάτα εστιατόρια της Αθήνας μέχρι και τα εμπορικά κέντρα, θα δεις τα δύο αυτά χρώματα να φωτίζουν κάθε επιφάνεια, να εμφανίζονται σε κάθε βιτρίνα και να μεταμορφώνουν το οτιδήποτε αγγίζουν σε χριστουγεννιάτικο. Ενώ το χρυσό και το ασημένιο στέκονται με αξιοπρέπεια στην δεύτερη θέση της χρωματικής γιορτινής παλέτας, οι αναμφισβήτητοι βασιλιάδες της εποχής είναι το κόκκινο και το πράσινο.

Η στολή του Άγιου Βασίλη και τα χριστουγεννιάτικα δέντρα. Τα γκι που κρεμάμε με τις ελπίδες ενός φιλιού και η φωτεινή μύτη του Ρούντολφ. Από πότε όμως ξεκίνησε η συγκεκριμένη παράδοση; Για να το ανακαλύψουμε θα χρειαστεί να κάνουμε μία μεγάλη βόλτα με το έλκηθρο και να γυρίσουμε πίσω στον χρόνο.

Πριν από αρκετούς αιώνες λοιπόν, οι αρχαίοι Κέλτες αντιμετώπιζαν το φυτό Ίληξ ως σύμβολο ότι η γη θα παραμείνει όμορφη κατά την διάρκεια του βαρύ Χειμώνα, καθώς τα φύλα του παρέμεναν πράσινα ανεξαρτήτως του κλίματος. Έτσι, όταν εκείνοι και άλλες φυλές τιμούσαν την ημέρα του χειμερινού ηλιοστασίου, διακοσμούσαν τα σπίτια τους με το πράσινο και κόκκινο φυτό, για να εξασφαλίσουν ασφάλεια και καλοτυχία για τον χρόνο που έρχεται.

Ο συνδυασμός του κόκκινου και του πράσινου συνέχισε να υπάρχει και τον 14ο αιώνα, όταν τα χρώματα χρησιμοποιήθηκαν για να βαφτούν μεσαιωνικά εικονοστάσια, το οποία χωρίζαν τον κυρίως ναό από το Ιερό Βήμα. Σύμφωνα με τον Dr. Spike Bucklow, ερευνητή του University of Cambridge, αυτά τα «σύνορα» της εκκλησίας ίσως ενέπνευσαν τους ανθρώπους της Βικτοριανής εποχής να σχετίζουν τα χρώματα με τα νοητικά «σύνορα» του παλιού και του νέου χρόνου.

Παρόλα αυτά, οι βικτοριανές χριστουγεννιάτικες κάρτες που έχουν διασωθεί μας δείχνουν πως οι καλλιτέχνες της εποχής χρησιμοποιούσαν διαφορετικές χρωματικές παλέτες για την εορταστική περίοδο. Και απεικόνιζαν τον Άγιο Βασίλη να φοράει μπλε και πράσινη στολή, εκτός από κόκκινη. Όλα αυτά βέβαια άλλαξαν το 1931. Όταν δηλαδή η Coca Cola διόρισε τον καλλιτέχνη Haddon Sundblom για να τους σχεδιάσει έναν Άγιο Βασίλη για τις χριστουγεννιάτικες διαφημίσεις τους.

Όπως αναλύει η Arielle Eckstut, συγγραφέας του βιβλίου «Secret Language of Color», η μέχρι τότε απεικόνιση του Santa Claus συνήθιζε να τον παρουσιάζει ως μία λεπτή φιγούρα που θυμίζει ξωτικό. Όμως ο Haddon Sundblom τον ζωγράφισε ως αυτόν τον εύσωμο γεράκο με την λευκή γενειάδα και τα κόκκινα ρούχα και τα υπόλοιπα λίγο-πολύ τα ξέρουμε!
«Έτσι κάπως όλα έδεσαν μεταξύ τους. Ο φιλικός χοντρούλης Άγιος Βασίλης στα κόκκινα (ίδιο χρώμα με το λογότυπο της εταιρίας) μάγεψε την αμερικάνικη και στην συνέχεια παγκόσμια αγορά και ήρθε να ταιριάξει με το πράσινο του έλατου και του φυτού Ίληξ, το οποίο υπήρχε ήδη στην μνήμη μας».

Ουσιαστικά η εδραίωση του πράσινου και του κόκκινου σαν εορταστικά χρώματα συνέβη με τον ίδιο τρόπο που τα Χριστούγεννα έγιναν τόσο δημοφιλή: θρησκευτικές ρίζες, εκσυγχρονισμός μέσω της βιομηχανίας της διαφήμισης και μία τεράστια ανάγκη του κόσμου για χαρά και καλή διάθεση. Να λοιπόν κάτι που μπορείς να σκεφτείς την επόμενη φορά που θα βάλεις το αγαπημένο σου κόκκινο σύνολο πριν από ένα ακόμα λαμπερό πάρτι των ημερών.