Μεταφέρεται ο ιός στα ρούχα μου; Στα παπούτσια μου;

Φοβάσαι πως μεταφέρεις τον ιό στο σπίτι σου με τα ρούχα, τα παπούτσια, την εφημερίδα, την αλληλογραφία σου; Τι ισχύει; Τα παρακάτω μάλλον θα καθησυχάσουν τους φόβους σου...

Πρέπει να αλλάξω τα ρούχα μου και να πλυθώ μόλις επιστρέφω σπίτι από τα ψώνια;
Αν και είναι αλήθεια πως αν κάποιο προσβεβλημένο από τον ιό άτομο βήξει ή φτερνιστεί εξαπολύει επικίνδυνα σταγονίδια που μεταφέρονται με τον αέρα, τα περισσότερα από αυτά θα πέσουν στο έδαφος. Μελέτες δείχνουν πως πολύ μικρά σωματίδια ιού μπορούν να παραμείνουν στον αέρα για περίπου μισή ώρα, αλλά μη φανταστείς πως σε περιτριγυρίζουν σαν “σμήνος” κουνουπιών και μπορούν να κολλήσουν στα ρούχα σου. Δεν υπάρχει λόγος να αλλάξεις ρούχα και να κάνεις μπάνιο μόλις επιστρέφεις από τα ψώνια. Αυτό που σίγουρα πρέπει να κάνεις είναι να πλύνεις καλά τα χέρια σου.

Γιατί τα μικρά σταγονίδια και τα σωματίδια δεν προσγειώνονται στα ρούχα σου;
Είναι θέμα “αεροδυναμικής”. Τα σωματίδια είναι τόσο μικρά που κινούνται γύρω από το σώμα και τα ρούχα σου. Περπατώντας σπρώχνουμε τον αέρα, ο οποίος περνάει περιφεριακά από το σώμα μας. Τα σωματίδια ακολουθούν το “ρεύμα” του αέρα, όπως τα μικρά έντομα ή η σκόνη κινούνται γύρω από ένα αυτοκίνητο όταν αυτό κινείται με χαμηλή ταχύτητα. Ένα έντομο θα κολλήσει στο παρμπριζ του αυτοκινήτου όταν αυτό κινείται με μεγάλη ταχύτητα. Εσύ δεν θα αναπτύξεις ποτέ αυτή την ταχύτητα. Κάποιος θα πρέπει να βήξει ή να φτερνιστεί τόσο δυνατά και τόσο κοντά σου ώστε να πέσουν τα σταγονίδια πάνω σου. Και θα πρέπει να είσαι ακίνητος και τα σταγονίδια τόσο μεγάλα που δεν θα ακολουθήσουν το ρεύμα του αέρα. 

Υπάρχει περίπτωση ο ιός να βρίσκεται στα μαλλιά ή τα γένια μου;
Για τους παραπάνω λόγους δεν πρέπει να ανησυχείς πως τα μαλλιά ή τα γένια σου μεταφέρουν σπίτι σου τον ιό, ιδιαίτερα σε αυτή την περίοδο της κοινωνικής αποστασιοποίησης. Ακόμη κι αν κάποιος φτερνιστεί πίσω σου, τα σταγονίδια που μπορεί να προσγειωθούν στα μαλλιά σου δεν είναι πηγή μόλυνσης. Υπάρχει μια αλληλουχία “γεγονότων” που θα πρέπει να σκεφτείς πριν αρχίσεις να ανησυχείς. Αρχικά, υπάρχει αυτός που θα φτερνιστεί και στα σταγονίδια θα πρέπει να υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός σωματιδίων του ιού. Ύστερα θα πρέπει να είναι τόσο πολλά και μεγάλα αυτά τα σταγονίδια για να πέσουν πάνω σου. Την ίδια στιγμή θα πρέπει εσύ να αγγίξεις εκείνο το σημείο των μαλλιών ή του ρούχου σου και κατόπιν να αγγίξεις το πρόσωπό σου ώστε να έρθεις σε πραγματική επαφή με αυτά. Αν τα σκεφτείς όλα αυτά, οι πιθανότητες να αρρωστήσεις φαίνονται ήδη πολύ χαμηλές. 

Πρέπει να κάνω τη μπουγάδα των ρούχων ξεχωριστά; Υπάρχει περίπτωση να μεταφέρω τον ιό στα ρούχα μου και να τον ελευθερώσω στον αέρα του σπιτιού μου;
Δεν χρειάζεται να αλλάξει το “τελετουργικό” της μπουγάδας σου. Η ανθεκτικότητα του νέου κορωνoϊού στο σαπούνι είναι πολύ μικρή. Πλένεις με το απορρυπαντικό που πάντα χρησιμοποιούσες και φροντίζεις να στεγνώνουν καλά στον ήλιο ή στο στεγνωτήριο. Σταγονίδια μπορεί να βρίσκονται πάνω στα ρούχα και αν τινάξεις αυτά τα ρούχα να ελευθερωθούν στον αέρα, αλλά θα πρέπει να υπάρχουν πάρα πολλά σταγονίδια, πολύ περισσότερα από αυτά που μπορεί ποτέ να πέσουν στα ρούχα σου όταν εσύ βγαίνεις να περπατήσεις ή πηγαίνεις στο μανάβικο. Τέτοιες ανησυχίες αφορούν μόνο σε περιπτώσεις που φροντίζεις κάποιο άρρωστο άτομο στο σπίτι. Σε αυτή την περίπτωση καλό είναι να πλένεις ξεχωριστά τα ρούχα του, να μην τινάζεις ρούχα και κλινοσκεπάσματα αλλά να τα πλένεις στο πλυντήριο σε υψηλές θερμοκρασίες, ενώ πρέπει πάντα να φοράς γάντια.

Πόση ώρα λοιπόν μπορεί ο ιός να παραμείνει “ενεργός” πάνω στο ύφασμα και άλλες επιφάνειες;
Σύμφωνα με μια πολύ σημαντική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο The New England Journal of Medicine, ο νέος κορωνoϊός επιβιώνει, κάτω από ιδανικές συνθήκες, έως και 3 ημέρες σε μεταλλικές και πλαστικές επιφάνειες και έως 24 ώρες σε χαρτόνι. Οι μελετητές πιστεύουν πως ο ιός στα υφάσματα συμπεριφέρεται περίπου όπως και στο χαρτόνι. Οι απορροφητικές, φυσικές ίνες του χαρτονιού φαίνεται πως δεν αποτελούν ιδανικές συνθήκες για τον ιό, ο οποίος στεγνώνει γρηγορότερα. Οι ίνες των υφασμάτων λειτουργούν με παρόμοιο τρόπο.

Τι γίνεται με την αλληλογραφία μου, τα δέματα και την εφημερίδα;
Οι πιθανότητες να αρρωστήσεις από τους φακέλους που βρίσκεις στο γραμματοκιβώτιό σου ή τα δέματα που λαμβάνεις είναι εξαιρετικά μικρές και, σε αυτό το σημείο, μόνο θεωρητικές. Δεν υπάρχουν στοιχεία πως κάποιος αρρώστησε ανοίγοντας ένα δέμα ή διαβάζοντας την εφημερίδα του. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν πρέπει να λαμβάνεις τα μέτρα σου. Όταν ανοίγεις την αλληλογραφία σου ή ένα δέμα, πετάς τους φακέλους και το κουτί και πλένεις τα χέρια σου. Εάν κι αυτό δεν σε “καλύπτει”, μπορείς να αφήσεις την αλληλογραφία και τα δέματα για 24 ώρες πριν τα ανοίξεις. 

Μπορεί να μολυνθώ βγάζοντας τον σκύλο βόλτα ή απλά κάνοντας μια βόλτα με τα πόδια;
Οι πιθανότητες είναι ελάχιστες, αν κρατάς μάλιστα και τις ενδεδειγμένες αποστάσεις από άλλους που κάνουν το ίδιο. Αρχικά, τα σταγονίδια που μπορεί να φέρουν τον ιό διασπώνται γρήγορα στον εξωτερικό αέρα, μειώνοντας ταυτόχρονα τη δυναμική των σωματιδίων του ιού. Εκτός λοιπόν κι αν δεν βρίσκεσαι σε έναν κλειστό χώρο με πολύ κόσμο, το να βγεις έξω να περπατήσεις ή να κάνεις βόλτα με τον σκύλο σου είναι ασφαλές και δεν θα πρέπει να ανησυχείς για τον ιό στην ατμόσφαιρα, ούτε θα χρειαστεί να πλύνεις τα ρούχα σου όταν επιστρέψεις σπίτι.

Όταν επιστρέφω σπίτι πρέπει να βγάζω τα παπούτσια μου και να καθαρίζω τις σόλες τους με απολυμαντικό;
Και στην προ-κορωνoϊού εποχή θα ήταν λογικό να σκέφτεσαι πως τα παπούτσια μεταφέρουν μικρόβια, βακτήρια και βρωμιά από τον δρόμο. Και αυτό όντως συμβαίνει. Δεν μπορείς να φανταστείς τι πατάς. Πρόσφατη μελέτη από την Κίνα αποκαλύπτει πως ανάμεσα στους υγειονομικούς εργαζόμενους, οι μισοί έφεραν στις σόλες των παπουτσιών τους τον κορωνoϊό, πράγμα όμως αναμενόμενο αφού εργάζονταν όλη μέρα σε νοσοκομεία γεμάτα αρρώστους από τον ιό. Τι να κάνεις λοιπόν με τα παπούτσια; Ή θα επιλέξεις να τα αφήσεις έξω από την πόρτα του σπιτιού σου ή, αν πλένονται, θα τα πλένεις τακτικά. Σε καμία περίπτωση μην προσπαθήσεις να καθαρίσεις τις σόλες με αντισηπτικό μαντηλάκι, καθώς είναι μεγάλος ο κίνδυνος να μεταφέρεις σε κάποιο σημείο του χεριού σου τα επικίνδυνα μικρόβια ή... τον ιό.