Η σημασία της ενδυματολογίας στις Πρώτες Κυρίες της πολιτικής
Από την Αμαλία Καραμανλή στην Μισέλ Ομπάμα
Του Δημήτρη Γραμματικογιάννη*
Με την ευκαιρία του θανάτου της Αμαλίας Μεγαπάνου, θυμήθηκα και θα προσπαθήσω να θυμίσω και σ' εσάς κάποιες από τις πιο αξιομνημόνευτες ενδυματολογικές στιγμές που μας έχουν χαρίσει οι Πρώτες Κυρίες στην Ελλάδα και όχι μόνο.
Από την «ηρωική» για την Αμαλία Καραμανλή συνάντηση με την Τζάκι Κένεντι που όχι μόνο δεν υστερούσε αλλά ίσως υπερσκέλησε την φημισμένη και όχι άδικα Jackie O' με τη λιτή αλλά χαρακτηριστική εμφάνιση της. Εξάλλου με μια σημερινή ματιά ένας fashion editor μπορεί να εντυπωσιαστεί με τη σύγχρονη κόμμωσή της (αντίθετα με τη Jackie που ήταν χαρακτηριστικά '60ς εκείνη την ημέρα), όσο και ένας κινησιολόγος με την απλότητα στις κινήσεις της μπροστά στο φωτογραφικό φακό. Μπορώ να πω ακόμη και γι' αυτή τη συστολή που μόνο μια γυναίκα που δεν έχει ανάγκη να «επιβάλλει» τη παρουσία της με φτηνές και τετριμμένες πόζες, μπορεί να δείξει.
Το αρχαιοπρεπές φόρεμα εξάλλου του Jean Desses, που ακόμη σήμερα πολλές σταρ του Hollywood τιμούν με vintage εμφανίσεις στο κόκκινο χαλί, ερχόταν να περάσει το μήνυμα και να κάνει κατανοητό αυτό που ορίζουμε ως fashion diplomacy. Ο αμερικανικός -και όχι μόνο- τύπος της εποχής την αποθέωσε.
Οι Πρώτες Κυρίες όμως, έρχεται η ερώτηση, πόσο τυχαία ντύνονται και τελικά πόσο περνούν ή όχι το μήνυμα μέσω των ρούχων τους; Στον αντίποδα της Αμαλίας Καραμανλή μπορούμε να σκεφτούμε τη Νατάσσα Καραμανλή που το «κοπιάρισμα» της Πριγκίπισσας Νταϊάνας ήταν περισσότερο από εμφανές. Ποιος όμως θα ξεχάσει ποτέ το Revenge Dress της Νταϊάνας που φρεσκοδιαζευγμένη από τον Κάρολο εμφανίστηκε με ένα μεταξένιο, έξωμο, εφαρμοστό, μαύρο φόρεμα σπάζοντας κάθε κανόνα μέχρι τότε του Βασιλικού πρωτόκολλου. 'Oπως αποκάλυψε η σχεδιάστρια του φορέματος Christina Stambolian το είχε σχεδιάσει τρία χρόνια πριν για τη Νταϊάνα αλλά όσο ήταν με τον Κάρολο το θεωρούσε πολύ τολμηρό.
Και αμέσως μετά από το μαύρο φόρεμα της Νταϊάνας δεν γίνεται να μη μου έρθουν στο νου τα ολόλευκα κοστούμια της Χίλαρυ Κλίντον, με όλη τη σημασιολογία που μπορούν να μεταφέρουν, τη γυναικεία χειραφέτηση και ενδυνάμωση, ίσως αναφορά και στο κίνημα των Σουφραζετών και τελικά ξεκάθαρα το μήνυμα «Είμαι ο Κύριος -στη συγκεκριμένη περίπτωση-η Κυρία του εαυτού μου».
Δεν πρόκειται βέβαια να κάνω κάποια ιδιαίτερη μνεία στη Μελάνια Τραμπ με τα deja vu looks και τα αναχρονιστικά χτενίσματα (σαν τηλεπερσόνα στα '90ς). Πέρα από την ακραία χυδαία εμφάνιση της, ίσως είναι η ώρα να συνειδητοποιήσουμε ότι το χυδαίο δεν έχει να κάνει με ενδυματολογικές προτιμήσεις αλλά μάλλον με πεποιθήσεις και ιδεοληψίες, που στη περίπτωση που θα αναφέρω η Μελάνια μεγαλούργησε. Και αναφέρομαι ξεκάθαρα στην επίσκεψη της σε έγκλειστα παιδιά μεταναστών με το πράσινο τζάκετ που στο πίσω μέρος έγραφε "Ι REALLY DON'T CARE, DO U?". Όσα δεν μπορούσε να πει λεκτικά τα είπε ενδυματολογικά.
Και αν βέβαια κανένας ευαίσθητος και σκεπτόμενος άνθρωπος δεν μπορεί να ταυτιστεί με τη συγκεκριμένη Πρώτη Κυρία δεν συμβαίνει το ίδιο με την προκάτοχο της, Μισέλ Ομπάμα, που επέμενε να προωθεί αμερικάνους σχεδιαστές και ιδιαίτερα αυτούς που τα ρούχα τους μπορούσαν να είναι σχετικά προσιτά στη μέση αμερικανίδα. Η προτίμηση της για τον J.Crew ήταν γνωστή και χαρακτηριστικές στιγμές, όπως στην εναρκτήρια παρέλαση που έλαβε χώρα στην Ουάσιγκτον τον Ιανούαριο του 2009, κυριολεκτικά έλαμψε μέσα στο απαλό κίτρινο σύνολο με τα γάντια σε λαδί απόχρωση. Και αν ο φακός την «συνέλαβε» υπερλάμπρη εκείνη τη μέρα που είχε λόγο να τιμήσει τον πρόεδρο-σύζυγο της, το ίδιο έτος τη φωτογράφησαν με ένα χαλαρό chinos και μια απλή καρό ζακέτα, σαν εθελόντρια σε φιλανθρωπικό γεύμα αστέγων. Σίγουρα αυτό δεν λύνει τα προβλήματα στέγασης ή μεταναστευτικής πολιτικής αλλά τουλάχιστον η ρήση «Η γυναίκα του Καίσαρα δεν αρκεί να είναι τίμια, πρέπει και να φαίνεται τίμια», βρίσκει την εφαρμογή της.
*O Δημήτρης Γραμματικογιάννης είναι Eco-stylist, Fashion editor, Διαμορφωτής Τάσεων, Changemaker και ενεργό μέλος στο Fashion Revolution Greece και Extiction Rebellion.