Ναόμι: Το πρόσωπο των 1.000 εξωφύλλων

Με ριγμένες τις άμυνές της, η παγκόσμια αυτοκρατορία της μόδας δεν μπορούσε παρά να παραδοθεί. Άνευ όρων. Ήταν και μια εποχή που δεν της πήγαιναν καθόλου τα «μαύρα». 

Ξεκίνησε το μόντελινγκ το 1986, μόλις 15 χρονών. Στα 16 φωτογραφίζεται για το εξώφυλλο του βρετανικού Elle και δύο χρόνια αργότερα γίνεται το πρώτο «έγχρωμο» μοντέλο στο εξώφυλλο της γαλλικής Vogue και του TIME magazine, διαλύοντας στερεότυπα δεκαετιών. Δυο ακόμη εξώφυλλα, το 1989, στη βρετανική Vogue και στο θρυλικό τεύχος Σεπτεμβρίου της αμερικανικής Vogue προμηνύουν πως ο «μετεωρίτης» Ναόμι Κάμπελ που έπεσε απροειδοποίητα και με ιλιγγιώδη ταχύτητα στην κεντρική σκηνή της μόδας θα άλλαζε ριζικά το «προστατευμένο» τοπίο της. 

«Ολόκληρη η ζωή μου είναι μια πρόκληση. Δεν πειράζει, έχω συνηθίσει. Αν ήταν διαφορετικά, αν δεν υπήρχε πρόκληση, θα έλεγα, μα τι συμβαίνει, κάτι δεν πάει καλά. Έτσι είναι», λέει, «αυτό είναι το φυσιολογικό για μένα». 

Μπορεί η καριέρα της να διαγραφόταν λαμπερή από το ξεκίνημά της, ήταν όμως ένα παζλ για προχωρημένους, με πολλά και δύσκολα κομμάτια. Το περιθώριο στο οποίο την έβαζε το χρώμα της και ένας «ευγενικός» ρατσισμός απέναντί της, προσδιόριζαν τη ρουτίνα της δουλειάς της. Θυμάται τον εαυτό της να κλαίει απογοητευμένη βλέποντας το «γκρίζο» της εξώφυλλο στην ιταλική Vogue το 1988. Το περιγράφει γκρίζο γιατί ο makeup artist που επιμελήθηκε το μακιγιάζ για τη φωτογράφιση δεν είχε, παραδέχτηκε, την απόχρωσή της, γιατί δεν ήξερε πως ήταν… μαύρη. 

Αρχές των 90s. Μαζί με τη Λίντα Εβαντζέλιστα, την Κρίστι Τέρλινγκτον, την Κλόντια Σίφερ και τη Σίντι Κρόφορντ δημιουργούν μια νέα κάστα που άλλαζε την επαγγελματική ταυτότητα του «μοντέλου». Η εποχή των supermodels μόλις άρχιζε. Η Λίντα και η Κρίστι γίνονται οι καλύτερες φίλες της. Οι τρεις τους θα μείνουν γνωστές ως «η Τριάδα» (The Trinity). «Κάναμε πολύ παρέα και εκτός δουλειάς, ήμασταν πολύ καλές φίλες. Και εκείνο τον καιρό με στήριξαν αφάνταστα με σχεδιαστές που δεν είχαν ακόμα ή δεν ήθελαν να χρησιμοποιήσουν έγχρωμα μοντέλα». «Αν δεν πάρεις τη Ναόμι, δεν έχεις ούτε εμάς», είχαν απειλήσει κάποτε τους Dolce&Gabbana. 

«Δεν με απασχόλησε ποτέ η δόξα. Δεν σκέφτομαι ποτέ αυτή τη λέξη με την κυριολεκτική της έννοια. Ένιωθα και νιώθω πως εγώ, είμαι εγώ. Είμαι απλώς η Ναόμι. Μέχρι εκεί». 

Το «είμαι απλώς η Ναόμι», παρεμπιπτόντως, περιγράφει έναν «μαύρο πάνθηρα», τη μακροβιότερη βασίλισσα στην ιστορία των supermodels, τη μούσα τεράστιων σχεδιαστών όπως ο Azzedine Alaia, ο John Galliano, ο Marc Jacobs, ο Karl Lagerfeld και ο Gianni Versace, το πρόσωπο των 1.000 εξωφύλλων και μια γυναίκα με... 1.000 πρόσωπα, όλα εξωπραγματικά όμορφα και κάθε ένα από αυτά να επιβάλλει τη «διαφορετικότητα» - για την οποία μάχεται ακόμα και σήμερα - με τρόπο καθηλωτικό.

Υπάρχουν πολλές Ναόμι. Υπάρχει η θεά Ναόμι με τις σούπερ δυνάμεις που κάνει θάλασσες ανθρώπων να χωρίζονται στο πέρασμά της. Υπάρχει η Ναόμι στο εξώφυλλο, η Ναόμι στη διαφημιστική καμπάνια, η Ναόμι στην πασαρέλα, η Ναόμι στο μουσικό βιντεοκλίπ. Υπάρχει η «Εύα» του Πίτερ Λίντμπεργκ, η γυναίκα που παραβγαίνει με ένα τσιτάχ για τον Jean-Paul Goude, το ασημένιο cyborg του Seb Janiak. Υπάρχει η ευάλωτη Ναόμι, η συναισθηματική Ναόμι, αλλά και η αγωνίστρια Ναόμι, η ακτιβίστρια Ναόμι, η θρασύς, θυμωμένη και βίαιη Ναόμι. Υπάρχει η Ναόμι «εγγονή» του Νέλσον Μαντέλα. Η Ναόμι με τη «χρυσή καρδιά» που «θα σου έδινε το Prada παλτό της αν το είχες ανάγκη», όπως έχει πει κάποιος καλός φίλος, και η Ναόμι με την «παγωμένη καρδιά» που όταν γνωστός της τής ζήτησε χρήματα για να αγοράσει ηρωίνη, εκείνη του γύρισε την πλάτη. 

Στα 50 της, το «φαινόμενο» Ναόμι δεν έχει χάσει ίχνος από τον δυναμισμό, το πνεύμα και τη φιλοδοξία που τροφοδότησαν την καριέρα της τρεις δεκαετίες τώρα. Αν μη τι άλλο, δείχνει σήμερα πιο τολμηρή, ασταμάτητη και ακαταμάχητη από ποτέ. 

Οι εκδόσεις Taschen δημιουργούν ένα τεράστιο βιβλίο-«ιερό» της αιώνιας θεότητας του μόντελινγκ. Η πολυτελής 2τομη έκδοση «Untitled» που αρχικά είχε κυκλοφορήσει υπογεγραμμένη από την ίδια σε 1.000 μόλις αντίτυπα με συλλεκτική αξία, επανακυκλοφορεί -«Xωρίς τίτλο»- ανανεωμένη και εμπλουτισμένη με περισσότερες φωτογραφίες από αξέχαστα «κλικ» κορυφαίων φωτογράφων, όπως οι Mert Alas και Marcus Piggott, ο Richard Avedon, ο Anton Corbijn, ο Steven Meisel, ο Helmut Newton, ο Herb Ritts, ο Paolo Roversi, η Ellen von Unwerth και ο Bruce Weber, ο Peter Lindbergh και ο Jean-Paul Goude, αλλά και κείμενα που έγραψε η ίδια αποκλειστικά για την έκδοση που περιγράφουν τη ζωή της από τα εφηβικά της χρόνια, στη μετέπειτα πορεία της και τις συνεργασίες της με τους μεγαλύτερους της μόδας που την έκαναν αυτό που είναι σήμερα. 

Και συνεχίζει ακάθεκτη. «Πάντα υπάρχει κάτι να κάνεις, δεν σταματάς, δεν επαναπαύεσαι στις δάφνες σου λέγοντας πως τώρα όλα είναι εντάξει». Σοφότερη και πιο γαλήνια, διαχειρίζεται με μια επίγνωση που υπερβαίνει τα όρια της κοινής αντίληψης, τον ίδιο της τον «μύθο». Το λέει, άλλωστε, και η ίδια: «είμαι απλώς η Ναόμι».