Γιατί το mindfulness μας κάνει καλύτερους ανθρώπους

«Mindfulness σημαίνει να είμαστε πλήρως αφυπνισμένοι στη ζωή μας, να αντιλαμβανόμαστε την υπέροχη ζωντάνια της κάθε στιγμής. Με την πρακτική αποκτούμε άμεση πρόσβαση στις έμφυτες ικανότητες που έχουμε για να γνωρίσουμε τον εαυτό μας, να αλλάξουμε και να θεραπευτούμε». Κάπως έτσι το ορίζει ο ιδρυτής του, Dr. Jon Kabat-Zinn.

Τι σημαίνει πρακτικά το Mindfulness

Μ’ ένα σώμα, μια ψυχή, δίδυμος γκρεμός η ενοχή. Παρακολούθησα το πρόγραμμα 8 εβδομάδων Πρόγραμμα Μείωσης Άγχους μέσω Mindfulness της Μυρτώς Λεγάκη και του One Breath Mindfulness Center που δημιούργησε πριν μερικά χρόνια. Ένα πρόγραμμα απαιτητικό, δύσκολο, ανακουφιστικό, διαφωτιστικό και από εκείνα που σου αλλάζουν την καθημερινότητα. Κεντρικό κλειδί είναι η συνείδηση, η επίγνωση του σώματός σου. Χωρίς να κρίνεις, χωρίς να τιμωρείς, χωρίς να βγάζεις συμπεράσματα. «Με καλοσύνη και με συμπόνια», όπως συνήθιζε να μας λέει η Μυρτώ. Παρατήρησε το σώμα σου με αποδοχή και κατανόηση. Να έρθει σε ισορροπία αυτό που έχεις μέσα με αυτό που εκφράζεις, να μη φοβάσαι τα προβλήματα, να μην πετρώνεις στις δυσκολίες. Να απολαμβάνεις την αίσθηση της ζωής που απλά συμβαίνει. Σε κάθε σου ανάσα.

Η ανάσα μας είναι η μόνη περιουσία μας

Δεν θα πω πολλές λεπτομέρειες για τη ροή του προγράμματος των 8 εβδομάδων. Για τον καθένα το ταξίδι αυτό είναι πολύ προσωπικό και δεν σταματά με το πέρας των μαθημάτων. Ξεκινά ένα νέο ταξίδι για σένα, με τις άγκυρες που έχεις και με το πιο ισχυρό δεδομένο της ζωής σου: την αναπνοή σου. «Ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει για περίπου τρεις εβδομάδες χωρίς φαγητό, τρεις ημέρες χωρίς νερό και μόνο τρία λεπτά χωρίς οξυγόνο. Η αναπνοή είναι απαραίτητη όχι μόνο γιατί μας κρατά στη ζωή αλλά και γιατί συνδέεται άμεσα με τη συναισθηματική μας κατάσταση». Δεν μπορείς να σταματήσεις τη σκέψη σου, κανείς δεν σου το ζητάει. Είναι σημαντικό όμως να αναγνωρίζεις τι σου προκαλεί δυσάρεστα συναισθήματα και να αλλάξεις τη ρότα, τη συνήθεια, την αυτόματη σκέψη. Να παρατηρήσεις χωρίς να κρίνεις. Χωρίς ενοχές.

Το στομάχι του μυαλού

Είναι αυτό που λέμε gut brain, το μυαλό του στομαχιού που λειτουργεί πριν το μυαλό βάλει ταμπέλα σε αυτά που νιώθουμε. Αυτά τα σήματα μάς ζητά να παρατηρήσουμε η πρακτική mindfulenss. «Μια ευκαιρία να προσφέρουμε στον εαυτό μας το δώρο της προσοχής μας, να τον φροντίσουμε, να βρούμε την ισορροπία μας». Η πρακτική μας ζητά να μπαίνουμε πρόθυμοι να παρατηρήσουμε τη ζωή μας, όπως είναι τώρα. Να συμφιλιωθούμε με ό,τι προκύψει. Χωρίς να κρίνουμε ή να διορθώσουμε. Να συγχωρούμε και να δυναμώνουμε μέσα από παρηγοριά μιας αναπνοής. Κάθε αναπνοής.

Η ιστορία της Μυρτώς Λεγάκη

Η ιστορία της Μυρτώς έχει ενδιαφέρον. Έπειτα από μια πορεία 15 ετών ως σύμβουλος επιχειρήσεων στη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο σε απαιτητικά περιβάλλοντα χωρίς «καμιά επίγνωση για το τι συνέβαινε από το κεφάλι μου και κάτω», επέστρεψε στην Αθήνα. Το χρόνιο στρες μαζί με άλλες δυσκολίες την έκαναν να νιώσει ότι δεν μπορεί να διαχειριστεί τη ζωή της όπως είναι. Τότε ήρθε μπροστά της η πρακτική Mindfulness. Ξεκίνησε με πέντε λεπτά τη μέρα για έναν μήνα. «Η προσοχή είναι ένας μυς, εξασκείται όσο τον γυμνάζεις». Κάποια στιγμή, έφυγε από τη δουλειά της, πήγε στη Βοστώνη και εκπαιδεύτηκε στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης κι έπειτα στο Πανεπιστήμιο Brown. Τώρα πια είναι ιδρύτρια και διευθύντρια του One Breath Mindfulness Center, είναι πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια mindfulness/ MBSR, ενώ εκπαιδεύεται στη συστημική ψυχοθεραπεία στο Αθηναϊκό Κέντρο Μελέτης του Ανθρώπου (ΑΚΜΑ).

Τι απαιτεί από σένα το πρόγραμμα

Το πρόγραμμα Mindfulness των 8 εβδομάδων (3 ώρες την εβδομάδα και καθημερινή πρακτική 45 λεπτών) είναι απλό, δεν απαιτεί αξεσουάρ, είναι ομαδικό, βιωματικό. Το μόνο που χρειάζεται είναι χρόνος και πρόθεση. Οι ασκήσεις περιλαμβάνουν εντατική πρακτική διαλογισμού, ασκήσεις yoga. «Είναι μια αποτελεσματική μέθοδος με πολλά επιστημονικά τεκμηριωμένα οφέλη σε ψυχικό, σωματικό και συναισθηματικό επίπεδο που εφαρμόζεται για περισσότερα από 40 χρόνια στα μεγαλύτερα νοσοκομεία, πανεπιστήμια, εκπαιδευτικά ιδρύματα και εταιρίες σε όλο τον κόσμο» θα μου πει η Μυρτώ. «Είναι μια υπενθύμιση να βρεις χρόνο για τον εαυτό σου. Έτσι θα βιώσεις τα οφέλη».

Τι κερδίζεις από την πρακτική Mindfulness

«Μας βοηθάει να αντιμετωπίσουμε πιο αποτελεσματικά το άγχος, να βελτιώσουμε τη σωματική και ψυχική μας υγεία, τη διαύγειά μας, να αντιμετωπίσουμε δύσκολα συναισθήματα και σκέψεις», σημειώνει. Οι εβδομαδιαίες συναντήσεις ολοκληρώνονται με συζητήσεις με την υπόλοιπη ομάδα, που ουσιαστικά βοηθούν να ξεκλειδώσουν όλα όσα μέσα από τις πρακτικές προσπαθούμε να βελτιώσουμε. Το mindfulness όμως έχει και ασκήσεις για το σπίτι: καθημερινή πρακτική body scan ή yoga.

Έτσι, φορά τη φορά, βλέπεις να αλλάζεις. Δίνεις σημασία, δίνεις χρόνο για να φας μια μπουκιά φαγητό που παλιότερα κατάπινες ενώ έβλεπες μια οθόνη. Απολαμβάνεις τη μουσική που ακούς. Κατ’ επέκταση αφιερώνεις την προσοχή σου στον συνομιλητή σου κι έπειτα σκέφτεσαι δυο φορές σε ποιον αφιερώνεις τον πολύτιμο χρόνο σου. Από τα σημαντικά μαθήματα είναι ο σεβασμός στον εαυτό σου. Ξεκίνησα να κάνω καλύτερα γράμματα, το πιστεύετε; Αφιέρωσα μερικά δευτερόλεπτα για να γράφω πιο καθαρά. Να μην κρύβομαι πίσω από καλικατζούρες. Αφιέρωσα χρόνο στην απόλαυση ενός περίπατου, σε μια ανάσα που δεν μου παίρνει, μεν, τις έγνοιες, με βοηθάει όμως στις δυσκολίες της ημέρας, να πω: κι αυτό θα περάσει.

Νέες συνήθειες

Σε αυτές τις 8 εβδομάδες κοιμήθηκα μπροστά σε άλλους σε μια οθόνη, αισθάνθηκα άβολα κι ήθελα να σταματήσω, αμέλησα να κάνω κάποιες ασκήσεις, Ο νους μου έτρεχε. Ο διαλογισμός δεν σε κάνει να σταματάς να σκέφτεσαι αλλά να αναγνωρίζεις τις σκέψεις και να επιστρέφεις στην πρακτική σου. Πόσο δύσκολο να απευθυνθείς στον εαυτό σου, στο σώμα σου. Στο τέλος του προγράμματος, η Μυρτώ μάς ζητά να στείλουμε ένα γράμμα στον μελλοντικό μας εαυτό. Επιλέγουμε πότε θέλουμε να το παραλάβουμε. Μας είναι εύκολο να βρούμε τι θα λέγαμε στον έφηβο εαυτό μας. «Να μην φοβάσαι, αξίζεις» θα του έλεγα. Τι μπορείς να πεις στον μελλοντικό εαυτό σου; Να μη φοβάσαι να ζητάς βοήθεια και να μην ξεχνάς να σέβεσαι τον χρόνο σου και τον εαυτό σου.

Μάθετε περισσότερα στο onebreath.eu/gr/about