Σάνα Μάριν: Είναι η πρωθυπουργός της Φινλανδίας θύμα υβριδικού πολέμου;

Η Σάνα Μάριν ήταν η νεότερη ηγέτιδα του κόσμου όταν ανέλαβε καθήκοντα το 2019. Όπως συνέβη και το 2015 με την εκλογή του Τζαστίν Τριντό στον Καναδά, η άνοδός της στον πρωθυπουργικό θώκο αντιμετωπίστηκε με διαπλανητικό ενθουσιασμό, που όμως δεν πατούσε σε πολιτικά κριτήρια. Απλώς και οι δύο ήταν νέοι, όμορφοι και στιλιστικά κάζουαλ σε σχέση με τους ντυμένους γραφειοκρατικά προκατόχους τους. Ευτυχώς η συνέχειά τους ήταν ουσιώδης και διόλου απογοητευτική. 

Η Μάριν ήταν η πρώτη millennial σε έναν τόσο νευραλγικό πολιτικό ρόλο και εξέφραζε απόλυτα τη γενιά του instagram. Ήταν μόλις 34 χρονών, όμορφη, εργαζόμενη μητέρα, μαχητική, με προοδευτικές απόψεις, φεμινίστρια, cool, ανοιχτή ως προς την προσωπική της ζωή, δραστήρια στα social media. Στόχος της ήταν η εγκαθίδρυση μιας ουτοπίας όπου όλοι είναι ίσοι με όλους στην πράξη. Με την εκλογή της, η Φινλανδία, η «πιο ευτυχισμένη χώρα του κόσμου» για πέντε συναπτά έτη, έλαβε ένα ακόμα ISO ως χώρα - πρότυπο στη συνείδηση του πλανήτη. 

Αν υπάρχει «φινλανδικό όνειρο» (υπάρχει), η Σάνα Μάριν το έζησε πολύ γρήγορα. Δεν ήταν από πολιτικό τζάκι. Κόρη εργατών, γεννήθηκε στο Ελσίνκι. Οι γονείς της χώρισαν όταν ήταν μικρή εξαιτίας του εθισμού του πατέρα της στο αλκοόλ. Δούλεψε σε φούρνους και μοίραζε φυλλάδια για τα προς το ζην, ενώ μεγάλωνε στο Τάμπερε με δύο μαμάδες καθώς η μητέρα της ερωτεύτηκε μια άλλη γυναίκα. Μέλος μιας «οικογένειας ουράνιου τόξου», ένιωθε συχνά «αόρατη». «Δεν αναγνωριζόμασταν ως αληθινή οικογένεια ή ως ίσοι με τους άλλους», είπε κάποτε για το πώς η παιδική της ηλικία επηρέασε τον πολιτικό της προσανατολισμό. «Για μένα, οι άνθρωποι ήταν πάντα ίσοι. Δεν είναι θέμα άποψης. Αυτό είναι το θεμέλιο των πάντων».

Δεν ήταν από τους αριστούχους της τάξης της, όμως ήταν η πρώτη στην οικογένειά της που πήρε πανεπιστημιακό τίτλο και μεταπτυχιακό. Στην προεκλογική της εκστρατεία ευχαρίστησε τους «απαιτητικούς δασκάλους» της και το γενναιόδωρο κοινωνικό κράτος της Φινλανδίας για τη στήριξή τους. Σε μια χώρα με το καλύτερο εκπαιδευτικό σύστημα του κόσμου, στο πανεπιστήμιο συντελέστηκε και η πολιτική αφύπνιση της Μάριν. Αντιλήφθηκε πως με σκληρή δουλειά θα είναι χρήσιμη όχι μόνο για τον εαυτό της, αλλά και για τους άλλους. Στα 27 της, είχε ήδη γίνει επικεφαλής του συμβουλίου στην τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Φινλανδίας, το Τάμπερε. Το 2010 έγινε αντιπρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, βουλευτής εκλέχτηκε το 2015, υπουργός τον Ιούνιο του 2019, πρωθυπουργός τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους. 

Τρεις μήνες μετά, κλήθηκε να αντιμετωπίσει την πρόκληση της πανδημίας και τα πήγε μάλλον καλά, αφού το 85% του πληθυσμού της χώρας επικρότησε τους χειρισμούς της. Στο μεταξύ, η αντισυμβατικότητα, οι σέλφι της με άλλους ηγέτες σε συναντήσεις κορυφής, ο τορπιλισμός πολιτικών και κοινωνικών κλισέ γίνονταν είδηση στα ΜΜΕ του κόσμου και χαιρετίζονταν θετικά. 

Παράλληλα με τους επαίνους για τη συμπεριφορά αλλά και τις τολμηρές πολιτικές της κινήσεις, η Μάριν βρισκόταν μονίμως υπό παρακολούθηση, μήπως και υποπέσει σε κάποιο «αμάρτημα» από αυτά στα οποία πέφτουν οι 30άρηδες ή οι γυναίκες, και κρινόταν πάντα με δύο μέτρα και σταθμά. Από τους πιο διάσημους πολέμιούς της στο twitter ο Έλον Μασκ, γεγονός που δεν θα πρέπει να την απασχολεί διόλου. Στις επικρίσεις των αντιπάλων της, είτε ζητούσε συγγνώμη από τον λαό της για ό,τι θεωρούσε ατόπημα είτε απαντούσε με ένα «ok boomer» στις σαχλαμάρες. 

Οι φαν της, κυρίως μέλη της LGBTQi+ κοινότητας και φεμινίστριες, αυξάνονταν ραγδαία. «Σε κάθε θέση που έχω αναλάβει, το φύλο μου ήταν πάντα το σημείο εκκίνησης· είμαι μια νεαρή γυναίκα. Ελπίζω μια μέρα να μην είναι θέμα… Δεν είμαι ούτε καλύτερη ούτε χειρότερη από κάποιον μεσήλικα άνδρα» είχε πει κάποτε στη Vogue. Πάντως η Φινλανδία είχε εκλέξει ήδη δύο γυναίκες πρωθυπουργούς (η μία για ένα δίμηνο, η δεύτερη για έναν χρόνο), το 47% των βουλευτών σήμερα είναι γυναίκες, ενώ στον πεντακομματικό συνασπισμό που κυβερνά ηγούνται πέντε γυναίκες, οι τέσσερις με ηλικία κάτω των 35 ετών. 

Αν και ο Εσθονός Υπουργός Εσωτερικών τη χαρακτήρισε «πωλήτρια» και την κυβέρνησή της «Spice Girls», η Μάριν δούλεψε σκληρά. Πολιτικά, πιστεύει στην τετραήμερη εργασία, πέρασε τη γονική άδεια και για τους πατεράδες, είναι παθιασμένη με βασικά κοινωνικά ζητήματα όπως η ισότητα των φύλων και των μειονοτικών ομάδων, εργάζεται για την επίλυση του προσφυγικού και τη φροντίδα των αστέγων.

Στο πανεπιστήμιο ερωτεύτηκε και τον  ποδοσφαιριστή Μάρκους Ραϊκόνεν. Ήταν μαζί 16 χρόνια, ώσπου παντρεύτηκαν το 2020. Στη σεμνή λόγω κορωνοϊού τελετή, στην επίσημη πρωθυπουργική κατοικία στο Ελσίνκι, παρευρέθησαν 40 άτομα. Η Μάριν μοιράστηκε με τους followers της στο instagram μία φωτογραφία της με τον γαμπρό.

Τελευταία, η 36χρονη δυναμική πρωθυπουργός γίνεται αποδέκτης σεξισμού, μισογυνισμού, καχυποψίας γιατί τόλμησε να παρτάρει με τους φίλους της. Ξαφνικά κάποιοι ανακάλυψαν ότι είναι κακόγουστη, υπερφιλόδοξη κι ότι επιζητεί την προσοχή με κάθε τρόπο. Η ίδια και ο μισός και πλέον πλανήτης αναρωτιέται ποιο το κακό. Την κράζουν οι ηθικολόγοι, οι συντηρητικοί, όσοι μισούν τα νιάτα, όσοι αντιλαμβάνονται την πολιτική ως αποστείρωση. «Χόρεψα, τραγούδησα κι έκανα πάρτι - απολύτως νόμιμες δραστηριότητες» είπε. Και συμπλήρωσε: «Έχω οικογενειακή ζωή, επαγγελματική ζωή και ελεύθερο χρόνο για να τον περνώ με τους φίλους μου. Πάνω κάτω τα ίδια με πολλούς ανθρώπους της ηλικίας μου». You’ve gotta to fight for your right to party, το έχουν πει οι Beastie Boys. Μόνο που αυτή τη φορά η Μάριν δεν αντιγύρισε ένα «ok boomers» στους διώκτες της. Λύγισε και έκλαψε δημοσίως. 

Διεθνείς αναλυτές λένε πως είναι πολύ πιθανόν οι λυσσαλέες επιθέσεις να οφείλονται στο ότι ταπείνωσε τον Πούτιν και όχι στο γεγονός ότι θηλάζει την κόρη της στη Βουλή, φωτογραφίζεται χωρίς σουτιέν, φοράει πέτσινο μπουφάν για να παρακολουθήσει μια συναυλία ή διασκεδάζει όπως όλος ο κόσμος. Τον Μάιο η ατρόμητη Μάριν ανακοίνωσε ότι η χώρα της, η οποία μοιράζεται 1.335 χιλιόμετρα σύνορα με τη Ρωσία και είναι ιστορικά γνωστή για τη στρατιωτική της ουδετερότητα, θα κάνει αίτηση για ένταξή της στο ΝΑΤΟ. «Η ένταξη της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ θα αύξανε τόσο την ασφάλεια της Φινλανδίας όσο και τη σταθερότητα και ασφάλεια της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας και της Βόρειας Ευρώπης» έγραψε στο instagram.

Κάποιοι σχολίασαν πως αν και νεότερη κατά τρεις δεκαετίες από τον Πούτιν, δείχνει πολύ πιο «ισχυρή» από αυτόν, ένας πολύ καλός λόγος για να τη μισήσει ο ηγέτης της Ρωσίας. Σύμπτωση επομένως το cancel που δέχεται η Σάνα Μάριν λίγους μήνες μετά; Ο Πούτιν είναι μανούλα στους υβριδικούς πολέμους. Γιατί να μην πιστέψουμε ότι κρύβεται πίσω από όλα αυτά;