Πώς η ακαταστασία επηρεάζει την ψυχολογία σου και ποιοι είναι οι τρόποι να σωθείς

Επιστρέφεις σπίτι μετά από μια δύσκολη μέρα στη δουλειά. Ήρθε επιτέλους η στιγμή να χαλαρώσεις, να ξαπλώσεις στον καναπέ και να δεις δεκάδες trailer ταινιών και τελικά… να μην δεις καμία από τις πιθανές επιλογές. Όταν όμως δεν έχεις αφήσει το σπίτι σου τακτοποιημένο, τα πράγματα δεν μπορούν να εξελιχθούν έτσι ακριβώς. Αναφέρομαι σε εκείνη τη στιγμή που μπαίνεις και νιώθεις πελαγωμένος στο θέαμα του χάους και της ακαταστασίας που επικρατεί σπίτι σου. Δεν είσαι μόνος σε αυτό. Πολλοί άνθρωποι λένε ότι ένα ακατάστατο σπίτι μπορεί να τους προκαλέσει από κακή διάθεση μέχρι συναισθήματα στρες και άγχους. Γιατί λοιπόν χάος του χώρου μάς  μας κάνεις να νιώθουμε τόσο δυσάρεστα;

Η μάχη του μυαλού με την ακαταστασία, μία μάχη εστίασης

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, όταν οι άνθρωποι περιτριγυρίζονται από περισπασμούς, ο εγκέφαλός τους ουσιαστικά δίνει μια προσωπική μάχη, μια μάχη εστίασης προσοχής. Είτε θέλεις να αράξεις στον καναπέ χωρίς να σκέφτεσαι τίποτα, είτε δουλεύεις στην τραπεζαρία του σπιτιού σου, τα πεταμένα πράγματα στο σαλόνι «αγωνίζονται» να κλέψουν την προσοχή σου.

Παρόλο που πολλοί άνθρωποι ισχυρίζονται ότι είναι εξαιρετικοί στο “multitasking”, ο εγκέφαλος, προτιμά την τάξη και το “singletasking”. Αν επιμένεις ότι εσείς τα καταφέρνεις μια χαρά στο να κάνεις πολλές δουλειές ταυτόχρονα ακόμα και μέσα σε ένα ασυμμάζευτο σπίτι, τότε θα πρέπει να γνωρίζεις ότι το περιβάλλον αυτό μπορεί σε κάθε περίπτωση να λειτουργήσει επιβαρυντικά στις γνωστικές σου ικανότητες και τη μνήμη σου. Μάλιστα, το πιο ενδιαφέρον από όλα είναι ότι η έρευνα αποκαλύπτει ότι η ακαταστασία μπορεί να διαταράξει ακόμη και τη σχέση ενός ατόμου με το φαγητό, την παραγωγικότητα, την ψυχική υγεία, τις γονικές αποφάσεις του, ακόμη και την προθυμία του να δωρίσει χρήματα.

Οι γυναίκες βρίσκουν την ακαταστάσια πιο ανυπόφορη απ' ό,τι οι άνδρες

Θα μπορούσες να φέρεις στο νου σου την εικόνα εκείνης της μαμάς που πηγαίνει πανικόβλητη πάνω-κάτω στο σπίτι και τακτοποιεί πράγματα που πολύ σύντομα θα είναι πάλι ακατάστατα; Μήπως είσαι εσύ αυτή η μαμά ή μήπως -αν και δεν είσαι μαμά- έχεις αυτή τη συνήθεια, ακριβώς όπως την είχε και η μητέρα σου; Η έρευνα δείχνει ότι οι επιβλαβείς συνέπειες της ακαταστασίας μπορεί να είναι πιο έντονες στις γυναίκες παρά στους άνδρες.

Στο πλαίσιο της μελέτης εξετάστηκαν 60 ζευγάρια και προέκυψε ότι οι γυναίκες που ζούσαν σε ακατάστατα και αγχωτικά σπίτια είχαν υψηλότερα επίπεδα της κορτιζόλης, της ορμόνης που σχετίζεται με το στρες και τα συμπτώματα κατάθλιψης. Αυτές οι επιδράσεις της ακαταστασίας ήταν ίδιες ακόμη και όταν λήφθηκαν υπόψη οι εξωτερικοί παράγοντες, όπως η συζυγική ικανοποίηση και τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας.

Αντίθετα, οι άντρες, σύμφωνα με τη μελέτη, μένουν σε μεγάλο βαθμό ανεπηρέαστοι από την ακαταστασία στο σπίτι τους. Οι ερευνητές απέδωσαν το αποτέλεσμα στο ότι οι γυναίκες πιθανόν αισθάνονται μεγαλύτερη ευθύνη για τη συντήρηση του σπιτιού.

Οργάνωση, αλλά όχι τελειομανία

Η αλήθεια είναι όμως ότι όλοι κάποτε θα ζήσουμε περιόδους στη ζωή μας που θα έχουμε ένα ακατάστατο και αποδιοργανωμένο χώρο. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η ακαταστασία δεν είναι κάτι για το οποίο πρέπει να ντρεπόμαστε, ενώ δεν χρειάζεται να στοχεύουμε στην τελειότητα. Η τελειομανία ακόμη και στην καθαριότητα μπορεί επίσης να είναι αντιπαραγωγική, καθώς οι τελειομανείς άνθρωποι έχουν συχνά έντονο αίσθημα υπερέντασης και άγχος. Άλλωστε, ας είμαστε ειλικρινείς: τα πραγματικά σπίτια δεν μοιάζουν με αυτά των περιοδικών.

Ο Αϊνστάιν, ο Μαρκ Τουέιν αλλά και πολλοί άλλοι ευφυείς άνθρωποι είχαν τα πιο ακατάστατα γραφεία και δωμάτια. Οι αποδιοργανωμένοι χώροι μπορούν να οδηγήσουν σε αυξημένη δημιουργικότητα και να προκαλέσουν νέες ιδέες.

Ένας εύκολος οδήγος για να σωθείς από την ακαταστασία σου 

Αν βέβαια, εσύ δεν ανήκεις σε αυτήν την κατηγορία, μη πανικοβάλλεσαι. Step-by-step μπορείς και εσύ να μειώσεις την ακαταστασία στο σπίτι σου και να βελτιώσεις την ποιότητα ζωής σου.

Less is more: Απαλλάξου από τα περιττά αντικείμενα

Ξεκινάμε από τα δύσκολα. Προσπάθησε να απαλλαγείς από αντικείμενα που δεν χρησιμοποιείς πλέον. Δωρεά, πώληση ή ανακύκλωση. Διάλεξε μια από τις πιθανές επιλογές και δες πως αυτό μαγικά θα σου προκαλέσει μια αίσθηση ηρεμίας, ανακούφισης και ευχαρίστησης.

Organizing is everything και κυρίως είναι χρόνος

O συγγραφέας Benjamin Franklin είχε πει ότι για «Για κάθε λεπτό που αφιερώνει κανείς στην οργάνωση, κερδίζει μια ώρα». Χρησιμοποίησε τις δοκιμασμένες λύσεις αποθήκευσης όπως ράφια, ντουλάπες, συρταριέρες και καλάθια για να τακτοποιήσεις μέσα τα αντικείμενα που δεν έχουν συγκεκριμένη θέση μέσα στο σπίτι σου. Ακόμη, δοκίμασε να βάλεις ετικέτες σε κουτιά και βάζα για να τα βρίσκεις πιο εύκολα.

Η καθαριότητα είναι η μισή αρχοντιά

Όταν καθαρίζεις κάνε το σωστά. Ξεφορτώσου όλη τη σκόνη, βάλε όλα τα πλυντήρια, σκούπισε και βγάλε από τον χώρο αντικείμενα που δεν ανήκουν εκεί.

Οι νέες συνήθειες είναι το κλειδί για να σωθείς από το χάος

Μετά από όλα αυτά, ήρθε η στιγμή για μερικές ριζικές αλλαγές. Δημιούργησε σταδιακά νέες καθημερινές συνήθειες σε σχέση με τον καθαρισμό και την τακτοποίηση του σπιτιού, ώστε να διατηρήσεις την ακαταστασία υπό έλεγχο. Μην ξεχάσεις να συμπεριλάβεις όλα τα μέλη του σπιτιού στη διαδικασία αυτή.

Για παράδειγμα η στιγμή πριν κοιμηθείτε ή πριν φύγετε από το σπίτι είναι η πλέον κατάλληλη για να προσπαθήσετε να βάλετε τα πράγματά σας στη θέση τους. Άλλωστε, το συναίσθημα του να ξυπνάς ή να επιστρέφεις και να τα βλέπεις όλα στην τρίχα δεν συγκρίνεται με κανένα άλλο.

Ξεκίνα απ'όσα βλέπει η πεθερά

Μπορεί όλα αυτά να μοιάζουν εκ πρώτης όψεως βουνό, όμως μπορείς να επικεντρωθείς για αρχή στην οργάνωση των χώρων όπου η ακαταστασία είναι πιο εμφανής, όπως η κουζίνα, το μπάνιο και το υπνοδωμάτιο. Φυσικά, μη ξεχνάς ότι η οργάνωση είναι ένα ταξίδι, όχι ένας προορισμός.