Plant lovers - Ένα ψυχογράφημα: Πες μου το φυτό σου, να σου πω ποιος είσαι

Μπορεί να είναι μόδα, μπορεί να είναι κίνημα, μπορεί να είναι αληθινή αγάπη για τη φύση ή απλώς αστικό παιχνίδι. Σε κάθε περίπτωση, η τάση των plant lovers είναι η πιο όμορφη τάση που έχει μπει στη ζωή μας. Και είναι τεράστια. New age φυτώρια και boutique ανθοπωλεία, ντιζαϊνάτα γαντάκια κηπουρικής, plant influencers και ομάδες ανταλλαγής φυτών, statement μπουκέτα και διαδικτυακές εφαρμογές με συμβουλές για τις ορχιδέες –και δεν συμμαζεύεται.

Για τους plant-lovers τα φυτά δεν είναι απλώς κομμάτι του ντεκόρ, κάτι για να σπάει το μάτι, να γεμίσει την άχαρη γωνία ή να κρύψει το σημάδι στον τοίχο. Είναι κομμάτι της κοσμοθεωρίας τους και της ταυτότητάς τους. Το μπουκέτο, η γλάστρα και το ποτιστήρι που διαλέγεις δείχνουν ποιος είσαι ή, έστω, ποιος θέλεις να είσαι. Για παράδειγμα, αν περνάς τις Κυριακές κλαδεύοντας αντί να σκρολάρεις, μάλλον είσαι στο τριπ του wellness και της ενσυναίσθησης. Κι αν φτιάχνεις το δικό σου κομπόστ στο μπαλκόνι, είσαι οπαδός της βιωσιμότητας. Οι plant lovers είναι πολλοί και ο καθένας αγαπά τα φυτά με τον δικό του τρόπο. Πολύ καλά κάνει. Εμείς τους αγαπάμε όλους. 

Ποιοι είναι οι plant-lovers και σε πόσες κατηγορίες χωρίζονται;

Κατηγορία

Είναι αυτοί που θα σου πουν ότι η πιλέα είναι πια πασέ και ότι το σενέκιο έχει boho vibes. Έχουν τον αγαπημένο τους plant influencer και τον ακολουθούν με ευλάβεια. Ξέρουν ποια φυτά θα είναι τάση στη σεζόν άνοιξη-καλοκαίρι 2025 και αυτά θα δεις στο σπίτι τους, ακόμη κι αν χρειαστεί να τα παραγγείλουν ονλάιν. Είναι οι φασιονίστες των φυτών. Έχουν ντιζαϊνάτα ποτιστήρια, ρετρό ποπ κλαδευτήρια και ποστ μόντερν φτυαράκια. Και εφαρμογή στο κινητό όπου ανεβάζουν φωτογραφίες του μπέντζαμιν και τους συμβουλεύει για το τι λίπασμα να του βάλουν. 

Βέβαια μπορεί να μην τα χρησιμοποιούν και τόσο πολύ όλα αυτά. Γιατί η μεγάλη τους χαρά είναι το σόπινγκ. Και ψωνίζουν μόνο από premium, ψαγμένα και νέας γενιάς ανθοπωλεία, τα οποία έχουν αισθητική συγκεκριμένη και, στο εκπαιδευμένο μάτι, αναγνωρίσιμη. Γιατί ένας hip plant lover που σέβεται τον εαυτό του έχει οπωσδήποτε έναν hip προμηθευτή μπουκέτων για τα βάζα του. Όπως λέγαμε άλλοτε «εσύ ποιον κομμωτή/νυχού/διακοσμητή έχεις;» Τώρα το ερώτημα είναι «εσύ ποιο ανθοπωλείο έχεις;».

Μετά το σόπινγκ, παίρνουν χάρακα και διαβήτη για να τοποθετήσουν τα statement γλαστράκια τους στη σωστή ακριβώς γωνία, ώστε να βγουν ωραία φωτογραφία. Ξέρουν καλά ποια φυτά έχουν τη μεγαλύτερη φωτογένεια, ποιο είναι το καλό τους προφίλ και ποια δείχνουν καλύτερα σε μαλακό φως. Γιατί, βέβαια, όλα θα γίνουν ποστ στο Instagram. 

Κατηγορία plant parents

Λένε ότι δύο είναι τα βήματα που πρέπει να κάνεις πριν γίνεις γονιός. Να φροντίσεις ένα φυτό. Κι έπειτα ένα κατοικίδιο. Σε μερικούς, το πρώτο βήμα αρέσει τόσο πολύ, που γίνονται γονείς φυτών για πάντα. Μιλάμε για γονείς υπεύθυνους, γονείς υποδειγματικούς –αν και καμιά φορά υπερπροστατευτικούς. 

Τους βλέπεις να κρατούν τρυφερά στην αγκαλιά το γλαστράκι τους καθώς το πάνε στον γεωπόνο επειδή έβγαλε κάτι κίτρινα στίγματα στα φύλλα, και το βλέμμα τους, όλο έγνοια, ρωτάει: «Θα ζήσει, γιατρέ μου;». Κι αν τους κάνεις δώρο ένα φυτό, περνούν τρία πρωινά αναζητώντας την ιδανική θέση ώστε να ευδοκιμήσει, να αξιοποιήσει το δυναμικό του και να ζήσει μια γεμάτη και ευτυχισμένη ζωή. 

Όπως όλοι οι γονείς, ανησυχούν πολύ και έχουν ενοχές. «Λείπω πολλές ώρες από το σπίτι και κλείνω τα παντζούρια –θα μου κιτρινίσει;» Αναμενόμενα, έχουν τις φωτογραφίες τους στο προφίλ τους στα social. Και τα έχουν βαφτίσει. Αν δείξεις το παραμικρό ενδιαφέρον, σου στέλνουν βιντεάκι –«Κοίτα πώς ψήλωσε ο Μεφίστο, του άρεσε η νότια πλευρά!» και «Δες, το πρώτο μπουμπούκι της Αμαλίας!»

Όπως όλοι οι γονείς, αντιμετωπίζουν ένα μεγάλο πρόβλημα: Ποιος θα τα προσέχει όσο λείπουν; Αν προσφερθείς, την έβαψες. «Να τους ανοίγεις και τα παράθυρα να μπαίνει φρέσκος αέρας», λένε. Και το καλύτερο: «Μωρέ, κάνε μου μια βιντεοκλήση όταν πας, να τα δω λίγο να τα χαρώ!». Νιώθεις σαν να είσαι η νταντά που δεν την εμπιστεύονται, ότι κάπου μπορεί να υπάρχουν κρυφές κάμερες. 

Τελικά καταφεύγουν στο plant sitting –υπηρεσία που προσφέρουν τα σύγχρονα ανθοπωλεία. Τους δίνεις το κλειδί του σπιτιού κι εκείνοι τα προσέχουν, σου κάνουν και μια βιντεοκλήση να τα καμαρώσεις. Κοστίζει κάτι παραπάνω, αλλά «έχεις το κεφάλι σου ήσυχο, ξέρεις ότι είναι σε καλά χέρια». 

Ένα μόνο λάθος κάνουν οι plant parents, όπως όλοι οι πολύ ενθουσιώδεις γονείς: γίνονται καμιά φορά υπερπροστατευτικοί με τα φυτά τους. Τα παραχαϊδεύουν, τα παραφροντίζουν, δεν τα αφήνουν να σκληραγωγηθούν – τα χαλάνε. Αλλά ποιος είναι τέλειος; 

Κατηγορία σκληροπυρηνικοί

Αυτοί το έχουν πάρει ζεστά. Παρακολουθούν εργαστήρια για το μπόλιασμα της λεμονιάς και σεμινάρια για την αστική κηπουρική. Κάνουν μαθήματα δενδροκομίας –κι ας είναι τα δεντράκια τους όλα σε γλάστρα, σ' ένα μπαλκόνι με θέα τη στάση του λεωφορείου. 

Μπορεί εμείς να τους λέμε plant lovers, εκείνοι όμως φιλοδοξούν να γίνουν urban farmers. Οπότε, βάζουν βιολογικό λαχανόκηπο στο μπαλκόνι, αρωματικά στο περβάζι της κουζίνας και στήνουν κι ένα αυτοσχέδιο φυτώριο στην ταράτσα. Συχνά είναι βίγκαν, τρώνε μόνο οργανικά και ονειρεύονται την ημέρα που θα έχουν μια αυλή ώστε να καλλιεργούν οι ίδιοι το φαγητό τους. 

Προς το παρόν έχουν γραφτεί σε μαθήματα κεραμικής και μαθαίνουν να φτιάχνουν οι ίδιοι τις γλάστρες τους.

Τα Σαββατοκύριακα, αντί να πάνε να ξεσκάσουν ένα τριήμερο στην Τζια, πηγαίνουν στον Σύλλογο Μεσογειακής Κηπουρικής στην Παιανία και βολτάρουν στο Mediterranean Garden Society στη Σπαρόζα. Το βράδυ για να τσιλάρουν μπαίνουν στο YouΤube – έχουν βρει κάτι καταπληκτικά βιντεάκια για τη φυσική καλλιέργεια του Φουκουόκα και όλο γι’ αυτά μιλούν.

Τα άλλα αγαπημένα θέματά τους είναι η περμακουλτούρα, τα δεινά της μονοκαλλιέργειας, η ανταλλαγή σπόρων. Εννοείται πως είναι φύλακες σπόρων οι ίδιοι. Αν δεν ξέρεις τι είναι αυτό, ρώτα τους, θα χαρούν να σου εξηγήσουν, αρκεί να έχεις χρόνο και όρεξη να ακούσεις κήρυγμα για τη βιοποικιλότητα, την αειφόρο ανάπτυξη, τη σοφία της φύσης και τη βλακεία του ανθρώπου. 

Όλα καλά τα κάνουν. Μόνο που καμιά φορά γίνονται λίγο φανατικοί, λίγο διδακτικοί. Λίγο απόλυτοι. Χαλαρά, παιδιά...

Κατηγορία θρίφτερς

Είναι ωραίο να ξέρεις ότι ο φίκος στο χολ σου δεν μεγάλωσε σε βιτρίνα, ούτε έμενε μόνος όταν έκλεινε το ανθοπωλείο. Ότι έζησε σε ένα σπίτι, το ταλαιπωρούσε ίσως κάποιος γάτος, άκουγε γέλια, καβγάδες και σειρές στην τηλεόραση –ότι δεν είναι απλά ένα προϊόν, αλλά έχει ιστορία. Και είναι εξίσου ωραίο να βλέπεις πώς έχει θεριέψει και να θυμάσαι το χάλι που είχε όταν τον μάζεψες. 

Οι μανιακοί του θρίφτινγκ μπορούν να το καταλάβουν. Γι’ αυτούς δεν είναι –μόνο– θέμα οικονομίας. Είναι η αδρεναλίνη που σου δίνει το κυνήγι του θησαυρού. Και η τρελή χαρά όταν βρεις αυτόν τον θησαυρό και του δώσεις παράταση ζωής. Όπως όταν παίρνεις έναν ετοιμόρροπο μπουφέ, τον τρίβεις, τον λουστράρεις, τον μεταποιείς και τον κάνεις καινούργιο. 

Ο θρίφτερς, που φτιάχνουν το σπίτι τους από το Facebook marketplace και ντύνονται από το Vinted και τη Vendora, θα ξενέρωναν τρελά αν πήγαιναν σε ανθοπωλείο. Αντίθετα, πάνε σε συναντήσεις plant swapping. Αυτές οργανώνονται συνήθως διαδικτυακά και γίνονται σε καφέ ή σε βοτανικούς κήπους. Φέρνει ο καθένας το φυτό του που θέλει να ανταλλάξει και φεύγει με ένα νέο. Χρήματα δεν αλλάζουν χέρια. Μόνο λουλούδια, δεντράκια, αναρριχώμενα και καμιά φορά σπόροι και μοσχεύματα. Ακούω ότι περνούν ωραία. 

Προχθές είδα στο Facebook μια ομάδα με τίτλο «Εγκαταλελειμμένα φυτά ψάχνουν οικογένεια», η οποία καλεί «διασώστες φυτών» να στείλουν φωτογραφίες από φυτά παρατημένα στα σκουπίδια, ώστε να βρεθεί κάποιος να τα υιοθετήσει. Και εξηγεί: «Κάποτε αυτά τα φυτά ανήκαν σε κάποιον, πρόσφεραν δροσιά και ανάσες, αξίζουν ένα σπιτικό που θα τα φροντίζει! (...) Ας βοηθήσουμε όσο μπορούμε στη διάσωσή τους!»

Κατηγορία παραδοσιακοί

Σαν να μην έχουν πάρει χαμπάρι ότι άλλαξε ο αιώνας ή δεν τους αφορά. Τους αρκεί το ανθοπωλείο με τις ζέρμπερες στη βιτρίνα και τα μακρύμισχα τριαντάφυλλα στο ψυγείο. Δεν εμπιστεύονται τις νέες μόδες. Εξακολουθούν να παίρνουν το αυτοκίνητο για να επισκεφτούν κάποιο φυτώριο στα Κιούρκα για τις αγορές τους –ακόμη και να περιμένουν την άνοιξη για να πάνε στην ανθοκομική έκθεση της Κηφισιάς και της Βάρκιζας. 

Βάφουν τις γλάστρες τους με μίνιο, βάζουν τα δεντράκια σε τενεκέδες λαδιού, ξεχορταριάζουν με το χέρι τα ζιζάνια, μπήγουν καρφιά στο χώμα της γαρδένιας. Και καμαρώνουν. Βάζουν χειμωνιάτικο βασιλικό τον χειμώνα και καλοκαιρινό το καλοκαίρι, έχουν πόθους στο μπάνιο και βάζα πάντοτε γεμάτα με λουλούδια από το μπαλκόνι τους. Δεν ξέρουν τις νέες τάσεις στην κηπουρική, ξέρουν όμως τις ανάγκες και τα χούγια κάθε φυτού στο μπαλκόνι τους. 

Ένα καλοκαίρι στη Σέριφο, ενώ έπινα τον καφέ μου στο δωμάτιο όπου έμενα, είδα έναν ηλικιωμένο κύριο να ποτίζει τις λεμονιές του. Ήταν φανερό ότι έβλεπε ελάχιστα. Με το λάστιχο στο χέρι, διέσχιζε αργά και από μνήμης την απόσταση ανάμεσα στα δέντρα του. Όταν έφτανε, άρχιζε να χαϊδεύει ένα ένα τα φύλλα του δέντρου, με τρυφερότητα και επίγνωση συγκινητική, να καταλάβει από την αφή πόσο υγιή είναι και πόσο νερό χρειάζονται. Μόνο τότε τα πότιζε. Ο παλιός είναι αλλιώς, σωστά; 

Κατηγορία love story

Μόλις μέτρησα τις γλάστρες στο σπίτι μου –σαράντα εννέα. Μπελάς, θα πεις. Και είναι. Αλλά η σχέση μας με τα φυτά είναι πάντα αμφίδρομη. Τους δίνουμε και μας δίνουν. Όσο τα φροντίζεις, τόση ομορφιά και άρωμα σου προσφέρουν. Γι’ αυτό η κηπουρική είναι το καλύτερο αντικαταθλιπτικό. Είναι διαλογισμός και αυτοσυγκέντρωση. Είναι επικοινωνία με ένα είδος μυστήριο, εντελώς διαφορετικό από εμάς, που ωστόσο μας ανταμοίβει στο εκατό τοις εκατό για ό,τι του προσφέρουμε. Αν κάνουμε κάτι σωστό, μας το δείχνει, αν κάνουμε κάτι λάθος, πάλι μας το δείχνει – μακάρι να ήταν τόσο απλά τα πράγματα και με τους ανθρώπους.