Η Ισμήνη Κινγκ δημιουργεί στο KARIS STUDIO κεραμικά που αφηγούνται μοναδικές ιστορίες

♦Advertorial♦

Στο KARIS STUDIO του Νέου Κόσμου, η Ισμήνη Κινγκ φτιάχνει κεραμικά που ισορροπούν ανάμεσα στη χρηστικότητα και τη γλυπτική φόρμα. Η ενασχόλησή της με την κεραμική τέχνη ξεκίνησε από παιδί, συνεχίστηκε με σπουδές Καλών Τεχνών στη Βρετανία και σήμερα εξελίσσεται σε έναν προσωπικό χώρο δημιουργίας και διδασκαλίας. Εκεί, η Ισμήνη εμπνέεται από παραδοσιακά μοτίβα, αρχαιολογικά ευρήματα, υφαντά και φυτικά σχέδια, τα οποία μεταφράζει σε χειρονομίες πάνω στον πηλό. Παράλληλα, διδάσκει στο χώρο της στον Νέο Κόσμο κεραμική με μαθητές, ενώ έχει συνεργασίες με καταστήματα και εστιατόρια. Για την ίδια, η κεραμική είναι ταυτόχρονα τέχνη, επάγγελμα και ψυχοθεραπεία — ένας χώρος επαφής με τον εαυτό της και με μια κοινότητα που αναζητά τη χαρά της δημιουργίας.

— Πότε έπιασες για πρώτη φορά στα χέρια σου πηλό και τι σε τράβηξε κοντά του;

Η κεραμική με βρήκε τυχαία, ως παιδί, μαθήτρια δημοτικού. Κάτω από τη σχολή χορού που πήγαινα, υπήρχε ένα εργαστήριο κεραμικής. Ήμουν πάντα παιδί με καλλιτεχνικές ανησυχίες, και μου άρεσε να δοκιμάζω και να πειραματίζομαι με πολλαπλά μέσα. Ο χώρος αυτός μου κίνησε την περιέργεια, τα αντικείμενα, τα γλυπτά και οι φιγούρες από πηλό, και έτσι μπήκα μέσα να τα περιεργαστώ.

Εκεί μαθήτευσα κοντά σε μια πολύ αξιόλογη κεραμίστρια και δασκάλα, και έμαθα πολλά γύρω από την πηλοπλαστική, και ιδιαίτερα την γλυπτική με πηλό, τα οποία αποτέλεσαν βάσεις που με ακολουθούν έως σήμερα – οι τεχνικές, η προσέγγιση στα υλικά, τα εργαλεία (κάποια από τα οποία έχω από τότε και χρησιμοποιώ ακόμα), τις υφές, το χρώμα, το τετραδιάκι με τα σχέδια και την καταγραφή ιδεών που παροτρύνω και εγώ πλέον τους δικούς μου μαθητές να έχουν, οι μικρές ή μεγάλες χειρονομίες πάνω σε ένα υλικό, που μπορούν να το μετατρέψουν σε οτιδήποτε.

— Έχεις σπουδάσει Καλές Τέχνες σε κορυφαίες σχολές της Μεγάλης Βρετανίας. Τι σου πρόσφερε η πανεπιστημιακή σου εμπειρία εκεί και πώς αυτή έχει επηρεάσει τη δουλειά σου;

Μπήκα ενεργά στον κόσμο της κεραμικής μέσα από το υπόβαθρο των εικαστικών τεχνών, και πιο συγκεκριμένα της γλυπτικής και η δουλειά μου, καθώς και η προσέγγισή μου προς το υλικό του πηλού, είναι πάντα παράλληλες και αλληλένδετες με την πρακτική μου στη γλυπτική. Το κάθε άκρο της πρακτικής μου προσφέρει λύσεις και μεθοδολογίες για το άλλο.

Ένα από τα βασικά στοιχεία που κρατώ από τη σχέση μου με τη γλυπτική όπως τη διδάχθηκα στις σπουδές μου, είναι η σύνδεση με τα υλικά και τις ιδιότητές τους, την «αλήθεια» τους εάν θες. Προσεγγίζω τις διαφορετικές υλικότητες του πηλού με μεγάλο ενδιαφέρον, αγκαλιάζοντας και εξερευνώντας τις διακριτικές ή έντονες παραλλαγές. Δουλεύω με τις φυσικές αποχρώσεις του υλικού, με την κίνηση του υαλώματος πάνω στις υφές, με τις ιδιότητες και τα χρώματα των οξειδίων.

Με ενδιαφέρει επίσης ιδιαίτερα η διερεύνηση των τρόπων με τους οποίους η χρηστικότητα μπορεί να συνυπάρξει με τη γλυπτική φόρμα. Γι’ αυτόν τον λόγο με έχει ελκύσει ιδιαίτερα η τεχνική του Kurinuki, μια παραδοσιακή ιαπωνική μέθοδος που αφορά τη σμίλευση ενός κεραμικού σκεύους από έναν συμπαγή όγκο πηλού — το τελικό αντικείμενο προκύπτει μέσα από τη διαδικασία της χάραξης και της αποτύπωσης. Αυτό που με ενδιαφέρει πιο πολύ είναι να δημιουργώ μέσα από το παιχνίδι και την παρατήρηση του υλικού. Τα εργαλεία μου — είτε αιχμηρά, είτε τα ίδια μου τα χέρια — αφήνουν αποτυπώματα. Ακόμα και τα κομμάτια που αφαιρούνται, μπορεί τελικά να επιστρέψουν στο έργο, δίνοντας λύση σε μια λαβή ή προσφέροντας ένα διακοσμητικό στοιχείο.

— Από πού αντλείς έμπνευση όταν δημιουργείς – ίσως ένα τραγούδι, ένα συναίσθημα, μια ανάμνηση, μια εικόνα;

Αντλώ μεγάλη έμπνευση από το περιβάλλον μου — παρατηρώντας μοτίβα στη φύση, συλλέγοντας αντικείμενα που με συναρπάζουν και φέρνοντας τα πίσω στο στούντιο. Παράλληλα, νιώθω πάντα μια βαθιά σύνδεση με αντικείμενα και μοτίβα που προέρχονται από τον κόσμο της αρχαιολογίας και της λαϊκής παράδοσης — φόρμες, διακοσμητικά στοιχεία, οι τρόποι με τους οποίους η παραστατικότητα προσφέρει λύσεις στη λειτουργικότητα.

Παραδοσιακά μοτίβα πάνω σε σκεύη αλλά και κεντήματα, ραφές, μπαλώματα, υφαντά, βρίσκουν τη θέση τους στη δουλειά μου, στην προσέγγισή μου για τη δημιουργία χειρονομιών. Διακοσμητικά μοτίβα που αφηγούνται ιστορίες, λουλούδια, φυτά, ψάρια και πουλιά μεταφράζονται σε χειρονομίες πάνω στον πηλό και σε πινελιές οξειδίων. Το στοιχείο της επανάληψης και του ρυθμού, ξανά και ξανά, αλλά ποτέ το ίδιο, πάντα μοναδικό. Μια συμμετρία και γεωμετρία που είναι πάντα λίγο «στραβή», επηρεασμένη από τις ιδιότητες του υλικού.

Αγαπώ έτσι να παρατηρώ τις σπείρες και τις σταγόνες του υαλώματος πάνω στα παραδοσιακά πήλινα αγγεία της Σίφνου, τα φυτικά ή ζωόμορφα διακοσμητικά μοτίβα και τα χαλκοπράσινα υαλώματα των σκευών από το Τσανάκκαλε, τα σχέδια με κοβάλτιο και τη «τραχιά» συμμετρία της παραδοσιακής ιαπωνικής κεραμικής, την μεγάλη ποικιλία έντονων ή διακριτικών χαραγμάτων στα σύγχρονα έργα Kurinuki, αλλά και τις καινοτόμες προσεγγίσεις στη σύγχρονη κεραμική από καλλιτέχνες που θαυμάζω. Με ενδιαφέρει βαθιά η «συνάντηση» πάνω στο υλικό, η εξερεύνηση και η αναδιατύπωση όλων αυτών των στοιχείων, ως χειρονομίες που αναπτύσσουν ένα προσωπικό «λεξιλόγιο».

— Πώς γεννήθηκε το KARIS STUDIO και τι σημαίνει για σένα αυτός ο χώρος στον Νέο Κόσμο; Ποιοι σε βοήθησαν για να τον δημιουργήσεις;

Συχνά λέω πως το να δημιουργήσω το δικό μου χώρο είναι από τα καλύτερα πράγματα που έχω κάνει για τον εαυτό μου. Περνάμε πολλές ώρες μαζί και αλλάζουμε μαζί, με τον καιρό. Η Karis άρχισε να παίρνει μορφή το 2021, ως ένα προσωπικό project που γεννήθηκε από την ανάγκη μου να εξερευνήσω τη λειτουργικότητα μέσα από τη δημιουργία, και ως ένα άλμα πίστης — μια πρώτη προσπάθεια να ξεκινήσω κάτι δικό μου. Ξεκίνησε ως ένα brand με κεραμικά κοσμήματα, και σιγά-σιγά εξελίχθηκε σε μια πρακτική, γύρω από τη χρηστικότητα και την «διακόσμηση» της καθημερινότητας.

Η λέξη «Karis» σημαίνει γαρίδα στα αρχαία ελληνικά. Μια παιγνιώδης σύνδεση με ένα θαλάσσιο πλάσμα, που φέρει τη γοητεία που μου ασκεί το νερό, ως κίνηση και ως χειρονομία. Ένα ζώο με περίεργη δομή και ελαφρώς αδέξια κίνηση, που συνδέεται με το τη γη και τα βράχια της θάλασσας. Η Karis ξεκίνησε σε ένα συνεργατικό εργαστήριο κεραμικής, όπου είχα μερικά ράφια δικά μου και χρησιμοποιούσα το κοινό καμίνι για τα ψησίματα. Εκεί γνώρισα υπέροχους ανθρώπους, έμαθα πολλά για τον πηλό μέσα από αυτή τη συνύπαρξη, και μοιράστηκα κι εγώ τη γνώση μου. Έλαβα επίσης πολύτιμες πληροφορίες και υποστήριξη από συναδέλφους στα πρώτα μου βήματα προς τη δημιουργία της δικής μου επιχείρησης κεραμικών.

Ένιωσα σιγά σιγά την ανάγκη να δημιουργήσω το δικό μου χώρο, και έγινε επιτακτικό το να αναπτύξω αυτό που κάνω. Μετακόμισα στον δικό μου εργαστήριο, στο Νέο Κόσμο, με την πολύτιμη βοήθεια του The People’s Trust, το οποίο με στήριξε στο μεγάλο start-up cost που αποτελεί ο εξοπλισμός ενός εργαστηρίου κεραμικής, η ιστοσελίδα κλπ. Έτσι γεννήθηκε το KARIS STUDIO, ως ένας χώρος που είναι πρωτίστως το εργαστήριό μου, αλλά και ένα μέρος όπου διδάσκω επίσης σεμινάρια κεραμικής, μοιραζόμενη την προσέγγισή μου προς τον πηλό και τη γλυπτική, ένα μοίρασμα εξίσου σημαντικό για μένα όσο και η ίδια η δημιουργία.

— Δεν είσαι απλώς κεραμίστρια – διδάσκεις κιόλας. Τι μαθαίνεις εσύ στους μαθητές και τι σου μαθαίνουν οι μαθητές σου;

Η διδασκαλία μαθήματων και σεμιναρίων κεραμικής και γλυπτικής αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του εργαστηρίου τα τελευταία δυο χρόνια και μια συνεχής πηγή ανταλλαγής και έμπνευσης. Με ενδιαφέρει ιδιαίτερα το «ραντεβού» αυτό γύρω από τα υλικά, η κοινότητα που δημιουργείται, το παιχνίδι, η συνάντηση, το μοίρασμα αυτό των πτυχών της πρακτικής μου, ο χώρος που δημιουργείται για ανταλλαγή γνώσεων, σκέψεων και ιστοριών.

Μέσα από σεμινάρια – master classes, γύρω από τεχνικές που χαρακτηρίζουν τη δουλειά μου, όπως για παράδειγμα το Kurinuki, και εβδομαδιαία μαθήματα γύρω από τον πηλό, με ενδιαφέρει τόσο η ποιοτική τεχνική εκμάθηση της τέχνης της κεραμικής, όσο και το να αναπτύξουν οι μαθητές τη δική τους γραφή και πρακτική στην κεραμική. Αφουγκράζομαι και προσαρμόζω την ύλη στα ενδιαφέροντα του κάθε μαθητή-τριας, και με ενδιαφέρει να χτίσουμε μαζί γύρω από αυτά. Μοιράζομαι παραδείγματα από τη δική μου δουλειά, τα έργα άλλων καλλιτεχνών, και ενθαρρύνω την παρατήρηση του περιβάλλοντος μας ως πηγή έμπνευσης και την ανοιχτότητα τόσο προς τη διαδικασία την ίδια, και τους δρόμους που μπορεί να οδηγήσει, όσο και προς τα «λάθη» που τόσα έχουν να διδάξουν.

Η συνθήκη των μαθημάτων αποτελεί για μένα έναν τρόπο να εντρυφήσω ακόμα περισσότερο στην πρακτική μου, και τους τρόπους που αυτή μπορεί να μοιραστεί με άλλους, αλλά και συνεχή πηγή έμπνευσης και μάθησης, που προκύπτει από τις συζητήσεις, τις ιδέες, τις δοκιμές που γίνονται με αφορμή τα έργα μαθητών, και τους διαφορετικούς τρόπους που προσεγγίζουν το υλικό του πηλού.

— Η κεραμική είναι τελικά και μια μορφή ψυχοθεραπείας;

Πριν 7 χρόνια η κεραμική ήρθε στο μυαλό μου ως ένας τρόπος να συνδεθώ με τον πατέρα μου, και να μοιραστώ μια δραστηριότητα του χεριού μαζί του σε μια φάση που αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας που τον είχαν επηρεάσει ψυχολογικά, ως έναν τρόπο να ξεχαστεί και να επικεντρωθεί στο υλικό, τη φαντασία και το παιχνίδι. Δεν είχε ασχοληθεί ποτέ με την κεραμική, αλλά θυμόταν και κρατούσε με αγάπη κάποια αντικείμενα που είχε δημιουργήσει κάποτε παίζοντας με πηλό.

Δυστυχώς δεν προλάβαμε να κάνουμε τη δραστηριότητα αυτή μαζί. Αποτέλεσε έτσι το υλικό μέσω του οποίου ένιωσα την ανάγκη να διαχειριστώ τα συναισθήματα μου όταν εκείνος «έφυγε», και ο λόγος που ασχολήθηκα πλέον ενεργά με την κεραμική. Ο πηλός είναι ένα υλικό που χωράει πολλά. Και χαίρομαι πολύ εάν μπορώ παρέχω το χώρο αυτό σύνδεσης, φαντασίας και παιχνιδιού στους μαθητές μου.

Η κεραμική, για εμένα, πλέον ως ελεύθερο επάγγελμα, ίσως δεν είναι η στιγμή που ηρεμώ και ξεχνώ όλα μου τα προβλήματα, είναι όμως η δασκάλα η οποία με tough love τρόπο με φέρνει αντιμέτωπη με τους φόβους μου γύρω από την επιβίωση και το εγώ, και η βάση γύρω από την οποία μαθαίνω τη διεκδίκηση, τα όρια, τον έλεγχο, την υπομονή, την αποδοχή.

— Επαγγελματικά πόσο δύσκολο είναι να συντηρηθείς ως κεραμίστας στην Ελλάδα; Ποιες είναι οι ευκαιρίες και οι προκλήσεις; Υπάρχει αγορά στην Ελλάδα ή είσαι αναγκασμένη να κοιτάς και προς το εξωτερικό;

Θα έλεγα πως διανύουμε μια καλή περίοδο για την κεραμική. Υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για το χειροποίητο και το μοναδικό – είτε ως αντικείμενα που κοσμούν την καθημερινότητα, είτε ως εμπειρία δημιουργίας, με πολλούς να στρέφονται ξανά στην υλικότητα και την επαφή με τα χέρια. Διακρίνω το ενθαρρυντικό αυτό ενδιαφέρον και στον τουρισμό, μέσα από την αναζήτηση τοπικών δημιουργών, μοναδικών αντικειμένων ή σεμιναρίων κατά τη διάρκεια ταξιδιών, αλλά και στην εστίαση, με τη στροφή σε ειδικά σχεδιασμένα, χειροποίητα σκεύη.

Οι συνεργασίες με καταστήματα και εστιατόρια είναι βασικό κομμάτι της δουλειάς μου. Είμαι τυχερή να έχω αναπτύξει ένα δίκτυο από πολύ ωραίους ανθρώπους ως πελάτες και συνεργάτες, στην Αθήνα, στα νησιά και στο εξωτερικό, με τους οποίους εξελισσόμαστε μαζί και συνεργαζόμαστε ισότιμα, με βάση την αγάπη μας για τα αντικείμενα αυτά. Οι συνεργασίες στο εξωτερικό ήρθαν στο δρόμο μου αρκετά πρόσφατα, ως οργανική συνέχεια στη δουλειά μου, δίνοντας την ευκαιρία για ενδιαφέροντα πρότζεκτ, και άνοιγμα σε νέες αγορές, σε χώρες όπως η Ισπανία, η Αυστρία, η Αυστραλία και το Ντουμπάι.

Στο πλαίσιο αυτό, η προσωπική μου εμπειρία από την κεραμική ως επάγγελμα είναι κυρίως θετική, όμως είναι ένα δύσκολο επάγγελμα. Δεν λείπουν οι πολλές πολλές ώρες δουλειάς, σωματικής καταπόνησης, έκθεσης, οι στιγμές αβεβαιότητας, η εποχικότητα, τα πολλά μικρότερα πρότζεκτ, το σύνολο των οποίων μπορεί να φέρει περισσότερη ασφάλεια, οι εναλλασσόμενοι ρόλοι. Δεν έλειψε ο φόβος στο ξεκίνημα, τα λάθη, η πρόκληση της απόδοσης αξίας στη δουλειά μου, της διεκδίκησης καλής πληρωμής και συνθηκών ισότιμης συνεργασίας.

Είναι επίσης ένα επάγγελμα με αρκετά μεγάλο start-up cost, ως προς τον εξοπλισμό και το χώρο, που θεωρώ πως επηρεάζει την κλίμακα της παραγωγής ενός δημιουργού και τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους μπορεί να συντηρηθεί. Στο κομμάτι αυτό η βοήθεια του The People’s Trust, ήταν καθοριστική, καθώς μου έδωσε τη δυνατότητα να μπω από νωρίς σε κλίμακα που χρειαζόμουν για τη συντήρηση και την εξέλιξη μου.

→ Το KARIS STUDIO έχει υποστηριχθεί από το The People’s Trust του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης, έναν ιδιωτικά χρηματοδοτούμενο μη κερδοσκοπικό οργανισμό που υποστηρίζει νεοσύστατες και υφιστάμενες μικρές επιχειρήσεις όλων των κλάδων. Παρέχει αρωγές έως €15.000 και δωρεάν υπηρεσίες επιχειρηματικής ανάπτυξης για τους ωφελούμενούς του. Ο οργανισμός έχει ως προτεραιότητα τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, μέσω βιώσιμων επιχειρήσεων για τις οποίες δεν υπάρχουν άλλες πηγές χρηματοδότησης.