Aκούει ο Slim Aarons μαντινάδες;

Από το Παλμ Σπρίνγκς, στον βράχο της Ακρόπολης, στο Χαρβάτι και στην αγροικία της οικογένειας Λεβίδη, στο Κάπρι, στο Ακαπούλκο. Στην εποχή που η αποκλειστικότητα και το exclusivity ήταν δείγμα πλούτου και πολιτισμού και οι κεκλεισμένες πόρτες προφύλασσαν την ιδιωτικότητα τους, ο Σλιμ Άαρονς ήταν ο φωτογράφος των εκλεκτών jet setters στα μέσα του περασμένου αιώνα και με το χρυσό κλειδί που του είχε παραδοθεί, ταξίδευε, σαγήνευε, απαθανάτιζε. Στις γενιές που ήρθαν μετά, οι κλειστές πόρτες άνοιξαν με ιδία βούληση, το νέο χρήμα, η ματαιοδοξία των νέων γενιών και πολύ αργότερα τα social media έκαναν τους παρατηρητές όπως τον Aarons να περισσεύουν. Η τέχνη του όμως δεν έπαψε να εκτιμάται και να αποτελεί σημείο αναφοράς.

Με αφορμή την πρώτη έκθεση περισσότερων από 30 φωτογραφιών του Slim Aarons που απέκτησε το Abaton Island Resort & Spa στην Κρήτη σε συνεργασία με την Getty Images Gallery και την IFAC Arts, βρέθηκα πριν λίγες ημέρες να πετάω για πρώτη φορά στην Κρήτη. Παράταιρος ένας καλοκαιρινός προορισμός στην καρδιά του φθινοπώρου και μάλιστα μια μέρα μετά τον Μπάλο και τον μεγάλο σεισμό αλλά τόσο ταιριαστός: μια τελευταία βουτιά σε μια άγνωστη θάλασσα θα είναι η προοικονομία για έναν χειμώνα καταπληκτικό.

Η απαράμιλλη φιλοξενία της Κρήτης

Ζήσαμε τρεις ημέρες εξαιρετικής φιλοξενίας, από εκείνη που είχα ακούσει ότι προσφέρουν οι Κρητικοί αλλά μεταφρασμένη καλαίσθητα σε κάθε σκέλος του προγράμματος. Στα ευρύχωρα δωμάτια με την ιδιωτική πισίνα, τη μπανιέρα που αποτελεί αντικείμενο design και τα Jo Malone amenities, μας περίμεναν οι μαξιλαροθήκες με κεντημένα τα αρχικά μας, amuse bouche, σιροπιαστά γλυκάκια και πολλά φρούτα. Έχει αρχίσει να πέφτει ο ήλιος, απέναντί μου μόνο ο ορίζοντας. Στο ανοιχτόκαρδο μπαρ του Abaton Island Island αρχίζουμε να συναντιόμαστε οι καλεσμένοι με τη χαρά των καλών προθέσεων και της αρμύρας που όλα τα ομορφαίνει. Ο φωτογράφος των μεγάλων στιγμών, Μιχάλης Ανδρουλιδάκης που επιμελήθηκε το κάλεσμα, απαθανατίζει και μας προτρέπει να πιούμε dry martini ενώ ο δημοσιογράφος και δημιουργός του andro.gr Κίμων Φραγκάκης, ευγενής δανδής συστήνει αυτήν την ετερόκλητη παρέα (δημοσιογράφοι, καλλιτέχνες, άνθρωποι της μόδας) και οι συζητήσεις ξεκινούν. Καλοκαίρι δεν είναι αλλά και πάλι, το καλοκαίρι είναι μια κατάσταση του νου -ευτυχώς είχα το Jacquemus φούτερ μαζί μου. Στο Buddha Bar Beach, ένα από τα εστιατόρια που βρίσκονται μέσα στο Resort κι αποτελεί μέρος της αλυσίδας του παριζιάνικου επιδραστικού εστιατορίου, απολαμβάνουμε σούσι με τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο, τη Μαρία Ναυπλιώτου, την fashion editor του ELLE Uk Georgia Medley και τον στυλίστα Nathan Klein, ο οποίος μας διηγείται την ιστορία της οικογένειάς του, της γιαγιάς Μπλανς, από το όνομα της οποίας εμπνεύστηκε ο Τένεσι Ουίλιαμς, η οποία σήμερα, στα 90 κάτι ζει μόνη και πηγαίνει στο θέατρο.

Λίγο αργότερα, θα γνωρίσω την Laury και τον Christophe Goineau, ο οποίος είναι creative director των ανδρικών αξεσουάρ Hermes, στον οποίο εργάζεται περισσότερα από 35 χρόνια. Θα μας πουν για την απόφασή τους να ζήσουν λίγο πιο έξω από το Παρίσι, για την παράσταση της Βανέσα Παραντί και την αγάπη τους για την Ελλάδα που τους οδήγησε στο να αγοράσουν γη στα Κύθηρα. O διάσημος make up artist και εκδότης του Visionaire, James Kaliardos, περιγράφει στον fashion editor της ελληνικής Vogue, Νικόλα Γεωργίου και τη δημοσιογράφο, Ελιάνα Χρυσικοπούλου, τη Νέα Υόρκη της καραντίνας και τους μιλά για το μιούζικαλ που ετοιμάζει. Είμαστε πια και πάλι στο μεγάλο μπαρ του Resort. Με την τελευταία πτήση έχει καταφθάσει η Γαλάτεια Λασκαράκη, διευθύντρια του Marie Claire και η παρέα είναι πλήρης. Ο οικοδεσπότης, Γιώργος Καλουτσάκης μας μιλά για την τετράχρονη ιστορία του Abaton Island, την επιλογή των φωτογραφιών του Slim Aarons και τη συνεργασία με το Getty Images, το πρακτορείο στο οποίο ανήκει το αρχείο του μεγάλου φωτογράφου. Ο ίδιος κατέχει Master και PhD στη Μηχανολογία από το πανεπιστήμιο Johns Hopkins στη Βαλτιμόρη με αντικείμενο τη ρομποτική κι έχει διατελέσει βοηθός καθηγητή και ερευνητής στο ίδιο πανεπιστήμιο. Στις ΗΠΑ γνώρισε το έργο, τον βίο και την πολιτεία του Slim Aarons κι έτσι όταν ήρθε η ώρα, απέκτησε τις φωτογραφίες του: «τα έργα του αποπνέουν τη νοσταλγία της λαμπερής ζωής των περασμένων δεκαετιών», θα μας πει.

Mαντινάδες και αντικρυστά αρνιά

Η Κρήτη, το νότιο σύνορο της χώρας, μοιάζει με τον όγκο της να συγκρατεί το βάρος της Ελλάδας ολόκληρης. Από τα δεξιά η Ανατολή και στα αριστερά η Δύση, ο προσανατολισμός είναι τόσο απλός και η διάταξη αυτή κάνει τη μέρα να διαστέλλεται. Ξυπνάω νωρίς και στην απλόχωρη βεράντα του πρωινού, οι συζητήσεις μας πάνω από αυγά μπένεντικτ, παραδοσιακές πίτες, καφέδες μονοποικιλιακούς και χυμούς με μπόλικο τζίντζερ ανάβουν. Αποφασίζω να περπατήσω στην παραλία λίγο πριν μαζευτούμε για το μεσημεριανό κρητικό μας γλέντι.

Tα αντικρυστά αρνιά, το γαμοπίλαφο, τα κρασιά, οι ελιές και τα τυριά του τόπου είναι συγκλονιστικά. Σε λίγο θα ξεκινούσαν οι 4 μουσικοί τις σούστες, το πεντοζάλι και τις μαντινάδες. Στην πρώτη νότα, η Μαρία Ναυπλιώτου βρίσκεται ήδη δίπλα τους και αποδεικνύει την κρητική της χάρη που κληρονόμησε από την κρητικιά μαμά της. Το ταλέντο της σε όλα τα είδη μουσικής θα μας το επεδείκνυε αργότερα το ίδιο βράδυ όταν και ο Monsieur Minimal και η μπάντα του θα έπαιζε για εμάς.

Εκεί, στο κρητικό γλέντι, στην παρέα καταφθάνει η παραγωγός και σκηνοθέτης Ζωή Σγουρού που έκανε τη διεύθυνση παραγωγής της τηλεοπτικής σειράς «Καρτ Ποστάλ» με τον σύζυγό της Λεωνίδα Σκουληκάρη, ο οποίος κεντάει με τις μαντινάδες του: «μόνο του ονείρου τη χαρά στο κόσμο δοκιμάζω κι άμα κοιμούμαι από νωρίς δεν είμαι που νυστάζω». Έξω από τις τζαμαρίες μια βρέχει, μια βγαίνει ο ήλιος, μια λυσσομανάει, «κλειστό το παραθύρι μου και η πόρτα σφαλισμένη, που βρήκε τόπο και περνά και στ΄ όνειρο μου μπαίνει», συνεχίζει ο Λεωνίδας να πλέκει στιχάκια μαζί με την ορχήστρα. Οι χαρακτήρες του Καζαντζάκη κάπως μάς χαϊδεύουν αυτό το μεσημέρι με το Αιγαίο αντίκρυ.

«Δεν είστε καλά!»

Σάββατο βράδυ και είμαστε πια έτοιμοι να ζήσουμε την εμπειρία Slim Aarons. Στο μεγάλο μπαρ, ο βαθύφωνος Μάνος Χριστοφακάκης μαζί με την πιανίστρια Melisande Sinsoulier μας υποδέχονται με απρόσμενα τραγούδια του Χατζιδάκι, του Vaughan Wiliams και δυο άριες από το Don Carlo του Verdi και καταχειροκροτούνται. Λίγο μετά, θα μας πει ότι είναι εν ενεργεία δικηγόρος, ο οποίος μάλιστα έχει κάνει και μεταπτυχιακές σπουδές στο Columbia με υποτροφία και θα μας μιλήσει για το Λυρικό Θέατρο Κρήτης που δημιούργησε το 2018. Έχει έδρα στο Ηράκλειο και βασικό στόχο την προώθηση του λυρικού τραγουδιού και θεάτρου στην Κρήτη, με κύριο μέσο τη διοργάνωση ρεσιτάλ, συναυλιών, σεμιναρίων και παραγωγών όπερας.

Όμως μας καλούν καθώς οι πόρτες της έκθεσης έχουν πια ανοίξει. Τα ανυπόμονα μάτια μας καταναλώνουν ιστορίες και πρωταγωνιστές-μύθους και το αναπόδραστο τέλος μιας εποχής που δεν θα ξαναγυρίσει. Οι φωτογραφίες του Aarons διαδέχονται η μία την άλλη: Ο Αριστοτέλης Ωνάσης το 1956 στη θαλαμηγό του μπροστά σ έναν πίνακα του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου. Ο “Mr Acapulco” Teddy Stauffer πίνει το κοκτέιλ του στην πισίνα του Villa Vera Spa & Racquet Club τον Ιανουάριο του 1961.  Ο Kirk Douglas καθώς ετοιμάζεται να κάνει θαλάσσιο σκι στα λαμπερά γαλάζια νερά της Αντίμπ στο Hotel du Cap-Eden-Roc. Η Carmen Alvarez παίζει τάβλι με τον Frank “Brandy” Brandsetter, έναν κατάσκοπο πληροφοριών των ΗΠΑ και ιδρυτή του Las Brisas Resort στο Ακαπούλκο του 1978. Κάθε φωτογραφία, τυπωμένη στο μέγιστο μέγεθος που θα μπορούσε, μια μοναδική ιστορία. Ο ίδιος ο φωτογράφος καθισμένος σε πολυθρόνα του Σαρίδη στην κορυφή του Φιλοπάππου. Η Χριστίνα Ωνάση στο πιο χαμογελαστό πορτραίτο της που έχω δει ποτέ. Στο σύμπαν του Slim Aarons είναι πάντα καλοκαίρι, ένα Riva σε περιμένει πάντα για μια αναπάντεχη βόλτα και τα μπικίνι έχουν πάντα χρώμα.

Οι φωτογραφίες είναι στημένες και στον χώρο που θα γίνει το καθιστό δείπνο και το live του Monsieur Minimal, όπως προανέφερα. Τα λουλούδια είναι οι πρωταγωνιστές που υπογραμμίζουν τη διεισδυτική ματιά του Aarons: στρουμπουλές ορτανσίες, οι αγαπημένοι μου λυσίανθοι, τριαντάφυλλα και κάλλες χαϊδεύουν το τραπέζι που έχει στηθεί σε σχήμα Π. Κάθομαι δίπλα στην Ελίνα, την αδερφή του Γιώργου και συνιδιοκτήτρια του Abaton Island που με περίσσιο μεράκι έστησε τον χώρο. Οι ghost chairs και τα bread and butter πιατάκια ήρθαν από την Αθήνα προκειμένου να καταφέρουν να αποδώσουν την ατμόσφαιρα ενός τραπεζιού που είχε απαθανατίσει ο Aarons σε μια φωτογραφία κι αποτέλεσε την έμπνευσή της. «Δεν είστε καλά», της λέω αυθόρμητα αλλά και με θαυμασμό για την επιμονή στη λεπτομέρεια και η φράση αυτή γίνεται το σλόγκαν του ταξιδιού.

Τα πιάτα διαδέχονται το ένα το άλλο, η μια γεύση πιο δουλεμένη από την άλλη: καρπάτσιο φρέσκου ψαριού, κροκέτα από κοκοράκι κοκκινιστό, φιλέτο μοσχαριού με σιτάρι. Ανάμεσα, μια σαλάτα χωριάτικη με παγωτό μυζήθρα αλλάζει τη γεύση ενώ σε κάθε πιάτο, μια διαφορετική πρόταση κρασιού αυξάνει τον βαθμό απόλαυσης. Στις πρώτες νότες του Monsieur Minimal, αφήνουμε τις καρέκλες και χορεύουμε. Καταφέρνει πολύ γρήγορα να δημιουργήσει με τη μουσική του μια σέξι ατμόσφαιρα, τα φώτα έχουν χαμηλώσει, μετά από σχεδόν δυο χρόνια έχουμε την ευκαιρία μιας πριβέ συναυλίας. Μας παίζει τη νέα του διασκευή «Υπάρχω» του μεγάλου Στέλιου κι έπειτα την «Άγρια Ορχιδέα», το νέο του τραγούδι που θα κυκλοφορήσει με το νέο έτος. «Βασανιστικά», τραγουδάμε μαζί του ανάμεσα στις φωτογραφίες του Σλιμ Άαρονς και τις κάμερες του Μιχαήλ που μαζί με τον Σωτήρη Τσακανίκα, επίσης εξαιρετικό φωτογράφο, κρατούν αρχείο από τις στιγμές μας. Μετά από πολλές ώρες χορού και λίγο πριν κλείσει αυτή η βραδιά κι αφού πια η παρέα απολαμβάνει παγωμένη Moet, τραβάω την Ναυπλιώτου μια φωτογραφία δίπλα σε εκείνην του Ωνάση. Η ντίβα και ο Αρίστο.

Η σούπα- βάλσαμο και το teddy bear

Την επόμενη μέρα, η Μαρία βούτηξε στη θάλασσα. «Ήταν τέλεια», θα γράψει στο instagram και λυπάμαι που δεν ακολούθησα: είναι μέσα φθινοπώρου, η θάλασσα είναι ακόμη ζεστή. Η παρέα της Μαρίας είναι απολαυστική. Ετοιμάζεται για μια αναμέτρηση με τη Μαρία Κάλλας και το «Masterclass» στο θέατρο Παλλάς τις Δευτέρες και Τρίτες. Είναι μια γυναίκα με αδιανόητο χιούμορ, αιχμηρή άποψη που δεν φοβάται να εκφράσει και να υποστηρίξει, μοναδική ομορφιά και μια γήινη καλοσύνη κι ενσυναίσθηση. Στο τελευταίο γεύμα, στη θρυλική ψαρόσουπα μάς προτείνει να ρίξουμε την ψίχα της αχνιστής σφυρίδας μέσα στο ζουμί. Βάλσαμο και η σούπα και οι ιστορίες της και οι συμβουλές της.

Ο Μανώλης Βουτσαλάς, ο περίφημος Μπλομπλός έβγαλε την ψαριά κι έφτιαξε την κακαβιά που απολαμβάνουμε. Ο Μανώλης είναι δύτης, ήταν φίλος του Στέλιου Καζαντζίδη και την ψαριά του εμπιστευόταν ο Ανδρέας Παπανδρέου, ενώ έχει βουτήξει μαζί με τον Ζακ Ιβ Κουστώ στο ναυάγιο του La Thérèse, μιας γαλλικής ναυαρχίδας που βυθίστηκε ανοιχτά της Κρήτης το 1669. Είμαι σίγουρος πως αν ο Χένρι Μίλλερ γνώριζε τον Μπλομπλό θα είχε πολλά να πει και κυρίως πολλά να γράψει για τούτον εδώ τον Κολοσσό.

Αποχαιρετιόμαστε, το μεγάλο αυτό ταξίδι της φίνας κρητικής φιλοξενίας και της χαράς ολοκληρώνεται: άλλος για Λονδίνο, άλλος για Παρίσι, οι υπόλοιποι για την Αθήνα. Την επόμενη μέρα, άνοιξα τα μάτια μου στο σπίτι και έψαξα μάταια με τα χέρια τον διακόπτη για να ανοίξουν οι κουρτίνες, όπως στις σουίτες του Abaton Island Resort & Spa. Ήρθε όμως ο γιος μου ο Άρης με το teddy bear, που μου έδωσε δώρο για εκείνον η μαμά Λιάνα Καλουτσάκη, να με ξυπνήσει και να μου υπενθυμίσει πως ό,τι επιθυμείς είναι μια αγκαλιά μακριά. Ή ένα αεροπορικό εισιτήριο: εις το επανιδείν!

* Οι φωτογραφίες του Slim Aarons δημοσιεύονται με την άδεια των Abaton Island Resort & Spa σε συνεργασία με την Getty Images Gallery και την IFAC