Μερικές σκέψεις με αφορμή την τηλεοπτική σειρά Pam & Tommy
Pam & Tommy και Impeachment: American Crime Story: Μερικές σκέψεις περί μισογυνισμού με αφορμή τις δύο τηλεοπτικές σειρές.
Τις προάλλες είδαμε μονορούφι τη σειρά Pam & Tommy. Οκτώ επεισόδια. Την ξεκινήσαμε για χαβαλέ, τύπου για να μάθουμε τι παίχτηκε με το τσοντοβίντεο της Πάμελα Άντερσον και του Τόμι Λι, χαχα, φέρε τα τσίτος να τσιμπάμε και κάτι. Οκτώ ώρες μετά, τα τσίτος έμειναν άθικτα κι εμείς βαθύτατα προβληματισμένοι και στεναχωρημένοι. Αρχίσαμε να συζητάμε για ώρες για τον μισογυνισμό, τον σεξισμό, το slut shaming, τον κανιβαλισμό που περνούσαν στο ντούκου ακόμα και πολύ πρόσφατα και κατέστρεφαν υπολήψεις και ζωές. Και νιώσαμε την ανάγκη να στείλουμε, έστω και νοερά, στην Πάμελα Άντερσον μια μεγάλη συγγνώμη για την προκατάληψη με την οποία περιβάλλαμε τον άγνωστο στην ουσία σε μας βίο και πολιτεία της. Τα ίδια ακριβώς νιώσαμε όταν ολοκληρώσαμε και τη σειρά Impeachment: American Crime Story. Τότε θέλαμε να απολογηθούμε στη Μόνικα Λεβίνσκι.
Οι δύο αυτές τηλεοπτικές σειρές δεν είναι ντοκιμαντέρ, είναι μυθοπλασία, που ωστόσο αντιμετωπίζουν πραγματικές ιστορίες του παρελθόντος από μια διαφορετική σκοπιά από την επικρατούσα. Προβαίνουν σε μια νέα ανάγνωση, δύο περίπου δεκαετίες μετά, με βάση τις αντιλήψεις, την κοινωνική πρόοδο και την ορολογία του σήμερα. Και καταλήγoυν σε ένα ανατριχιαστικό συμπέρασμα: some girls are bigger (θύματα μισογυνισμού) than others.
Στην περίπτωση της Πάμελα Άντερσον, η αποδόμηση ξεκίνησε με το καλημέρα, κι ας ήταν ένα χριστιανοκόριτσο από τον Καναδά, που έψαχνε το αμερικανικό όνειρο, τον παντοτινό έρωτα και ήθελε να γίνει γρήγορα μητέρα. Είχε μεγάλα βυζιά, είχε κάνει εξώφυλλα στο Playboy, είχε περάσει σχεδόν όλον τον υποκριτικό της βίο τρέχοντας στην παραλία με τα απολύτως απαραίτητα ρούχα. Ήταν κορίτσι του κεφιού κι όχι άνδρας που το κέφι του θα κάνει· ασυγχώρητη! Όταν ξέσπασε το σκάνδαλο με το ερωτικό βίντεο κανείς δεν νοιάστηκε αν αυτό ήταν προϊόν κλοπής. Δεν ήταν η Πάμελα που αποφάσισε να εκθέσει στα μάτια του κοινού τις ιδιωτικές ερωτικές της στιγμές, αλλά ένας κλέφτης που ήθελε να βγάλει λεφτά στην πλάτη της. Κι όμως, η Άντσερσον δεν βρήκε καμία προστασία ούτε από την κοινωνία ή τα μέσα ενημέρωσης, ούτε ακόμα και από τον νόμο· η επιτομή του victim blaming.
Ίσως όλο το ζουμί της σειράς Pam & Tommy βρίσκεται στο έβδομο επεισόδιο. Το ζευγάρι μπλέκεται σε δικαστική διαμάχη με το Penthouse που σκοπεύει να δημοσιεύσει stills του κλεμμένου βίντεο. Στις ακροάσεις καλείται μόνο η Πάμελα κι όχι ο Τόμι Λι, επίσης αντίδικος και πρωταγωνιστής του βίντεο. Οι δικηγόροι την κανιβαλίζουν, την εξευτελίζουν. Το περιοδικό τελικά κερδίζει τη δίκη, με την υπερασπιστική του γραμμή να επικαλείται αφενός το δικαίωμα στην ελευθερία του λόγου και αφετέρου το «γεγονός» ότι η Παμ έχει χάσει το δικαίωμά της στην ιδιωτική ζωή λόγω της καριέρας της στο μόντελινγκ.
Πώς λειτουργεί το φαινόμενο της «γυάλινης οροφής» στη σημερινή Ελλάδα;
Όμως η τηλεοπτική Πάμελα δίνει στον Τόμι και στον δικηγόρο της μια άλλη, ανατριχιαστική, ερμηνεία στο σκεπτικό της απόφασης: «Έπρεπε να πουν κάτι» λέει. «Δεν μπορούν να πουν τον πραγματικό λόγο. Ότι δεν έχω κανένα ανθρώπινο δικαίωμα. Γιατί έχω περάσει όλη τη δημόσια ζωή μου φορώντας μαγιό. Γιατί είχα το θράσος να ποζάρω για το Playboy. Δεν μπορούν να μιλήσουν για “τσούλες”, αλλά στην πραγματικότητα αυτό λέει η απόφαση ότι είμαι, σε περίπτωση που δεν το καταλάβατε. Δεν μπορούν να πουν ξεκάθαρα ότι οι τσούλες δεν έχουν δικαίωμα να αποφασίσουν τι θα συμβεί με τις φωτογραφίες του σώματός τους».
Μέσα στην αφέλεια ή τη σοφία της, η Πάμελα της δεκαετίας του ’90 αποφασίζει να σταματήσει να παλεύει για τα αυτονόητα, γιατί έχει επίγνωση της κατάστασης. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να επιχειρηματολογήσει υπερασπιζόμενη τον εαυτό της, είναι χαμένη από χέρι. Πεσμένη στο καναβάτσο ξέρει: I fought the law (και τον σεξισμό) and the law (και ο σεξισμός) won. Τι έμεινε από όλη αυτή τη δημοσιότητα; Ότι ο Τόμι Λι είναι ένας «προικισμένος» χαζούλης ροκ σταρ και η Πάμελα Άντερσον μια επαγγελματίας «τσούλα»· δεν πρέπει να τελειώσει κάποτε όλο αυτό;
Η περίπτωση της Μόνικα Λεβίνσκι είναι διαφορετική και ταυτόχρονα παρόμοια. Ήταν μια αδιάφορη μπουλούκα που τόλμησε να ερωτευτεί τον πρόεδρο τον ΗΠΑ. Δύο στα δύο για να προκαλέσει τον μισανθρωπισμό και τις κατάρες της κοινωνίας και των ΜΜΕ. Δεν είχε καμιά διάθεση να τον καταγγείλει, σύρθηκε ακούσια σε ένα παγκόσμιο σίριαλ διαπόμπευσής της για πολιτικούς λόγους. Όμως πόσοι το γνωρίζουν αυτό, ώστε να μην την αδικήσουν κατάφορα;
Κάπου ανάμεσα στους πάγκους τις βλέπεις να καθαρίζουν το κρέας ή το ψάρι. Γυναίκες μαθημένες σε τέχνες δύσκολες, διηγούνται τις ιστορίες τους
Υπάρχει και κάτι άλλο και στις δύο σειρές, με το οποίο ως θεατής έρχεσαι αντιμέτωπος και αναθεωρείς τις απόψεις σου: ο χειρισμός των υποθέσεων από τα ΜΜΕ και τις «σατιρικές» εκπομπές. Το τι λέει το στόμα του Τζέι Λένο δημιουργώντας κλίμα δεν περιγράφεται! Σήμερα θα τον είχαν καταγγείλει οι πάντες και θα σταματούσαν να βλέπουν τις εκπομπές του, ενώ τα hashtag #μετηνπαμελα και #μετημονικα θα τρένταραν στο τουίτερ. Τότε όμως όλοι «διασκέδαζαν» με τα λεγόμενα του Λένο και κανένα τουίτερ δεν υπήρχε για να υπερασπιστεί την Πάμελα ή τη Μόνικα. Κι εσύ, μπροστά στο εσωτερικό δίλημμα κανένα όριο στην «ελευθερία» του λόγου ή φρένο με βάση την πολιτική ορθότητα, διαλέγεις ενσικτωδώς και αναφανδόν το δεύτερο.
Όλοι παρακολουθούμε, θέλουμε-δεν θέλουμε, την τραγωδία των τριών παιδιών της Πάτρας.
