Χρύσα Καρακόιδα: «Έχεις κάνει ήδη αρκετά»

Τι ενώνει γυναίκες με διαφορετικά επαγγέλματα, όπως μια δικηγόρο, μια χημικό, μια καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο, μια βιολόγο, μια διευθύντρια ιδρύματος και μια υπεύθυνη μάρκετινγκ; Οι ιστορίες τους. Ιστορίες που μιλούν για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες όταν θέλουν να εξελιχθούν επαγγελματικά, να διεκδικήσουν την αμοιβή που τους αξίζει, να ενισχύσουν τη δημόσια παρουσία τους, να μπουν σε ένα διοικητικό συμβούλιο, να προωθηθούν στην πολιτική ή να υπάρξουν σύμφωνα με τις επιθυμίες τους.

Τις «Ιστορίες για τη Γυάλινη Οροφή» βρίσκει και επιμελείται η μη κερδοσκοπική οργάνωση Story Mentor. (www.storymentor.gr). Αυτή είναι η ιστορία της δικηγόρου Χρύσας Καρακόιδα.

«Είσαι η καλύτερη, πέτυχες την υψηλότερη βαθμολογία, αλλά ο συνάδελφός σου έχει προσόντα που μας έκαναν να μη μπορούμε να του αρνηθούμε τη θέση». Αυτά ήταν τα λόγια που άκουσα πριν από έναν χρόνο, όταν αποφάσισα να κάνω αίτηση για μια διαφορετική θέση εργασίας στην εταιρία όπου ήδη εργάζομαι ως νομική σύμβουλος τα τελευταία 18 χρόνια. Παρόλο που μου άξιζε και πληρούσα όλα τα  προαπαιτούμενα, η ευκαιρία δόθηκε σε έναν άντρα συνάδελφο, ο οποίος διέθετε ένα «τυπικό» προσόν που δεν αναφερόταν καν στην προκήρυξη!

Αισθάνθηκα μεγάλη απογοήτευση. Με αυτή τη θέση θα είχα τη χαρά να αναλάβω, ως επικεφαλής, μια ομάδα 10 ατόμων και να μοιραστώ μαζί τους τις γνώσεις και την εμπειρία μου. Για καιρό ένιωθα προδομένη και έφτασα στο σημείο να θέλω να εγκαταλείψω τον συγκεκριμένο εργασιακό χώρο, λόγω της απογοήτευσής μου.

Ο προϊστάμενός μου δεν ενδιαφέρθηκε καθόλου για το συμβάν. Όταν μετά από καιρό μιλήσαμε στο τηλέφωνο, καταλαβαίνοντας πόσο θυμωμένη ήμουν, υποβάθμισε τόσο τη θέση όσο και τη δική μου επιθυμία να την αποκτήσω. «Δεν είναι για σένα», μου είπε. «Εσύ γιατί να πας εκεί; Έχεις κάνει ήδη τόσα πράγματα!». Μου μιλούσε σαν να έπαιρνε ο ίδιος την απόφαση για εμένα, εξ ονόματός μου. Ήταν μια ύπουλη τακτική που φαινομενικά έδειχνε ευγένεια και καλές προθέσεις, αλλά πίσω της έκρυβε όλα τα στερεότυπα και τις διακρίσεις που καλείται να βιώσει μια γυναίκα στον επαγγελματικό χώρο.

Δεν ήταν, δυστυχώς, η πρώτη φορά. Είχα αντιμετωπίσει και άλλοτε τέτοιου είδους «υποδείξεις» και σχόλια. Αν και είχα καταφέρει να ισορροπήσω την επαγγελματική με την οικογενειακή μου ζωή και να πετύχω σημαντικά και στα δύο χωρίς το ένα να επισκιάζει το άλλο, έβλεπα πάντοτε τους προϊσταμένους μου να τονίζουν −σε εμένα αλλά και σε άλλες γυναίκες− ότι έχουμε ήδη καταφέρει πολλά, ότι έχουμε κάνει αρκετά βήματα και δε χρειάζεται να διεκδικήσουμε κάτι περισσότερο. Μάλιστα, πριν από μερικά χρόνια δεν μου κοινοποιήθηκε καν το άνοιγμα μιας συγκεκριμένης θέσης για την οποία είχα εκδηλώσει ενδιαφέρον από πριν. Όταν άνοιξα τη σχετική συζήτηση, η απάντηση που έλαβα ήταν ξεκάθαρη: «Ο τάδε συνάδελφός σου έχει περισσότερο χρόνο, είναι πιο διαθέσιμος. Εσύ έχεις αναλάβει τόσα πράγματα αυτήν την περίοδο, δεν θα τα καταφέρεις». Ξεκάθαρα, η εταιρία δεν άφηνε μια γυναίκα να προβληθεί και να εξελιχθεί.

Φαινόμενα ανισότητας είναι δυστυχώς ακόμα έντονα, ακόμη και αν έχουν γίνει κάποια βήματα. Φράσεις όπως «καλά τα έχεις καταφέρει ως εδώ», «ηρέμησε λίγο, έχεις κάνει ήδη αρκετά», καθώς και η συνεχής προώθηση των νέων ευκαιριών αποκλειστικά σε άντρες, οι οποίοι συχνά δεν έχουν καν τις γνώσεις ή και την εμπειρία, εξακολουθούν να αποτελούν μια καθημερινή συνθήκη και έχουν γίνει πλέον κανονικότητα. Στη δική μου περίπτωση, οι συζητήσεις και οι διεκδικήσεις οδήγησαν απλώς στο να μου δοθεί μια άλλη θέση αντί αυτής που είχα αρχικά ζητήσει − και πάλι καλά. Τα γυναικεία κινήματα, τα οποία δυναμώνουν σε παγκόσμιο επίπεδο, βοηθούν σίγουρα προς αυτήν την κατεύθυνση και έχουν φέρει εμφανείς αλλαγές. Αλλά ακόμη ο δρόμος είναι μακρύς. Αυτό που θα συμβούλευα μια νέα δικηγόρο είναι να φροντίσει τόσο την κατάρτισή της όσο και τις δεξιότητές της, ώστε να μπορέσει να διεκδικεί με ίσους όρους όλα όσα επιθυμεί και να θέτει υψηλούς στόχους. Αυτή θα ήταν η πιο ισχυρή απάντηση σε τέτοιου είδους ανισότητες που παρατηρούνται σε κάθε επαγγελματικό τομέα.