Υπάρχουν πολλών ειδών συγγνώμες, και τις αληθινές τις καταλαβαίνεις μόνο μετά από πρακτική εξάσκηση…
Η συγγνώμη και η πραγματική της διάσταση. Πότε την εννοεί αυτός που τη λέει και πότε σου ρίχνει την ευθύνη.
Άκουσα κάποιον να λέει στην κοπέλα του «Λυπάμαι που έγινες τόσο χάλια για κάτι ασήμαντο!» και ήθελα να πεταχτώ, «Αυτό δεν είναι συγγνώμη!» γιατί δεν ήτανε: της έριχνε το μπαλάκι, όπως κάνουν οι χειριστικοί άνθρωποι στις (κακοποιητικές…) σχέσεις. Η κανονική, αληθινή συγγνώμη θα ήταν: «Λυπάμαι που σε έκανα τόσο χάλια, δεν το ήθελα». Γιατί δεν θέλεις ποτέ να κάνεις χάλια τον άλλον, κι αν συμβεί – αν πεις χοντράδα αφηρημένος/η, αν δεν προσέξεις, αν πληγώσεις αισθήματα, αν κάνεις γαϊδουριά… αισθάνεσαι ενοχές. Θέλεις να πάρεις πίσω τη στραβή, κι επειδή δεν γίνεται αυτό, θέλεις να απολογηθείς. Να ζητήσεις συγχώρεση, αν όχι και άφεση αμαρτιών, να εξομαλύνεις τα πράγματα παίρνοντας την ευθύνη για την στραβή σου.
Γενικά στις σχέσεις ρίξε μια ματιά στον τρόπο που απολογείται το άλλο άτομο. Π.χ.:
«Με φέρνεις στα όριά μου!», «Κοντεύεις να με σκάσεις!», «Με έχεις σκάσει!», «Δε φταίω εγώ που φωνάζω/βρίζω/χτυπάω, εσύ με κάνεις να θυμώνω!» – καμία από αυτές τις φράσεις δεν είναι «συγγνώμη», ούτε καν. Είναι στάνταρ φράσεις που πετάει ο μέσος κακοποιητής αδιακρίτως φύλου, προκειμένου να κρατήσει το θύμα σε κατάσταση ζάλης… Γράφω «θύμα» επίτηδες, γιατί δεν είναι ίσα τα δύο άτομα στη σχέση όταν το ένα άτομο κατηγορεί το άλλο αντί να του ζητήσει συγγνώμη μετά από μία έκρηξη.
«Λυπάμαι που εκνευρίστηκες», «Λυπάμαι που δεν καταλαβαίνεις», «Που δεν δίνεις σημασία όταν μιλάω», «Που δεν άκουσες τι σου είπα», «Που δεν θυμάσαι τι σου είπα», «Που παρανόησες αυτά που είπα», «Που νομίζεις ότι το έκανα επίτηδες»: είναι δικαιολογίες και όχι συγγνώμες όλα τα παραπάνω – οποιαδήποτε συγγνώμη που γυρνάει σε σένα, δηλαδή έκφραση λύπης ή και καλά μεταμέλειας που ΕΣΥ δεν έκανες κάτι σωστά, οποιαδήποτε τέτοια φράση, ΔΕΝ είναι συγγνώμη καθόλου. Είναι μια φράση που λέει ένα άτομο το οποίο δεν αναλαμβάνει ποτέ την ευθύνη των πράξεών, που δεν φταίει σε τίποτα, που το έχει παρεξηγήσει εκτός από εσένα, και η Κοινωνία ολόκληρη, επειδή δεν καταλαβαίνει, η βρωμο-Κοινωνία. Όπως κι εσύ άλλωστε.
«Λυπάμαι που δεν είμαι αυτό που νομίζεις», «Λυπάμαι που δεν σε κάνω ευτυχισμένο άτομο», «Που δεν είμαι αρκετά καλό/έξυπνο/πλούσιο/εργατικό/πετυχημένο άτομο για τα μέτρα σου», «Λυπάμαι που δεν τα κάνω όλα σωστά», «Λυπάμαι που δεν κατάλαβα πόση σημασία είχε για σένα να έρθω στον γάμο της αδερφής σου»: ούτε αυτά είναι συγγνώμες, είναι φράσεις αέρα-πατέρα, καθόλου δεν λυπάται το (κακοποιητικό λέμε!) άτομο, σου ρίχνει στάχτη στα μάτια. Αν λυπότανε, θα ζήταγε συγγνώμη χωρίς να σε μπλέκει εσένα στην ιστορία: «Σου ζητάω συγγνώμη, με συγχωρείς, δεν το ήθελα, δεν το έκανα επίτηδες, χίλια συγγνώμη» – ορίστε μερικές καλές και στρέητ συγγνώμες χωρίς φιοριτούρες. Οι φιοριτούρες συνήθως επιστρατεύονται για να μπλέξουν εσένα, που έχεις πληγωθεί, χτυπηθεί, προσβληθεί ή προδοθεί, για να σου φορτώσουν μερίδιο της ευθύνης που δεν έχεις. Αν το άτομο που απολογείται π.χ. σε έχει κερατώσει με τη φίλη σου, δεν φταις εσύ που έχεις σέξι φίλες, και μην δεχτείς ποτέ αυτήν την (ηλίθια) δικαιολογία ως απολογία, ως συγγνώμη, επειδή δεν είναι. Είναι απλώς μια ηλίθια δικαιολογία.
«Με συγχωρείς, ήμουν πολύ κουρασμένος/η ή/και πεινασμένος/η, για αυτό ξέσπασα σε σένα, συγγνώμη»: αυτό είναι μια πραγματική συγγνώμη μαζί με την απαραίτητη εξήγηση. Η συγγνώμη αφορά τις πράξεις, τα λόγια και τις κινήσεις του ατόμου που την εκφέρει. Σερβίρεται για να κάνει το προσβεβλημένο, προδομένο ή χτυπημένο άτομο να αισθανθεί καλύτερα, ενδεχομένως να συγχωρήσει το πρώτο άτομο, αυτό που ζητάει συγγνώμη… αρκεί να ζητάει πραγματικά, ειλικρινά συγγνώμη, και να μην χώνει άλλη μια (μεταφορική) κλωτσιά στο προσβεβλημένο άτομο.
Οπαδοί πήδηξαν τα κάγκελα, αστυνομικοί έριξαν δακρυγόνα
Τέλος πάντων, το μπέρδεψα – αν κάποιος σου ζητάει συγγνώμη με ένα ή περισσότερα «αλλά» μέσα, βάζοντας κι εσένα στη δικαιολόγηση των πράξεων, λέξεων και κινήσεών του («συγγνώμη αλλά εσύ…»), μην παίρνεις στα σοβαρά αυτήν τη συγγνώμη. Κι έχε τον νου σου, γιατί το άτομο είναι χειριστικό. Θα φταις εσείς για όλα από δω και πέρα, αν το αφήσεις να συνεχίσει με τη φόρα που πήρε...
Βασικά τις κρατάμε επειδή μυρίζουν ακόμα αυτό το απροσδιόριστο, το «χαλαρά ψώνια με φίλες»
