Βασιλική Αδαμίδου: Το αδιάφανο δεν έχει ηλικία
Πώς λειτουργεί το φαινόμενο της «γυάλινης οροφής» στη σημερινή Ελλάδα;
Ιστορίες για τη Γυάλινη Οροφή: Η ιστορία της Βασιλικής Αδαμίδου (Διευθύντρια Επικοινωνίας και Εταιρικής Υπευθυνότητας, Lidl Ελλάς) στη στήλη που ενώνει τις γυναίκες από τη Story Mentor.
Τι ενώνει γυναίκες με διαφορετικά επαγγέλματα, όπως μια δικηγόρο, μια χημικό, μια καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο, μια βιολόγο, μια διευθύντρια ιδρύματος και μια υπεύθυνη μάρκετινγκ; Οι ιστορίες τους. Ιστορίες που μιλούν για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες όταν θέλουν να εξελιχθούν επαγγελματικά, να διεκδικήσουν την αμοιβή που τους αξίζει, να ενισχύσουν τη δημόσια παρουσία τους, να μπουν σε ένα διοικητικό συμβούλιο, να προωθηθούν στην πολιτική ή να υπάρξουν σύμφωνα με τις επιθυμίες τους.
Τις «Ιστορίες για τη Γυάλινη Οροφή» βρίσκει και επιμελείται η μη κερδοσκοπική οργάνωση Story Mentor (www.storymentor.gr). Αυτή είναι η ιστορία της Βασιλικής Αδαμίδου (Διευθύντρια Επικοινωνίας και Εταιρικής Υπευθυνότητας, Lidl Ελλάς)
Ελλάδα 2022. Από το διαφανές στο αδιάφανο. Η χρονιά μικρή σημασία έχει. Στη θέση της βάζεις εύκολα οποιαδήποτε άλλη. Λες και τίποτα δεν άλλαξε.
Από το διαφανές στο αδιάφανο. Μια φράση που κλείνει μέσα της έναν χείμαρρο συναισθημάτων. Λύπη, οργή, απογοήτευση, απόγνωση. Εκεί που το μοντέλο της Elisabeth Kübler-Ross ξεπερνά τη διαχείριση της λύπης και γίνεται μονόδρομος ατομικής επιβίωσης. Μια λιτή φράση που μπορεί να περιγράψει το αφήγημα της ζωής πολλών γυναικών. Σίγουρα τη δική μου. Όμως γύρω μου τα παραδείγματα είναι πολλά. Οι εξαιρέσεις ελάχιστες.
Από το διαφανές στο αδιάφανο. Νέα γυναίκα, γυναίκα-εργαζόμενη, γυναίκα–μητέρα, ώριμη γυναίκα. Φάσεις στο προσωπικό ημερολόγιο ζωγραφισμένες με γκρίζα χρώματα. Και μνήμες με δυστοπικά μονοπάτια, που ξεκινάνε από τα άγουρα χρόνια. Τότε που αρχίζεις να συνειδητοποιείς ότι αν στρέψεις το βλέμμα στο αύριο, ο ουρανός αρχίζει να χάνεται. Γιατί το γυαλί ξαφνικά θάμπωσε.
Η γυάλινη οροφή αποκτά περίγραμμα
Γυρίζω σελίδες πίσω. Αγάπη για τη ζωή. Τα πρώτα βήματα έξω από το οικογενειακό περιβάλλον. Τα πρώτα σκιρτήματα της καρδιάς. Νοιώθεις ότι ανοίγονται δρόμοι. Στο διάβα βρίσκονται νέοι συνοδοιπόροι. Διψάς για την επικοινωνία, την εμπειρία που αρχίζει να σε αυτονομεί από το οικείο περιβάλλον. Και ξαφνικά βρίσκεσαι απέναντι στο πρώτο σοκ. Ο συνομήλικος αδερφός μου είναι «αγόρι». Η οικογένειά μου έχει ένα παιδί και ένα «αγόρι». Στην ίδια ηλικία το «αγόρι» μπορεί να αργεί περισσότερο. Ξέρει αυτό πώς να προστατευτεί, αλλά και πώς να διαχειριστεί τη σχέση με ένα «κορίτσι». Δηλαδή κάποιο άλλο παιδί.
Η ερωτική σχέση είναι μονοδιάστατη. Το «αγόρι» μπορεί να υπερηφανεύεται για τις κατακτήσεις του. Μεγάλη τιμή για εκείνο, την οικογένεια, τους φίλους. Ο πατέρας θα σηκώσει το φρύδι, ένα δυσδιάκριτο χαμόγελο θα γίνει νεύμα αποδοχής. Και επιβράβευσης. Η τιμή όμως του «παιδιού», της γυναίκας, έχει άλλο πρόσημο. «Κινδυνεύεις». Το ακούς και χάνεις το έδαφος κάτω από τα πόδια σου. Είναι η πρώτη, σκληρή, έμφυλη απόρριψη. Στη δική μου και στις περισσότερες οικογένειες.
Η προκατάληψη γιγαντώνεται. Πού είναι ο ουρανός;
Ανοίγεις το βήμα. Τρέχεις μπροστά. Φτιάχνεις όνειρα και τα κυνηγάς. Ναι, έχεις σχέδιο. Θέλεις να το κάνεις πράξη. Σηκώνεις το βλέμμα ψηλά και δεν βλέπεις όρια. Ο ουρανός είναι ατέλειωτος. Ναι είσαι δυνατή, ναι μπορείς τα πάντα. Στο χέρι σου είναι. Μια στιγμή όμως, ας κάνουμε ένα ή και περισσότερα βήματα πίσω. Είναι η στιγμή που καταλαβαίνεις ότι οι ταμπέλες γίνονται μεγαλύτερες. Σκεπάζουν τη ζωή σου με στερεότυπα.
Γυναίκα, μητρότητα, οικογένεια. Παλεύεις να συμβιβάσεις τα ασυμβίβαστα. Στο σπίτι και στη δουλειά. Πώς γίνεται να ταξιδεύει η γυναίκα, επειδή το απαιτεί η υπεύθυνη θέση της; Να βρίσκεται μακριά από τα παιδιά της, να μην τα προσέχει, να μην κοιμάται μαζί τους κάτω από την ίδια στέγη; Και ο πατέρας; Μα και βέβαια μπορεί να αργεί να επιστρέψει το βράδυ. Να λείπει όσα βράδια θέλει. Είναι ο ρόλος του τέτοιος. Υπερβολή; Όχι, γιατί η μητέρα εργαζόμενη δεν έχει το δικαίωμα να διαλέξει μια θέση ευθύνης, με αυξημένες απαιτήσεις κα υποχρεώσεις. Και οι συγγενείς, οι δικοί σου άνθρωποι, θα σε χαρακτηρίσουν στην καλύτερη περίπτωση «εργασιομανή».
Γιατί άραγε η γυναίκα πρέπει κάθε φορά να πρέπει να αποδείξει το αυτονόητο; Ακόμα και σήμερα; Ότι είναι ικανή, ως μητέρα, ως επαγγελματίας; Συχνά νοιώθω ότι έχω ανοίξει πόλεμο με τις ετικέτες. Με όλων των ειδών τις έμφυλες ταμπέλες. Αλλά νοιώθω εσωτερικά ήρεμη πια. Ώριμη και ήρεμη για το ποια είμαι, τι επιδιώκω. Ίσως γιατί στην πιο δύσκολη στιγμή τα παιδιά μου κατάλαβαν τι κάνω και γιατί. Η δική τους ικανοποίηση έγινε η δική μου δύναμη. Και συνεχίζω.
Τελικά ναι, πάντα είναι στο χέρι σου να σπάσεις τη γυάλινη οροφή. Να δεις χωρίς εμπόδια. Γιατί ο ουρανός δεν έχει όρια. Και αν κάποιες φορές τον σκεπάζουν γκρίζα σύννεφα, το πραγματικό του χρώμα είναι το γαλάζιο. Της ελευθερίας, της ισότητας, της προοπτικής.