Καλυψώ Γ. Γούλα: Πολλά εμπόδια είναι στο μυαλό μας

Τι ενώνει γυναίκες με διαφορετικά επαγγέλματα, όπως μια δικηγόρο, μια χημικό, μια καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο, μια βιολόγο, μια διευθύντρια ιδρύματος και μια υπεύθυνη μάρκετινγκ; Οι ιστορίες τους. Ιστορίες που μιλούν για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες όταν θέλουν να εξελιχθούν επαγγελματικά, να διεκδικήσουν την αμοιβή που τους αξίζει, να ενισχύσουν τη δημόσια παρουσία τους, να μπουν σε ένα διοικητικό συμβούλιο, να προωθηθούν στην πολιτική ή να υπάρξουν σύμφωνα με τις επιθυμίες τους.
Οι ιστορίες αυτές, αληθινές και ειπωμένες με τα δικά τους λόγια, δείχνουν πώς λειτουργεί το φαινόμενο της «γυάλινης οροφής» στη σημερινή Ελλάδα. Υπερβαίνοντας τις έρευνες, τις στατιστικές και τα απρόσωπα ποσοστά που συνήθως χρησιμοποιούμε για να μιλήσουμε για δυσκολίες και αποκλεισμούς, οι προσωπικές μαρτυρίες μιλούν απευθείας στην καρδιά.
Τις «Ιστορίες για τη Γυάλινη Οροφή» βρίσκει και επιμελείται η μη κερδοσκοπική οργάνωση Story Mentor (www.storymentor.gr). Αυτή είναι η ιστορία της Καλυψώς Γ. Γούλα (Δικηγόρος, Γενική Γραμματέας Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων)

Είμαι από τους ανθρώπους που γεννήθηκα και μεγάλωσα σε ένα οικογενειακό περιβάλλον στο οποίο ήταν αυτονόητο ότι δεν υπήρχαν διαφορές στερεοτυπικές στην αντιμετώπιση ανάμεσα σε εμένα και στον μεγαλύτερο αδελφό μου, στα θέματα της εκπαίδευσης, των επιλογών σπουδών, στις παροχές. Η επιλογή των σπουδών στη Νομική Σχολή, για να ασχοληθώ επαγγελματικά με τη δικηγορία και να αναλάβω το γραφείο του πατέρα μου, ήταν αυτονόητη για μένα. Θυμάμαι τις πρώτες ημέρες της άσκησης της δικηγορίας και τα συναισθήματά μου απέναντι σε έναν ολοκαίνουριο κόσμο: άγχος, η αναπόφευκτη αγωνία να είμαι όχι μόνο καλή αλλά αντάξια του επιθέτου. Στην αρχή δέχθηκα και κάποια σχόλια του τύπου «ναι, αλλά εμείς θέλουμε τον πατέρα σου να χειριστεί την υπόθεσή μας, θα μπορέσεις εσύ, νέα κοπέλα (και γυναίκα) να τα καταφέρεις, ειδικά σε ένα ποινικό δικαστήριο;». Αυτό, είναι αλήθεια, με στενοχωρούσε και, δεν το κρύβω, άρχισα να κάνω δεύτερες σκέψεις για την επιλογή μου. Όταν είδε και αποείδε ο δικηγόρος πατέρας μου με αυτές μου τις σκέψεις, μού έθεσε το θέμα απλά. «Ή βουτάς στα βαθιά ή πρέπει να ψάξω για άλλον συνεργάτη» - οπότε και εγώ επέλεξα … τη βουτιά, και δεν πνίγηκα!

Η μαχόμενη, όπως συνηθίζουμε να λέμε, δικηγορία αποτελεί, τα τελευταία τριάντα χρόνια της ζωής μου, την καθημερινότητά μου. Είναι ωραία η δικηγορία. Τα ακροατήρια, οι αντιπαραθέσεις, ο εκνευρισμός, η ένταση, η προετοιμασία, το καλό αποτέλεσμα μετά από έναν κοπιώδη αγώνα, ακόμα και η στενοχώρια από ένα κακό ή αναπάντεχο αποτέλεσμα και η προσπάθεια να το ανατρέψω. 

Ειδικά η ποινική δικηγορία για ένα μεγάλο διάστημα ήταν καθαρά ανδρική υπόθεση. Ωστόσο, αυτό σταδιακά έχει αλλάξει. Θυμάμαι ένα πολύ απαιτητικό ακροατήριο, ποινικό, που το ανέλαβα και μάλιστα σε χρόνο κοντά στο θάνατο του πατέρα μου -και αυτό μου προσέθεσε ένα μεγαλύτερο αίσθημα ευθύνης από ότι συνήθως. Ήταν μια πολύ απαιτητική υπόθεση, που είχε προσελκύσει μάλιστα και το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης και διήρκεσε αρκετές ημέρες. Αφού είχα ετοιμάσει τα σημεία της αγόρευσης, έκανα τελικά αυτό που κάνω συνήθως όταν καλούμαι να μιλήσω σε κοινό. Έφυγα τελείως από τον τρόπο με τον οποίο είχα δομήσει το κείμενο που είχα ετοιμάσει, γιατί ένιωσα ότι έπρεπε να παρουσιάσω από καρδιάς το περιεχόμενο της συλλογιστικής μου και τον σχολιασμό του αποδεικτικού υλικού που είχε προκύψει από τη διαδικασία. Το αποτέλεσμα με δικαίωσε και με έκανε να νιώσω ότι ξεπέρασα τον εαυτό μου. Μέχρι να φθάσω, όμως, εκεί, πέρασε κάποια γρήγορη στιγμή από το μυαλό μου υποσυνείδητα, το ερώτημα μήπως η προσέγγισή μου έπρεπε να είναι πιο δυναμική. Μήπως κάποιος άλλος θα το έκανε καλύτερα.

Σταδιακά, αποκτώντας μεγαλύτερη εμπειρία από την καθημερινή άσκηση της δικηγορίας, άρχισα να συνειδητοποιώ ότι πολλά πράγματα και εμπόδια είναι στο μυαλό μας και στον τρόπο με τον οποίο εμείς πιστεύουμε ότι μπορούμε να πετύχουμε ή όχι τον στόχο που θέτουμε. Υπάρχουν στιγμές που εμείς είμαστε τελικά που βάζουμε αυστηρότερα κριτήρια από ότι οι άλλοι, ακόμα και όταν αυτό δεν είναι αναγκαίο.

Η υποβολή υποψηφιότητας στις εκλογές για την ανάδειξή μου σε δημοτική σύμβουλο και η ενασχόλησή μου με τον Δήμο Θεσσαλονίκης για εννιά χρόνια, ως μέλος της διοίκησης, με την ανάληψη της ευθύνης ενός σημαντικού χαρτοφυλακίου, με βοήθησε να αποκτήσω μια άλλη εμπειρία ζωής. Έμαθα πώς είναι να συμμετέχεις σε ένα σχήμα διοίκησης, να ασκείς έργο διοίκησης και να λαμβάνεις αποφάσεις που επηρεάζουν όχι μόνο τη δική σου καθημερινότητα, αλλά και άλλων ανθρώπων.

Στην πορεία μου στην πολιτική πήρα μαθήματα, αλλά και διαπίστωσα με θλίψη ότι τα έργα που προέρχονται από την σκληρή προσωπική εργασία δεν αναγνωρίζονται πάντα. Ως γυναίκα πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης δυστυχώς αντιμετώπισα στην αρχή κάποιες, ελάχιστες ευτυχώς, απαξιωτικές συμπεριφορές από συναδέλφους μου, ακριβώς επειδή ήμουν γυναίκα, τις οποίες ευθύς αμέσως αντιμετώπισα και δεν επαναλήφθηκαν. Και να σκεφτεί κανείς ότι μιλάμε για το έτος 2017, όταν εκλέχθηκα η πρώτη γυναίκα που ανέλαβε πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου του δεύτερου μεγαλύτερου δήμου της Ελλάδας.

Αντίστοιχες συμπεριφορές, όταν τις συναντώ, με κάνουν πιο αποφασισμένη και αποφασιστική να διεκδικήσω αυτό που επιθυμώ. Εξάλλου, η ζωή μας είναι αυτό που κάνουμε με αυτήν. Εμείς την καθορίζουμε. Οπότε, μετά ταύτα, μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι SKY IS MY LIMIT.