Girlboss: Φεμινισμός ή καρικατούρα;

Ταυτότητα, ρόλος, θέση, υποχρεώσεις. Συνήθως αυτές είναι οι λέξεις που ακολουθούν τη γυναίκα σε όλη τη διάρκεια της ζωής της. Μπορεί να μην τις λέμε φωναχτά, όμως οι γυναίκες έχουν μια συγκεκριμένη ταυτότητα με μικρές αποκλίσεις, έχουν συγκεκριμένο ρόλο να διαδραματίσουν και συγκεκριμένη θέση να καταλάβουν ανάλογα με αυτό που επιτάσσει η κοινωνία, ενώ και οι υποχρεώσεις τους είναι πάνω κάτω οι ίδιες ανά τους αιώνες…  

Αν μιλήσουμε από την κοινωνική σκοπιά, αιώνες τώρα ο ρόλος της γυναίκας είναι να φροντίζει τον άντρα, τα παιδιά και το σπίτι της. Μόνο τα τελευταία 30 περίπου χρόνια, έχει αρχίσει να αλλάζει αυτό. Αντιλαμβανόμαστε προφανώς ότι  πεποιθήσεις αιώνων δεν αλλάζουν στο άψε σβήσε επειδή, απλά, έτσι το σκεφτήκαμε.

Φτάνοντας στο 2023, μια νέα ταυτότητα αρχίζει να τρεντάρει: girlboss. Έχουμε συνδυάσει τη λέξη girlboss με την «ανώτερη μορφή» του φεμινισμού η οποία αποθεώνει γυναίκες, συνήθως νέες, που τα καταφέρνουν καλά στη δουλειά τους, βγάζουν χρήματα, κυνηγούν την καριέρα, βάζουν πρώτα τον εαυτό τους και επιβάλλονται σε έναν χώρο – ακόμα και με δεσποτικό τρόπο. Βέβαια όλα αυτά ουδεμία σχέση έχουν με τον φεμινισμό.

Να υπενθυμίσουμε ότι  ο φεμινισμός είναι μια συλλογή κοινωνικών θεωριών, πολιτικών κινήσεων και ηθικών φιλοσοφιών, που αναφέρονται στην  καταπίεση και τον υποβιβασμό των γυναικών, ιδιαίτερα σε σχέση με την κοινωνική, πολιτική και οικονομική τους κατάσταση. Ως κοινωνικό κίνημα, ο φεμινισμός έχει αφετηρία τον περιορισμό και τελικά την εξάλειψη της έμφυλης ανισότητας και την προώθηση της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής ισότητας των δυο φύλων.

Και όλη αυτή η «φασαρία» που κρατά από τον 18^ο αιώνα έγινε για να μπορούν οι γυναίκες να κάνουν ό,τι θέλουν και να ζήσουν όπως τους αρέσει, είτε αυτό είναι να γίνουν girlbosses, είτε να βρουν μια δουλειά με σταθερό ωράριο και μισθό, είτε να παντρευτούν νέες, είτε μεγάλες, είτε καθόλου, είτε να γίνουν νοικοκυρές, είτε ακαμάτρες, είτε ταβερνιάρισσες, είτε πρωθυπουργοί! Αυτός δεν είναι ο στόχος του φεμινισμού και το πραγματικό νόημά του; Να είναι οι γυναίκες ελεύθερες να διαχειριστούν όπως θέλουν τη ζωή τους; Εκτός αν έχω χάσει κάποιο memo.  

Το girlboss είναι η μετα-φεμινιστική καρικατούρα αυτού που λέμε «γυναίκα καριέρας». Η εικόνα που καλλιεργείται από media και διαφημιστικές, γνωστή: ταγιεράτη, γόβα στιλέτο, δυναμική, ετοιμόλογη, κρατάει συνεχώς το τηλέφωνό της γιατί είναι εξαιρετικά πολυάσχολη, είναι MULTITASK –που το πας αυτό– βάζει πάνω από όλα την καριέρα της κι αυτό πολλές φορές της κοστίζει στην προσωπική ζωή και φυσικά ντύνεται με ακριβά ρούχα και κρατάει designer bags (σήμα κατατεθέν κάθε bossgirl που σέβεται τον εαυτό του) με hashtag #strugglepaysoff #bossgirl #girlpower κι άλλα τέτοια cringe. Κάπως αστείο…

Και ρωτώ: μήπως θέτουμε ασαφή και άνευ ουσίας πρότυπα για τα νέα παιδιά; Και εξηγώ κιόλας. Το girlboss είναι ένας ρόλος ουσιαστικά και κατατάσσεται στην κατηγορία role models. Για παράδειγμα, role model και girlboss μπορεί να θεωρηθεί η Κιμ Καρντάσιαν  που εκτός από ριάλιτι περσόνα, είναι δικηγόρος που αγωνίζεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα, για την απελευθέρωση φυλακισμένων που κρατούνται άδικα ενώ ταυτόχρονα διοικεί ένα τεράστιο δίκτυο επιχειρήσεων.

Εν μέρη το girlboss είναι μη επιτεύξιμο. Από αυτό το «ιδεώδες» ζητήθηκε να διορθώσει όλα τα στραβά κυρίως στον εργασιακό χώρο και να συμπληρώσει το αμήχανο  κενό που άφησε ο ρόλος της γυναίκας που ακολουθεί το τετράπτυχο δουλειά- σπίτι- άντρας- παιδί. Αντ’ αυτού δημιουργήσαμε ένα πρότυπο που κινείται ανάμεσα σε αυτές τις τοξικές, σεξιστικές και τελικά πατριαρχικές δομές που μας επιβάλλουν από την αρχή μια νέα θεωρία του πως πρέπει να είναι μια γυναίκα. Αντί να αλλάξουμε το σύστημα, μαθαίνουμε στα κορίτσια ότι πρέπει να αναλάβουν τους νέους παραδοσιακούς τους ρόλους που τις θέλουν …ηγετικές φυσιογνωμίες. Ε, δεν μπορούν, δεν θέλουν και δεν χρειάζεται να γίνουν όλα τα κορίτσια «ηγετικές φυσιογνωμίες».

Η υγιής πλευρά ενός girlboss είναι ότι μπορεί να κάνει τη διαφορά, εάν το ΕΠΙΛΕΞΕΙ. Όλα τα κορίτσια μπορούν να κάνουν τη διαφορά είτε επιλέξουν να γίνουν δασκάλες, υπάλληλοι, μητέρες, σύζυγοι, CEO’s -  να πάρουν δηλαδή τη ζωή τους στα χέρια τους χωρίς υποδείξεις και αυτό είναι το πραγματικό νόημα του girlboss.