Victoria's Secret: Με plus size και trans μοντέλα - και πολλές αντιδράσεις
Θέλαμε το woke rebranding το 2004 ή το 2014, αλλά και το 2024 είναι καλοδεχούμενο. Κάλλιο αργά παρά ποτέ.
Τι και αν είναι μάρκετινγκ παιχνίδι; Σημασία έχει ότι οι σημερινές έφηβες, όπως και αν μοιάζουν, νιώθουν ότι έχουν μία θέση στους όμορφους «Αγγέλους». Και κάπως έτσι τα μέσα αγιάζουν τον σκοπό.
Εάν δεν το έχει πάρει κάπου το μάτι σου, την Τετάρτη 15 Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη το σόου της Victoria’s Secret έπειτα από 5 χρόνια και όπως ήταν αναμενόμενο συζητήθηκε και συζητιέται αρκετά. Είτε για καλό είτε για κακό και λογικό αφού ήταν ένα σόου αρκετά διαφορετικό από τα συνηθισμένα με μία προσπάθεια για “woke” rebranding και ενσωμάτωση να «φωνάζει»- προσωπικά, την άκουσα. Αλλά αφού δίχασε, σημαίνει ότι πέτυχε.
Θυμίζουμε ότι το brand εσωρούχων που υπήρξε κάποτε απαράμιλλο σύμβολο γοητείας, φιλοδοξίας και γυναικείας γοητείας είχε φάει cancel για την κατά κόρον απεικόνιση εξαιρετικά λεπτών, κυρίως λευκών μοντέλων, για την έλλειψη ποικιλομορφίας και την μη ρεαλιστική απεικόνιση των προτύπων ομορφιάς. Αποτέλεσμα αυτού; Η διακοπή της ετήσιας επίδειξης μόδας Victoria's Secret το 2019, μια απόφαση που αποδίδεται στη μείωση της τηλεθέασης και στη μεταβολή της πολιτιστικής στάσης απέναντι στην αντικειμενοποίηση -το male gaze έδινε και έπαιρνε- και την εικόνα του σώματος. Ενώ η κίνηση αυτή είχε ως στόχο να σηματοδοτήσει την απομάκρυνση από τον ιστορικά στενό ορισμό της ομορφιάς της μάρκας, σηματοδότησε επίσης το τέλος μιας εποχής επί μακρόν συνώνυμη με τη φαντασία και το θέαμα.
Η συμπερίληψη στο φετινό σόου της Victoria’s Secret με τη συμμετοχή plus-size και trans μοντέλων
Στο φετινό σόου, το σκηνικό φάνηκε να αλλάζει. Σε μία προσπάθεια να αναδειχθεί η σωματική ποικιλομορφία με τη συμμετοχή τους, στην πασαρέλα περπάτησαν οι plus size Ashley Graham και Paloma Elsesser, καθώς και τα trans μοντέλα Alex Consani και Valentina Sampaio, η πρώτη ανοιχτά trans γυναίκα που έγινε μοντέλο για τη Victoria's Secret, όταν εντάχθηκε στο brand το 2019.
H Graham είπε ότι «Όταν η Victoria’s Secret απευθύνθηκε για πρώτη φορά, θα είμαι ειλικρινής - δίστασα. Για χρόνια, η μάρκα δεν ένιωθα ότι ήταν φτιαγμένη για κάποιον σαν εμένα. Το όραμά τους για την ομορφιά φαινόταν στενό, σαν όλα όσα δημιουργούσαν να ήταν για έναν μόνο τύπο σώματος - και δεν ήταν ο δικός μου. Αλλά αφού κάθισα με την ηγεσία της VS, είδα πραγματική αλλαγή. Ήταν ενθουσιασμένοι που με έβαλαν στο σόου και με διαβεβαίωσαν ότι αυτό δεν ήταν μόνο για μια φορά. Τα μοντέλα με τις καμπύλες δεν ήταν απλώς ένα σύμβολο - η VS θέλει πραγματικά να γίνει μέρος της επανάστασης της διαφορετικότητας του σώματος».
Και αυτή η πασαρέλα- σίγουρα η πιο συμπεριληπτική που έχουμε δει ως σήμερα από το brand- σήκωσε τις αντιδράσεις της. Μήπως τελικά δε μας πιάνουν πουθενά;
Τι λένε οι επικριτές για τη συμπερίληψη στο σόου της Victoria’s Secret
Οι επικριτές υποστήριξαν ότι ο ξαφνικός εναγκαλισμός του brand με προοδευτικές αξίες φάνηκε καιροσκοπικός και ανειλικρινής, ειδικά δεδομένης της μακράς ιστορίας του στη διαιώνιση στενών προτύπων ομορφιάς. Η απότομη στροφή από τη φαντασία στην αυθεντικότητα φάνηκε επιτηδευμένη, χωρίς τη γνήσια πεποίθηση που χρειαζόταν για να έχει απήχηση στους καταναλωτές που είχαν γίνει όλο και πιο επιφυλακτικοί απέναντι στις εταιρικές αρετές- ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2023 με τη συμπεριληπτική κινηματογραφική επιστροφή της VS.
Επιπλέον, οι προσπάθειες της Victoria's Secret για συμμετοχικότητα αντιμετωπίστηκαν με καχυποψία. Το casting των transgender και plus-size μοντέλων, ενώ γιορτάστηκε από πολλούς ως ένα βήμα για μεγαλύτερη εκπροσώπηση, προκάλεσε επίσης έντονες συζητήσεις και κατηγορίες για συμβολισμό. Ορισμένοι υποστήριξαν ότι αυτές οι προσπάθειες ισοδυναμούν με απλή «διακόσμηση βιτρίνας», με τις υποκείμενες δομές της μάρκας να παραμένουν αμετάβλητες και να εδραιώνονται σε ξεπερασμένες αντιλήψεις για την ομορφιά και τη θηλυκότητα. Το ακούω, αν εξαιρέσεις αυτές τις 3-4 παρουσίες, όλες οι άλλες ήταν οι γνωστές αναλογίες μοντέλων που ξέρουμε και αγαπάμε (;) Αλλά και το 1,80 με αναλογίες 90-60-90, είναι όμορφο και πρέπει να εκπροσωπηθεί. Μην ξεχνάμε και αυτά που ξέρουμε. Μην κατακεραυνώνουμε αυτές τις γυναίκες που όταν τις έπλασε ο Θεός, όπως και να το κάνουμε είχαν έμπνευση. Μη γίνουμε από «θύματα», θύτες, δε λέει. Γιατί αν μη τι άλλο δε φταίνε αυτές, που η βιομηχανία της μόδας και της ομορφιάς τις έχει επιλέξει αποκλειστικά ως μόνες εκπροσώπους της.
Για τις Graham και Elesser, είπαν ότι είναι μια πολύ ευχάριστη εκδοχή του “plus size”: περισσότερο μεσαίου μεγέθους παρά plus και με ένα πιο συμβατικά ελκυστικό σχήμα κλεψύδρας, καθώς και ότι ήταν πιο «ντυμένες» από τα πιο αδύνατα μοντέλα. Η Paloma φορούσε φόρεμα-κομπινεζόν και η Ashley κορσέ κάτω από μια δαντελένια ρόμπα. Τα ρούχα τους έμοιαζαν να έρχονται σε αντίθεση με τα σούπερ χοτ στρινγκ που αποκάλυπταν τη μέση και τα οποία φορούσαν οι υπόλοιπες, straight-size γυναίκες.
Άλλοι πάλι, τα έβαλαν με την Tyra Banks ή τον στυλίστα της, που αποφάσισε να περπατήσει καλυμμένη με υφάσματα από πάνω έως κάτω, δημιουργώντας μία αβολούρα και αμηχανία στο κοινό. Το επιχείρημα όλων είναι ότι εμφανίστηκε έτσι γιατί έχει κιλά και δεν ήθελε να δείξει σπιθαμή του σώματός της- αλλά αν έτσι αισθανόταν εκείνη καλύτερα, γιατί να το κατακρίνουμε και αυτό; Επειδή δεν αισθανθήκαμε εμείς βλέποντας της; Πάλι θα εστιάσουμε στους «άλλους»;
Εξοικειωνόμαστε στην εικόνα του καθημερινού: της γυναίκας με κιλά, της transgender γυναίκας, της πιο μεγάλης σε ηλικία γυναίκα, και αυτό είναι νίκη
Δεν ξέρω αν μου άρεσε ή όχι το σόου της VS. Δεν έχω αποφασίσει. Ούτε ξέρω αν συμφωνώ και με ποια από όσα ειπώθηκαν από τους επικριτές. Το μόνο που ξέρω είναι ότι αν το έβλεπε εκείνη η έφηβη, η πάντα λίγο πιο πάνω από το «κανονικό» που μονίμως πάλευε με τα κιλά της, που δυσανασχετούσε όταν δεν έμπαινε στις φόρμες PINK και τη στένευαν τα large -μπορεί και extra-large- στρινγκ της VS όχι μόνο θα χαιρόταν, αλλά θα πίστευε ότι ανήκει και αυτή στους «αγγέλους». Θα πίστευε ότι αξίζει και αυτή να θεωρεί ότι έχει ωραίο, σέξι και θελκτικό σώμα. Και ας ζύγιζε πάντα γύρω στα 75 κιλά. Σημαντικό; Σήμερα που κοντεύω τα 30, ίσως και να μην είναι τόσο- ψέματα λέω. Τότε όμως είχε και μάλιστα μεγάλη. Είχε όταν παντού γύρω μας το ωραίο ήταν κάτι που έφτανε έως τα 50 κιλά και δεν υπήρχαν πρότυπα να ταυτιστεί κάποιος που διέφερε από αυτό. Με ποια; Με τις Ζιζέλ, Λίμα, Σάικ ή Χαντίτ;
Φυσικά δεν ήταν μόνο τα κιλά το βαθιά στερεοτυπικό ζήτημα, όμως εμένα αυτό με έκαιγε. Θα ρίξουμε όλες τις ανασφάλειες μας στη VS; Όχι και θα ήταν άδικο. Όμως δε μπορούμε να παραβλέψουμε πως ως brand που αναφέρεται σε γυναίκες και μάλιστα σχετίζεται με το σεξ, δυστυχώς βαθιά συνυφασμένο με το πώς μοιάζει ένα κορμί, δεν παύει να έχει μεγάλη επιρροή με τα μηνύματα που μεταφέρει.
Αν λοιπόν αυτό το rebranding- επιτηδευμένο ή ειλικρινές- το είχα δει το 2014, στα 17 μου, (οριακά) θα σηκωνόμουν θα φορούσα τα πιο σέξι εσώρουχά μου και θα έκανα περήφανη την πασαρέλα μου μόνη μπροστά στον καθρέφτη και έπειτα θα έκανα την πασαρέλα μου με το μπικίνι μου μπροστά σε κόσμο στην παραλία. Ίσως να μην έτρεχα να τυλιχτώ με την πετσέτα για να μην φανεί στους δίπλα, η δίπλα στην κοιλιά μου. Αν ήμουν αγόρι που δε ένιωθα καλά στο σώμα μου και έβλεπα την Alex Consani να «πετάει», θα πίστευα ότι μπορώ να έχω μία κανονική και ελεύθερη ζωή. Και αυτό είναι μία προσωπική νίκη!
Εμένα λοιπόν δε με απασχολεί αν όλο αυτό είναι ένα μάρκετινγκ παιχνίδι, που ναι αν με ρωτάς πιστεύω ότι είναι και μάλιστα στο 100%. Αλλά δε με ενοχλεί. Στην περίπτωση αυτή. Τα μέσα, δηλαδή η προβολή διαφορετικών προτύπων και το inclusivity, αγιάζουν τον σκοπό, δηλαδή την απήχηση του brand και του κέρδους. Ας το δούμε θετικά και ας μην ψάχνουμε συνέχεια την «τρύπα» που χωλαίνει το πράγμα. Δε βοηθάει κανέναν συνεχώς να εστιάζουμε στο γιαν του γιν. Ας εκμεταλλευτούμε και εμείς την ευκαιρία, όπως την εκμεταλλεύονται και αυτοί (VS και άλλα fashion brands).
Αν έστω και ένα νέο κορίτσι ή αγόρι, παρακολουθώντας αυτό το σόου αισθάνθηκε όμορφ@, για εμένα αυτό είναι νίκη. Το ότι το μάτι συνηθίζει στην εικόνα ενός καθημερινού ανθρώπου, είναι επιτυχία. Μένει το μάτι να δει αυτόν τον άνθρωπο όμορφο και όχι απλά υπαρκτό.