Είχες και στο χωριό σου Χάλογουιν, ή πώς να γίνετε αγενείς με ένα απλό υλικό

Είναι μια μόνιμη επωδός σε ό,τι καινούργιο προσθέτεις στη ζωή σου. Είχες και στο χωριό σου κινόα, είχες και στο χωριό σου Black Friday, τι ξύλο τρώγαμε μικροί για να φάμε σεβίτσε, να κάνουμε πιλάτες στο Cadillac, για να φάμε σπόρους κάνναβης. Το ακούς από την ανάποδη: ομιλητές που χρησιμοποιούν μια φράση στα αγγλικά για να καταλήξουν «όπως λέμε και στο χωριό μου». Πρόκειται για προληπτικός αυτοσαρκασμό (μήπως προληπτικός δεν είναι πάντα;) μην τυχόν κι ενεργοποιήσουν το χλευαστικό αντανακλαστικό του ακροατηρίου σου, είτε είναι παρέα φίλων, είτε είναι θεατές σε αμφιθέατρο.

Είναι μια επωδός χλεύης που δεν χωράει σε καμιά συζήτηση σήμερα. Ενδεχομένως ούτε τις δεκαετίες των ’50 και ’60 όταν και ο κόσμος έφευγε μαζικά από τα μικρά χωριά της επαρχίας για μεγαλύτερες πόλεις ή για την Αθήνα. Ως λαός, μας είναι πιο εύκολο να ειρωνευτούμε παρά να επαινέσουμε. Δεν ξέρω γιατί, δεν ξέρω πώς επικράτησε, δεν ξέρω πώς μπορεί να αλλάξει. Βαφτίζουμε χιούμορ την προσβολή και την αγένεια. Εσφαλμένα βαφτίζουμε ως ενδιαφέρον την παραβίαση της ιδιωτικότητας και την αδιακρισία. Ο κύκλος των συγγενών και η γειτονιά, αργότερα οι συμμαθητές και οι συνάδελφοι αποτελούν τις βασικές κοινωνικές δομές, μέσα από τις προσδιοριζόμαστε, με τις οποίες αλληλεπιδρούμε και εκείνες που μας ορίζουν, είτε με ωφέλιμο είτε με βλαπτικό τρόπο.

«Είσαι Γερμανός;», άκουσα να μου φωνάζουν καθώς διέσχιζα τη Μεσογείων φορώντας άσπρη κάλτσα και Birkenstock. Γύρισα, κοίταξα τον συνοδηγό που το είπε. Έχω ακούσει και χειρότερα. Όλοι έχουμε ακούσει. Τι φοράς, πώς περπατάς, πώς είσαι έτσι. Είχα και στο χωριό μου Birkestock; Δεν είχα αλλά ένα πρωινό Οκτωβρίου διέσχιζα τη λεωφόρο φορώντας τα χωρίς να σκεφτώ κάτι περισσότερο. Ο μέσος Έλληνας συνοδηγός όμως σκέφτηκε. Μήπως είμαι Γερμανός;

Θυμηθείτε, δε, ότι η επωδός του Γερμανού έχει κι άλλα επίπεδα την εποχή της οικονομικής κρίσης κι έπειτα των μνημονίων. Των γερμανοτσολιάδων, των προδοτών. Στους δρόμους και τις αρένες των social media, στρεβλά αποφθέγματα και λάθος ιστορικές αναφορές ως επιχειρήματα βάφτιζαν εχθρό τη διαφορετική άποψη και οι θεωρίες συνωμοσίας προέβλεπαν καταστροφές και ξεπουλήματα. Είχαμε και στο χωριό μας μνημόνια;

Δεν ξέρω τι απαντάς στο «είχες και στο χωριό σου;». Στην παγκοσμιοποιημένη κοινωνία του TikTok, που ένα trend γεννιέται στο Λος Άντζελες στις 10 το πρωί και φτάνει στο Σύνταγμα μέχρι το απόγευμα, τι ορίζουμε ως χωριό; Ποιο είναι το κυρίαρχο ελληνικό lifestyle και πώς παραβιάζεται; Είχαμε στο χωριό banana bread και ενταμάμε; Τρώγαμε πουτίγκες πρωτεΐνης στο χωριό; Κάναμε binge watching τον Θάνατο του Τιμόθεου Κώνστα; Αν υποθέσουμε ότι η ζωή του καθενός είναι ένα μονοπάτι γεμάτο σταυροδρόμια που μας αλλάζουν, το χωριό είναι η αφετηρία. Είναι οι παραδόσεις ίσως, είναι οι συνήθειες. Σε αυτό το μονοπάτι, άνθρωποι, γνώσεις κι εμπειρίες μας μεταμορφώνουν με στόχο να μας κάνουν καλύτερους. Είναι δικαίωμα, είναι υποχρέωση στον εαυτό μας.

Γεννήθηκα στη Νέα Υόρκη και πράγματι είχαμε στο χωριό μας Halloween αλλά αυτό δεν έχει κάποια σημασία. Οι παππούδες μου, που γεννήθηκαν στη Ρωσία και ζούσαν κι εκείνοι στις ΗΠΑ, μειδιούσαν με τις αλλοπρόσαλλες Απόκριες. Όμως το ζούσαν. Αρέσει και στον γιο μου τον Άρη το Halloween. Περισσότερο κι από τον Καραγκιόζη που ακόμη βαράει σφαλιάρες με το μακρύ του χέρι τον Πιρικόγκο. Στολίσαμε το σπίτι με κολοκύθες τηνιακές, εκείνες τις άσχημες που παλιότερα μας τις χάριζαν οι παραγωγοί. Βάλαμε και νυχτερίδες και σκελετούς και φαντάσματα. Αν θέλει να ντυθεί, θα το κάνει διότι το κάνει ούτως ή άλλως: το role playing είναι ευεργετικό ερέθισμα για την ανάπτυξη του χαρακτήρα του. Θα σφάξουμε και μια κολοκύθα που καλλιεργείται στην Αττική, την Ηλεία, την Ορεστιάδα: Jack-O Lantern που λένε και στα χωριά της Ιρλανδίας. Με τη σάρκα που θα περισσέψει, θα φτιάξουμε νιόκι κολοκύθας. Δεν ξέρω αν έχει ευχή το Halloween, αλλά θα ευχηθούμε για την υγεία όλων εκείνων που μπορεί να έφυγαν από το χωριό αλλά το χωριό δεν έφυγε ποτέ από μέσα τους.