Η παρέλαση της 25ης Μαρτίου είναι πάντα η καλύτερη

Την 25η Μαρτίου τη θυμάμαι πάντα με ψοφόκρυο στην Καβάλα, όπου πήγαινα σχολείο, γυμνάσιο και λύκειο. Η μπλε κάλτσα μέχρι το γόνατο έπεφτε ενοχλητικά στον αστράγαλο, η ποδιά ή το πουκάμισο της παρέλασης ήτανε από λεπτό ύφασμα, η φούστα επίσης… Αλλά μετά την παρέλαση μαζευόμασταν σε πλατείες, πάρκα και καφετέριες, όταν πια φτάναμε στην εφηβεία, μοσχοβολούσαν οι ανθισμένες ακακίες και καταλαβαίναμε ότι έρχεται η άνοιξη: το καλοκαίρι ήταν ένα βήμα παραπέρα.

Με σάλτο πολλών χρόνων, στην Αθήνα έμεινα επί εφτά χρόνια απέναντι από ένα γυμνάσιο που ετοιμαζόταν για παρέλαση από τις αρχές Μαρτίου, με εμβατήρια και ατέλειωτες πρόβες που με ξυπνούσαν μέσ’ τα μαύρα χαράματα. Μετά ο πρώτος γιος μου έπαιζε τύμπανο σε κάποια σχολική παρέλαση και ήμουν πολύ περήφανη γιατί δεν έχανε νότα το καμάρι μου, κι ας του κρεμόταν το λευκό πουκάμισο έξω από το παντελόνι. Μετά είδα πολλές σχολικές παρελάσεις λόγω των παιδιών μου – τη μία χρονιά ήθελε η κόρη να παρελάσει, ενώ ο αδερφός της δεν ήθελε, και την αμέσως επόμενη χρονιά είχαμε το ανάποδο. Έβγαινα στους συγκεκριμένους δρόμους και στριμωχνόμουν ανάμεσα σε εκατοντάδες άλλες μαμάδες που κουνούσαν σημαιάκια με ενθουσιασμό και τράβαγαν βίντεο με τα κινητά τους – τα τελευταία χρόνια γυμνασίου και λυκείου των δύο μικρότερων παιδιών μου, όλος ο κόσμος τραβούσε βίντεο με κινητά αντί να βλέπει την ίδια την παρέλαση.

Η κόρη μου, πριν 6 χρόνια, στη μαθητική παρέλαση

Οι σχολικές παρελάσεις βέβαια δεν έχουν κάτι ιδιαίτερο να δεις εκτός από το σπλάχνο σου: ντυμένο με τη στολή του σχολείου του, με την κονκάρδα στο στήθος, με ίσια πλάτη και σωστό βηματισμό, ακολουθεί τον/την σημαιοφόρο και τους παραστάτες. Δεν υπήρξα ποτέ σημαιοφόρος ή παραστάτρια, όπως δεν ήταν ούτε τα παιδιά μου. Αντίθετα με την Καβάλα, που είναι βόρεια πόλη και μπάζει την άνοιξη, η Αθήνα είναι ζεστή. Στις παρελάσεις της 25ης Μαρτίου σε τρώει ο ήλιος, ιδρώνεις, βλαστημάς που έβαλες φούτερ και το κουβαλάς μέσα στο πλήθος. Ψάχνεις το παιδί σου, τη μία φορά όταν περνάει από το συγκεκριμένο σημείο που έχεις σταθεί επειδή σου φάνηκε εξαιρετικό ως προς τη θέα, και μία φορά μετά το τέλος της διαδρομής (του παιδιού σου), σε κάποια πλατεία όπου έχει καταλήξει με τους εξιταρισμένους συμμαθητές του.

Η θέα δεν είναι ποτέ καλή όπου και να σταθείς, επίσης το παιδί σου περνάει από μπροστά σου μέσα σε δευτερόλεπτα, σαν να μην σου έψησε το ψάρι στα χείλη μέχρι να βρεις το σωστό μπλε μαντήλι, σαν να μην ξηλώθηκες για την κατάλληλη μπλε φούστα ή το ακόμα πιο κατάλληλο μπλε παντελόνι, σα να μην έψαξες την προίκα σου για άσπρα πουκάμισα κι επειδή δεν βρήκες το ακριβές ζητούμενο έτρεξες σα παλαβή σε μεγάλη αλυσίδα ρούχων, στην οποία είχαν τελειώσει όλα τα άσπρα βρωμο-πουκάμισα (λόγω της παρέλασης) κι αναγκάστηκες να τα ακουμπήσεις στο ακριβότερο άσπρο πουκάμισο του λεκανοπεδίου στο ακριβότερο μαγαζί με τις ψωνισμένες πωλήτριες, επειδή ήταν ΤΟ μοναδικό άσπρο πουκάμισο σαν αυτό που απαίτησε «η κυρία» ή «ο κύριος», το διδακτικό προσωπικό, το σχολείο, το Υπουργείο Παιδείας, γουατέβερ. Είχες ορκιστεί ότι δεν θα πάει χαμένο το ρημάδι το πουκάμισο, θα το φορέσεις εσύ η ίδια από γινάτι μέχρι να λιώσει. Άσχετα που ακόμα κρέμεται στη ντουλάπα σου, φορεμένο μισή φορά – στην παρέλαση και μόνο.

Η οποία παρέλαση ήταν ωραία, είναι ωραία πάντα, έχει βαβούρα, ζωηράδα, και κυρίως σκοπό: να μας θυμίσει την Επανάσταση του 1821 και την απελευθέρωση, τις θυσίες των προγόνων μας, τους αγώνες τους για την ελευθερία... όλα, πράγματα που σβήνουν μπροστά στο μαντήλι, το πουκάμισο, τη φούστα, το παντελόνι, τις κάλτσες, το αξεσουάρ, κι ας είναι απαραίτητα, ώστε να γίνει όπως πρέπει η παρέλαση και να καμαρώσεις εσύ ο γονιός, που το παιδί σου είναι τελικά τόσο υπέροχο όταν περπατάει με βηματισμό μαζί με τα άλλα παιδιά, που κι αυτά καλά είναι, δε βαριέσαι, αλλά όχι τόσο όσο το δικό σου παιδάκι. 

Τα τελευταία δεκαεφτά χρόνια μένω πάλι κοντά σε γυμνάσιο-λύκειο, κι ακούω πάλι εμβατήρια για αρκετές μέρες πριν την 25η Μαρτίου. Τα παιδιά μου μεγάλωσαν, δεν παίρνουν μέρος σε σχολικές παρελάσεις αλλά την 25η Μαρτίου, λίγο μετά την έναρξη της Εαρινής Ισημερίας, με τις ανθισμένες νεραντζιές να μοσχοβολούν στον ουρανό της Αθήνας, τα σχολικά εμβατήρια φέρνουν την άνοιξη ακόμα πιο κοντά, και τα χαίρομαι, σχεδόν τα απολαμβάνω. Αυτά, και τα πολλά άσπρα τσίλικα πουκάμισα που μου έχουν ξεμείνει από πολλές διαφορετικές σχολικές παρελάσεις, έτοιμα στις κρεμάστρες τους για μια ώρα ανάγκης…