Γιατί θέλουμε να βρούμε αγόρι στις αδέσμευτες φίλες μας;
«Μην προσπαθείτε να με ‘τακτοποιήσετε’!»
Γιατί θέλουμε να "βολέψουμε" και τις φίλες μας όταν έχουμε σχέση;
«Μην προσπαθείτε να με ‘τακτοποιήσετε’!» διαμαρτύρεται φίλη που χώρισε πρόσφατα.
«Μη μου γνωρίζετε άντρες, αν πρόκειται να βρώ γκόμενο, θα τον βρώ μόνη μου».
Τζάμπα προσπαθούσαμε τόσον καιρό…
Για ποιο λόγο όταν είμαστε σε σχέση ή παντρεμένες, νομίζουμε ότι έτσι θέλουν να είναι κι οι φίλες μας; Βλέπουμε πολλές αμερικάνικες ταινίες;
Η κλασσική ταινία έχει τίτλο “The lonely guy” (του Arthur Hiller, 1984) και πρωταγωνιστή τον Στηβ Μάρτιν. Ο Στηβ έχει χωρίσει με την φιλενάδα του και προσπαθεί να προσαρμοστεί στην νέα κατάσταση. Υπάρχει μια καταπληκτική σκηνή, που μπαίνει σε ένα σικ εστιατόριο και ζητάει τραπέζι για ένα άτομο. Το εστιατόριο είναι γεμάτο ζευγάρια κι ο μαιτρ οδηγεί τον ήρωα σε ένα μικρό μοναχικό τραπέζι… κάτω από έναν προβολέα.
«Ακριβώς έτσι αισθάνομαι», λέει η προσφάτως χωρισμένη φίλη. «Μπαίνω κάπου, οπουδήποτε, μόνη μου κι αισθάνομαι όλα τα βλέμματα απάνω μου. Οι φίλες που είναι ζευγαρωμένες, όλο κι έχουν κάποιον να μου γνωρίσουν. Αν δεν έχουν κανέναν να μου γνωρίσουν, το θέμα συζήτησης είναι κατά πόσον γνώρισα κάποιον, και πώς ήτανε.»
Κοκκινίζω με την ιδέα (που λέει ο λόγος) γιατί κι εγώ έχω προσπαθήσει κατά καιρούς να ζμπρώξω έναν ρέστο φίλο σε ρέστη φίλη. Ο ρόλος μου ως προξενήτρα απέδωσε μία φορά: σύστησα μία πρώην φιλενάδα του πρώην συζύγου μου στον αδερφό της γυναίκας του πρώτου πρώην συζύγου μου, που είχα ακούσει ότι την συμπαθούσε. Το πράγμα είναι κάπως μπερδεμένο με τους πρώην των πρώην (πάντα!), δεν έχω την απαίτηση να μπείτε στην λογική του σήριαλ «Μια μεγάλη, αγαπημένη παρέα», οπότε περνάω κατευθείαν στο παρασύνθημα – σύστησα τον Α. στην Β., τα φτιάξανε, έμειναν μαζί δέκα χρόνια, οπότε και χώρισαν, χωρίς καν να με ρωτήσουν. Τα ίδια και η Κ. με τον Ν., ενώ το προξενιό πήγε τζάμι, τελικά (μετά από χρόνια και ζαμάνια) χώρισαν κι αυτοί.
Η ζωή αποδεικνύεται μεγαλύτερη από όσο νομίζουμε, κι αν υπάρχει αγάπη, όλα γίνονται (αυτό με την αγάπη φαίνεται μπούρδα αλλά δεν βρίσκω άλλη εξήγηση για την Μεγάλη Αγαπημένη Παρέα, σόρυ…).
Υπάρχει και μια τάση του ανθρώπου να θέλει να «τακτοποιήσει» άλλους, ατακτοποίητους ανθρώπους του περιβάλλοντός του όταν ο ίδιος θεωρεί ότι τα έχει βάλει στη θέση τους τα πράγματα, ακόμα κι είναι αλλού ξημερωμένος. Δηλαδή όταν έχω δεσμό/γάμο, στις πρώτες φάσεις (α’ πενταετία), αναρωτιέμαι ποιος από τους φίλους του δικού μου θα ταίριαζε με κάποιαν από τις φίλες μου. Μόλις δώ έναν ευχάριστο και νόστιμο φίλο/γνωστό του, σκέφτομαι ότι είναι κρίμα να πάει χαμένος τη στιγμή μάλιστα που ξέρω Χ γυναίκες/γκέη φίλους χωρίς γκόμενο. Μπορεί εγώ προσωπικά να μην είμαι σε θέση να τον εκμεταλλευτώ (έχω δεσμό/γάμο, είπαμε), γιατί να μην τον εκμεταλλευτεί η/ο Τάδε, που είναι σόλο; Αρκεί να τους συστήσω, να πώ καλά λόγια σε αμφότερους για αμφότερους, και next thing you know, μας καλούν στο κοινό τους διαμέρισμα για φαγητό. Μια κι έξω.
Μόνο που σπανίως λειτουργεί το σύστημα. Το πιο συνηθισμένο είναι να τηλεφωνεί μετά η φιλενάδα και να λέει «Τι μου το κουβάλησες αυτό το φρούτο» και ο δεσμός/γάμος να διαμαρτύρεται ότι σύστησα στον κολλητό του μια προβληματικιά/κοντή/δύσκολη/κακοντυμένη, λες και δεν ήξερα ότι ο κολλητός είναι δικηγόρος/καθηγητής/χρηματιστής/δρομέας/ιππέας/καλλιτέχνης/σεφ/γιατρός/οτιδήποτε, επομένως δύσκολος/κοντός/κακοντυμένος/προβληματικός από μόνος του. Το προξενιό δεν είναι αυτό που ήτανε. Ήδη κοντεύω να το κόψω, δεν καλώ πια μόνες φίλες με μόνους φίλους ελπίζοντας ότι θα τακτοποιήσουν ο ένας τον άλλον, είμαι στο τσακ να πιστέψω ότι ΔΕΝ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΑΥΤΑ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ.
Στην Αμερική (ωστόσο) έχουν κάνει έρευνες, όχι απλής αγαμίας: υπάρχει ένα Center for Effective Living στο Νιού Τζέρσευ κι ένας τοπ ψυχολόγος, ο Δρ. Herb Tannenbaum. Ως διευθυντής του Κέντρου «Για Αποτελεσματική Διαβίωση», ο Δόκτωρ υποστηρίζει ότι «τα ανθρώπινα όντα είναι συναισθηματικά συμβιωτικά» ή “emotionally symbiotic”, αν κάποιος μπορεί να σκεφτεί καλύτερη μετάφραση.
«Όταν μου αρέσει το σούσι», λέει ο Δόκτωρ, «θα προσπαθήσω να σε κάνω κι εσένα να δοκιμάσεις σούσι. Όταν ένα ζευγάρι συστήνει δύο μόνους φίλους, το έμμεσο μήνυμα είναι ‘θα ήθελα να ήσασταν σαν κι εμάς’». Με την ίδια λογική που όταν έχω δουλειά, θέλω να βολέψω τους άνεργους φίλους μου.
Διάβασα (διαγωνίως) τις έρευνες του Κέντρου, παρόλο που ο τίτλος «Κέντρο Αποτελεσματικής Διαβίωσης» είναι ξενερωτικός (πως είναι η μη-αποτελεσματική διαβίωση; Μήπως είναι καλύτερη; Μήπως εκεί έχει περισσότερο χαβαλέ, μήπως κουντουρντίζουν οι αναποτελεσματικοί από πάρτι σε πάρτι;) Κάποιοι υποστηρίζουν ότι τα ζευγάρια βρίσκουν απειλητική την συναναστροφή με ρέστα άτομα, και γι αυτό προσπαθούν να τα ζευγαρώσουν. Με θυμάμαι σε φάσεις χωρισμών, να πέφτω σε παρέες ζευγαρωμένων φίλων και να πλήττω αφόρητα, αλλά δεν θυμάμαι να απειλούσα την ευτυχία τους, απλώς την βαριόμουν: η ευτυχία, όταν έχεις μόλις χωρίσει κακήν-κακώς, σου φαίνεται μπούρδα και δεν θέλεις παρτίδες μαζί της. Δεν θυμάμαι επίσης καμιά χωρισμένη φίλη να φάνηκε, έστω αμυδρά, ως απειλή στην όποια σχέση μου. Ίσως επειδή οι φίλες μου είναι μεγάλες γυναίκες που δεν θα μεθούσαν ποτέ με τον εκάστοτε άνθρωπό μου, εκτός που δεν τον χώνεψαν ποτέ.
Η ερμηνεία του Δόκτορος Tannenbaum (ορκίζομαι, δεν το έβγαλα από το μυαλό μου το όνομα!) φαίνεται πιο συμπαθητική: όταν είσαι καλά, θέλεις να είναι καλά κι οι φίλοι σου. Από ένα σημείο και μετά ξέρεις ότι δεν πρόκειται να βγαίνετε τα δυο (θεωρητικά) ζευγάρια μαζί – το να «δέσει» η κολλητή σου με τον άνθρωπό σου είναι επιστημονική φαντασία, πόσο μάλλον το να ξετρελαθείς εσύ, που θα βγαίνεις βρέξει-χιονίσει με τον κολλητό του το Ούφο, και την δική σου κολλητή, άπαξ και τα φτιάξουν. Άρα, υπάρχει μια βαθύτερη αιτία που κάνουμε προξενιά: είμαστε «συναισθηματικά συμβιωτικοί», δηλαδή συναναστρεφόμαστε ανθρώπους που είναι στην ίδια πάνω-κάτω κατάσταση με μας.
‘Η ίσως να μην είναι καν αυτό. Ίσως θυμόμαστε πώς είναι να είσαι ρέστος, ρεζέρβα, ραφιέρα, σόλο αρκούδα - όλες έχουμε βρεθεί στη θέση του Στηβ Μάρτιν, μόνες, με τον προβολέα στο κούτελο. Προσπαθούμε να βοηθήσουμε. Έχουμε καλές προθέσεις.
Η φίλη πετάει το γνωστό ρητό, «ο δρόμος προς την Κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις», κι αν θέλω να την ξαναδώ με γκόμενο, λέει, πρέπει να την αφήσω ήσυχη, όπως έκανε κι αυτή όποτε ήμουν α-γκομένιαστη. Οκέυ. Αλλά… είναι κρίμα να πηγαίνουν χαμένα τα καλά πράγματα, και κάπου έχει πάρει το μάτι μου τελευταία έναν σχετικά νόστιμο άντρα τον οποίον αν δεν αναλάβει καμία σύντομα, θα είναι για πέταμα. Οι άντρες όταν μένουν πολύ καιρό μόνοι, χαλάνε. Γι αυτό παιδεύομαι, και όχι, καθόλου όμως, για να μάθω μετά τις γαργαλιστικές λεπτομέρειες.
(Πως ήτανε; Καλό σεξ, σούπερ, έστω; Όχι; Μα γιατί, και δείχνει τόσο αθώο το χρυσό μου…)