Αγωνίες μαμάδων: «Πάρε όταν φτάσεις»

Μια φίλη με δύο όχι πολύ μικρά παιδιά μας είχε πει κάποτε ότι «από τότε που γέννησε το πρώτο της παιδί, ζει με μόνιμο άγχος». Είχα ξαφνιαστεί, αλλά ταυτόχρονα είχα αναγνωρίσει το άγχος για το οποίο μιλούσε, έστω και με καθυστέρηση. Για να εξηγήσω: πριν κάμποσα χρόνια, σε μια συνέντευξη του ηθοποιού Ewan Mac Gregor η δημοσιογράφος παρατηρούσε ότι ο σταρ είναι χαρακτηριστική περίπτωση “out of sight, out of mind”, ότι ξεχνάει αμέσως όποιον δεν βλέπει, και με εκφράζει απόλυτα αυτό, έτσι είμαι… ή μάλλον, έτσι ήμουν. Έτσι ήμουν για μεγάλο μέρος της ζωής μου – δεν σκέφτομαι ποτέ ότι κάτι μπορεί να πάει στραβά, ή ότι μπορεί να συμβεί κάτι κακό σε άτομο που αγαπάω ενώ δεν είμαι μαζί του. Ειδικά σε παιδί μου. Η πεποίθηση (ότι όλα θα πάνε καλά) είναι βαθιά ριζωμένη… αλλά ανατρέπεται όσο περνάνε τα χρόνια και την αρπάζει από τα μούτρα η Αγωνία της Μαμάς.

Όταν δολοφονήθηκε ο Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος ήμουν οκτώ μηνών έγκυος και ο μεγάλος γιος μου ήταν 14 χρονών, έξω από το σπίτι, όπως όλα τα έφηβα. Του τηλεφώνησα αμέσως, και απάντησε σοκαρισμένος φριχτά – η είδηση μας είχε συνταράξει όλους. Αυτό που έγινε το 2008 ήταν μια απίστευτη τραγωδία που άλλαξε συλλογικά την Αγωνία των Μαμάδων, ακόμα και αυτήν την οποία δεν είχα υιοθετήσει ακόμα εγώ η έγκυος, αλλά μεγάλωνε όλο και πιο πολύ στα επόμενα χρόνια. Ξύπνησα κάτι χαράματα και βρήκα άδειο το κρεβάτι του (16χρονου πια) πρώτου γιου μου, και άρχισα να τηλεφωνώ με μανία όλους τους κολλητούς του μέχρι που τον πέτυχα, στις 10 το πρωί, κοιμισμένο στον καναπέ κάποιου φίλου του. Κι ενώ αισθάνομαι πάντα ότι τα παιδιά μου είναι ασφαλή με άλλους ανθρώπους (τους οποίους ξέρω, έχω διπλοτσεκάρει, και δεν μένουν μακριά), ενώ δεν μπορώ να πω ότι κοιμάμαι και ξυπνάω με την Αγωνία της Μαμάς όπως η φίλη της αρχής, ενώ μπορεί και να μην σκέφτομαι συνέχεια τα τρία μου πολυαγαπημένα παιδάκια όταν δεν τα βλέπω, ακριβώς όπως ο Ewan Mac Gregor…ώρες ώρες η Αγωνία της Μαμάς με χτυπάει στο δοξα πατρί. Η τραγωδία των Τεμπών με ξετίναξε, όπως ξετίναξε όλες τις μαμάδες – θα μπορούσαν να είναι τα παιδιά μας μέσα σ’ αυτό το τραίνο, είχαν ταξιδέψει και αυτά και εμείς κάμποσες φορές με αυτό το τραίνο, και το θεωρούσαμε πιο ασφαλές από το αυτοκίνητο. Πολλές από μας έχουμε τύχει σε τρακάρισμα με αμάξι αλλά καμία μας δεν έτυχε σε τρακάρισμα με τραίνο, τα στατιστικά στοιχεία επιβεβαιώνουν την σιγουριά μας… ή, την επιβεβαίωναν, σε παρελθόντα χρόνο.

Η Αγωνία του «πάρε όταν φτάσεις» τραγανίζει την κάθε μαμά, ακόμα και την πιο σκληρόπετση. Κάνεις άλλα πράγματα, βλέπεις μια ταινία, διαβάζεις, περπατάς, μαγειρεύεις, αλλά με ένα κομμάτι της ψυχής ή του μυαλού σου, περιμένεις πώς και πώς να δεις το πολυπόθητο μήνυμα, το «έφτασα καλά», ακόμα και το «σόρι που άργησα να σε πάρω, έχω φτάσει εδώ και μια ώρα αλλά έμπλεξα» ή το «όλα οκ είχα μείνει από μπαταρία». Η μπαταρία των παιδιών εξαντλείται πιο γρήγορα από τις μπαταρίες των κινητών των άλλων ανθρώπων, και η μονίμως ελαττωματική μπαταρία γεμίζει με επιπλέον αγωνία τις μαμάδες, σαν να μην μας έφτανε η κλασσική, στάνταρ Αγωνία της Μαμάς. Προστίθεται σε αυτήν η αγωνία του ταξιδιού, της απόστασης, του τυχαίου γεγονότος, του δράματος, που μπορεί να κρέμεται πάνω από το κεφάλι μας και να είναι θέμα χρόνου να πέσει και να μας πλακώσει.

Η φράση «η ζωή συνεχίζεται» ισχύει για όλες τις περιπτώσεις εκτός από αυτές που αφορούν τα παιδιά μας. Ξέρουμε όλες οι μαμάδες ότι αν πάθει κάτι το παιδί μας, η ζωή ΔΕΝ συνεχίζεται. Σέρνεται με το ζόρι. Αν έχουμε άλλα παιδιά, στραβοπατάει με μπαστούνια (λόγω των άλλων παιδιών) αλλά δεν είναι ποτέ αυτή που ήταν. Η ζωή γίνεται κάτι άλλο, βαρύ και ασήκωτο, κάτι που δεν ήταν πριν από την τραγωδία… και το αισθανόμαστε αυτό όλες οι μαμάδες με βαθιά ανατριχίλα ενώ κάνουμε το σταυρό μας, είτε πιστεύουμε είτε όχι.

Φυσικά και ξεχνάω την Αγωνία της Μαμάς όταν γράφω, διαβάζω ή βλέπω ένα θεατρικό ή μια ταινία…αλλά την ξεχνάω προς στιγμήν, τόσο όσο, και όχι απόλυτα.

Ακόμα και οι μαμάδες που έχουν άνοια, εξακολουθούν να αναγνωρίζουν την Αγωνία της Μαμάς. Θυμούνται τη φράση «πάρε όταν φτάσεις» και την επαναλαμβάνουν στα ενήλικα παιδιά τους μέχρι την τελευταία στιγμή. Κι ακόμα κι όταν λέμε σε φίλη της οποίας το παιδί ταξιδεύει με ελαττωματική μπαταρία κινητού, «έλα τώρα, όλα καλά θα πάνε, σκέψου άλλα πράγματα», ξέρουμε πως ό,τι και να σκέφτεται μία μέση μαμά, στο κουβάρι των σκέψεων βρίσκεται απάνω απάνω ή μέσα μέσα, το αγαπημένο της παιδάκι. Όσο χρονών κι αν είναι.