Situationship: Πώς άλλαξε η στάση της Gen Z για τα ραντεβού και το sex

Γνωριστήκατε, αρέσατε ο ένας στον άλλον, ανταλλάξατε Instagram ή ό,τι ανταλλάσουν οι νέοι αυτές τις μέρες, μιλάτε καθημερινά, βρίσκεστε, πάτε για ποτό, μπορεί ακόμα να μένετε το βράδυ μαζί. Και θα μου πεις, το 2010 αυτό το έλεγες και σχέση. Όμως δεν έχουμε 2010 και το 2024 οι άνθρωποι απεχθάνονται τις ταμπέλες. Έτσι, κυρίες και κύριοι σας παρουσιάζουμε το situationship. Καλώς ορίσατε!

Ο ορισμός του situationship είναι η κατάσταση ανάμεσα σε μια ερωτική σχέση και κάτι περισσότερο από μια απλή φιλία. Σε αντίθεση με τον όρο friends with benefits ή την κανονική σχέση, στο situationship δεν υπάρχει ξεκάθαρη θέση για το τι συμβαίνει μεταξύ των εμπλεκομένων.

Σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο του Tinder και του Bumble, Jess Carbino, «Το situationship μπορεί να οριστεί ως μια ρομαντική σχέση που στερείται δέσμευσης και των σχετικών κανόνων και προσδοκιών».

Τι είναι το situationship - Η νέα μορφή σχέσεων 

Στην ουσία, πρόκειται για μια ρομαντική κατάσταση μεταξύ δύο ατόμων, η οποία δεν ορίζεται ούτε ως ερωτική σχέση ούτε ως απόλυτα σεξουαλική σχέση. Πρόκειται για ένα είδος απροσδιόριστης σχέσης, όπου οι δυο σύντροφοι δεν επιθυμούν ή δεν μπαίνουν στον κόπο να την προσδιορίσουν.

Η στάση των Gen Z για τα ραντεβού και το σεξ έχει αλλάξει σε σχέση με τις προηγούμενες γενιές. Η προσέγγισή τους για την αγάπη και το σεξ είναι πιο ρεαλιστική από ότι στο παρελθόν. Δεν είναι προτεραιότητα η δημιουργία αφοσιωμένων ρομαντικών σχέσεων που βασίζονται στην αγάπη και την πίστη όπως έκαναν οι μεγαλύτεροί τους κάποτε.

Αυτό δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι δεν εκδηλώνουν ενδιαφέρον για τον ρομαντισμό και την οικειότητα. Αντίθετα, βρίσκουν νέους τρόπους για να ικανοποιήσουν αυτές τις επιθυμίες και ανάγκες που ταιριάζουν καλύτερα στη ζωή τους. Αυτή η αλλαγή οδήγησε στην ιδέα του «situationship» - ένας όρος που περιγράφει τη γκρίζα περιοχή μεταξύ φιλίας και σχέσης.

Το situationship δίνει όνομα και υπόσταση στο δύσκολο στάδιο των γνωριμιών κι όπως λένε οι ειδικοί είναι το κυρίαρχο είδος σχέσης αυτή τη στιγμή ανάμεσα στους Gen Z και τους late Millennials: «Ο όρος λύνει το πρόβλημα τού πώς θα ορίσουμε μιαν ανθρώπινη σχέση που καλύπτει ανάγκες όπως το σεξ, η οικειότητα, η συντροφικότητα –όποια κι αν είναι– χωρίς να υπάρχει αναγκαστικά κάποιος μακροπρόθεσμος ορίζοντας», λέει η καθηγήτρια κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, Elizabeth Armstrong, της οποίας η έρευνα επικεντρώνεται συγκεκριμένα στη σεξουαλικότητα και τα situationship

Οι άνθρωποι υιοθετούν ολοένα και περισσότερο την ταξινόμηση των σχέσεων: ο όρος έχει φτάσει στο υψηλότερο σημείο όλων των εποχών στην επισκεψιμότητα αναζήτησης Google φέτος, αφού άρχισε να κερδίζει αξιοσημείωτη έλξη στα τέλη του 2020. Υπάρχει παγκόσμιο ενδιαφέρον για τα situationships, μεταξύ εθνικοτήτων, φύλων και σεξουαλικών προσανατολισμών, προσθέτει η Armstrong.

Η δημιουργία -και η συνεχιζόμενη άνοδο- αυτού του όρου, ειδικά μεταξύ νεαρών ερωτευμένων, αποκαλύπτει πολλά για το πώς οι Gen Zers επαναπροσδιορίζουν το τι σημαίνει αγάπη και σεξ, με τρόπο που μοιάζει διαφορετικός από τις γενιές πριν από αυτούς.

Επινοήθηκε από την Carina Hsieh το 2017, όταν η χρήση των dating apps βρισκόταν σε άνοδο και οι άνθρωποι άρχισαν να βγαίνουν ραντεβού μέσω swiping (εάν έκανες match με κάποιον άλλον στην εφαρμογή, μιλάτε και βγαίνετε). H Hsieh περιέγραψε τα situationships ως μια «συναισθηματική σύνδεση που εμπεριέχει σεξ», πράγμα που δεν έχουν οι «friends with benefits». Αυτό που έχουν κοινό, είναι η έλλειψη δέσμευσης και οι σαφώς καθορισμένοι ρόλοι. Υποστηρίζεται από κάποιους ότι αυτή η έλλειψη δέσμευσης μπορεί να έχει και απελευθερωτικά αποτελέσματα.

Πολλοί είναι οι ειδικοί που πιστεύουν ότι αυτού του είδους η σχέση είναι το μέλλον και πως στην τελική, ίσως αυτού του είδους η σχέση δεν είναι και τόσο του …«διαβόλου». Η Myisha Battle, κλινική σεξολόγος και dating coach, εξηγεί: «Οι “σχεσάκηδες” βλέπουν τα situationships ως αποτρεπτικό παράγοντα για να τους στόχους τους αναφορικά με τα ραντεβού και αισθάνονται άβολα να μη γνωρίζουν προς τα πού οδεύει μια σχέση ή τι ρόλο παίζουν στη ζωή του ανθρώπου που τους αρέσει. Από την άλλη, οι οπαδοί των situationships δεν αντιμετωπίζουν τα ραντεβού ως παγίδα ή κάτι που πρέπει να αποφύγουν αλλά ως την αρχή μιας κατάστασης που δεν χρειάζεται να προσδιοριστεί αυστηρά. Για ορισμένους, λοιπόν, αυτή η ανάγκη για ευελιξία δείχνει πως αντιμετωπίζουμε μια τάση που ήρθε για να μείνει. Αυτή η “γκρίζα ζώνη των σχέσεων” μπορεί στην πραγματικότητα να βοηθήσει τους ανθρώπους να εστιάσουν λιγότερο στο “πού πάει αυτή η σχέση” και περισσότερο στο να απολαύσουν το παρόν».

Και, ναι, είναι αλήθεια πως τα situationships αφήνουν χώρο στο άτομο για αυτοανάπτυξη. Κάποια άτομα πειραματίζονται και προσπαθούν να διερευνήσουν τις σχέσεις γενικά και να μάθουν πώς να αλληλεπιδρούν ρομαντικά. Επιπλέον, ανοίγει η βεντάλια των επιλογών καθώς η αποκλειστικότητα και τα check in με τον άλλον δεν είναι απαραίτητα. Πώς όμως επηρεάζεται η ψυχολογία μας από αυτή τη σχέση; Γιατί, καλά τα λέμε, και Σουηδία έχουμε γίνει, όμως τo situationship δεν είναι μέρος της dating κουλτούρας μας για πολύν καιρό κι έτσι δεν γνωρίζουμε ακριβώς τις συναισθηματικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει στο άτομο το οποίο έχει μεγαλώσει σε μια κοινωνία που κυριαρχούν οι σχέσεις αποκλειστικότητας.

Η σταθερή υποστήριξη από ένα άτομο που μπορούμε να εμπιστευτούμε ή να απευθυνθούμε σε περιόδους δυσκολίας, είναι κάτι που οι περισσότεροι ζητούν ενστικτωδώς από τη σχέση τους ή έστω από τον άνθρωπο που κάνουν σεξ και μιλούν καθημερινά. Σε μια τέτοια σχέση που είναι ήδη πολύ απροσδιόριστη και χωρίς ξεκάθαρες προσδοκίες, μπορεί να είναι δύσκολο να αισθανθεί κανείς ότι υπάρχει χώρος να μοιραστεί τις δυσκολίες της ζωής του ή να ζητήσει την υποστήριξη που χρειάζεται.

Αυτή η απροσδιόριστη κατάσταση μπορεί να οδηγήσει κάποιον να αμφιβάλλει για τον εαυτό του αλλά και να αισθάνεται μετέωρος. Δεν υπάρχουν ακριβείς κανόνες και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλη σύγκρουση, δυσαρέσκεια και άγχος και για τα δύο άτομα, αλλά κυρίως για το άτομο που δεν είναι ευχαριστημένο για το ότι αυτού του είδους η σχέση δεν προχωρά παρακάτω. Ανάλογα με τις εμπειρίες και τις πεποιθήσεις που έχουν τα άτομα για τις σχέσεις, μπορεί να παραμείνουν σε μια κατάσταση πολύ περισσότερο από ό,τι αναμενόταν ή επιθυμούσαν.

Εν κατακλείδι, ζούμε σε μιαν εποχή γεμάτη αλλαγές και πειραματισμούς που ελπίζουμε ότι θα μας οδηγήσουν σε μια πιο ελεύθερη ζωή, όπου θα αποδεχόμαστε τον εαυτό μας και τη φύση μας. Το situationship ίσως αποτελεί κι αυτό τελικά ένα στάδιο προς μια πιο ελεύθερη διαχείριση των ανθρώπινων σχέσεων – μπορεί και όχι; Ίδωμεν!