Γυναίκα μιλάει στο τηλέφωνο ενώ κρατάει σακούλες με ψώνια — © Pixabay

Shopping

Τι είναι το κίνημα «Μην αγοράζεις τίποτα»;

Το "Buy Nothing Project" ξεκίνησε από την Αμερική και κατέληξε ολόκληρο κίνημα με 4,27 εκατομμύρια μέλη

Τι είναι το «Buy Nothing Project (Μην αγοράζεις τίποτα)» και γιατί μας ενδιαφέρει.

Ενώ ξεκίνησε σαν μια κίνηση αλληλεγγύης προς συνανθρώπους που στριμώχνονταν από τις οικονομικές επιπτώσεις του κορωνοϊού, το «Buy Nothing Project (Μην αγοράζεις τίποτα)» κατέληξε ολόκληρο κίνημα – τον Αύγουστο είχε 4,27 εκατομμύρια μέλη και ο αριθμός των ενδιαφερόμενων ανεβαίνει συνέχεια. Τι είναι ακριβώς; Μια παρεΐστικη ιδέα που είχαν κάποιοι μεσοαστοί φίλοι στο Bainbridge Island της Ουάσινγκτον, στις ΗΠΑ, το 2013: να μην αγοράζει τίποτε, κανείς από την παρέα/γειτονιά/πόλη, αντίθετα να ανταλλάσσουν και να χαρίζουν πράγματα μεταξύ τους, από ρούχα μέχρι έπιπλα, από ιατρικά εργαλεία μέχρι ανταλλακτικά αυτοκινήτων, μηχανές κουρέματος γκαζόν, ηλεκτρικές συσκευές, ποδήλατα και, τελικά, αυτοκίνητα…

Η ιδέα ξεκίνησε από τα παιδικά ποδήλατα, που όσο μεγαλώνουν τα παιδιά, τα ξεπερνάνε - δεν χρειάζονται μίνι ποδηλατάκια με βοηθητικές ρόδες, και οι γονείς αγοράζουν μεγαλύτερα ποδήλατα ή μηχανάκια ή τίποτα. Τα παιδικά ποδήλατα καταλήγουν στα σκουπίδια κάθε 5-6 χρόνια, παρόλο που μια άλλη οικογένεια (με μικρότερα παιδιά) θα τα εκτιμούσε πάρα πολύ. Το ίδιο ισχύει για τα παιδικά ρούχα και αξεσουάρ, τις σχολικές τσάντες, τα ρούχα και αξεσουάρ ενηλίκων, τα μικρο-έπιπλα και μεγαλο-έπιπλα, τις ηλεκτρικές συσκευές και πάει λέγοντας. Γιατί να αγοράσεις κάτι καινούργιο όταν μπορείς να το αποκτήσεις χωρίς λεφτά, ελαφρώς μεταχειρισμένο, ανταλλάσσοντάς το με κάτι που δεν χρειάζεσαι και πιάνει χώρο στο πατάρι/στην αποθήκη σου;

Σιγά σιγά μπήκε πολύς κόσμος στο «μην αγοράζεις τίποτα», από άλλες πόλεις και χωριά, κι από άλλες χώρες: σήμερα υπάρχουν 7.000 «κοινότητες» BuyNothing, σε 44 χώρες. Οι ενδιαφερόμενοι δεν δεσμεύονται στην κοινότητα, δεν κάνουν κανένα συμβόλαιο, απλώς ακολουθούν τους κανόνες: ποστάρουν τριών ειδών ανακοινώσεις στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης (και δεν ξέρω αν εννοούν μόνον ίνσταγκραμ, φέησμπουκ και τουίτερ ή αν έχουνε βγει κι άλλα, οπότε το αφήνω έτσι, «πλατφόρμες», κι όποιον πάρει ο χάρος). Οι ανακοινώσεις είναι: «Χαρίζεται», «Ζητείται» και «Ευχαριστίες» - το τελευταίο, όταν κάποιος έχει αποκτήσει έναν καναπέ που κάποιος άλλος είχε για πέταμα π.χ. και ποστάρει συγκινητικές ευχαριστίες στον ευεργέτη του καναπεδο-δωρητή. Το «Χαρίζεται» και «Ζητείται» είναι αυτό που λέει η κάθε λέξη, κάποιος χαρίζει τον καναπέ ενώ κάποιος άλλος χρειάζεται έναν καναπέ. Μιλάμε για την Αμερική, μια χώρα που αποτελείται από πολλές πολιτείες-χώρες, στις οποίες οι άνθρωποι μετακομίζουν συνέχεια από πολιτεία σε πολιτεία, για ψύλλου πήδημα. Ο καναπές που ήταν άνετος στην Αλαμπάμα δεν χωράει στο διαμέρισμα στη Νέα Υόρκη, οπότε «παίρνει δρόμο», ιδανικά ανταλλάσσεται με μικρότερο καναπέ, ή (επειδή μιλάμε για Νέα Υόρκη) με ένα σκαμπό.

Οι τιμές των επίπλων λέει συνολικά στην Αμερική ανέβηκαν 13,1% τον τελευταίο χρόνο κι ένας Θεός ξέρει πόσο ανέβηκαν στην Ελλάδα - μακάρι να μην έχουνε ανέβει καθόλου. Όπως και να έχει, η ιδέα είναι σούπερ, όχι μόνο λόγω της οικονομικής στενότητας που περνάει όλος ο κόσμος, αλλά και για λόγους οικολογικούς: όσο λιγότεροι καναπέδες καταλήγουν σε χωματερές, τόσο το καλύτερο. Το ίδιο ισχύει για ρούχα, αξεσουάρ, βιβλία, δίσκους, εργαλεία, συσκευές, κουζινικά, καλώδια κι ό,τι άλλο περισσεύει σε ένα μέσο νοικοκυριό. Τα παιδικά παιχνίδια π.χ. πραγματικά γεμίζουν ολόκληρο Τιτανικό όσο μεγαλώνουν τα παιδιά μας, και πραγματικά αξίζει να τα χαρίζουμε σε μικρότερα παιδιά – κουβάλησα πολλές σακούλες με ξεπερασμένα παιχνίδια σε παιδικούς/βρεφονηπιακούς σταθμούς, και άλλες τόσες σε οικογένειες γνωστών με μικρά παιδάκια.

Γενικά η έννοια του «σκουπιδιού» με χαλάει, επειδή το δικό μου σκουπίδι μπορεί να είναι χρήσιμη λύση για κάποιον άλλον, και το αντίθετο. Είναι χίλιες φορές καλύτερο να χαρίζουμε και να ανταλλάσσουμε πράγματα παρά να τιγκάρουμε τους σκουπιδότοπους, και η ανακύκλωση φτάνει ως ένα σημείο – αντί να ανακυκλώσεις πέντε επιτραπέζια παιχνίδια, καλύτερα να τα δωρίσεις σε άλλα παιδιά που θα κάνουνε μεγάλη χαρά…

Ελπίζω να σκάσει μύτη ανάλογη κοινότητα και στην Ελλάδα σύντομα, αν και, όσο μεγάλα κι αν είναι τα παιδιά μας, πάντα βγάζουνε «για πέταμα» πραμάτεια που θα φτιάξει τη διάθεση άλλων, μικρότερων παιδιών… ειδικά αν προσφέρεται τζάμπα όλη αυτή η πραμάτεια.