Η Έλενα κι η Γιώτα δημιουργούν τα ωραιότερα αξεσουάρ στον αργαλειό

Για πολλές από εμάς ο αργαλειός είναι ένα vintage εργαλείο που έχουμε δει (ή ακούσει) να χρησιμοποιούν οι γιαγιάδες μας. Σήμερα έχουμε μάθει να αγοράζουμε ρούχα και αξεσουάρ που ράβονται σε κάποιο μακρινό από εμάς σημείο του πλανήτη. Αυτό ακριβώς ήρθε να αλλάξει το brand Fibra Fibra. Η Έλενα Λαναρά και η Γιώτα Σεριφίου συνδύασαν τη δημιουργικότητα, τη φαντασία και την αγάπη τους για τα υφαντά σε ένα κατάστημα στο Κουκάκι που αποτελεί ιδανικό προορισμό για όσους προτιμούν τις χειροποίητες δημιουργίες ή επιθυμούν να μάθουν περισσότερα για την υπέροχη τέχνη του αργαλειού. Όταν υφαίνουν στο εσωτερικό του μαγαζιού μοιάζουν με «σειρήνες» που σε καλούν με τις ρυθμικές κινήσεις τους να σπρώξεις την πόρτα. Μίλησα μαζί τους για να μάθω περισσότερα...

« (Γιώτα) Ο άνθρωπος που με ώθησε στη μόδα ήταν η μητέρα μου η οποία ήταν επαγγελματίας μοδίστρα και ήταν πάντα πολύ ωραία ντυμένη. Οπότε όταν άρχισα να μεγαλώνω και να ψωνίζω μόνη μου, αναζητούσα ιδιαίτερα κομμάτια. Επειδή ήμουν plus size και δεν μπορούσα πάντα να τα βρω, προσπαθούσα κάποια να τα φτιάξω. Όταν αργότερα βρέθηκα να δουλεύω στο χώρο της μόδας, στην Σαντορίνη, όλο αυτό πήρε μια πιο συγκεκριμένη μορφή –και ήξερα πλέον ότι ήθελα να φτιάχνω ρούχα και αξεσουάρ. Η δε γιαγιά μου ήταν επαγγελματίας υφάντρα στην Κίμωλο. Μου κινούσε την περιέργεια αυτό που έκανε, αλλά δεν διδάχτηκα την υφαντική από εκείνη. Ασχολήθηκα με πολλές διαφορετικές τεχνικές υφάσματος –βελονάκι, πλέξιμο, κέντημα, ράψιμο. Είχα την περιέργεια να τα μάθω όλα. Έτσι στράφηκα και στον αργαλειό, και κόλλησα!

(Έλενα) Μέχρι το 2014, το αντικείμενο μου ήταν η δημοσιογραφία. Αλλά είχα μια μεγάλη, ανεξήγητη αγάπη για την υφαντική. Και λέω ανεξήγητη επειδή δεν είχα παιδικές αναμνήσεις με θείες ή γιαγιάδες που υφαίναν. Αργαλειό είδα από κοντά για πρώτη φορά όταν πήγα στην σχολή υφαντικής. Και ένιωσα δέος γι’ αυτήν την τέχνη που είναι καθαρά χρηστική –απαραίτητη κάποτε για την επιβίωση- και σου δίνει ανεξάντλητες δημιουργικές δυνατότητες. Όταν κάθομαι στον αργαλειό, νιώθω ότι είμαι στο σωστό σημείο, εκεί ακριβώς που θέλω να είμαι. Αγαπώ τη μόδα και το deco σε ίσες δόσεις. Και στις δύο περιπτώσεις, εκείνο που με γοητεύει ειναι ο σχεδιασμός –είτε πρόκειται για τσάντα, είτε για μαξιλάρι ή σουβέρ.

»» (Γιώτα) Ήταν πιο εύκολο απ'όσο νόμιζα. Όχι επειδή η υφαντική είναι εύκολη. Αλλά επειδή εγώ το φανταζόμουν πάρα παρα πολύ δύσκολο.

(‘Ελενα) Ακριβώς. Όπως κάποιος που δεν ξέρει μουσική και βλέπει μια παρτιτούρα, του φαίνεται ακαταλαβίστικη επειδή είναι μία γλώσσα που δεν γνωρίζει. Το ίδιο και η υφαντική. Όταν μάθεις τη γλώσσα της και αποφασίσεις ότι με αυτή θέλεις να εκφραστείς, τότε όλα αρχίζουν να κυλούν.

»» Η ζύμωση είχε ξεκινήσει και για τις δυο μας πολύ πριν αρχίσουμε να υφαίνουμε. Όλες οι προσλαμβάνουσες που έχεις στη ζωή σου, οι εικόνες, οι μνήμες, οι αισθητικές σου προτιμήσεις βρίσκουν τον δρόμο τους στο υφαντό που δημιουργείς, κι από εκεί στο αντικείμενο που προκύπτει από αυτό το υφαντό. Οπότε, ναι, είχαμε και οι δύο καθαρή εικόνα του τι θέλουμε να κάνουμε. Ωστόσο, αυτή η ζύμωση συνεχίζεται και τώρα και θα συνεχίζεται. Η γη δεν παύει να γυρίζει, κι εμείς δεν παύουμε να βλέπουμε, να ακούμε, να εμπνεόμαστε και να πειραματιζόμαστε.

»» (Έλενα) Το πρώτο πράγμα που έφτιαξα στον αργαλειό ήταν ένα μαξιλάρι. Είχα προσπαθήσει στα πενήντα εκατοστά του να χωρέσω όλες τις υφαντικές τεχνικές που γνώριζα και όλα τα είδη νημάτων που είχα. Κλασσική περίπτωση πρωτάρη που θέλει να τα πει όλα με την πρώτη. Μου έμαθε λοιπόν αυτό –ότι καλό είναι να αποφασίζεις τι θέλεις να πεις με κάθε έργο σου. Και να δίνεις στον εαυτό σου τον χρόνο να το πει. Καθαρά, χωρίς βιασύνη.

(Γιώτα) Έφτιαξα μία τσάντα. Όχι μόνο επειδή αγαπώ πολύ τις τσάντες και τα αξεσουάρ. Αλλά και επειδή η πρώτη μου έμπνευση, το πρώτο πράγμα που ήθελα να φτιάξω στον αργαλειό ήταν μία τσάντα της μητέρας μου. Την είχε υφάνει η γιαγιά μου και θεωρούσα ότι είναι πάρα πολύ κομψή παρότι ήταν εκατό τοις εκατό παραδοσιακή. Εκείνη την εποχή οι δυνατότητες του αργαλειού μου δεν μου επέτρεπαν να κάνω την ίδια ύφανση. Έκανα όμως ακριβώς το ίδιο πατρόν.

»» Θεωρώ τη μόδα μια μορφή τέχνης, μπορώ να πω η αγαπημένη μου μορφή τέχνης –ένας τρόπος παρουσίασης των υλικών, με έναν καινούριο κάθε φορά τρόπο, ώστε να μοιάζουν πρωτόγνωρα. Ένα είδος μεταμόρφωσης τους. Αλλά στη Fibra Fibra δεν ακολουθούμε τυφλά τα εποχικά trends. Αυτά είναι το εμπορικό, καταναλωτικό αποτύπωμα της μόδας και αφορούν περισσότερο την μαζική παραγωγή. Το δικό μας κομμάτι εμπεριέχει την έκφραση του δημιουργού, κι αυτήν δεν θέλεις να την περιορίσεις στα στενά πλαίσια των trends – στο τέλος θα την χάσεις. Το δε στυλ δεν έχει να κάνει με τη μόδα αλλά με τον άνθρωπο. Είναι η ικανότητα αυτό που φοράς, ακόμη κι αν είναι απλό, να δείχνει σαν πρόταση και σαν δημιουργία.

»» Ένα μότο που μας εκφράζει είναι το ”it takes two”. Κι αυτό είναι κάτι που μας έμαθε η υφαντική αλλά και η συνεργασία μας. Για να υφάνεις χρειάζεσαι δύο νήματα, το στημόνι και το υφάδι. Το κάθε ένα έχει τελείως διαφορετικό ρόλο αλλά και τα δύο είναι εξίσου σημαντικά και απαραίτητα. Το ίδιο και στη συνεργασία μας. Δύο διαφορετικοί άνθρωποι, δύο οπτικές γωνίες, δύο δυναμικές που συνδυάζονται και αλληλοσυμπληρώνονται. Γι΄αυτό άλλωστε το μας το ονομάσαμε –δύο νήματα, δύο άνθρωποι, ένα δεμένο αποτέλεσμα.

»» Όλοι έχουμε συνηθίσει το υφαντό σαν κάτι που βλέπουμε σε Λαογραφικά Μουσεία –από απόσταση. Εμείς πιστεύουμε ότι μπορεί να είναι κάτι ζωντανό, φρέσκο και ελκυστικό στον σύγχρονο άνθρωπο, κομμάτι της καθημερινότητας του. Το στοίχημά μας είναι το εξής: χρησιμοποιώντας αρχαία εργαλεία και παραδοσιακές τεχνικές και μοτίβα να δημιουργούμε αξεσουάρ και αντικείμενα που ανήκουν στο σήμερα, που κουβαλούν μεν, αναμενόμενα, το βάρος της παράδοσης αλλά συγχρόνως διαθέτουν και την ανάλαφρη διάθεση και τον αυθορμητισμό της ανατροπής και του πειραματισμού –και αποπνέουν, τελικά, την χαρά της ζωής.

»» Όσοι μας βλέπουν να υφαίνουμε στο μαγαζί απορούν, εντυπωσιάζονται, συγκινούνται. Κυρίως όμως εκπλήσσονται. Είναι πολύ συχνή η εικόνα του περαστικού που κοιτά περπατώντας τη βιτρίνα και ξαφνικά σταματά και κάνει τρία βήματα πίσω για να βεβαιωθεί ότι είδε καλά και δεν τον γελούν τα μάτια του. Γενικά οι αντιδράσεις του κόσμου είναι κάτι παραπάνω από θετικές και ενθαρρυντικές. Μπαίνουν, ρωτούν, θέλουν να μάθουν και να καταλάβουν. Είναι πολύ όμορφο όλο αυτό. Γνωρίζοντας τον δημιουργό αυτού που βλέπουν, το εκτιμούν περισσότερο ενώ ταυτόχρονα έχουν τη χαρά της ανακάλυψης και την αίσθηση της συμμετοχής. Κάπως έτσι προέκυψαν και τα μαθήματα υφαντικής. Τα είχαμε μεν στο πρόγραμμα, αλλά τα ξεκινήσαμε πολύ νωρίτερα επειδή η ζήτηση ήταν μεγάλη, όχι μόνο από Έλληνες αλλά και από ξένους. Οπότε φέτος έχουμε προγραμματίσει και αγγλόφωνα “One day weaving Workshops” για τους ξένους επισκέπτες.

»» Ένα υφαντό στον αργαλειό είναι εξ ορισμού slow fashion. Για να υφάνω ένα μαξιλάρι μπορεί να χρειαστώ δύο, τρεις ή και δέκα ώρες. Πριν όμως υφάνω, πρέπει να «ντύσω» τον αργαλειό, κι αυτό είναι μία διαδικασία τριών ημερών. Το slow fashion, ωστόσο, δεν έχει να κάνει μονο με τον χρόνο αλλά και με την προσέγγισή σου. Εμάς όλα μας τα είδη ξεκινούν από ένα νήμα. Αυτό έχουμε μπροστά μας –ένα νήμα και ένα όραμα για την τσάντα, το μαξιλάρι ή το σουβέρ που θέλουμε να φτιάξουμε. Πάντοτε όμως ξεκινούμε από το υλικό. Ξέρουμε κάθε φορά τις ιδιότητες του, κι αυτό είναι που μάς οδηγεί στην τεχνική που θα χρησιμοποιήσουμε. Υλικό και τεχνική –είναι μια εξίσωση που μπορεί να φέρει αμέτρητα διαφορετικά αποτελέσματα. Γνωρίζοντας αυτές τις δύο παραμέτρους, γνωρίζουμε και πώς θα συμπεριφερθεί αυτό που φτιάχνουμε –αν θα είναι απαλό, αδρό ή σκληρό και τι αντοχή θα έχει. Και αυτό πιστεύω ότι είναι ο κορμός του slow fashion αλλά και τους slow food, του slow travel κλπ –να παρατηρείς αυτό που κάνεις, να το κατανοείς σε βάθος, να του δίνεις προσοχή και χρόνο. Έτσι μαθαίνεις να το αγαπάς, να το εκτιμάς και να το σέβεσαι. Έτσι το κάνεις σημαντικό.

»» Η κατασκευή είναι 100% made in Greece, και πιο συγκεκριμένα... made in Koukaki, αφού εκεί, στο εργαστήριό μας, υφαίνουμε οι ίδιες όλα μας τα είδη. Σε αργαλειούς επίσης 100% ελληνικούς, κατασκευασμένους από ειδικευμένους ξυλουργούς. Τα υλικά μας δεν είναι αποκλειστικά Ελληνικά. Η νηματουργία στην Ελλάδα έχει περιοριστεί πολύ, οπότε κάποια από τα υλικά μας τα προμηθευόμαστε από το εξωτερικό. Όσον αφορά στον σχεδιασμό... εδώ τα ποσοστά δεν είναι μετρήσιμα. Ζούμε στην ελλάδα αλλά, όπως όλοι μας, έχουμε εικόνες και αναφορές  από όλο τον κόσμο. Οι περισσότερες δημιουργίες μας πατούν πάνω σε παραδοσιακά ελληνικά υφαντικά μοτίβα. Τα wristlet bags, για παράδειγμα, έχουν τα ίδια «καραμελωτά» υφαντικά μοτίβα με τις υφαντές κουβέρτες του 1950, που υπήρχαν σε κάθε σπίτι. Κάποια σακίδια μας ακολουθούν το σχέδιο των παραδοσιακών νησιώτικων ντουρβάδων. Αλλά ως εκεί. Δεν μας ενδιαφέρει να αναπαράγουμε την παράδοση. Αντίθετα, την ταλαιπωρούμε. Μας εμπνέει το ελληνικό στυλ. Αλλά άλλο τόσο μας εμπνέει και το Σκανδιναβικό ή το Ιαπωνικό.

»» Η μόδα είναι μια δημιουργική έκφραση του τώρα -εκφράζει κάθε φορά την εποχή και τις κοινωνικές της τάσεις. Το ίδιο και σήμερα. Η μόδα γίνεται πιο inclusive επειδή η κοινωνία γίνεται πιο inclusive. Κι αυτό είναι πολύ θετικό και αισιόδοξο.

»» Ετοιμάζουμε δύο κατηγορίες υφασμάτων που δεν έχουμε λανσάρει μέχρι τώρα. Η πρώτη είναι «δίμιτα» εμπνευσμένα από τις παραδοσιακές φορεσιές αλλά και από τα grain sacks, τα σακιά που χρησιμοποιούσαν για τις τροφές, τα οποία θα γίνουν bucket bags. Και η δεύτερη είναι η τεχνική rep, για το κομμάτι του deco.

»» Η Αθήνα είναι γυναίκα και είναι δυναμική και έξυπνη σαν τη Θεά Αθηνά η οποία ήταν και υφάντρα –όχι τόσο καλή όσο η Αράχνη, και λίγο ζηλιάρα επίσης, αλλά δεν πειράζει. Η σύγχρονη πόλη έχει τον ίδιο δυναμισμό και είναι αρκετά έξυπνη ώστε να εξελίσσεται, να προσαρμόζεται και να μεταλλάσσεται. Θα της υφαίναμε λοιπόν κάτι πολυμορφικό. Ένα μαντήλι που θα μπορεί να φορεθεί και σαν φούστα ή φόρεμα, αλλά να γίνεται και σάκος ή μπλούζα. Και βέβαια θα ήταν φωτεινό. Σαν τον Αττικό ουρανό –τι άλλο;

Info: Fibra fibra, Οδυσσέα Ανδρούτσου 36, Κουκάκι, FB: 2fibrafibra, IG: 2fibrafibra