Ηλιακά εγκαύματα: Τρόποι ανακούφισης και αντιμετώπισης

Κατά πώς φαίνεται, έκατσες απερίσκεπτα πολλές. Και αφήνοντας κατά μέρος αστείες εκφράσεις τύπου «έγινες σαν αστακός» που θα περιέγραφαν με χιούμορ την κατάστασή σου, η πραγματικότητα περιγράφεται με μια μόνο λέξη: Κάηκες! Και δεν υπάρχει τίποτε αστείο, ούτε ευχάριστο σε αυτό…

Το δέρμα σου καίγεται (κυριολεκτικά) εάν μείνεις πολλές ώρες κάτω από τον γαλάζιο ουρανό χωρίς την κατάλληλη προστασία. Και μην μπερδεύεσαι, η ηλιακή ακτινοβολία είναι αυτή που σε καίει και όχι οι υψηλές θερμοκρασίες - κάλλιστα μπορείς να καείς και τον χειμώνα, στα χιόνια - η οποία υπάρχει και παραμένει δυνατή και επικίνδυνη ακόμη και όταν τα σύννεφα κρύβουν τον ήλιο, σκοτεινιάζουν το γαλάζιο και δροσίζουν την ατμόσφαιρα.

«Αντίδραση» και λίγο ένστικτο
Τα συμπτώματα ενός ηλιακού εγκαύματος ποικίλουν ανάλογα με τον βαθμό του. Από ένα απλό κοκκίνισμα που την επόμενη μέρα θα έχει υποχωρήσει, σε πιο έντονο αλλά ήπιο έγκαυμα που θα προκαλέσει ελαφρύ τσούξιμο ή τράβηγμα στο δέρμα, έως οίδημα, φουσκάλες και έντονο πόνο. Όποιο κι αν είναι από τα παραπάνω, εάν νοιώσεις να καίγεσαι, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνεις είναι να φύγεις από τον ήλιο και, κατά προτίμηση, να μεταφερθείς σε εσωτερικό χώρο και όχι απλά να αναζητήσεις μια πιο «παχιά» σκιά. Επιπλέον είναι σημαντικό να ξεκινήσεις τη «θεραπεία» του εγκαύματος αμέσως μόλις το αντιληφθείς.

Οι πρώτες βοήθειες

Κάνε δροσερά ντους
Κάνοντας συχνά δροσερά ντους θα ανακουφιστείς από την αίσθηση καύσου, το ενοχλητικό τσούξιμο ή τον πόνο. Η πετσέτα που θα χρησιμοποιήσεις βγαίνοντας από τη ντουζιέρα πρέπει να είναι απαλή και να στεγνώνεις το σώμα σου με ταμποναριστές κινήσεις, χωρίς να το τρίβεις, αφήνοντας λίγο νερό ή υγρασία πάνω του, τα οποία θα «παγιδεύσεις» απλώνοντας αμέσως μια ενυδατική κρέμα ή γαλάκτωμα. Η αλόη και η σόγια είναι ιδανικά συστατικά καθώς ενυδατώνουν σε βάθος, καταπραΰνουν τη φλεγμονή και τον ερεθισμό, αναπλάθουν το δέρμα, επιταχύνοντας την επούλωσή του, αλλά και το προστατεύουν από τυχόν μολύνσεις. Εάν υπάρχει κάποια περιοχή που αισθάνεσαι να σε ενοχλεί περισσότερο, μπορείς να εφαρμόσεις μια αλοιφή υδροκορτιζόνης που θα ανακουφίσει από τον πόνο, θα μειώσει ενδεχομένως το οίδημα (εάν υπάρχει) και θα επισπεύσει την ίαση του δέρματος. Ο φαρμακοποιός σου ξέρει ποια να σου δώσει.

Bάλε ενυδατική κρέμα
Προτίμησε ενυδατικές που δεν περιέχουν άρωμα και απέφυγε γενικότερα τα αρώματα, τα αιθέρια έλαια στο μπάνιο ή τα άλατα, τα κοινά, σκληρά σαπούνια ή τα αφρόλουτρα με έντονες «εξωτικές» μυρωδιές, καθώς μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση προκαλώντας επιπλέον ερεθισμούς στο ήδη εξαιρετικά ευαίσθητο δέρμα σου. Χρησιμοποίησε ουδέτερα προϊόντα με απαλούς καθαριστικούς παράγοντες και συστατικά που βοηθούν στην ανάπλαση του δέρματος, όπως η βρώμη και τα προαναφερθέντα, αλόη βέρα και σόγια.

Πιες μια ασπιρίνη
Μια ασπιρίνη ή σκευάσματα με ιβουπροφαίνη (παυσίπονο ευρείας χρήσης) θα ανακουφίσουν επίσης από τυχόν ενοχλήσεις ή πόνο καθώς έχουν αντιφλεγμονώδη και αναλγητική δράση.

Πιες πολύ νερό
Τα ηλιακά εγκαύματα «κλέβουν» νερό από το σώμα σου και το μαζεύουν στην επιφάνεια του δέρματος που έχει πληγεί - μια φυσική άμυνα του οργανισμού σε αυτές τις δύσκολες ώρες - οπότε η κατανάλωση άφθονου νερού ή χυμών και γενικότερα υγρών, είναι σημαντική γιατί προστατεύει από την αφυδάτωση.

Άφησε τις φουσκάλες να κάνουν τον κύκλο τους
Εάν το δέρμα σου κάνει φουσκάλες, μην τις πειράξεις, μην προσπαθήσεις να απαλλαγείς από αυτές με οποιονδήποτε τρόπο, να τις ανοίξεις ή να τις σπάσεις, για παράδειγμα. Πρέπει να τις αφήσεις να «κάνουν τον κύκλο τους» και να γιατρευθούν μόνες τους. Οι φουσκάλες υποδεικνύουν έγκαυμα δεύτερου βαθμού και αποτελούν μια ακόμα φυσική άμυνα του οργανισμού, καθώς δημιουργούνται για να προστατέψουν το δέρμα από μολύνσεις και να το βοηθήσουν να επουλωθεί.

Kάλυψε το δέρμα σου
Μην παίρνεις θάρρος. Μπορεί να βλέπεις τη φλεγμονή να υποχωρεί και το έγκαυμά σου να επουλώνεται, όμως μην εκθέτεις το δέρμα σου ακόμη στον ήλιο ακόμη κι όταν βγαίνεις για τα πρωινά… ψώνια (πόσο μάλλον να ξαναπάς στη θάλασσα). Ιδανικά, φόρεσε ρούχα που καλύπτουν επαρκώς την περιοχή που έχει καεί, και είναι από «σφικτά» υφάσματα, δηλαδή υφάσματα που αν τα σηκώσεις στο φως, βλέπεις πως αυτό δεν τα διαπερνά (η αραχνοΰφαντη καλοκαιρινή σου πουκαμίσα, δεν θα βοηθήσει ιδιαίτερα…). Και φυσικά μη ξεχνάς ποτέ το καπέλο σου

Η γιαγιά είπε… γιαουρτάκι!
Ό,τι κι αν άκουσες, καλύτερα να μην το «εμπιστευθείς» αυτή τη φορά. Παραδοσιακοί τρόποι αντιμετώπισης όπως το λάδι ή η βαζελίνη μάλλον περισσότερο κακό θα κάνουν παρά καλό, καθώς τόσο το λάδι όσο και η βαζελίνη εγκλωβίζουν τη θερμότητα μέσα στο δέρμα, εμποδίζοντας την υποχώρηση και επούλωση του εγκαύματος. Το μόνο που θα μπορούσες να εμπιστευθείς από τις παραδοσιακές «συνταγές» είναι το γιαούρτι, το οποίο, αντίθετα, μπορεί να απελευθερώσει τη θερμότητα, δροσίζοντας και καταπραΰνοντας την περιοχή που έχει καεί. Επιπλέον έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό που χρειάζεται άφθονο το δέρμα σου, άρα ενυδατώνει κιόλας. 

Η «πρόληψη»

Αν και το «κάψιμο» στη θάλασσα μπορεί να σου φαίνεται μια προσωρινή κατάσταση, ένα ηλιακό έγκαυμα (διότι περί αυτού πρόκειται) - αποτέλεσμα της υπερβολικής έκθεσης του δέρματος στις υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου - μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνια βλάβη στο δέρμα και τέτοιες βλάβες αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος. Συμβουλεύσουν τον δερματολόγο σου, εάν τα όποια συμπτώματα ενός εγκαύματος επιμένουν και σε κάθε περίπτωση, φρόντισε να τηρείς τους κανόνες «έκθεσης» στον ήλιο κατά γράμμα:

- Μην κάθεσαι όλη τη μέρα στη θάλασσα. Τελεία. Και, μην κάθεσαι όλη τη μέρα στη θάλασσα, ειδικά από τα πρώτα σου μπάνια. Η έκθεση του δέρματος στον ήλιο πρέπει να γίνεται «ελεγχόμενα» και σταδιακά. Ύστερα από μήνες ολόκληρους καλυμμένο κάτω από μακρυμάνικες μπλούζες, πουλόβερ, μπουφάν, η ξαφνική, αν και σίγουρα απελευθερωτική, επαφή του με τον ήλιο του καλοκαιριού, δεν παύει να είναι για το απροετοίμαστο δέρμα σου ένα δυνατό «σοκ».

-Ο τύπος του δέρματός σου είναι επίσης ένας σημαντικός δείκτης «ευαισθησίας», όσο πιο ανοικτό το δέρμα τόσο πιο επιρρεπές σε βλάβες από τον ήλιο.

-Μην ξεχνάς το αντηλιακό, ακόμη και όταν δεν βλέπεις «ήλιο». Διάλεξε προσεκτικά το δικό σου αντηλιακό προϊόν ανάλογα με τις ανάγκες σου, αλλά πάντα με υψηλό δείκτη προστασίας και κατά προτίμηση αδιάβροχο, το οποίο θα εφαρμόζεις τακτικά.

-Ιδιαίτερα στην καρδιά του καλοκαιριού (Ιούλιο-Αύγουστο), προτίμησε το πρωινό ή το απογευματινό μπάνιο και απόφυγε τις ώρες μεταξύ 12 και 3 το μεσημέρι.