Ένας Έλληνας σχεδιάζει για την Hermès

Η ιστορία των Carrés Hermès είναι τόσο παλιά όσο και η ιστορία του εμβληματικού Γαλλικού Οίκου. Από το 1937 στη Lyon, με πρώτα το «Jeu des omnibus» και «Dames blanches», έχουν φτιαχτεί περισσότερα από 1.000 σχέδια, από περίπου 60 σχεδιαστές, όπως ο Robert Dumas που είχε ουσιαστικά την ιδέα των Carrés Hermès, ο Cassandre, ο Philippe Ledoux, ο Kermit Oliver κ.ά. Και φυσικά η Eλληνίδα Tζούλι Λαλαγιάννη-Aμπατί, που σχεδίαζε φουλάρια από το 1969-2012, συχνά με ελληνικές ονομασίες όπως: Ελληνική Επανάσταση 1821, Kosmima, Ciels Byzantins, Skyros κ.ά. Αν εξαιρέσουμε όμως την Αμπατί, που έζησε και δούλεψε κυρίως στο Παρίσι, και τη Νίκη Γουλανδρή, που σχεδίασε 4 carrés ειδικά για το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας το 1990-92, ο ζωγράφος Ηλίας Καφούρος είναι ουσιαστικά ο πρώτος Έλληνας καλλιτέχνης που δέχεται την τιμητική πρόταση να σχεδιάσει ένα φουλάρι για τη συλλογή του ιστορικού Οίκου. Τον συναντήσαμε για να μάθουμε λεπτομέρειες γι’ αυτή την τόσο σπουδαία συνεργασία.

Ποια ήταν τα πρώτα συναισθήματα μετά την πρόταση που δέχτηκες;

Η συνεργασία μου με την Hermès ήταν αρκετή για να μου προκαλέσει ενθουσιασμό. Η συνειδητοποίηση της κλίμακας της παραγωγής αλλά και της έκθεσης ενός μαντιλιού Hermès με έκανε, από πολύ νωρίς, να νιώσω την ευθύνη ενός τέτοιου πρότζεκτ. Οπότε, αυτό που πραγματικά με ενδιέφερε ήταν η ολοκλήρωση ενός σχεδίου που να με ικανοποιεί δημιουργικά και ταυτοχρόνως να εκφράζει την αισθητική του Οίκου. Γεγονότα που δεν έχουν να κάνουν με το ίδιο το έργο, δεν με απασχολούν ιδιαίτερα.

Πώς ξεκίνησε η συνεργασία με τον Οίκο;

Τον Ιούνιο του ’14 έλαβα ένα μήνυμα στο e-mail μου, όπου ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Hermès, Pierre-Alexis Dumas, έγραφε ότι είδε τη δουλειά μου στην ιστοσελίδα μου, θεώρησε ότι θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να συνεργαζόμασταν για τη δημιουργία ενός μαντιλιού της Hermès και με ρώτησε αν θα ήμουν διατεθειμένος να πάω στο Παρίσι για να το συζητήσουμε.

Τι προέκυψε από τη συνάντηση;

Γνωριμία με εξαιρετικούς ανθρώπους και επαγγελματίες, μύηση στο μαγικό κόσμο της Hermès και ένα μαντίλι που ανυπομονώ να πάρω στα χέρια μου.

Πόσος χρόνος χρειάστηκε για να φτάσει στα καταστήματα από τη στιγμή της συμφωνίας;

Περίπου δεκαοκτώ μήνες.

Τι σχέδιο επέλεξες και πώς το εμπνεύστηκες;

Το σχέδιο απεικονίζει ένα παιχνίδι Φλίπερ με την εικονογράφηση ιππικών αγώνων υπερπήδησης εμποδίων (Equestrian). Χρειαζόμουν μια ιδανική συνθήκη του δυσδιάστατου με τις τρεις διαστάσεις και έτσι σκέφτηκα αυτές τις υπέροχες παιχνιδομηχανές με τα μαγευτικα σχέδια.

Το ονόμασες «And the winner is…» για ποιο λόγο;

Είναι εκείνη η πολύ ενδιαφέρουσα στιγμή όπου το αγώνισμα έχει ολοκληρωθεί και, ενώ τα αποτελέσματα έχουν ήδη καθοριστεί, αθλητές και θεατές αναμένουν την ανακοίνωσή τους εναγωνίως. Ο ευγενής ανταγωνισμός σφυρηλατείται από τις συγκρούσεις που συμβαίνουν ανάμεσα στην πιθανότητα της επικείμενης νίκης ή ήττας.

Γιατί δεν προτίμησες ένα ελληνικό θέμα;

Στη διαδικασία του προσχεδιασμού ιδεών μου υπήρξαν τέτοιες κατευθύνσεις που όμως δεν κατάφεραν να προχωρήσουν σε κάποια ολοκληρωμένη πρόταση.

Μπορείς να μου περιγράψεις το μαντίλι που σχεδίασες;

Είναι ένα ανδρικό μαντίλι, 70% κασμίρ και 30% μετάξι σε διαστάσεις 100x100 εκ. και είναι διαθέσιμο σε τέσσερις διαφορετικές εκδοχές.

Πότε κυκλοφόρησε; Πού το βρίσκουμε;

Από τον περασμένο Σεπτέμβρη έχει ξεκινήσει η διάθεσή του σε καταστήματα της Hermès σε όλο τον κόσμο. Εδώ στην Ελλάδα είναι διαθέσιμο από το κατάστημα της οδού Βαλαωρίτου 15.

Γιατί δεν διάλεξες η αρχή της συνεργασίας σου με τον Οίκο να είναι ένα κλασικό γυναικείο μεταξωτό φουλάρι;

Αυτό που με ενδιέφερε πρωτίστως ήταν η δημιουργία ενός σχεδίου που να λειτουργεί μέσα στο επίπεδο της αισθητικής του Οίκου και ταυτοχρόνως να με εκφράζει δημιουργικά. Η επιλογή της απόδοσης του σχεδίου που δημιούργησα σε ανδρικό ή γυναικείο μαντίλι γίνεται από τη δημιουργική ομάδα της Hermès, όχι από εμένα.

Θα υπάρξει συνέχεια της συνεργασίας;

Έχει ήδη υπάρξει αλλά δεν θα ήθελα να πω περισσότερα γι’ αυτό, προς το παρόν.

Ποιο είναι το επόμενό σου πρότζεκ ως καλλιτέχνης;

Η συμμετοχή μου σε έκθεση στο Παρίσι τον Μάρτιο που επιμελείται το περιοδικό για την εναλλακτική pop αισθητική «HEY!», στην γκαλερί Arts Factory.

Μερικά πράγματα που ίσως δεν ξέρεις για τα carrés Hermès

• Xρειάζονται 2 χρόνια δουλειάς για κάθε σχέδιο.
• Tο μέγεθός τους είναι 90x90 εκατοστά – 75 γραμμάρια μετάξι από 250 κουκούλια από τη Bραζιλία.
• Oι άκρες τους ράβονται στο χέρι σε περίπου 30 με 40 λεπτά για κάθε φουλάρι, γι’ αυτό προσέξτε μη σιδερώσετε ποτέ τις άκρες.
• Kυκλοφορούν δύο συλλογές το χρόνο, από 6 καινούργια σχέδια και 6 παλιά σε καινούργια χρώματα. Το κάθε σχέδιο βγαίνει συνήθως σε 10 με 12 διαφορετικούς χρωματισμούς, δηλαδή περίπου 24 φουλάρια το χρόνο, 12 από αυτά καινούργια. 
• Στατιστικά πουλιούνται περισσότερα από ένα εκατομμύριο φουλάρια το χρόνο. Oι γυναίκες τα αγοράζουν ανάλογα με το χρώμα, οι άντρες ανάλογα με το θέμα και το σχέδιο. 
• Συνήθως κάθε μπουτίκ έχει γύρω στα 350 φουλάρια. Tα τελευταία χρόνια την περίοδο των Xριστουγέννων πουλιέται ένα φουλάρι κάθε 20 δευτερόλεπτα.
• Για τις δύο συλλογές ο Hermès βγάζει δύο βιβλιαράκια, ένα για κάθε συλλογή, με φωτογραφίες από τα σχέδια, και πού και πού ένα άλλο βιβλιαράκι πορτοκαλί, σαν τα κουτιά, που έχει μέσα τρόπους για να δένεται το φουλάρι, ως μαντίλι, φούστα, ζώνη, μπλούζα κ.λπ.
• Eκτός από το κλασικό φουλάρι 90x90 του 1937 που βγαίνει μέχρι σήμερα, το 1979 κυκλοφόρησε το Plissé, δηλαδή το κλασικό αλλά πλισέ, το 1985  βγήκε το μικρό Gavroche 45x45, το 1998-1999 εσάρπες 140x140 και 50x50 από κασμίρι ή μουσελίνα, το 2003 το μικρό Twilly που δένεται σαν βραχιόλι ή στο λαιμό.
• Tα κλασικά και τα Plissé, όπως και από τις τσάντες η Kelly, είναι τα τοπ.
• Tα πιο γνωστά φουλάρια με τις μεγαλύτερες πωλήσεις είναι το Brides de gala (1957) και το Ex-libris (1946). Το πρώτο έχει πουλήσει πάνω από 70.000 κομμάτια ενώ το δεύτερο δεν έχει σταματήσει να πουλιέται από τότε που σχεδιάστηκε.

---

O Ηλίας Καφούρος γεννήθηκε το 1978 στην Αθήνα. Σπούδασε ζωγραφική στην ΑΣΚΤ. Eπισκέφτηκε επανειλημμένα την Ινδία, όπου μελέτησε τη ζωγραφική σε σχέση με το διαλογισμό και ολοκλήρωσε το Master Painting Training με τη Γιαπωνέζα Meera Hashimoto. Συνέχισε την εκπαίδευσή του με υποτροφία Fulbright στο animation, στο School of Visual Arts (2013, Νέα Υόρκη). Έργα του έχουν παρουσιαστεί σε εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η δουλειά του επιλέχθηκε να συμπεριληφθεί στην έκδοση Vitamin D2 - New Perspectives in Drawing (2013, Phaidon), μια επισκόπηση των διεθνών εξελίξεων στο σύγχρονο σχέδιο. Τον Ιούλιο του 2015 έργο του έγινε εξώφυλλο στην ATHENS VOICE. Δείτε τη δουλειά του στο www.eliaskafouros.com​