Η Swatch γιορτάζει με την παρέα των Peanuts

O Carlo Giordanetti είναι ο Δημιουργικός Διευθυντής της Swatch και ένας άνθρωπος πραγματικά απολαυστικός να μιλάς μαζί του γιατί καταφέρνει, χωρίς να ξεφεύγει καθόλου από τον άξονα της Swatch και του παιχνιδιού με τον χρόνο, να σου παρουσιάζει και μία σύγχρονη ματιά στην ποπ κουλτούρα, στον κοσμο-πολιτισμό της Ευρώπης, πάντα με ένα λεπτό και κομψό χιούμορ.

Ο C.Giordanetti βρέθηκε στην Αθήνα με αφορμή την κυκλοφορία από την Swatch της υπέροχης σειράς ρολογιών Peanuts, ρολογιών που φέρνουν ξανά στην επικαιρότητα την παρέα των comic strip χαρακτήρων των Peanuts, του Charles M. Schulz, αυτά τα cartoon πιτσιρίκια που όλοι έχουμε μάθει να τα ονομάζουμε πια “η παρέα του Snoopy”, του πιο δημοφιλούς σκύλου beagle στον κόσμο ίσως.

Συναντήσαμε τον κ. Giordanetti σε μία ωραία ατμόσφαιρα γιορτής που διοργάνωσε η Swatch, ανάμεσα στους ήρωες των Peanuts και μας εξήγησε το τι, το πως και το τι έρχεται.

Πριν 8 χρόνια, στη Βασιλεία, σας είχα ρωτήσει πώς μεταφράζετε την ποπ κουλτούρα σήμερα, σε σχέση με εκείνη του 1983 και μου είχατε απαντήσει “Μισό λεπτό, έχουμε φτάσει ως εδώ γιατί είχαμε μία πολύ καλή ιδέα. Και τώρα είμαστε πάλι εδώ με μία ακόμα πολύ καλή ιδέα”. Οπότε, σήμερα ποιά είναι η σπουδαία νέα ιδέα που μας φέρνετε;
Σήμερα υπάρχουν δύο καλές ιδέες. Η πρώτη είναι αρκετά συναισθηματική -αν θέλετε να την πείτε έτσι- γιατί η Swatch πάντα βρισκόταν ανάμεσα στην ισορροπία του συναισθήματος με τη λογική. Η πρώτη λοιπόν είναι η ιστορία με τη σειρά που έχουμε βγάλει με τους ήρωες από τα Peanuts. Με αυτήν δεν τιμούμε μόνο μία εμβληματική εικόνα της ποπ κουλτούρας, γιατί τα Peanuts είναι απόλυτα μέσα σε αυτό, αλλά τιμούμε και την ιδέα της “συμμορίας”, της παρέας. Μας άρεσε η ιδέα ότι τα Peanuts είναι ένα σετ χαρακτήρων.

Η δεύτερη ιδέα μας είναι το νέο μονοπάτι που παίρνει η Swatch με την επένδυση και αναζήτηση νέων υλικών, κι έτσι έχουμε σήμερα το bioceramic, το bio-source plastic, έτσι ώστε με κάποιο τρόπο η γλώσσα μας σήμερα να γίνεται πιο πλούσια. Μέχρι πριν δύο χρόνια είχαμε απεριόριστα χρώματα και απεριόριστες εικόνες και μόνο ένα υλικό -υπήρχε βέβαια και το irony αλλά ας πούμε ένα υλικό- και τώρα ο στόχος μας είναι να έχουμε απεριόριστα χρώματα και εικόνες αλλά και πολλά υλικά. Από εκεί και πέρα αρχίζεις να σχεδιάζεις το πώς θα φτιάξεις το προϊόν σου, με βάση το design, το υλικό κλπ. Είναι ένας διαφορετικός τρόπος σκέψης. Και το ενδιαφέρον είναι ότι μας επιτρέπει ακόμα, αυτό, να κάνουμε το “τρελό”προϊόν αλλά να αναπτύξουμε και το νέο και να απευθυνθούμε σε διαφορετικούς ανθρώπους. Έχουμε δει ότι κάποιοι πελάτες ενδιαφέρονται για την καινοτόμο πλευρά της Swatch, δηλαδή το βιοκεραμικό.

Μού έχει κάνει εντύπωση η επιτυχία του bioceramic. Είδα ανθρώπους που δεν θα φορούσαν ποτέ Swatch, να φορούν στο χέρι τους από τα μοντέλα αυτά.
Αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον. Αν το σκεφτείς, πρόκειται και πάλι για μία πρόκληση στον χώρο της ωρολογοποιίας. Το κεραμικό φυσικά προϋπήρχε όπως π.χ. στην Rado, αλλά ήταν πάντα συνδεδεμένο με κάτι ακριβό, με την πολυτέλεια, κάτι το αστραφτερό, και φυσικά εμείς θέλαμε να το κάνουμε διαφορετικά. Οπότε, πρώτον, το κάναμε προσιτό στην τιμή, χάρη στην ανάμειξή του με το βιο-πλαστικό και δεύτερον δώσαμε μία ξεχωριστή υφή, μία μεταξένια αίσθηση. Έτσι λοιπόν, όπως το System 51 ήταν μία πρόκληση, έτσι και το bioceramic είναι μία νέα ιδέα. Υπάρχουν μάρκες ακόμα και μέσα στο γκρουπ της Swatch αλλά ακόμα και άλλες, που λένε, κατά κάποιο τρόπο, στον κύριο Hayek (ιδιοκτήτη του Swatch Group), ελάτε αφήστε μας κι εμάς να το κάνουμε. Πρέπει όμως να μείνει ένα χαρακτηριστικό υλικό της Swatch.

Πιστεύετε ότι η σειρά με τα Peanuts θα συγκινήσει περισσότερο τους boomers ή θα αγγίξει και τη νεότερη γενιά;
Καταρχάς διαλέξαμε αυτή τη συνεργασία γιατί είχαμε μία βαθιά αίσθηση ότι ο κόσμος χρειαζόταν να χαμογελάσει. Χαμόγελο και ελαφρότητα. Κάτι που να μπορεί να φορέσει, κάτι γλυκό, κάτι τρυφερό, με αίσθηση του χιούμορ. Φυσικά στους baby boomers θα λειτουργήσει σαν μνήμη. Σαν να πηγαίνουμε πίσω στον χρόνο. Αλλά και για τη νεότερη γενιά είναι ένας τρόπος να ανακαλύψουν όχι μόνο τη διασκεδαστική πλευρά των Peanuts αλλά και τη φιλοσοφική προσέγγιση της ζωής που έχει αυτό το κόμικ. Μερικά από τα πράγματα που λένε, ειδικά ο Charlie Brown και ο Linus, μπορείς να τα πάρεις σοβαρά -όχι με τη βαρετή έννοια- αλλά να σε κάνουν να σκεφτείς.

Εδώ ακόμα και η Lucy χρεώνει 5 σεντς για ψυχολογικές συμβουλές! (γέλια)
Αυτό που μου αρέσει πιο πολύ από όλα, με τα Peanuts, είναι ότι είναι διαχρονικά. Το σχέδιό τους φυσικά εξελίχθηκε -αν δεις τα παλιά της δεκαετίας του ‘50 το καταλαβαίνεις- αλλά δεν αλλάζουν οι χαρακτήρες ούτε και οι ιστορίες τους. Για παράδειγμα, ο Μίκι Μάους ή ο Ντόναλντ Ντακ, ζουν πολλές διαφορετικές ιστορίες. Τα Peanuts είναι πιστά στους χαρακτήρες και στην πολύ ισχυρή εικόνα που έχει το σχέδιό τους. Για εμάς ήταν super-fun να πάμε πίσω στα αρχεία των Peanuts και να βρούμε τις εικόνες του κάθε ήρωα. Επίσης η ιστορία συνεχίζεται, εκτός από τη σειρά Peanuts, και στο Christmas Special που κυκλοφόρησε στις 2 Δεκεμβρίου. Οπότε έχουμε: τα 6 της σειράς Peanuts, τα 3 της σειράς Swatch By You που επιλέγει ο πελάτης επάνω σε καμβά Peanuts ποιο δικό του προσωπικό σχέδιο θέλει (αυτά είναι πολύ όμορφα: ένας καμβάς έχει μόνο τον Woodstock και τον Snoopy, είναι ένα πολύ κίτρινο-μαύρο-άσπρο στόρι, ένας άλλος καμβάς έχει όλους τους πιθανούς και απίθανους χαρακτήρες που έχουν περάσει από τα Peanuts και ο τρίτος καμβάς είναι πιο ποπ θα έλεγα, με γκράφικς κλπ) και τέλος έχουμε το Christmas Special που βγαίνει σε περιορισμένη έκδοση. Είναι ένα ρολόι “πολύ αφιερωμένο” στον Snoopy, με πολύ ιδιαίτερη συσκευασία που είμαι σίγουρος ότι θα λατρέψει ο κόσμος: ένα μπολ για το φαγητό του σκύλου τους.

Παλιότερα, και πάλι, μου είχατε πει ότι προσπαθείτε να έχετε ένα twist σε κάθε ιστορία και ότι χρησιμοποιείτε λέξεις-κλειδιά. Οπότε, ποια πιστεύετε ότι θα είναι η λέξη-κλειδί για το 2022;
Ω, μάλιστα. Κατά την προσωπική μου άποψη, μία “λέξη” θα είναι σίγουρα η ανάγκη μας να έχουμε μία στιγμή καθαρής σκέψης. Όλοι φτάνουμε στο τέλος του 2021 με πολύ αναστάτωση, πολλή πίεση και αγώνα. Ο κόσμος αυτά τα Χριστούγεννα θέλει διασκέδαση. Για αυτό τον λόγο και πιστεύω ότι το πρώτο μισό της νέας χρονιάς θα είναι λίγο πιο “μαλακό”. Υπάρχει μεγάλη ανάγκη για αυτοεκτίμηση και για ασφαλείς αξίες. Επίσης πρέπει να δώσουμε πολλή προσοχή στην Φύση όχι μόνο στη μεγάλη εικόνα, τα δάση κλπ, αλλά και στον δικό μας κόσμο, στον δικό μας κήπο. Αυτό που ακόμα θα είναι σπουδαίο, κι εμάς στη Swatch μας αρέσει πολύ, θα είναι η ιδέα της επανασύνδεσής μας με την τέχνη, τον ανθρωπισμό, τη δημιουργικότητα. Αυτές θα είναι οι αξίες του ‘22.

Το βιοκεραμικό, καταλαβαίνω πόσο σημαντικό είναι σαν υλικό για την εταιρεία. Ποιο όμως είναι το μεγαλύτερο ατού του για έναν σχεδιαστή;
Καλή ερώτηση. Θα είδατε και από τον τρόπο που το λανσάραμε, πιο “γυμνό”, είναι το ότι σου δίνει την ευκαιρία να προσδιορίσεις το design πολύ καλά. Έχει αυτή τη σκληρότητα την οποία δεν έχει το πλαστικό. Έτσι λοιπόν έχει πιο καθαρές, κοφτές γραμμές. Είναι θέμα απόλαυσης των λεπτομερειών. Το δεύτερο σημείο του είναι σίγουρα η αφή του. Θα δείτε, γιατί έχουμε σκοπό να το δώσουμε σε πολλά χρώματα, ότι η τονικότητα των χρωμάτων που διαλέγουμε ταιριάζει με την αφή. Προς το παρόν δεν έχουμε σκοπό να κάνουμε κάτι σαν ένα χτυπητό κόκκινο α λα Φεράρι ή ένα σούπερ φωτεινό μπλε. Όχι γιατί δεν μπορούν να γίνουν σε αυτό το υλικό αλλά παίζει ρόλο η αφή. Ακόμα και τους designers είναι μία καλή άσκηση γιατί θα πρέπει να σκέφτονται διαφορετικά. Είναι θέμα αποσαφήνισης μίας γλώσσας. Γιατί, ας πούμε, με το βιοκεραμικό δεν θα μπορούμε ποτέ να έχουμε διαφάνεια. Αλλά θα γίνει το χαρακτηριστικό υλικό της Swatch. Προς το παρόν θα έχουμε biosource πλαστικό και bioceramic. Το επόμενο βήμα μας όμως τώρα θα είναι να ψάξουμε να βρούμε το επόμενο νέο υλικό – γνωρίζετε δα την εταιρεία, γνωρίζετε τον Πρόεδρο. Η μεγάλη μας πρόκληση είναι το τι μπορούμε να φέρουμε σε αυτή την επόμενη γενιά του βιο-κόσμου.

Έχω δει μερικές φωτογραφίες από τις νέες κεντρικές εγκαταστάσεις της Swatch στην Biel, και είναι πραγματικά πολύ εντυπωσιακές. Θα λέγατε ότι η ίδια νοοτροπία που ισχύει για τα νέα υλικά σας, ίσχυσε και στην επιλογή των υλικών των εγκαταστάσεων;
Αυτό φαίνεται καθαρά από το γεγονός ότι μεγάλο μέρος των εγκαταστάσεων είναι από ξύλο, το οποίο είναι ζωντανό υλικό. Άρα έπρεπε να έχει κάποια χαρακτηριστικά για να ταιριάξει με αυτή την πελώρια κατασκευή. Το αρχικό πλάνο ήταν να χρησιμοποιήσουμε ξύλο από κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Όταν παρουσιάστηκαν τα σχέδια, η κυρία και ο κύριος Hayek είπαν “όχι, θέλουμε να έχουμε Ελβετικό ξύλο”. Αυτή η ποιότητα ξύλου που χρειαζόταν το σχέδιο βρίσκεται σε υψόμετρο πάνω από 1.100 μ. στα βουνά. Έτσι μπορούμε να λέμε ότι είναι Swiss made. Υπάρχει μεγάλη σκέψη πίσω από αυτό το σχέδιο, δεν είναι μόνο το αρχιτεκτονικό νόημα. Για παράδειγμα, κάθε στοιχείο αυτής της οροφής που είδατε έχει μία λειτουργία, δεν είναι εκεί απλώς για να βρίσκεται. Κάποια από αυτά τα στοιχεία είναι συσσωρευτές ενέργειας, κάποια είναι panels που ρυθμίζουν τις αλλαγές της θερμοκρασίας, κάποια δίνουν ηχομόνωση, και μετά υπάρχει ένα ολόκληρο “κρυμμένο” μέρος -κάπως σαν το bioceramic, που γνωρίζει κανείς την ιστορία αλλά δεν ξέρει όλες τις λεπτομέρειες- ένα μέρος λοιπόν, όπου παίρνουμε ενέργεια από το νερό από κάτω. Σε αυτό το κτίριο παράγουμε περισσότερη ενέργεια από όση χρειαζόμαστε. Οπότε μπορούμε ακόμα και να ανακυκλώσουμε αυτή την ενέργεια. Είναι απόλυτα βιώσιμο. Σαν μάρκα αλλά και σαν άτομα μας αρέσει να λέμε ότι το να είσαι βιώσιμος είναι ένας φιλόδοξος στόχος και πιθανώς κανένας δεν μπορεί να ζει με πλήρως βιώσιμο τρόπο, για πολλούς λόγους. Γι’αυτό και εμείς προτιμούμε να ονομάζουμε τις επιλογές μας “υπεύθυνες”. Να νοιώθουμε υπεύθυνοι ώστε να μη δημιουργούμε κάτι που να είναι “εναντίον” των ανθρώπων, του περιβάλλοντος κλπ.

Στις εγκαταστάσεις αυτές στεγάζονται όλα τα τμήματα του Ομίλου;
Όχι τα ρολόγια κατασκευάζονται αλλού. Αλλά σε αυτό το κτίριο έχουμε όλα τα άλλα: την αποθήκη, τους σχεδιαστές, τις ομάδες παραγωγής, ακόμα και το μουσείο απέναντί μας – κατά κάποιο τρόπο το παρόν, το μέλλον και το παρελθόν.

Ποιά είναι τα στοιχεία της δουλειάς του Ιάπωνα αρχιτέκτονα Shigeru Ban που σας έκαναν να συνεργαστείτε και πάλι μαζί του;
Σίγουρα τρία. Το ένα είναι το ασυνήθιστο, το ανατρεπτικό, το αναπάντεχο στοιχείο της δουλειάς του. Γιατί ο,τιδήποτε δικό του βλέπεις, αναρωτιέσαι πώς στηρίζεται αυτό; Το δεύτερο είναι ότι πολλά από τα αρχιτεκτονήματά του δίνουν διαφάνεια. Αυτό για την Swatch είναι πολύ σημαντικό. Στο πρότζεκτ που μας έκανε στο Τόκιο, δεν είναι – αλλά σου δίνει την αίσθηση ότι είναι απόλυτα διαφανές. Υπάρχει σίγουρα και ένα τρίτο στοιχείο που είναι η χρήση των υλικών του. Είχα την τύχη να τον ακούσω και να δουλέψω με την ομάδα του, αν και εμείς δουλεύαμε εκεί για τον εσωτερικό σχεδιασμό. Η προσοχή του στα υλικά ακόμα και όταν δεν έκανε απαραίτητα ο ίδιος την επιλογή ήταν να καθορίζει λεπτές γραμμές που θα έπρεπε να ακολουθήσουμε ή όχι. Πιστεύω ότι αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο Ιαπωνικό του background. Τον ενδιαφέρει πολύ η ενέργεια του χώρου και αυτό σημαίνει ακόμα και το χρώματα θα χρησιμοποιήσει. Μάθαμε πολλά από αυτόν.

Μου άρεσε πολύ που διάβασα ότι στις εγκαταστάσεις σας υπάρχει η Σκάλα Ανάγνωσης, the Reading Stairs, που δεν οδηγεί πουθενά. Πηγαίνετε κι εσείς εκεί για ανάγνωση και έμπνευση;
Χαχα, κοιτάξτε. Η ομορφιά όλου αυτού του κτιρίου είναι ότι είναι πολύ ανοιχτό και το εσωτερικό του διευκολύνει την ανταλλαγή ιδεών, την επικοινωνία, τη συνεργασία. Ενώ λοιπόν έχουμε τους παραδοσιακούς χώρους, δηλαδή ό καθένας έχει το γραφείο του ας πούμε, υπάρχουν και πολλά διαφορετικά σημεία που μπορείς, χωρίς τυπικότητες, χωρίς απαραίτητα να έχεις meeting, να καθίσεις, να ανταλλάξεις ιδέες και όλα αυτά. Νομίζω ότι αυτό είναι μία μεγάλη αλλαγή του τρόπου σκέψης. Το ενδιαφέρον με αυτή τη σκάλα είναι ότι όταν οι άνθρωποι έχουν να συζητήσουν κάτι, ας το πούμε, σημαντικό με την έννοια του να αναπτύξουν μία νέα ιδέα για παράδειγμα, έχουν την τάση να πηγαίνουν εκεί. Πρώτον γιατί δεν κάθονται όλοι στο ίδιο επίπεδο άρα υπάρχει μεγαλύτερη δυναμική να κυκλοφορεί, πολύ περισσότερη από ένα στρόγγυλο τραπέζι. Δεύτερον νοιώθεις πιο ήρεμος. Αλλά και τρίτον, πιστεύω ότι, οι άνθρωποι σέβονται το γεγονός ότι βρίσκονται εκεί. Είναι σαν να δίνεται ένα μήνυμα ότι “κάτι” πρόκειται να συμβεί εκεί. Κάτι σαν Thinking Spot.

Πρέπει πάντως να πω και για τα δέντρα που, κατά τη γνώμη μου, είναι υπέροχο ότι τα έχουμε μέσα στις εγκαταστάσεις. Μερικές φορές δεν σταματάς εκεί απαραίτητα για έμπνευση αλλά σταματάς σχεδόν για περισυλλογή. Είναι ένα μέρος που μπορεί να σε ηρεμήσει. Και επιπλέον, είναι πραγματικά fun να έχεις τέτοιους ζωντανούς οργανισμούς, όπως τα δέντρα, σε ένα κτίριο. Είμαι σίγουρος ότι συμβάλλουν με κάποιο τρόπο στην ενέργεια του χώρου. Δεν ξέρω πώς, αλλά συμβαίνει.

Πώς είναι ο δικός σας προσωπικός χώρος στην Swatch;
Είμαι πολύ χαρούμενος γιατί τώρα μοιράζομαι έναν χώρο μαζί με έναν άλλο συνεργάτη με τον οποίο δουλεύουμε μαζί δημιουργικές ιδέες σε προϊόντα, μάρκετινγκ κλπ. Έχουμε την τύχη να είμαστε σε μεγάλο χώρο, να έχουμε μπαλκόνι με τη δυνατότητα να μπορούμε να βγαίνουμε έξω, το οποίο είναι φανταστικό – επίσης για τον λόγο ότι αυτός καπνίζει (γελάει), βλέπουμε τα Βαλκάνια στο βάθος, έχουμε το φως από Βορρά και είναι λίγο σαν να είμαστε “οn spot” για να πω την αλήθεια. Ακόμα και το ότι δεν έχει πόρτα είναι καλό, είναι σαν να προσκαλεί τους ανθρώπους να μπουν κι εκείνοι να νοιώθουν καλά εκεί μέσα. Πίσω μου καθώς κάθομαι έχω έναν μεγάλο τοίχο γεμάτον βιβλία, γιατί μου αρέσει το χαρτί, και γύρω μας έχουμε διάφορα funky αντικείμενα από την ιστορία της Swatch. Το σπουδαίο είναι ότι είμαστε στον τρίτο όροφο όπου υπάρχει μία γέφυρα που μας ενώνει με το μουσείο και αυτό είναι καλό γιατί μερικές φορές πραγματικά νοιώθεις την ανάγκη να πας πίσω, για να σχεδιάσεις το μέλλον.

Τελευταία ερώτηση: τι είναι το επόμενο project που θα παρουσιάσετε;
Χαχα, δεν μπορώ να σας πω. Αλλά μετά τα Peanuts και το Christmas Special, στις αρχές του χρόνου θα έχουμε μία μεγάλη γιορτή για να τιμήσουμε ένα από τα πιο εμβληματικά κομμάτια της ιστορίας της Swatch. Μετά θα κάνουμε μία έντονη παρουσία ξανά με το bioceramic γιατί θα συνεχίσουμε να εξελίσσουμε αυτή τη γλώσσα, και μετά κάτι πραγματικά τρελό και απροσδόκητο αλλά και ζεστό, κάτι που θα έλεγες “αυτό είναι πραγματικά Swatch”. Στην ουσία όμως όλο το ‘22 θα είναι προετοιμασία για το 2023 που κλείνουμε τα 40 χρόνια μας.

Και ποιο είναι το υλικό που γιορτάζουμε την επέτειο των 40 χρόνων;
(γέλια) Ελπίζω ένα νέο υλικό!