Και έμπορος και Πρόεδρος των ΗΠΑ: Όλα τα προϊόντα με την στάμπα του Τραμπ
Επιστροφές δεν γίνονται δεκτές
Ωραία, ο άνθρωπος είναι επιχειρηματίας. Ξέρει να διακρίνει την τιμή σε ό,τι πέφτει στο οπτικό του πεδίο. Αλλά είναι και πρόεδρος των ΗΠΑ... συνδυάζονται αυτά τα δύο; Στην εποχή μας, ναι.
Ο Τραμπ ήξερε πάντα ότι η έκθεση σε κάνει διάσημο. Και ότι το να βάζεις το διάσημο όνομά σου σε οτιδήποτε –από ουρανοξύστες μέχρι μπρελόκ– σε κάνει πλούσιο. Εφαρμόζει λοιπόν αυτή τη γνώση παντρεύοντας τη high profile εικόνα του με ρολόγια, αθλητικά και αρώματα, και την εκταμιεύει. Προσοχή! Όπως λένε και οι ιστοσελίδες που τα πουλούν, επιστροφές δεν γίνονται δεκτές. «Ιδού τα νέα μου αρώματα», έγραφε προεκλογικά στα social. «Τα αποκαλώ Fight, Fight, Fight, επειδή εκπροσωπούν τη νίκη μας. Υπέροχα δώρα για τους δικούς σας!» Δίπλα του, στη φωτογραφία της ανάρτησης, η τότε Πρώτη Κυρία, Τζιλ Μπάιντεν, χαμογελούσε αμήχανα.
Το ότι ο Τραμπ πουλάει προϊόντα με το όνομά του (και την εικόνα του, την υπογραφή του, το άγαλμά του) δεν είναι κάτι νέο. Η οικογενειακή εταιρεία υπήρχε πολύ πριν την πρώτη εκλογή του, το 2016. Τότε βέβαια, λίγο πριν αναλάβει τα καθήκοντά του, τα ηνία της εταιρείας ανέλαβαν οι γιοι του, σε μια προσπάθεια, ίσως, να διαχωρίσουν μια κερδοσκοπική επιχείρηση από το ανώτατο πολιτικό αξίωμα των ΗΠΑ.
Αυτή τη φορά, στη δεύτερη εκλογή του, δεν φαίνεται να έγινε τέτοια προσπάθεια. Εκείνο που φαίνεται να έγινε ήταν εντατικοποίηση της παραγωγής – λες και τα μηχανήματα πήραν φωτιά και βγάζουν το ένα προϊόν μετά το άλλο. Έτσι, την εκλογική του νίκη οι οπαδοί του μπόρεσαν να τη γιορτάσουν δεόντως. Διαλέγοντας, για παράδειγμα, ανάμεσα στα αθλητικά Trump Crypto-President, $299 σε προσφορά, την κολώνια Victory με $119, τις γόβες First Lady στα $299 και πολλά, πάρα πολλά άλλα.
Μόδα Τραμπ: H μόδα MAGA έχει κατακλύσει το διαδίκτυο και πουλάει τα πάντα
Shop Shop Shop
Αλλά το απόλυτο προϊόν, το σήμα κατατεθέν της αισθητικής Τραμπ και το καμάρι της ιστοσελίδας Get Trump Sneakers είναι το μοντέλο Victory. Τα χρυσά αυτά αθλητικά έχουν κόκκινη σόλα, την αμερικανική σημαία στη φτέρνα και το μότο «Victory 45-47» στο πλάι. Η ιστοσελίδα δεσμεύεται ότι θα κυκλοφορήσουν χίλια μόνο, αριθμημένα, ζευγάρια. Τελική τιμή $399. Αν αυτό σου έρχεται κάπως βαρύ στην τσέπη, υπάρχουν εναλλακτικές. Όπως τα παπούτσια μπάσκετ Trump Victory, που έχουν επιπλέον μία φωτογραφία του Τραμπ στο πλάι και την υπογραφή του στη φτέρνα, στα $299.
Δεν θα περιγράψουμε όλα τα παπούτσια της ιστοσελίδας. Αφενός επειδή πρόκειται για παραλλαγές στο ίδιο μοτίβο αφετέρου επειδή έχουμε να πούμε και για τις άλλες ιστοσελίδες. Όπως την Get Trump Guitars, με τη συλλογή God Bless America στα $1000. Την Get Trump Watches, με ρολόγια που φέρουν ονόματα όπως Inauguration Jewel και Trump Shield Warrior, με το πορτρέτο του Τραμπ στο καντράν, πολύ χρυσό και πολλούς πολύτιμους λίθους. Ή τη σελίδα Get Trump Fragrances.com, που δηλώνει ότι τα αρώματά της «ενσαρκώνουν την ουσία της νίκης και της αποφασιστικότητας». Κάποια από αυτά, όπως το γυναικείο Victory 47, ανοίγουν ξεβιδώνοντας ένα αγαλματίδιο του Τραμπ στο καπάκι.
Και τελειώνουμε με το διαδικτυακό πολυκατάστημα Trumpstore.com, με τι σερτ και καπελάκια του μπέιζμπολ, χαρτί περιτυλίγματος με την αστερόεσσα και, στο ίδιο πάντα πνεύμα, ποπ κορν, χρυσές σοκολάτες και ζελεδάκια αλλά και ρόμπες, είδη κουζίνας, είδη σπιτιού, σερβίτσια. Η λίστα είναι ατελείωτη, το μότο MAGA (Make America Great Again) προτείνει ολόκληρο λάιφ στάιλ, προτείνει τόταλ λουκ.
Οι ιστοσελίδες δεν δίνουν πληροφορίες για τη χώρα κατασκευής των προϊόντων τους. Σύμφωνα με τους New York Times, όταν ο Τραμπ πρωτοέβαλε υποψηφιότητα το 2016, πολλά από τα προϊόντα του παράγονταν εκτός των ΗΠΑ – κάποια στην Ινδία, κάποια στο Μεξικό και την Κίνα. Και παρότι έχουν το όνομά του πάνω τους, εκείνος δεν φαίνεται πουθενά. Κατασκευάζονται από εργοστάσια που απλώς πληρώνουν για να έχουν την άδεια να χρησιμοποιούν το όνομά του.
Fan Culture
Σε πρώτη ανάγνωση, ο Τραμπ εξαργυρώνει την εκλογική του νίκη. Αλλά πρόκειται για κάτι παραπάνω από αυτό. Ο άνθρωπος ξέρει να εξαργυρώνει τα πάντα, και τις νίκες και τις ήττες. Πολλοί θυμόμαστε τη φωτογραφία του, που τραβήχτηκε όταν βρέθηκε ενώπιον του νόμου, στην οποία εμφανίζεται με το μπλε κοστούμι, την κόκκινη γραβάτα και το βλοσυρό βλέμμα. Κάποιος άλλος στη θέση του θα την κατέτασσε στις μαύρες σελίδες της πολιτικής του καριέρας και θα έκανε τα πάντα για να την εξαφανίσει από προσώπου γης. Ο Τραμπ είχε άλλη γνώμη. Είδε σ’ αυτή τη φωτογραφία την πρώτη ύλη για να χτίσει τον μύθο του και μια ολόκληρη ποπ κουλτούρα γύρω από το όνομά του. Πρώτα την τύπωσε σε τι σερτ, αφίσες, φλιτζάνια και ό,τι άλλο. Μετά λάνσαρε μια συλλεκτική έκδοση που περιλάμβανε μικρά κομματάκια υφάσματος από το μπλε κοστούμι και την κόκκινη γραβάτα. Το κοστούμι κόπηκε σε 2024 κομμάτια, η γραβάτα σε 225. Η ιστοσελίδα που τα πουλάει τα αποκαλεί: «Το σημαντικότερο καλλιτεχνικό δημιούργημα στην αμερικανική ιστορία».
Fan culture; Ε, ναι. Θυμίζει λίγο τους φαν που έσκιζαν τα ρούχα των Rolling Stones και των Beatles. Προσωπικά, μου θυμίζει περισσότερο τους πιστούς που προσκυνούν κομματάκια από τα ρούχα αγίων και αγοράζουν κομματάκια από το Τίμιο Ξύλο. Βέβαια, οι πιστοί αγοράζουν κυρίως εικόνες, και ο Τραμπ το ξέρει, γι’ αυτό και λάνσαρε τα δικά του εικονίσματα – εικόνες του ίδιου βέβαια, πάντα στο γνωστό, λίγο ποπ, λίγο (ή περισσότερο) κιτς και πάντα πατριωτικό στιλ.
Αναφερόμαστε στη συλλογή με τις 47 ψηφιακές κάρτες. Τις φιλοτέχνησε ο καλλιτέχνης Κλαρκ Μίτσελ και απεικονίζουν τον Τραμπ άλλοτε ως Captain America, άλλοτε ως πυγμάχο ή Hell’s Angel και άλλοτε στη θέση του Λίνκολν στο Λίνκολν Μεμόριαλ. Η κάθε μία ξεχωριστά κοστίζει $99. Το πλήρες σετ $4.653. Αυτό το τελευταίο περιλαμβάνει και μία απτή κάρτα, υπογεγραμμένη ιδιοχείρως από τον Τραμπ, καθώς και κομματάκια από το κοστούμι που λέγαμε, και μία πρόσκληση για δείπνο στο Mar-A-Lago. Η πρώτη και η δεύτερη φουρνιά από τις παραπάνω κάρτες ξεπούλησαν σε κάτι περισσότερο από είκοσι τέσσερις ώρες.
Business and Pleasure αλά... Τραμπ
Ωραία, ο άνθρωπος είναι επιχειρηματίας. Ξέρει να διακρίνει την τιμή σε ό,τι πέφτει στο οπτικό του πεδίο. Αλλά είναι και πρόεδρος των ΗΠΑ... συνδυάζονται αυτά τα δύο; Στην εποχή μας, ναι. Γιατί στην εποχή μας δεν μετράει τόσο το επιχείρημα που θα προβάλεις αλλά το σόου που θα δώσεις για να πουλήσεις.
Η βάση για κάθε είδους επικοινωνία είναι να τραβήξεις την προσοχή, ώστε να ακουστεί το μήνυμά σου. Μπαίνεις σε ένα γεμάτο δωμάτιο και λες «Ησυχία, παρακαλώ, έχω κάτι να σας πω». Έτσι και τραβήξεις την προσοχή, περνάς στο δεύτερο μέρος, που είναι να πείσεις όποιον έχεις απέναντί σου με επιχειρήματα και αποδείξεις.
Αυτό το παραδοσιακό μοντέλο επικοινωνίας καταρέει πια μπροστά στα έκπληκτα μάτια μας. Γιατί τώρα το πρώτο μέρος, το να τραβήξεις την προσοχή, πλέον αρκεί. Από μέσον έγινε σκοπός. Δεν έχει σημασία αν ακούν τι λες, δεν έχει καν σημασία τι λες. Έχεις τραβήξει την προσοχή, τέλος της συζήτησης – ψέματα, περιττή η όποια συζήτηση.
Αν το σκεφτείς, ποιοι συζητούν πλέον; Ποιοι διαφωνούν και επιχειρηματολογούν; Ίσως κάποιοι (γραφικοί;) μπούμερς στο Facebook. Οι υπόλοιποι απλώς προσπαθούν να τραβήξουν την προσοχή, να διασκεδάσουν και να εντυπωσιάσουν. Δεν προσπαθούν να πείσουν με προτάσεις και επιχειρήματα. Προσπαθούν να πείσουν με fashion ρούχα, με γκουρμέ εστιατόρια, με σελέμπριτις και ακόλουθους. Με θέαμα και εντυπωσιασμό.
Και τα καταφέρνουν. Στην εποχή του clickbait, η τακτική είναι απλή. Πρώτα σου τραβάμε την προσοχή. Μετά κάνεις κλικ. Στο τέλος μπορεί να ανακαλύψεις ότι σε έχουμε εξαπατήσει, αλλά εμείς έχουμε πάρει αυτό που θέλουμε.
Μα ακόμη κι αν είσαι πρόεδρος των ΗΠΑ; Βεβαίως. Μα με οποιοδήποτε τρόπο; Φυσικά. Ακόμη και με χρυσές σοκολάτες, χρυσά παπούτσια και τη στολή του Captain America. Κι εδώ κάπου σκέφτομαι πόσο πολλά κλικ έκανα στο όνομα του Τραμπ για να γράψω αυτό το κείμενο – μια ακόμη νίκη του.