Μήπως να σταματήσουμε να κοροϊδεύουμε τις νύφες του κορωνοϊoύ;

Ήταν Σεπτέμβριος του 2019 όταν, κρατώντας με τρεμάμενα χέρια την πιστωτική μου κάρτα, πάτησα τα τελευταία κλικ στην ιστοσελίδα του Skyscanner και εξασφάλισα δύο θέσεις στο αεροπλάνο που θα μετέφερε εμένα και την κολλητή μου στη Νέα Υόρκη. Ταξίδι-όνειρο ζωής που επιτέλους θα γινόταν πραγματικότητα, μετά από στερήσεις, τρομερή οικονομία και πολλή οργάνωση. Aπό τη χαρά μου κυριολεκτικά δεν με χωρούσε ο τόπος κι έτσι βγήκα από το σπίτι, έτρεξα μέχρι την αγαπημένη μου σχολή χορού, διέκοψα το μάθημα τζαζ και ανακοίνωσα σε όποιον βρέθηκε μπροστά μου πως ναι, επιτέλους έκλεισα τα εισιτήρια. Τον Μάιο πετάω! Ακολούθησαν χειροκροτήματα και ιαχές.

Πριν λίγες ημέρες το ταξίδι φυσικά ακυρώθηκε, όπως και η υπόλοιπη ζωή έτσι όπως την γνωρίζαμε μέχρι τον περασμένο μήνα.

H εξάπλωση του COVID-19 παίρνει ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις παγκοσμίως, αφήνοντας τους περισσότερους από εμάς με ένα παράξενο συνονθύλευμα συναισθημάτων το οποίο εναλλάσσεται συνεχώς. Άγχος, μούδιασμα, στεναχώρια, πένθος, απελπισία, αισιοδοξία, εκνευρισμός, συγκίνηση, πανικός, κούραση και πάλι από την αρχή. Όλα όσα ζούμε τους τελευταίους μήνες έχουν διαγράψει την κανονικότητα με μία παχιά, κόκκινη γραμμή αλλά ταυτόχρονα δεν μοιάζουν εξ ολοκλήρου αληθινά. Και ενώ όλοι μαζί έχουμε έρθει αντιμέτωποι με το ίδιο αόρατο τέρας, ο κάθε ένας εξακολουθεί να παλεύει τις προσωπικές του μάχες. Μία από αυτές είναι και η ακύρωση των μελλοντικών σχεδίων.

Τα αεροδρόμια κλείνουν και τα μαγικά εισιτήρια που θα σε ταξίδευαν σε νέους προορισμούς μετατρέπονται σε απλά χαρτιά ενώ οι βαλίτσες παραμένουν άδειες. Οι εκκλησίες βάζουν λουκέτο και μαζί κλειδώνουν τα όνειρά σου για τον καλοκαιρινό γάμο που ετοίμαζες από πέρυσι το φθινόπωρο. Το Πάσχα πλησιάζει αλλά απομακρύνεται η πιθανότητα τσουγκρίσματος αβγών στο εξοχικό. Όσο όμως εσύ πενθείς τέτοιες απώλειες, ο υπόλοιπος κόσμος φαίνεται να τάσσεται εναντίον σου.

Σε μία εποχή που η ανθρώπινη κοινωνικότητα έχει μετακομίσει online και πολλοί είναι όσοι αναζητούν πηγές για να ξεσπάσουν, ένα από τα βασικά θύματα του διαδικτυακού bullying είναι οι στεναχωρημένοι για τα ακυρωμένα τους πλάνα. Η γενικότερη λογική που επικρατεί είναι αυτή του «εδώ ο κόσμος καίγεται», σύμφωνα με την οποία δεν έχεις δικαίωμα να εκφράσεις καμία απογοήτευση ή θλίψη εκτός κι αν είναι εγκεκριμένη από την κοινή γνώμη. Πιο συχνή περίπτωση οι νύφες, οι οποίες έχουν μετατραπεί στον αρλεκίνο του κορωνοϊού και αποτελούν αντικείμενο σίγουρου και μόνιμου χλευασμού. Χιλιάδες είναι τα σαρκαστικά γραμμένα άρθρα στα διεθνή ΜΜΕ που διακωμωδούν την κατάστασή τους, αναζητώντας τα κλικ και τα φατσάκια που γελάνε από αναγνώστες διψασμένους για δωρεάν ψυχαγωγία.

Η Ρόζμαρι Βουλουμπασάκη, η οποία μόλις την προηγούμενη εβδομάδα αναγκάστηκε να ακυρώσει τον γάμο της στην Αίγινα για τα μέσα Ιουλίου, είχε να πει πως η συγκεκριμένη αντιμετώπιση ήταν που την κατέβαλε ακόμα περισσότερο μετά τη δύσκολη απόφαση.

«H αμφισβήτηση του κόσμου ήταν ό,τι χειρότερο. Ενώ εγώ και ο σύντροφός μου ζούσαμε μέσα στη ματαιότητα των σχεδίων μας, γύρω μου άκουγα σχόλια όπως "εγώ δεν θα ερχόμουν στο γάμο σου ακόμα και αν γινόταν" μέχρι "έλα μωρέ, γιατί ασχολείσαι με αυτό τέτοιες ώρες;"»

Όταν τη ρώτησα για το οικονομικό κόστος της ακύρωσης, μου απάντησε πως ακόμα δεν μπορεί να το εκτιμήσει γιατί σε όλα μπαίνει μπροστά ένα τεράστιο, άρρωστο ερωτηματικό. Σε περίπτωση όμως που το ζευγάρι καταφέρει να αναβάλλει τη γαμήλια τελετή για τον μήνα Σεπτέμβρη, τα έξοδα μάλλον θα είναι σημαντικά.

«Όλα είναι στον αέρα. Όμως όσες συζητήσεις έχω κάνει με τον φωτογράφο, τη μπάντα που θέλουμε να παίξει στη δεξίωση και άλλους συντελεστές, όλοι μου λένε πως είναι ήδη κλεισμένοι για τις νέες ημερομηνίες που σκεφτόμαστε».

Μία αντίστοιχη πραγματικότητα ισχύει για χιλιάδες ακόμα ζευγάρια που χρειάστηκε να βάλουν παύση στα σχέδιά τους. Για τους περισσότερους το πρότζεκτ «γάμος» συμπεριλαμβάνει το budget για τα πάντα, από την εκτύπωση προσκλήσεων μέχρι catering, και από ράψιμο νυφικού μέχρι γεύσεις κουφέτων. Τα περισσότερα από τα οποία απαιτούν προκαταβολές. Λαμβάνοντας υπόψη πως από τον Ιούνιο και μετά οι γαμήλιες τελετές της χώρας μας γνωρίζουν ραγδαία αύξηση, κανείς μπορεί εύκολα να υπολογίσει πόσο μεγάλη θα είναι η ζημιά στην προσπάθεια αναβολής τους.

Παρόλα αυτά, η Ρόζμαρι επιμένει πως η μεγαλύτερη δοκιμασία είναι ψυχολογική. «Εγώ δεν έπαιρνα την απόφαση να το ακυρώσω γιατί έτσι θα ακύρωνα όλες τις χειμωνιάτικες ώρες που πέρασα οργανώνοντας τα πάντα, ενώ ταυτόχρονα έκανα δύο διαφορετικές δουλειές. Το αποφάσισε ο σύντροφός μου και φυσικά η πρώτη μας αντίδραση ήταν να τσακωθούμε μεταξύ μας. Η ένταση όλων αυτών των εβδομάδων ξέσπασε μαζεμένη. Ακόμα νιώθω ένα περίεργο άδειασμα».

Σε αυτό συμφωνεί και η Νατάσα, η οποία ακύρωσε τη βάφτιση του γιου της για τον μήνα Μάιο στο Ξυλόκαστρο και ευτυχώς δεν αντιμετώπισε ιδιαίτερα έξοδα.

«Λυπάμαι όμως που το παιδί δεν θα έχει ακόμα το όνομά του στα πρώτα του γενέθλια. Και πως όταν γίνει τελικά η βάφτιση, οι περισσότεροι συγγενείς μας θα φοβηθούν να παρευρεθούν επειδή είναι μεγαλύτεροι σε ηλικία».

Εκείνο δηλαδή που φαίνεται να βαραίνει τις ψυχές όλων δεν είναι τόσο οι οικονομικές συνέπειες, αλλά ο χαμός μίας ευτυχισμένης στιγμής που βρισκόταν στον ορίζοντα και τώρα έχει θολώσει. Ένα πρωτόγνωρο πένθος για κάτι που δεν είχε ακόμα συμβεί, αλλά ήδη έφυγε. Ένα ταξίδι, μία συναυλία, ένα σεμινάριο, μία παράσταση, ένας αγώνας ποδοσφαίρου. Όλες μικρές και μεγάλες χαρές της ζωής που έχουμε δικαίωμα να πενθούμε, χωρίς τα «έλα μωρέ» των υπολοίπων που τα θεωρούν ασήμαντα ή αστεία.

Η συγγραφέας και ψυχολόγος Lori Gottlieb γράφει για την εφημερίδα New York Times:
«Δεν υπάρχει ιεραρχία στον πόνο, ο πόνος είναι πόνος. Το να υποφέρεις δεν θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται σαν διαγωνισμός, ούτε να έχει επίπεδα. Πιστεύω πως αντίστοιχα δεν υπάρχει ιεραρχία στην απώλεια και το πένθος. Όταν συγκρίνουμε τις απώλειές μας, όταν δικαιώνουμε κάποιες και υπονομεύουμε κάποιες άλλες, πολλοί είναι εκείνοι που αισθάνονται πως πρέπει να σωπάσουν και τελικά πενθούν μόνοι τους. Ο τρόπος σκέψης είναι ο εξής: "Απέβαλες, αλλά τουλάχιστον δεν έχασες ένα παιδί. Χώρισες, αλλά τουλάχιστον δεν πέθανε ο σύζυγός σου". Και έτσι αισθανόμαστε πως δεν μπορούμε να μιλήσουμε για αυτές τις απώλειες από φόβο πως οι άλλοι θα τις θεωρήσουν ασήμαντες και θα περιμένουν από εμάς να τις ξεπεράσουμε εύκολα και γρήγορα».

O κορωνοϊός είναι μία νέα απειλή, την οποία καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε χωρίς καμία εμπειρία και κατάλληλα όπλα. Φυσικά η προστασία της ανθρώπινης ζωής και του κοινωνικού συνόλου είναι οι απόλυτες προτεραιότητες. Παρ' όλα αυτά, όσο είμαστε στην καραντίνα, ας δώσουμε το δικαίωμα στους υπόλοιπους να αισθανθούν λυπημένοι και να πενθήσουν όλα όσα στερούνται εξαιτίας της πανδημίας, χωρίς να τα συγκρίνουμε μεταξύ μας. Ας είμαστε ευγενικοί και στοργικοί ο ένας με τον άλλον. Ακόμα και όταν βγούμε από τα σπίτια μας.