Ήταν η καραντίνα όσο ευχάριστη την παρουσίασαν οι influencers;

Είσαι influencer. Ένα μέρος των εσόδων σου εξαρτάται από το περιεχόμενο που δημοσιεύεις, την ανταπόκριση του κόσμου σε αυτό και των αριθμό των followers σου. Είναι, λοιπόν, κατανοητό ότι προτεραιότητα σε κάθε δημοσίευσή σου είναι η ελκυστικότητα, ακόμα και αν για χάρη της θυσιάζεται ένα τεράστιο κομμάτι αυθεντικότητας.  

Το σύνολο του λογαριασμού σου πιθανώς προβάλει μία ιδανική ζωή. Έχεις την τέλεια άνευ καβγάδων σχέση, η δουλειά σου δεν σε κουράζει ποτέ και λατρεύεις κάθε συνεργάτη σου, η ντουλάπα σου μοιάζει να γεννάει μόνη της ρούχα και πάντα βρίσκεις χρόνο για τουλάχιστον τρεις εξόδους την εβδομάδα. Προφανώς, τα περισσότερα από αυτά είναι αμφισβητήσιμα. Στην καλύτερη περίπτωση, το πολύ δύο από αυτά να πλησιάζουν την αλήθεια. Μπορούμε να σε κατηγορήσουμε γι’ αυτό; Υπό κανονικές συνθήκες δεν υπάρχει λόγος. Ναι, μπορεί πολλοί να αισθάνονται άσχημα που η δικιά τους ζωή δεν θα πλησιάσει πιθανώς ποτέ αυτήν που εσύ προβάλεις ότι έχεις, αλλά τουλάχιστον μπορούν να βρουν μία δικαιολογία για αυτό, όπως τη δική σου καλύτερη οικονομική κατάσταση ή την ενασχόλησή σου με ένα επάγγελμα που σου επιτρέπει το συγκεκριμένο lifestyle.  

Το πρόβλημα είναι ότι αυτή την περίοδο οι συνθήκες μόνο κανονικές δεν ήταν. Η πανδημία του κορωνοϊού έσπειρε τον φόβο σε παγκόσμιο επίπεδο, τα μαγαζιά σταδιακά άρχισαν να κλείνουν, ξεκινήσαμε να δουλεύουμε με τηλεργασία, μετά από συστάσεις και προσωπική επιλογή μείναμε σπίτι όσο περισσότερο γινόταν και τελικά μία απαγόρευση κυκλοφορίας μάς κατέστησε έγκλειστους ανεξάρτητα από τη δική μας θέληση και σύνεση. Καταλήξαμε από το απλά να μην μπορούμε να πάμε για καφέ στο να μην είναι δυνατόν να δούμε την οικογένεια, τους φίλους και τον σύντροφό μας.  

Τι περιμένουμε να δούμε σε μία τέτοια κατάσταση; Μία εικόνα τουλάχιστον ρεαλιστική. Έρευνες που πραγματοποιούνται παγκοσμίως αυτή την περίοδο μάς λένε πως η καραντίνα έχει άμεσες αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχολογία μας. Σύμφωνα με πορίσματα που παρουσιάστηκαν στο επιστημονικό περιοδικό «The Lancet», ο εγκλεισμός εξαιτίας του κορωνοϊού έχει τρία συνηθέστερα επακόλουθα: τον θυμό, τη σύγχυση και το μετατραυματικό στρες, που στις περισσότερες περιπτώσεις προκύπτουν από παράταση της καραντίνας, τον φόβο της νόσου, την ανία, τη ματαίωση σχεδίων μας, την ανεπαρκή πληροφόρηση και τις οικονομικές απώλειες. Αυτό δεν σημαίνει ότι περιμέναμε από κάποιον influencer να μοιραστεί με τους ακολούθους του δύσκολες και μελαγχολικές στιγμές της ζωής του. Λίγη διακριτικότητα, ωστόσο, θα ήταν καλή.  

Στην καραντίνα το πόσα λεφτά βγάζεις, το τι δουλειά κάνεις και το σύνηθες lifestyle σου έχουν μικρή σημασία. Μπορεί να σου επιτρέπουν έναν πιο άνετο εγκλεισμό ή να περιορίζουν το άγχος σου όσον αφορά τα οικονομικά, αλλά όλα τα άλλα μένουν ίδια. Τα πράγματα που μπορείς να κάνεις είναι περιορισμένα, δεν βλέπεις τους αγαπημένους σου και έχεις τον ίδιο κίνδυνο με τους άλλους να μολυνθείς, όπως και οι δικοί σου άνθρωποι.  

Άρα, πώς να μην δούμε καχύποπτα επανειλημμένες δημοσιεύσεις άμετρης χαράς για την καραντίνα; Έχουμε παραδεχτεί ότι η κατάσταση είχε και τα θετικά της. Μάς άφησε μόνους να τα βρούμε με τους εαυτούς μας και μάς βοήθησε να εκτιμήσουμε την κανονικότητά μας, ακόμα κι αν αυτή μέχρι πρότινος φάνταζε ανιαρή. Να υποστηρίζεις, όμως, στα social media πως είναι ό,τι καλύτερο θα μπορούσε να σου συμβεί αυτή την περίοδο είναι ένα άκρο, το οποίο μπορούμε να μεταφράσουμε με τρεις τρόπους· είτε δεν κατανοείς την κατάσταση και την αντιμετωπίζεις πολύ ελαφρά, είτε δεν τηρείς πράγματι τις απαγορεύσεις, είτε οι δημοσιεύσεις σου είναι αναληθείς.  

Ο καθένας μας μπορεί να κρίνει από τον εαυτό του και από συζητήσεις με τον περίγυρο του. Όσον αφορά τις καθημερινές μας συνήθειες, η μεγάλη πλειοψηφία θα παραδεχτεί ότι πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της καραντίνας στον καναπέ με Netflix, μιλώντας στο chat με φίλους, τσιμπολογώντας και παραγγέλνοντας πολύ ντελίβερι, φορώντας πιτζάμες, φόρμες ή ακόμα και μόνο εσώρουχα, χωρίς φτιαγμένα μαλλιά και χωρίς να έχουν ακουμπήσει όλο αυτό το διάστημα το νεσεσέρ με τα καλλυντικά. Όσον αφορά την ψυχολογία μας, οι περισσότεροι πέρασαν το μεγαλύτερο μέρος της καραντίνας νιώθοντας μοναξιά, ασφυκτιώντας με τους περιορισμούς της απαγόρευσης κυκλοφορίας, νοσταλγώντας τις όμορφες στιγμές με τους δικούς τους ανθρώπους και με ανασφάλεια για την επόμενη μέρα. Το πιο θετικό πράγμα που πέρασε από το μυαλό των περισσότερων στη διάρκεια του εγκλεισμού είναι όλα όσα θα έκαναν μετά την καραντίνα.  

Από την άλλη, έχουμε τους influencers, οι οποίοι μοιάζει να πέρασαν μία εντελώς διαφορετική καραντίνα από όλους εμάς τους κοινούς θνητούς. Οι δημοσιεύσεις τους χωρίζονταν σε δύο βασικές κατηγορίες, την αναπόληση της φαντασμαγορικής προ καραντίνας ζωής τους και την προβολή μίας άψογης διαχείρισης και 100% εκμετάλλευσης του ελεύθερου χρόνου τους. Εκεί που όλοι οι άλλοι «λιώσαμε» στους καναπέδες μας παρέα με snacks, οι influencers βρήκαν αφορμή να γυμνάζονται καθημερινά, να φτιάχνουν υγιεινά γεύματα, να αποκτήσουν πέντε νέα χόμπι και να αναβιώνουν τα παλιά Σαββατόβραδά τους, πίνοντας cocktails με τις φίλες τους ή τρώγοντας σε ρομαντικά δείπνα με τον σύντροφό τους, μέσω βιντεοκλήσης. Όλα αυτά ντυμένοι στην τρίχα, με άψογο μακιγιάζ και μαλλιά και με ένα υπέρλαμπρο χαμόγελο σε κάθε selfie. Αν δεν γνωρίζαμε για την απαγόρευση κυκλοφορίας, εύκολα θα πιστεύαμε ότι βρίσκονται για σόλο διακοπές και χαλάρωση σε κάποιο δωμάτιο ενός πολυτελούς ξενοδοχείου, που μαζί προσφέρει συμβουλευτική από κάποιον life coach.  

Ο λόγος που μία τόσο μη αυθεντική προβολή της ζωής σου είναι προβληματική στην περίοδο της καραντίνας έχει να κάνει με το ψυχολογικό αντίκτυπο που αυτή έχει στους ανθρώπους που σε ακολουθούν. Όταν ο κόσμος ήταν ήδη επιβαρυμένος συναισθηματικά από τον κορωνοϊό και τον εγκλεισμό, δημοσιεύσεις τέτοιου τύπου δεν προκαλούν μόνο ανασφάλεια και ίσως ζήλεια, αλλά και ενοχές.  

Οι influencers είναι τα κύρια πρόσωπα που βλέπουμε στα social media. Το αποτέλεσμα είναι το περιεχόμενο τους να συσσωρεύεται και να δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι αυτό που προβάλουν είναι η κανονικότητα και ότι εμείς είμαστε η μειοψηφία που κάτι κάνει λάθος. Στην περίοδο της καραντίνας, οι δημοσιεύσεις τους δεν μάς προβληματίζουν μόνο σε επίπεδο του «γιατί εγώ δεν έχω τόσο προσεγμένη εμφάνιση», «γιατί εγώ δεν διασκεδάζω τόσο συχνά με τις παρέες μου» ή «γιατί το δικό μου σπίτι δεν είναι τόσο instagrammable», αλλά μπαίνουν και ζητήματα όπως «μήπως είμαι αχάριστος που δεν εκτιμώ την καραντίνα», «μήπως μετανιώσω που ξόδεψα όλο τον ελεύθερο χρόνο μου στην τηλεόραση» ή «μήπως παραμέλησα υπερβολικά πολύ τον εαυτό μου». «Φορτώνουν», δηλαδή, επιπλέον ψυχολογική πίεση στους ανθρώπους, σε μια περίοδο που έχουν από μόνοι τους αρκετή, κατά κύριο λόγο με δημοσιεύσεις εξολοκλήρου ή εν μέρει αναληθείς. Γιατί; Για να αυξηθούν τα likes, οι followers και, κατά συνέπεια, οι προτάσεις για προώθηση προϊόντων.  

Ποια θα ήταν μία προτιμότερη στάση από τους influencers; Να δημοσίευαν μόνο τη θετική πλευρά της καραντίνας τους, αλλά όχι υποστηρίζοντας ότι αυτή είναι η μόνη που υπάρχει. Να παρουσίαζαν ωραίες στιγμές της, αλλά πραγματικές και όχι σκηνοθετημένες αποκλειστικά για τον φακό του κινητού τους και το Instagram. Ο κόσμος αναθεώρησε πολλά πράγματα αυτή την περίοδο και εκτίμησε περισσότερο από ποτέ την γνησιότητα και τους αληθινούς ανθρώπους, με τους οποίους μπορεί να ταυτιστεί και να νιώσει λιγότερο μόνος και «εξωγήινος». Αυτούς θα συνεχίσει να ακολουθεί και με το οριστικό τέλος της κρίσης του κορωνοϊού.