Χάρη στη Μπεκατώρου το φρεσκάραμε, αλλά συμβαίνει εδώ και χίλια χρόνια: (κάποιοι) άνθρωποι με εξουσία στριμώχνουν νεότερους και χωρίς εξουσία ανθρώπους.
Η φράση «συμβαίνουν αυτά» είναι πολύ ρηχή και ακατάλληλη για αυτά που συμβαίνουν στην προκειμένη περίπτωση: διευθυντές, υψηλο-θεσίτες, πρόεδροι, άντρες (κατά 99%) με βαθιά καρέκλα και εξουσία, παρενοχλούν σεξουαλικά ή πιέζουν ή στριμώχνουν, βάζουν χέρι ή μέχρι και βιάζουν τα νεαρά κορίτσια και αγόρια που πέφτουν στο δρόμο τους. Ιστορίες για τέτοιους άντρες κυκλοφορούν πάντα – κυκλοφορούσαν στους διαδρόμους των εφημερίδων και περιοδικών, καναλιών, εταιρειών παραγωγής, δισκογραφικών, ίσως και θεάτρων, τσίρκων, μπουλουκιών, αλλά σίγουρα στο δημόσιο, μπορεί μέχρι και στις τράπεζες. Στις τελευταίες κατηγορίες, από τα θέατρα και μετά, δεν έχω δουλέψει οπότε ό,τι ξέρω είναι από αφηγήσεις γνωστών. Μερικές φορές και φίλων.
Το «Με στριμώχνει το αφεντικό» υπήρξε κεντρική ιδέα για πολλές ελληνικές ταινίες της δεκαετίας του ’50, '60, '70 – επειδή τα σενάρια πατούσανε πάνω σε αληθινές ιστορίες, βγαλμένες από τη ζωή. Η κοπέλα που κλαίει επειδή δεν θέλει να κάτσει στον κύριο προϊστάμενο, η άλλη που παραιτείται για τον ίδιο λόγο, η τρίτη που του κάθεται τελικά, για να πάρει την καλή τη θέση… τα ξέρουμε όλα αυτά. Όλες οι κοπέλες είναι φορτωμένες με ενοχές, ότι κάτι έκαναν λάθος και βρέθηκαν τόσο στριμωγμένες. Όλες μισο-θεωρούνται ένοχες από τους γύρω, γιατί «αν καθόντουσαν στα αυγά τους, δεν θα παθαίνανε τίποτα».
Κι εδώ είναι το επιχείρημα-κατραπακιά: άμα καθόμασταν στα αυγά μας εμείς οι γυναίκες, στα σπίτια με τα μωρά και τα κουζινικά μας, μάλλον δεν θα παθαίναμε τίποτα, οπότε τι θέλαμε και βγήκαμε έξω; Γιατί αφήσαμε τα αυγά μας και πήραμε τους δρόμους; Δεν υποψιαζόμασταν ότι «εκεί έξω» ο κόσμος είναι σκληρός για τα μικρά κορίτσια;
Σόρι αλλά εξ ίσου σκληρός είναι ο κόσμος για τα μικρά αγόρια (κι αυτά τα πηδάνε, απειλώντας ή τάζοντας, τι νομίζετε, μόνο τα κορίτσια; Απλώς τα αγόρια ανοίγουν το στόμα τους ακόμα πιο δύσκολα, μια και η ντροπή που πετάει στα μούτρα τους ο κοινωνικός περίγυρος, είναι πολύ πιο βαριά…) Δεν φταίει το ότι ο κόσμος είναι σκληρός. Φταίει το ότι μερικοί άνθρωποι είναι τέρατα, και αποκτούν εξουσία – έχει αποδειχθεί ότι είναι πιο εύκολο να αποκτήσει κανείς εξουσία όταν είναι τέρας παρά όταν είναι καλό παιδί. Το τέρας με εξουσία μπορεί να είναι πατέρας και σύζυγος κάπου έξω από την εικόνα, μέχρι και αξιοπρεπής παππούς, αλλά μέσα στην εικόνα… ξεμοναχιάζει την καινούργια κοπελιά και της βάζει χέρι, ή την χειρίζεται, την μανιπουλάρει ώστε να του κάτσει (πράγμα ακόμα χειρότερο). Απειλεί ότι σε δύσκολους καιρούς το νόστιμο νεαρό άτομο αδιακρίτως φύλου, θα βρεθεί χωρίς δουλίτσα. Ότι σε δύσκολους καιρούς δεν θα έχει στον ήλιο μοίρα. Ότι θα φροντίσει αυτός προσωπικά ο αφεντικός να μην έχει στον ήλιο μοίρα το πιτσιρίκι, μια και τους ξέρει όλους στον κλάδο. Το νόστιμο νεαρό άτομο θα χρειαστεί να αλλάξει κλάδο.
Εκτός και αν του κάτσει, του τέρατος. Το οποίο τέρας δεν έχει κέρατα, δεν κρατάει πανώ, όλοι θα υποστηρίξουν μετά ότι είναι ευγενικό άτομο με καλλιέργεια και πολλά πτυχία. Από την άλλη, το νόστιμο νεαρό άτομο δεν έχει και τόσους υποστηρικτές – μπορεί να φορούσε στενό τζιν, να τα έβγαζε όλα στη φόρα, έτσι ώστε το αφεντικό να μην κατάφερνε να αντισταθεί.
Τα ίδια λένε και οι βιαστές, ότι δεν κατάφεραν να αντισταθούν επειδή το θύμα φορούσε στενό τζιν. Ή μίνι, ή ντεκολτέ, ή κάτι που κάνει τον άντρα να χάνει τον έλεγχο. Για φαντάσου. Είναι τόσο χαλβάς αυτός ο άντρας, το αφεντικό ή/και ο βιαστής, που με ένα κωλαράκι σε στενό τζιν χάνει τον έλεγχο, δεν μπορεί να συγκρατηθεί, τα χέρια του παίρνουν φόρα και πριν προλάβει να το καταλάβει, απαπα, έχει γίνει η ζημιά…
Την απάντηση την έδωσε πρώτη από όλους η ίδια η Σοφία Μπεκατώρου
Δε ξέρω αν τα πιστεύει κανένας όλα αυτά (εκτός από τους ίδιους τους βιαστές και τα τέρατα). Ή, για να το πάμε ανάποδα: είχα ένα σωρό εκδότες, διευθυντές, παραγωγούς, αφεντικά που δεν έχαναν ποτέ τον έλεγχο από σεξουαλική άποψη.
Γνώρισα και άντρες που έλεγαν ότι τον έχαναν, αλλά δεν ήμουν μέσα στο τάργκετ γκρουπ τους. Είχα υποστηρικτικό περιβάλλον, φίλους, φίλες, και πέντε δουλειές ταυτόχρονα, όταν ήμουν πιτσιρίκα. Δεν ήμουν καθόλου καλλονή. Κάποτε με ρώτησαν για μια κοπέλα, καλλονή, αν είχε προχωρήσει επαγγελματικά επειδή «είχε κάτσει» σε κάποιον διευθυντή που την κυνηγούσε, και είπα όχι. Την σκέφτηκα να κάθεται όντως σε εκείνο το άτομο, που ήταν τότε γύρω στα εξήντα και σκατόφατσα. Η ιδέα ήταν αηδιαστική, θύμωσα πολύ με τον διευθυντή-σκατόφατσα, που τόλμησε και άπλωσε χέρι σε ένα τόσο όμορφο κορίτσι… το οποίο ήταν θλιμμένο κορίτσι. Σίγουρα είχε περάσει των παθών της τον τάραχο με τη σκατόφατσα, μόνο και μόνο επειδή ήτανε καλλονή.
Το στρίμωγμα είναι από πολύ δυσάρεστη μέχρι καταστροφική εμπειρία, ακόμα κι όταν δεν είσαι ενοχικό άτομο. Σε κάνει χάλια, σου φέρνει κατάθλιψη, ανασφάλεια, σε αποσυντονίζει, σε οδηγεί σε λάθος επαγγελματικές αποφάσεις, σε λάθος συμπεριφορές, σε χάπια και ντραγκς, σε βγάζει από δουλειές που αγαπάς. Λες στην παρέα σου «Πάλι με στρίμωξε η σκατόφατσα» και βογγάνε όλοι, μερικοί προσφέρονται να πάνε να τον δείρουν, πράγμα που δεν γίνεται (έχει μπόντιγκαρντ). Σου λένε «Μα γιατί δεν παραιτείσαι;» και είναι φριχτό, το ότι ΕΣΥ πρέπει να παραιτηθείς για να ησυχάσει το κεφάλι σου, και όχι η σκατόφατσα. Ακόμα κι αν δεν σου έχει τύχει ακριβώς το στρίμωγμα, ως κορίτσι/αγόρι, σου έχει τύχει κάτι ανάλογο. Πέρασε και δεν ακούμπησε, ήσουν τυχερό άτομο, ή είχες οικονομικές και άλλες καβάντζες, δεν έπεσες στην ανάγκη κάποιας σκατόφατσας.
Αλλά τότε είσαι η εξαίρεση και όχι ο κανόνας, δυστυχώς. Ο κανόνας είναι ότι υπάρχουν τέρατα με εξουσία, και την πέφτουν, και κάνουν τη ζωή δύσκολη στα νεαρά νόστιμα άτομα, και δεν χάνουν ποτέ μα ποτέ τον έλεγχο επειδή περί αυτού πρόκειται, περί του ελέγχου, της εξουσίας που έχουν και ψοφάνε να την εκμεταλλευτούν με κάθε τρόπο. Σίγουρα δεν είναι όλοι οι άντρες με εξουσία τέρατα, σας είπα, γνώρισα ένα σωρό που δεν ήταν. Αλλά γνώρισα και κάποιους που ήταν. Ανατριχιάζουν τώρα, με τον ασκό του Αιόλου που άνοιξε η Μπεκατώρου, και καλά κάνουν. Τουλάχιστον από δω και πέρα, θα κρατάνε κοντά τα χέρια τους…
Και δεν χάνεται μόνο το Wanderlust, στα αρχαία ελληνικά «Το φιλαπόδημον», χάνονται και όλα τα άλλα lust
