Θυμωμένα πιτσιρίκια: Μεγάλος θυμός σε όλο και πιο μικρές ηλικίες

«Έχω ξυρίσει το φρύδι μου εδώ στη μέση για να δείχνω πιο θυμωμένος!», λέει με καμάρι ένας 14χρονος μέσα στο λεωφορείο σε άλλους 14χρονους, μπορεί και 13χρονους. Είναι δύσκολο να καταλάβεις ακριβώς πόσο χρονών είναι ένα έφηβο σήμερα επειδή όλα, από τα 12 και πάνω, έχουν το ίδιο λουκ: μαύρα μπλουζάκια, μαύρες βερμούδες, μαύρα αθλητικά, «ιδιαίτερα» κουρέματα, πίρσινγκς, ακόμα και τατουάζ. Σε συνδυασμό με το θυμωμένο πρόσωπο ή/και τα μισο-ξυρισμένα φρύδια, η απόσταση από τα 12 μέχρι τα 17 χάνεται στη βραχνάδα της φωνής, στο χνουδωτό μουστάκι και στην φουντωμένη ακμή.

Αυτό όσον αφορά τα αγόρια, που παραλίγο να γράψω ότι είναι πιο θυμωμένα από τα κορίτσια, ενώ δεν ισχύει, και τα κορίτσια είναι έξαλλα: κάθε τρεις και λίγο μια ομάδα/παρέα 13χρονων κοριτσιών δέρνει άλλα 13χρονα κορίτσια, ή τα βάζει να τους γλύφουν τα πόδια, ή τα πετάει στο χώμα και τα πατάει, ή τους αρπάζει τα σκουλαρίκια, ή τους κόβει τα μαλλιά με κοπίδι. Τα 13χρονα κορίτσια που επιτέθηκαν σε μικρότερα κορίτσια στην Πάτρα (μα τι διάολο συμβαίνει με την Πάτρα;) δεν είναι μια μεμονωμένη παρέα που τα πήρε στο κρανίο. Οι περισσότερες παρέες ανάμεσα στις ηλικίες των 13 και 17, με την λογική της αγέλης, δείχνουν να τα έχουν πάρει στο κρανίο καθώς γίνονται όλο και πιο έξαλλες, ομαδικά.

Μια κοινωνιολόγος (στο ιντερνετ, πού αλλού;) εξηγεί ότι η έλλειψη προοπτικών και το σκοτεινό μέλλον είναι η αιτία για τον θυμό των εφήβων. Μία άλλη, επίσης κοινωνιολόγος, αποδίδει τον θυμό τους στους γονείς, που ζούνε/ζούμε όλοι μέσα στο άγχος και την ανασφάλεια, παλεύοντας με απλήρωτους λογαριασμούς μέρα με τη μέρα, και μη μπορώντας καν να σκεφτούν/με τι θα κάνουν τα κακόμοιρα τα παιδιά όταν ενηλικιωθούν – εδώ δε ξέρουμε τι κάνουμε εμείς οι ενήλικες, θα μαντέψουμε τι θα κάνουν τα παιδιά μας;

Όλο και κάποια δουλειά θα βρεθεί, (σκέφτεται με απελπισία ο γονιός) με τον βασικό μισθό, και σιγά σιγά θα προχωρήσει το παιδί, όχι; Αν δεν υπάρχει οικονομική υποστήριξη για σπουδές, τι άλλο μπορεί να κάνει τελειώνοντας το γυμνάσιο ή το λύκειο ένα παιδί πέρα από γκαρσόνι, υπηρεσίες, τουριστικά (χαμηλού βαθμού), κούριερ, μηχανάκι, τηλεφωνικό κέντρο; Μπορεί να κάνει τατουάζ μια νεκροκεφαλή στο μπράτσο και να ξυρίσει το μισό του φρύδι, προσβλέποντας σε καριέρα τράπερ, με ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας, μια και όσοι ξεχωρίζουν στο χώρο της μουσικής τραπ είναι σπάνιοι, μη σας πω και υπερ-σπάνιοι.

Η «τακτοποίηση στο Δημόσιο ή σε τράπεζα», που ήταν η ελπίδα του μέσου γονιού από τα ‘50ς μέχρι και τα ‘80ς, δεν υπάρχει πια σαν προοπτική για εκατό διαφορετικούς λόγους, μη μπαίνουμε σε λεπτομέρειες, τα ξέρετε. Αν η οικογένεια δεν διαθέτει ένα ακίνητο, διαμέρισμα, χωράφι, σπίτι στο χωριό, αν δεν έχει η μαμά κυρίως (γιατί ο μπαμπάς μπορεί και να την έχει κάνει με ελαφρά πηδηματάκια), αν η μαμά δεν διαθέτει κάποιο περιουσιακό στοιχείο με το οποίο να εξασφαλίσει την μελλοντική άνετη διαβίωση του παιδιού της, το παιδί βλέπει μπροστά του το ντουβάρι που λέγεται «κατώτατος», και δεν θέλει ούτε να το σκέφτεται.

Λογικό, να τα παίρνει στο κρανίο. Λογικό ακόμα κι αν ήταν τυχερό παιδί, αν οι γονείς ξηλώθηκαν να κάνει φροντιστήρια και πέρασε σε μια σχολή κάπου, όπου οι ίδιοι γονείς δεν μπορούν να του νοικιάσουν στέγη επειδή οι στέγες είναι λες κι είναι φτιαγμένες από χρυσό πια. Λογικό ακόμα κι αν πάει τελικά στη ρημάδα τη σχολή, που ευτυχώς βρίσκεται στην ίδια πόλη άρα μένει με γονείς/συγγενείς – εξακολουθεί να βράζει από θυμό γιατί κανένας δεν θα του ανοίξει ιατρείο, κατάστημα, γραφείο όταν αποφοιτήσει (με τι λεφτά;), άρα θα πάει υπάλληλος με τον γνωστό κατώτατο σε κάποιο ιατρικό κέντρο, πολύ-ιατρείο, κατάστημα, καφέ, εστιατόριο, γραφείο, οπουδήποτε… και η προοπτική αυτή, κάνει το παιδί να βράζει από θυμό όλο και πιο πολύ.

Τα θυμωμένα 13χρονα δέρνουν τα άλλα 13χρονα όχι επειδή είναι κακά παιδιά – ελάχιστα παιδιά είναι κακά από φυσικού τους. Γίνονται επιθετικά για τον ίδιο λόγο που οι χώρες επιτίθενται η μία στην άλλη: επειδή δεν βλέπουν προοπτική, επειδή τα έσοδά τους δεν επιτρέπουν μια αξιοπρεπή διαβίωση, επειδή φοβούνται για το μέλλον που δείχνει όλο και πιο ζοφερό, από τη μία γενιά στην άλλη. Για τα παιδιά, όχι για τις χώρες, οι προοπτικές μειώνονται καθώς τα σπιτάκια, διαμερίσματα, χωράφια κλπ των παππούδων εξαργυρώνονται ή έχουν εξαργυρωθεί ήδη για να καλυφθούν τα ολοένα αυξανόμενα τρέχοντα έξοδα.

Η απορία, «μα γιατί είναι τόσο θυμωμένα σήμερα τα έφηβα;» είναι η απορία κάποιου ανάλαφρου, τυχερού ατόμου που δεν προσέχει τι συμβαίνει γύρω του, που ζει στα σύννεφα, που δεν έχει επαφή με την πραγματικότητα. Γιατί λίγο να προσέξεις, θα καταλάβεις ότι ο θυμός των παιδιών δεν είναι του αέρα, έχει βαθιές ρίζες, αιτίες, λογική πίσω του, και γι' αυτό δυστυχώς δεν εκτονώνεται, ούτε καν εκφράζεται επαρκώς, με ένα ξυρισμένο φρύδι…