Σχεσεις

Η υποτιμημένη Ελληνίδα μαμά

Αν δεν καταλαβαίνεις για τι πράγμα μιλάμε, συγχαρητήρια! Ζεις σε μια υπερ-μοντέρνα οικογένεια, είσαι εκτός Ελλάδας, ή είσαι στον κόσμο σου...

Μαμά σε υποτίμηση: Οι φράσεις που «μειώνουν» τον ρόλο της μητέρας

Αν είσαι μαμά, ίσως έχεις φάει ήδη την πρώτη χυλόπιτα της υποτίμησης – όλο και κάποιος σου έχει πει «σιγά τη δουλειά, να μεγαλώνεις παιδιά!» ή κάτι παρόμοιο. Ίσως εισπράττεις μια ελαφριά περιφρόνηση επειδή τρως τις ώρες σου με ένα ή περισσότερα πιτσιρίκια. Αν δεν καταλαβαίνεις για τι πράγμα μιλάμε, συγχαρητήρια! Ζεις σε μια υπερ-μοντέρνα οικογένεια, είσαι εκτός Ελλάδας, ή είσαι στον κόσμο σου...

Όσο είσαι έγκυος όλα δείχνουν πολιτισμένα: σου ανοίγουν δρόμο, σου δίνουν τη θέση τους, σε ρωτάνε «πότε με το καλό;» και γενικά σε προσέχουν όλοι. Γεννάς, και παίρνεις άδεια από τη δουλειά σου (ή σταματάς εντελώς, ή απολύεσαι…). Μια μέρα ξαφνικά συνειδητοποιείς ότι περνάς πολλές ώρες στο σπίτι με ένα μωρό, ότι δεν πηγαίνεις κομμωτήριο ούτε γυμναστήριο, δεν διαβάζεις βιβλία, δεν κάνεις βαθυστόχαστες συζητήσεις και γενικά έχεις «κάτσει». Δεν είσαι αυτή που ήσουν, και αμφιβάλλεις αν θα ξαναγίνεις ποτέ. Μπορεί να έχεις «γυναίκα», να σε βοηθάει η μαμά και η πεθερά σου, μπορεί να βάζει ένα χεράκι κι ο άντρας σου… αλλά ουσιαστικά είσαι μόνη. Με το μωρό. Στο σπίτι.

Για τρία με πέντε χρόνια από την ώρα που θα γεννηθεί το μωρό σου, θα είσαι όντως μόνη μαζί του πολλές ώρες. Δεν θα κοιμάσαι καλά τις νύχτες με αποτέλεσμα να μην μπορείς να συγκεντρωθείς τις ημέρες, να έχεις την αίσθηση ότι σέρνεσαι και την εντύπωση ότι δεν είσαι αποτελεσματική. Το τελευταίο το νοιώθεις επειδή τα μωρά και τα μικρά παιδάκια δεν είναι «ανάθεση έργου» – δεν υπάρχουν όρια στο τι θα χρειαστεί να κάνεις, και να ξανακάνεις, και να ματα-ξανακάνεις μέσα στη μέρα, πολλές φορές και τη νύχτα.

Είσαι λοιπόν κουρασμένη, άυπνη, αχτένιστη, αγύμναστη και με αυτήν την ελαφριά θολούρα που φέρνουν τα μουσικά παιχνίδια σε συνδυασμό με την κούραση. Δεν μπορείς να πεις σε κανέναν ότι αισθάνεσαι ρετάλι – στο φινάλε, είσαι πανευτυχής με το παιδάκι σου. Αλλά θα ήθελες μια ψιλή αναγνώριση. Θα ήθελες να μην ακούς «και η τελευταία αμόρφωτη ξέρει να μεγαλώνει παιδιά», ή «σιγά, ένα πλυντήριο βάζεις», ή «για ένα φαγητό κάνεις έτσι; Παράγγειλέ του πίτσα του μπέμπη!» Θα ήθελες να σε εκτιμάνε ως μαμά, να καταλαβαίνουν πόσο κουραστικό είναι αυτό που κάνεις. Υπέροχο, γλυκό, αγαπησιάρικο – αλλά και εξαντλητικό. Λες χίλιες φορές τα ίδια πράγματα με τον ίδιο υπομονετικό τρόπο, μαζεύεις κρεμούλες, χυμούς, σάλια, εμετούς, τσίσα, κακά, φαγητά, μπισκότα και γάλατα από ρούχα και πατώματα και καναπέδες. Φωνάζεις «μη, όχι εκεί!» και «σταμάτα αμέσως!» και «όχι αυτό!» προσπαθώντας να ακούγεσαι σα στρατηγός του Χίτλερ. Ταΐζεις, ποτίζεις, πλένεις, ντύνεις και γδύνεις ένα μωρό/παιδάκι που δεν κάθεται ποτέ ακίνητο, πέντε με δέκα φορές τη μέρα. Σε πιάνουν τα κλάματα όταν σπάει την αγαπημένη σου φλιτζάνα που σκορπίζεται στο παρκέ σε χίλια μικρά κομματάκια. Τα μαζεύεις με σκούπα, με ηλεκτρική και με σφουγγαρόπανο προσεκτικά για να μην τα πατήσει το παιδί.

Μόλις τελειώσεις, κάνει εμετό. Δεν το πιστεύεις ότι έκλαιγες για μια φλιτζάνα…

Οι προ-γιαγιάδες και γιαγιάδες μας, που μεγαλώνανε τα παιδιά ολομόναχες κουμαντάροντας ταυτόχρονα το σπιτικό, δεν είχανε την δική μας εμπειρία της αποτελεσματικότητας στον επαγγελματικό χώρο. Ασχολιόντουσαν μόνο με τα παιδιά και με το σπίτι, έξω από το οποίο δεν είχανε δουλέψει ίσως ποτέ. Δεν υπήρχαν άλλες απαιτήσεις από την κοινωνία ή την οικογένεια, δεν σκοτωνόντουσαν να χάσουν τα κιλά της εγκυμοσύνης, να καλέσουν κόσμο, να τραπεζώσουν φίλους, να ξαναβγούνε στον επαγγελματικό ή έστω στον κοινωνικό στίβο. Μεγάλωναν τα παιδιά τους κι αυτό ήταν αρκετό. (Έστω και αν δεν ήταν καθόλου καλυμμένες αν πχ ο σύζυγος τις παρατούσε όταν πια τα παιδιά φεύγανε από το σπίτι: δεν ήταν όλα καθόλου ρόδινα τότε…)

Σήμερα η πίεση να μην είσαι «μόνο» μαμά είναι μεγάλη. Ακόμα και σε οικογένειες με οικονομική άνεση, η μαμά ψιλο-ντρέπεται να ομολογήσει ότι δεν δουλεύει, ότι η δουλειά της είναι η μαμαδοσύνη. Η οποία μαμαδοσύνη, παρόλο που είναι υπέροχη και σου γεμίζει τη ζωή… είναι επίσης πολύ σκληρή και πολύ μοναχική δουλειά. Απαιτεί υπομονή, επιμονή, σωματική και ψυχική αντοχή, αυτοέλεγχο, διαύγεια πνεύματος, φαντασία, εφευρετικότητα, ζεστασιά και δημιουργικότητα. Δεν συζητάμε ότι οι μαμάδες θα έπρεπε να παίρνουν επίδομα από το Κράτος, όπως στην Αγγλία (φυσικά και θα έπρεπε!) Λέμε απλώς ότι η μέση μαμά θα ήθελε να ακούει ένα «μπράβο» κι ένα «είσαι θεά αγάπη μου που τα φέρνεις βόλτα!»…το οποίο, της το λέμε εμείς προσωρινά μέχρι να γίνει μόδα και να αρχίσουν να της το λένε κι άλλοι…

Φράσεις που σε κουρδίζουν:

«Σιγά το πράγμα, περνάς 12-24 ώρες με ένα μωρό/δύο/τρία μωρά! Δεν είναι και σα να δουλεύεις στο ορυχείο πια…»
«Ασ' το να κλάψει/να κατουρηθεί/να συγκαεί/να μάθει!»
«Μην το παίρνεις αγκαλιά, μετά λες ότι κουράζεσαι!»
«Δε με πειράζει να έχει ψίχουλα/γυαλιά/καρφιά στο πάτωμα, εσένα γιατί σε πειράζει;»
«Όχι, δεν μπορώ να καθίσω δέκα λεπτά με το μωρό, έχω μίτινγκ /τένις/ δουλειά/ μπάλα/ μπίρες!»
«Μακάρι να περνούσα κι εγώ τη μέρα μου βγάζοντας βόλτα ένα μωρό στο πάρκο!»
«Όλος ο κόσμος μεγαλώνει μωρά, μόνο εσύ γκρινιάζεις!»
«Ε δεν τρέχει και τίποτα άμα δεν φάει/ρευτεί/ενεργηθεί/κοιμηθεί…»
«Εσύ φταις που σηκώνεσαι όταν κλαίει τη νύχτα, το κακομαθαίνεις!»
«Εσύ φταις που έχει τόσες απαιτήσεις!»
«Εκεί που παίζεις με το μωρό, βάζεις κι ένα πλυντήριο. Δεν τα πλένεις και στο χέρι»
«Εκεί που παίζεις με το μωρό, βάζεις και μια κατσαρόλα. Μόνο του γίνεται το φαΐ».
«Εκεί που παίζεις με το μωρό, σιδερώνεις και τα πουκάμισα/τακτοποιείς/ζευγαρώνεις κάλτσες/πας στο μανάβη/βάζεις ηλεκτρική/παίρνεις το λογιστή τηλέφωνο/πληρώνεις το ρεύμα/πας στο ταχυδρομείο/σουπερμάρκετ/λαϊκή. Σιγά το πράγμα.»
«Τα παιδιά μεγαλώνουν μόνα τους, σα τα ραδίκια»
«Τι κάνεις όλη μέρα; Βόλτες με το μωρό, παιχνίδι, σόπινγκ, άντε σου λέω να φτιάξεις κι ένα κεφτέ. Σιγά το πράγμα».