Όλη η παράδοση της Ελλάδας πάνω στα κιμονό, τα φορέατα και τα μαντήλια της Ελευθερίας Λυραντζάκη

Σχέδια παρμένα από παραδοσιακά κεντήματα, παραστάσεις από κεραμεικά της Λέσβου, της Κιουτάχεια, της χρωματικής παλέτας των ανακτόρων της Κνωσσού, λαχούρια και μοτίβα από Ροδίτικα πιάτα, πρωταγωνιστούν πάνω στα φορέματα, τα κιμονό και τα μεταξωτά μαντήλια της σχεδιάτριας Ελευθερίας Λυραντζάκη. Το ενδιαφέρον της, τράβηξαν τα χρὠματα, τα σχέδια, αλλά και οι τεχνικές, που χρησιμοποιούνται στις διάφορες μορφές λαϊκής τέχνης και στο brand που ξεκίνησε το 2022, προσπαθεί να πετύχει μια σύνδεση με έναν κόσμο από το παρελθόν, που έχει να μοιραστεί μια ιστορία, με την βοήθεια της ψηφιακής εκτύπωσης όπως λέει.

Ελευθερία Λυραντζάκη: Σχεδιάζει κιμονό, φορέματα και μαντήλια με ελληνικά παραδοσιακά μοτίβα

«Παρατηρώ τα σχήματα, τα χρώματα και τις διάφορες παραστάσεις που απεικονίζονται σε μορφές λαϊκής τέχνης, απομονώνω τα στοιχεία αυτά που με ενδιαφέρουν, σχεδιαζω τα δικά μου μοτίβα. Μεσα από αυτήν τη διαδικασία δημιουργώ μοναδικά σχέδια, που με τη βοήθεια της ψηφιακής εκτύπωσης τα αποτυπώνω στο ύφασμα. Από κεραμικά, υφαντά και κεντήματα μιας άλλης εποχής, ξεπηδούν μοτίβα που βρίσκουν νέα ύπαρξη στα ρούχα που δημιουργώ. Για παράδειγμα τα ροδίτικα πιάτα με έχουν επηρεάσει έντονα. Με ανατολίτικες επιρροές, τα πιάτα αυτά έχουν ως θέμα ζωγραφικής το, φυτικό κόσμο, λουλούδια, φύλλα δέντρων και βασικά χρώματα το κόκκινο, το μπλε και το πράσινο. Με βάση αυτά ζωγράφισα τα μοτίβα για το φόρεμα Lindos και Evgenia.

Ένα άλλο μου φόρεμα, το Kynthia dress, είναι επηρεασμένο από τις παραστάσεις καραβιών και ιδιαίτερα από την απεικόνιση τους μέσα από  τα κεραμικἀ της Λέσβου. Η παράσταση του καραβιού είναι μια από τις συχνότερα συναντώμενες στην Ελληνική χειροτεχνία, όπως και το λαχούρι που συναντάμε στις εθνικές μας φορεσιές, σε κοσμήματα, σε ξύλινες πόρτε-πάντρεμα ελληνικού και ινδικου πολιτισμού. Το Koralia dress είναι επηρεασμένο από αυτά τα σχέδια. Ακόμη πηγή έμπνευσης για μένα αποτελούν τα σχέδια των κεντημάτων με θέμα το φυτικό, το ζωικό κόσμο αλλά και την ανθρώπινη παρουσία. Με βάση αυτή τη θεματολογία σχεδίασα τα μοτίβα για το Amarillis Dress. Παράλληλα έχω μια ιδιαίτερη σχέση με τα γραμματόσημα εξαιτίας του πατέρα μου οποίος διατηρούσε μια μεγάλη και σπάνια συλλογή από γραμματόσημα και όταν έφυγε από την ζωή μου την παρέδωσε. Παρατηρώντας αυτό το μικρό συνήθως παραλληλόγραμμο χαρτί, μπορείς  να δείς πολύ όμορφα σχέδια. Από την έκδοση "Ελλάδα 1981", με θέμα τις πεταλούδες, τα κοχύλια και τα ψάρια, έφτιαξα το μεταξωτό μαντήλι Butterfly ενώ από την έκδοση "Ελλάδα 1974", με τις παραδοσιακές φορεσιές από μέρη της Ελλάδας, το μεταξωτό μαντήλι Stoffa κι από την άλλη, το μεταξωτό μαντήλι Green Garden συνδέεται με διακοσμητικά σχέδια κεραμικών αγγείων από την Κιουτάχεια.»

Εbru: Aρχαία παραδοσιακή τεχνική σε κιμονό

Παράλληλα, η Ελευθερία σχεδιάζει κιμονό. Στα Ιαπωνικά η έννοια της λέξης κιμονό σημαίνει “κάτι για να φορέσεις”, αλλά σήμερα η χρήση της ταυτίζεται με την παραδοσιακή ενδυμασία της χώρας. Το κιμονό δεν είναι ένα τυχαίο ρούχο όμως, υπήρξε μορφή τέχνης στην καθημερινή ζωή, με ιδιαίτερες τεχνοτροπίες όσον αφορά την ύφανση, τη βαφή και το κέντημα. Μια ιδιαίτερη τεχνική χρησιμοποιεί η καλλιτέχνης του ebru Κατερίνα Μόμιτσα, σε συνεργασία με την Ελευθερία, στην οποία συνδυάζουν το κιμονό με μια αρχαία παραδοσιακή τεχνική ζωγραφικής στο νερό, όπου το σχέδιο γίνεται στην επιφάνεια του νερού και στη συνέχεια αποτυπώνεται στο ύφασμα. Aπό κοινού μοιράζονται τις ίδιες αξίες για το παλιό artesani και το πάθος να προκύπτουν κομμάτια που φέρουν μια ιστορία.

«Τα χειροποίητα ρούχα και αξεσουάρ είναι μια κατηγορία τέχνης από μόνα τους. Απαιτούν χρόνο και επιμονή αλλά και φαντασία. Πάνω σε αυτές τις ποιότητες βασίστηκε η συνεργασία μας για τη δημιουργία της Kaliroi Collection. Μιας σειράς με κιμονό, τοπ και αξεσουάρ, σε διάφορες αποχρώσεις, συνδέουν αρμονικά τις παραδοσιακές τέχνες με το σήμερα. Οι δύο τεχνικές που χρησιμοποιούμε είναι η ψηφιακή εκτύπωση, με μοτίβα επηρεασμένα από την λαϊκή τέχνη και η τεχνική του ebru με στόχο να παντρέψουμε αρμονικά τους δύο κόσμους μας! Όσον αφορά τη τεχνική του ebru, πιστεύω ότι δεν μπορεί να αφήσει κανέναν ασυγκίνητο. Αν κάποιος εστιάσει αρκετά κοντά, θα δει ότι τα μοτίβο του ebru θυμίζουν σχήματα από τη φύση, όπως σύννεφα και κύματα. Αυτός είναι και ο λόγος θεωρείται μορφή διαλογισμού με βαθιά φιλοσοφία από πίσω. Κάθε φορά το αποτέλεσμα είναι μοναδικό, ακόμα και αν κάποιος προσπαθήσει να κάνει το ιδιο σχεδιο δεν μπορει ποτε να βγει ακριβως το ιδιο. Το νερό απορροφά την ενέργεια και τα συναισθήματα του καλλιτέχνη κάθε δευτερόλεπτο και αντανακλώνται μέσα από τα χρώματα στο κάθε έργο.» θα πει.

Στα μελλοντικά πλάνα της σχεδιάστριας, όπως εξηγεί είναι η επανάχρηση υφασμάτων στο πλαίσιο της βιώσιμης μόδας, προκειμένου να δώσει στα παλιά εργόχειρα και τα λευκά είδη μια νέα πνοή.

«Υπάρχουν υφάσματα - έργα τέχνης, τα οποία μένουν κλειδωμένα στα συρτάρια των σπιτιών μας. Όμορφα κεντήματα, χειροποίητα έργα που έχουν ξεχωριστή αξία, λόγω της μοναδικότητας τους, τα οποία όμως δεν χρησιμοποιούνται πια. Στόχος μου είναι να συνθέσω αυτα τα υφάσματα, δημιουργώντας ρούχα. Μαξιλαροθηκες, σεντόνια, διακοσμητικά κεντηματα και τραπεζομαντηλα, μπορούν τα αποκτήσουν νέα χρήση, με σεβασμό στο χειροτέχνη που τα δημιούργησε.»