Υπάρχει μέλλον στην προσθετική στήθους;

Ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος καρκίνος του γυναικείου πληθυσμού στις ανεπτυγμένες χώρες του δυτικού κόσμου. Κάθε χρόνο, 2 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως –κυρίως γυναίκες- διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού και η θεραπεία συχνά περιλαμβάνει την αφαίρεση τουλάχιστον ενός εκ των δύο μαστών. Ωστόσο, οι περισσότερες γυναίκες επιλέγουν να μην «ανακατασκευάσουν» το στήθος τους, είτε από ανησυχία για την ασφάλεια των μεθόδων αποκατάστασης και από φόβο για το τι ακολουθεί, είτε από εσωτερική ανάγκη αποδοχής της νέας μορφής του σώματος τους.

Λύση στην πρώτη αιτία, προσπαθούν να δώσουν start-ups του εξωτερικού, εισάγοντας ένα καινοτόμο τρόπο ανακατασκευής του μαστού. Μία εξ αυτών, παρουσιάζει τρισδιάστατα εκτυπωμένα εμφυτεύματα που αναπτύσσουν ένα νέο ιστό μαστού, τα οποία σε σύντομο χρονικό διάστημα αποσυντίθεται εξ ολοκλήρου και με βιολογικό τρόπο. Συγκεκριμένα, “ύστερα από 18 μήνες το προϊόν απορροφάται από τον οργανισμό και δεν υπάρχει πλέον στο σώμα”, όπως μας ενημερώνει ο Julien Payen, γενικός διευθυντής της start- up, Lattice Medical.

Συμβατική αποκατάσταση του μαστού. Ό,τι γνωρίζαμε έως σήμερα.

Σήμερα, υπάρχουν δύο κύριες μέθοδοι αποκατάστασης του μαστού: εμφυτεύματα σιλικόνης και χειρουργική επέμβαση με κρημνό.

Η αποκατάσταση με ενθέματα σιλικόνης εξακολουθεί να είναι η κατεξοχήν χρησιμοποιούμενη τεχνική επανορθωτικής χειρουργικής και η πιο κοινή επιλογή. Ωστόσο «κάθε άλλο παρά τέλεια» λύση αποτελεί, όπως αναφέρει η Shelley Potter, ογκοπλαστική χειρουργός στο Πανεπιστήμιο και στο Κέντρο Φροντίδας Μαστού του Μπρίστολ.«Σα μία παγοκύστη δεμένη στο στήθος»– έτσι περιγράφουν ορισμένοι την εμπειρία του εμφυτεύματος στήθους και αυτό γιατί η σιλικόνη, ως ξένο αντικείμενο στο σώμα,  προσεγγίζει αργά τη θερμοκρασία του σώματος, με αποτέλεσμα η ενοχλητική αίσθηση «πάγου» να επιμένει για ώρες. Εκτός του ότι προκαλεί δυσφορία, ταυτόχρονα, συγκεκριμένα για τους επιζώντες από καρκίνο του μαστού, αποτελεί και ανεπιθύμητη υπενθύμιση της δύσκολής ασθένειας τους που θα προτιμούσαν να αφήσουν πίσω τους. Πρόκειται για μέθοδο με αρκετά υψηλό ρίσκο, αφού υπάρχει 10% πιθανότητα να χαθεί το εμφύτευμα και κίνδυνος επιμόλυνσης του. Ακόμη και αν το εμφύτευμα δεν αποβληθεί από τον οργανισμό, θα πρέπει να αντικατασταθεί στη σύντομη διάρκεια των 10 περίπου χρόνων. Ακόμη, δεν είναι και λίγα τα σκάνδαλα με επίκεντρο τη σιλικόνη. Τη δεκαετία του 2010,ένας σημαντικός κατασκευαστής εμφυτευμάτων, διαπιστώθηκε ότι έφτιαχνε εμφυτεύματα από φθηνή και κακής ποιότητας σιλικόνη, ενώ γνωστό είναι και το σκάνδαλο Allergan το 2018, στο οποίο δημοφιλή εμφυτεύματα συνδέθηκαν με αυξημένο κίνδυνο πρόκλησης σπανίου λεμφώματος. 

Ο δεύτερος τρόπος αποκατάστασης του μαστού είναι η χειρουργική επέμβαση με κρημνό. Οι κρημνοί είναι τμήματα του σώματος- δέρμα, λιπώδης ιστός ή μυς- που λαμβάνονται από μια περιοχή (τη δότρια), μεταφέρονται στην ελλειμματική- τραυματισμένη περιοχή (τη λήπτρια), εν προκειμένου στη περιοχή του αφαιρεμένου μαστού, οι οποίοι μεταμοσχεύονται με κατάλληλες τεχνικές, συνήθως μικροχειρουργικής. Οι χειρουργοί συστήνουν συχνά τη  μέθοδο των κρημνών επειδή, παρόλο που απαιτούνται πολλές αρχικές επεμβάσεις και μεγαλύτερη περίοδος ανάρρωσης, το αποτέλεσμα είναι καλό και μακροχρόνιο, σε αντίθεση με την ανάγκη αντικατάστασης των ενθεμάτων σιλικόνης. Ωστόσο και αυτή η μέθοδος παρουσιάζει σειρά αρνητικών επιπτώσεων. Στα αρνητικά της εν λόγω διαδικασίας, συγκαταλέγεται ο μεγάλος χειρουργικός χρόνος, η ύπαρξη δύο χειρουργικών τραυμάτων (ένα στο στήθος και ένα στη δότρια περιοχή), το διαφορετικής ποιότητας δέρμα της δότριας περιοχής σε σχέση με αυτή του μαστού και τα προβλήματα στη λήπτρια περιοχή, όπως νέκρωση του κρημνού λόγω κακής αιμάτωσής του. Ακόμη, ενώ τα εμφυτεύματα είναι εύκολο να εγκατασταθούν, η χειρουργική επέμβαση με κρημνό είναι ένα εξαιρετικά εξειδικευμένο και δύσκολο εγχείρημα.

Αντίο Σιλικόνη, Αντίο Επέμβαση με Κρημνό

Αυτό που θέλουμε να κάνουμε είναι να προσφέρουμε τα οφέλη των δύο διαφορετικών εναλλακτικών απομακρύνοντας τους κινδύνους, που η κάθε μέθοδος εγκυμονεί», λέει η Sophie Brac de la Perrière, γενική διευθύντρια της εταιρίας Healshape. Στόχος των ενδιαφερόμενων εταιριών, είναι η απλή χειρουργική επέμβαση ενός φυσικού εμφυτεύματος, με μακροχρόνιο αποτέλεσμα και χωρίς τον κίνδυνο πρόκλησης σοβαρών προβλημάτων για την ανθρώπινη υγεία. Κατά αυτόν τον τρόπο, αναμένεται ολοένα και περισσότερες γυναίκες να ενθαρρυνθούν να προχωρήσουν χωρίς δισταγμό στην «ανακατασκευή» του μαστού τους. Ο στόχος αυτός, δύναται να επιτευχθεί με τους ακόλουθους καινοτόμους τρόπους που ήδη βρίσκονται σε πειραματικό στάδιο.

Η Healshape χρησιμοποιεί μαλακό τρισδιάστατο εμφύτευμα από υδρογέλη, το οποίο σε διάστημα έξι έως εννέα μήνες, εναρμονίζεται πλήρως με τα λιποκύτταρα του ίδιου του ατόμου. Επίσης, η εταιρεία CollPlant αναπτύσσει κάτι παρόμοιο, χρησιμοποιώντας ένα ειδικό βιομελάνι κολλαγόνου, που εξάγεται από φύλλα καπνού, γενετικά κατασκευασμένα να παράγουν ανθρώπινο κολλαγόνο. Από την άλλη, η Lattice Medical έχει διαφορετική προσέγγιση. Όπως αναφέρθηκε και στην  αρχή του κειμένου, η εταιρία εισάγει στην αγορά ένα τρισδιάστατο εμφύτευμα, κατασκευασμένο από διασπώμενο υλικό. Το εμφύτευμα μοιάζει με άδειο, καμπυλωτό κλωβό με πόρους, μέσα στο οποίο, εισάγεται ένα μικρό δείγμα υγιούς ιστού από το σώμα του ασθενούς. Τελικά, ο ιστός αναπτύσσεται σε λίπος το οποίο γεμίζει τον κλωβό, ο οποίος με την πάροδο του χρόνου απορροφάται, αφήνοντας τελικά στη θέση του ένα αναγεννημένο, φυσικό και καλά κατασκευασμένο στήθος. Οι πρώτες δοκιμές σε άνθρωπο πραγματοποιήθηκαν στις 11 Ιουλίου στην Τζώρτζια των ΗΠΑ.

Στα θετικά της νέας αυτής τεχνολογίας είναι ότι ενώ, π.χ. η επέμβαση με κρημνό απαιτεί εξειδικευμένους πλαστικούς χειρουργούς, όπου πολλές κλινικές δε στελεχώνονται επαρκώς, η νέα μέθοδος μπορεί να πραγματοποιηθεί σε οποιοδήποτε νοσοκομείο. Ένα ερώτημα που γεννάται είναι το πόση αίσθηση θα έχει το αναγεννημένο στήθος. Και αυτό διότι έρευνες έχουν δείξει, πως τόσο η μαστεκτομή όσο και οι τωρινές μέθοδοι ανάπλασης της περιοχής του στήθους, έχουν ως αποτέλεσμα την απώλεια μερικής αίσθησης. Το αν αυτό θα ισχύει και για τα νέα εμφυτεύματα θα φανεί στη συνέχεια. Ωστόσο, επειδή δε θα υπάρχει κάτι που να επηρεάζει τα νεύρα, οι ειδικοί ελπίζουν ότι η αίσθηση θα είναι πολύ καλύτερη, κάνοντας τις γυναίκες πιο χαρούμενες και άνετες με το σώμα τους. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει και το κίνημα Going Flat, όπου γυναίκες επιλέγουν να μην προσχωρήσουν σε κάποια διαδικασία μετά από την μαστεκτομή, για τους δικούς της λόγους η καθεμία. Ο κυριότερος είναι ότι σε μια προσπάθεια να αγκαλιάσουν το σώμα τους όπως ακριβώς είναι, αρνούνται οποιαδήποτε μέθοδο αναδόμησης του στήθους τους. Μένει να δούμε αν οι νέοι καινοτόμοι μέθοδοι θα τους αλλάξουν τη γνώμη.

Πληροφορίες από την ιστοσελίδα, "The Guardian"