Άντρας με λάπτοπ στα πόδια του
© Sergey Zolkin / Unsplash
Opinion

Δεν συνωμοτεί το σύμπαν, αλλά οι αλγόριθμοι του ίντερνετ

Έκλεισες τα 30 ή τα 60; Το ίντερνετ αρχίζει το σφυροκόπημα με κάθε είδους διαφημίσεις και υπηρεσίες που αφορούν την ηλικία σου

Το σύμπαν συνωμοτεί ή το ίντερνετ όλο μαζί, παρέα με την τηλεόραση: σου θυμίζουν συνέχεια ότι δεν έχεις μόλις βγει από το αυγό.

Όταν είσαι έγκυος, το Σύμπαν συνωμοτεί και σου στέλνει συνέχεια διαφημίσεις για μωρουδιακά, συμπληρώματα διατροφής για εγκύους, καρότσια και μπιμπερό. Σου ρίχνει με τρόπο πλάγιο κάτι άρθρα για τις ασκήσεις γυμναστικής στην εγκυμοσύνη, για αναπαυτικά παπούτσια στον 9ο μήνα, για σωστό διαιτολόγιο λεχώνας, για τα οφέλη του θηλασμού και τη ζημιά της πιπίλας. Απορείς, πού έμαθε όλος ο κόσμος ότι εσύ ειδικά γεννάς αύριο-μεθαύριο, πώς γίνεται και η διεθνής θεματολογία επικεντρώνεται στην εγκυμοσύνη, τον τοκετό, τον θηλασμό, την επιλόχεια κατάθλιψη, τα σωστά υφάσματα για νεογέννητα, την επιλογή μαλακτικού και πάει λέγοντας. Είναι μυστήριο και παραμένει μυστήριο επειδή όσο μεγαλώνεις τα παιδιά σου πάλι πέφτουν στα χέρια σου άρθρα, βιβλία, ντοκιμαντέρ, εκπομπές, ταινίες, διαλέξεις και διαφημίσεις σχετικά με τη φάση «σου».

Η σύμπτωση δεν είναι και τόσο τρελή όσο φαίνεται: εκατομμύρια γυναίκες είναι έγκυοι και γεννάνε, εκατομμύρια γυναίκες μεγαλώνουν παιδιά σε όλες τις γωνιές του πλανήτη. Εκατομμύρια άρθρα γράφονται και ανεβαίνουν σε εκατομμύρια σάιτ, ή δημοσιεύονται σε εκατομμύρια περιοδικά, φυλλάδια, έντυπα και μπροσούρες. Όλα έχουνε τη θεματολογία που «σε αφορά», επειδή αφορά, μαζί με εσένα, ένα σωρό εκατομμύρια άλλες γυναίκες. Μερικές φορές και άντρες. Οι οποίοι υποθέτω πέφτουν πάνω σε άρθρα για ποδοσφαιρικές ομάδες που χάνουν, ακριβώς όταν χάνει η ομάδα τους. Δεν κάνω πολλή παρέα με άντρες αλλά σίγουρα θα λένε: «Καλά, είναι απίστευτο, πάνω που κέρδισα με σκληρή εργασία/τύχη/έγκλημα/άλλο, αυτά τα δέκα χιλιάρικα, πάνω που πήγα να τα εισπράξω, κοίτα ένα άρθρο για κάποιον που κέρδισε δέκα χιλιάρικα με σκληρή εργασία/τύχη/έγκλημα/άλλο!»

Το Σύμπαν δεν συνωμοτεί, έχει ένα σωρό δουλειές. Εμείς δίνουμε σημασία σε κάτι το οποίο μας αφορά: αν έχουμε παρανυχίδες, ξαφνιαζόμαστε που στο φέισμπουκ μας βγαίνουν συνέχεια άρθρα για παρανυχίδες – για φαντάσου, πού το ήξερε το άτιμο; Το ίδιο συμβαίνει όταν αγοράζουμε παπούτσια ονλάιν, ή όταν βλέπουμε μαγειρικά σόου, όταν είμαστε μέλη σε ποιητικές ομάδες, σε ομάδες γιόγκα, πιλάτες, τάεκ-βοντό, πάλης, κομμωτικής, αναρρίχησης, σούσι, οικοκυρικής, τσόντας, κυνηγιού και πάει λέγοντας: μας σταμπάρει «το λογισμικό» και μας πετάει τα ανάλογα άρθρα εκεί που διαβάζουμε ή χαζεύουμε. «Λογισμικό» υποθέτω ότι είναι το όλο μαγαζί, το σύστημα με το οποίο δουλεύει το ίντερνετ και οι ονλάιν πωλήσεις και ο κόσμος γενικότερα, μην κοιτάτε που μερικοί από εμάς είμαστε αλλού, έτσι λειτουργεί το Σύμπαν. Δεν συνωμοτεί, απλώς εκμεταλλεύεται τα πέντε πράγματα που ξέρει για εμάς μπας και μας πουλήσει κανένα παρτάλι, φάρμακο, μαντζούνι, ελατήριο που ξεβουλώνει νεροχύτες, λάδι που διώχνει τους κοριούς, χτένι που μαζεύει τρίχες από μαδημένο Λαμπραντόρ, παντόφλα με μίνι φωτάκι που φωτίζει το μπάνιο για να μη σκοτωνόμαστε, αεροβόλο μήπως και χρειαστεί να σκοτωθούμε, κουβερτόνι, κονσέρβα, κιουνεφέ, κουρτινόξυλο, καβουρδιστήρι, καλαμάρι, κηροπήγιο, κοτόπουλο, καναπεδάκι, καβούρι, καφετιέρα, καλούδι, κοπανιστήρι, κουραμπιέ, καναβούρι, καντηλέρι και χιλιάδες άλλα πράγματα που δεν αρχίζουν από Κάπα (απλώς πολλά αρχίζουν, ε;)

Λοιπόν μόλις διαβάσατε μια μεγάαααααλη εισαγωγή για το κυρίως θέμα: τα άρθρα, στοιχεία, αναλύσεις, διαφημίσεις και σχόλια σχετικά με την ηλικία, που ξεπετάγονται συνέχεια μπροστά μου στο λάπτοπ ή στο τηλέφωνο. «Τι να τρώτε για να μην έχετε αρθριτικά» (τίποτα, μόνο λάχανο, που δεν το θέλει ο θεός). «Ποια είναι τα ιδανικά συμπληρώματα για γερά γόνατα» (δεν υπάρχουν, δες επόμενο άρθρο). «Αρθροπλαστική γονάτου και πότε μπορούμε να την αποφύγουμε» (όποτε δεν έχουμε λεφτά ή/και τρελό πόνο). «Η κρυφή νόσος-δολοφόνος» (κάποια, δεν τα διαβάζω αυτά γιατί μετά νομίζω ότι έχω ΟΛΕΣ τις κρυφές νόσους και μερικές φανερές). «Τι σημαίνει ο ξαφνικός πόνος στο στήθος;» (δεν θέλω να ξέρω!). «Ξηρός Λαιμός: η σημασία του» (μεγαλύτερη από αυτήν του συντρόφου του, Υγρού Λαιμού). «Απαραίτητα ιχνοστοιχεία που μας λείπουν όσο μεγαλώνουνε» (τα πάντα όλα, και η θεία τους μαζί).

Έτσι και ξεγελαστείς και ανοίξεις ένα από αυτά τα άρθρα, κάποιος στο Υπερπέραν τρίβει τα χέρια του μουρμουρώντας «Τσίμπησε το πουρό!», οπότε περνάει στο βαρύ πυροβολικό – έχοντας εξαντλήσει το πόση σύνταξη θα πάρεις και πότε, με τι κρατήσεις, πώς να την επισπεύσεις/επαυξήσεις και όλα τα σχετικά. Τα άρθρα, στοιχεία, οι τίτλοι, οι αναλύσεις που πετάγονται μπροστά σου πια είναι:

  • «Μετά το χειρουργείο: τι πρέπει να προσέξετε» (του αγοριού απέναντι;)
  • «Μια απλή επέμβαση δεν είναι ποτέ απλή» (…πιο δυσοίωνο, πεθαίνεις)
  • «Ράγισμα ή θραύση ισχίου;» (ιδού η απορία)
  • «Πότε είναι απαραίτητη η αξονική εγκεφάλου» (δεν θέλεις να ξέρεις)
  • «Σηψαιμία, όλα όσα θέλετε να μάθετε» (… για αυτό το υπέροχο θέμα!)
  • «Πώς θα διαλέξετε το σωστό χειρουργό» (με λόττο όπως όλος ο κόσμος)
  • «Δωρεά ακίνητης περιουσίας πριν ή μετά θάνατον; Τι είναι το καλύτερο;» (σκασίλα μας πώς θα τσουμαδηθούνε οι απόγονοι μετά τον θάνατό μας!) 
  • «Τι χρειάζεται να ξέρετε για όταν θα έχετε φύγει από τη ζωή» (απολύτως τίποτα).
  • «Πώς να συντάξετε μια σωστή διαθήκη» (ουστ! Παρόλο που αναρωτιέται κανείς πώς να είναι άραγε η λάθος διαθήκη…)

Μάλλον μεταφέρεται παντού η πληροφορία ότι έκλεισες τα 60, 70, 80, 90, τα όσα έκλεισες, και αρχίζει το σφυροκόπημα. Δεν είσαι καλό κοινό πια για σνίκερ, τσιγάρα και καπνικά, πρωτότυπα σνακ, σοκολάτες, αθλητικά ρούχα, γυαλιά ηλίου, αναψυκτικά, αλλαντικά, τυριά, αλκοολούχα ποτά, έπιπλα, φωτιστικά, είδη κουζίνας, καλλυντικά, ρούχα, αξεσουάρ – οι ανάγκες σου περιορίζονται όσο μεγαλώνεις, δεν βγαίνεις τόσο συχνά έξω, τρως λιγότερο και είναι πολλά πράγματα που δεν αγοράζεις πια. Η ηλικία σου έχει καταχωρηθεί, ακόμα κι όταν δεν γιορτάζεις τα γενέθλιά σου στο φέισμπουκ/ινσταγκραμ. Το υλικό που απευθύνεται σε εσένα, διαφημιστικό ή «περιεχόμενο», είναι για την ηλικία σου, ξεκόλλα. Αν θέλεις να μαθαίνεις για νέους τράπερ, ψάξε για παιδιά, ανίψια και εγγόνια να σε εξυπηρετήσουν.

Στο σπίτι της μαμάς μας χθες είδα στην τηλεόραση ανάμεσα στις 5.00 και στις 6.45: διαφημίσεις για πάνες ακράτειας, για συμπληρώματα διατροφής Τρίτης Ηλικίας, για βιταμίνες γενικής χρήσης που όμως βοηθάνε να μην την αρπάξεις, ξεβουλωτικά μύτης για συνάχι, παυσίπονα, έμπλαστρα, παυσίπονα σε υγρό και σε σπρέι για πόδια-χέρια, κρέμες για εκζέματα, άλλες κρέμες για συγκάματα, σιρόπια για τον βήχα, για τον λαιμό, για τη δυσκοιλιότητα, για τις εποχιακές αλλεργίες, χάπια για την ακράτεια, για την πίεση, για τη δυσπεψία, τον στομαχόπονο, κοιλόπονο, κεφαλόπονο, λαιμόπονο, για οτιδήποτε μπορεί να πάθει ένας πάρα πολύ γκαντέμης άνθρωπος τον χειμώνα (τα αντι-ηλιακά, καπέλα, ομπρελίνα όπως και οι εικονογραφημένες διαγνώσεις για καρκίνο δέρματος ξεκινάνε μετά το Πάσχα). Η μαμά μας διαμαρτυρήθηκε κάποια στιγμή, «Μα μόνο οι γέροι βλέπουνε τηλεόραση;»

Και αναρωτιέμαι. Μόνο οι γέροι βλέπουνε τηλεόραση, και μόνο οι σχεδόν-γέροι διαβάζουμε ειδήσεις, άρθρα και αναλύσεις σε εκατό σάιτ;

Έτσι φαίνεται, επειδή όταν είσαι τζόβενο έχεις καλύτερα, ή μάλλον πολλά πράγματα να κάνεις. Ακόμα κι αν συνωμοτεί πράγματι το Σύμπαν να σου ρίχνει συνέχεια διαφημίσεις για αθλητικά παπούτσια, είσαι πολύ μπίζι φλερτάροντας και δεν το προσέχεις...

Top Reads

Δείτε ακόμα

Στην Athens Voice