Το Vinted ξεπέρασε τη Ζara: Από τα Fast Fashion στα Second Hand

Όταν πετάχτηκε το βίντεο στο TikTok και άκουσα την πρώτη φράση έκανα αυτόματα σκρολ. Για ένα δευτερόλεπτο το επεξεργάστηκα και γύρισα πίσω με δυσπιστία. «Το Vinted είναι η κορυφαία εταιρεία λιανικής πώλησης ρούχων στη Γαλλία ξεπερνώντας ZARA και H&M». Δεν μπορούσα να φανταστώ ποτέ πως ένα retail διαδικτυακό «κατάστημα» θα κατάφερνε ποτέ να τα βάλει με κολοσσούς και να νικήσει και από πάνω. Κι όμως τα reusable ρούχα είναι τρεντ -μάλλον- τώρα και οι καταναλωτές στη Γαλλία δεν άφησαν περιθώρια αμφισβήτησης.

Πιο συγκεκριμένα, η αγορά μεταχειρισμένων ειδών μόδας Vinted πουλάει τα περισσότερα ρούχα στη Γαλλία όσον αφορά τον όγκο πωλήσεων. Ξεπερνά την Amazon και τον γαλλικό Omni Channel πωλητή ρούχων Kiabi. Αυτό δείχνει ότι το recommerce κερδίζει τεράστιο μερίδιο αγοράς στη χώρα. Το επαναεμπόριο, δηλαδή η διαδικτυακή πώληση μεταχειρισμένων αγαθών, κερδίζει γενικά σε δημοτικότητα κι όχι μόνο στη Γαλλία. Σύμφωνα με το οικονομικό site ecommercenews.eu, πέρυσι η ευρωπαϊκή αγορά επαναεμπορίου είχε αξία 94 δισεκατομμύρια ευρώ. Αναμένεται να αυξηθεί κατά 14% έως το 2027.

Το Γαλλικό Ινστιτούτο Μόδας (IFM) διεξήγαγε πρόσφατα μια έρευνα καταναλωτών η οποία περιελάμβανε λιανοπωλητές που πωλούν τόσο στο διαδίκτυο όσο και οffline. Κατά το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, το Vinted ήταν ο μεγαλύτερος πωλητής ρούχων στη Γαλλία όσον αφορά στον όγκο πωλήσεων. Ο γίγαντας του ηλεκτρονικού εμπορίου Amazon και το γαλλικό Kiabi κατέλαβαν τη δεύτερη και τρίτη θέση.

Σύμφωνα με την έκθεση, οι πωλήσεις μεταχειρισμένων ειδών αντιπροσωπεύουν το 10,9% όλων των όγκων πωλήσεων. Το μερίδιο αγοράς τους είναι ακόμη υψηλότερο στους νέους καταναλωτές (ηλικίας μεταξύ 18 και 34 ετών), με 16,3%.

Παραδόξως, οι κινεζικοί γίγαντες του online shopping Shein και Temu κατατάχθηκαν ακόμη πιο πίσω, στην 5η και 24η θέση αντίστοιχα. Σύμφωνα με το IFM, οι Amazon, Shein και Temu αντιπροσώπευαν σχεδόν το ένα τρίτο των online πωλήσεων ρούχων το πρώτο τρίμηνο. Ωστόσο, σε σύγκριση με τον συνολικό όγκο πωλήσεων ρούχων, τόσο online όσο και offline, η τριάδα έχει μόνο ένα μερίδιο 7%. Οι online πωλήσεις αντιπροσώπευαν το 29,4% όλων των πωλήσεων ρούχων στη Γαλλία.

Φαίνεται ότι οι Γάλλοι καταναλωτές σκέφτονται κυρίως την τιμή όταν ψωνίζουν ρούχα. Η πλειονότητα των 15 κορυφαίων εμπορικών σημάτων πωλούν ρούχα σε τιμές ευκαιρίας. Και το 36,4% των πωλήσεων ρούχων πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια εκπτώσεων και προωθητικών ενεργειών. Αυτό ισχύει και για την αγορά επαναπώλησης, όπου οι τιμές είναι χαμηλότερες από αυτές των νεότερων ειδών. Σύμφωνα με το IMF, τα προϊόντα που αγοράζονται περισσότερο από άποψη ποσότητας είναι τα μπλουζάκια, τα τζιν και τα πουκάμισα για άνδρες. Πωλούνται σε μέσες τιμές 14, 48 και 32 ευρώ αντίστοιχα. Οι γυναίκες αγοράζουν κυρίως τζιν, μπλουζάκια και φορέματα, τα οποία πωλούνται σε μέσες τιμές 33, 14 και 38 ευρώ.

Τι σημαίνει όμως αυτό για το μέλλον του shopping και θα μπορέσει ο «ηθικός καταναλωτισμός» να κάνει take over στη Fast Fashion κυριαρχία;

Για αρχή είναι εντυπωσιακό να παρατηρούμε τις νέες συνήθειες στον καταναλωτισμό και στο πως αντιμετωπίζει η νέα γενιά τη μόδα. Δεν θα βάλω εμάς τους millennial μέσα γιατί, ενώ πλέον έχουμε βάλει στη ζωή μας το Vinted, άλλα παρόμοια sites αλλά και thrifts, είμαστε η γενιά που όχι μόνο έχουμε αγκαλιάσει τα Zara, H&M, Berskha, Pull & Bear, Shein κλπ. αλλά οριακά είναι η ψυχοθεραπευτική μας διαδικασία.

Αυτό δεν ισχύει για την Gen-Z η οποία δεν ενδιαφέρεται τόσο για το «καινούργιο» ρούχο αλλά για το «ιδιαίτερο», κάτι που δύσκολα θα έχει και κάποιος άλλος. Ο σκοπός του Fast Fashion ήταν ανέκαθεν η ευκολία. Χρειάζομαι ένα outfit για τη βραδινή μου έξοδο; Θα το βρω 100% σε ένα Fast Fashion κατάστημα και χωρίς να δώσω μισό νεφρί. Τώρα η GenZ ποντάρει στη μοναδικότητα ενός ρούχου αλλά και στο ηθικό κομμάτι του.

Μήπως σπάνε σιγά σιγά τα καταναλωτικά μας μοτίβα και γυρνάει ο διακόπτης προς ένα πιο περιβαλλοντικά βιώσιμο μοντέλο που είναι η επαναχρησιμοποίηση των ρούχων; «Δεν το φοράς; Πούλησέ το» λέει το Vinted και έπεισε. Έστω κι αν για την ώρα μόνο η Γαλλία επέλεξε αυτόν τον δρόμο φανταστείτε πόσα λιγότερα ρούχα θα καταλήξουν στις χωματερές, πόσα λιγότερα καινούργια ρούχα θα κατασκευαστούν και πόσο το οικολογικό αποτύπωμα θα μειωθεί.

Αυτή τη στιγμή μπορεί να μην βλέπουμε σημαντική διαφορά στα νούμερα όμως θα την βλέπαμε εάν αλλάζαμε στο ελάχιστο τις καταναλωτικές μας συνήθειες. Και ποιος μας λέει ότι είναι πιο οικολόγοι; Οι Gen Z δυστυχώς είναι η γενιά που δεν μπορεί να προσποιηθεί ότι δεν τρέχει τίποτα. Ξέρουν πολύ καλά τι συμβαίνει με το περιβάλλον και δεν σκοπεύουν να το αφήσουν στην τύχη του. Είναι πρόθυμοι να αλλάξουν lifestyle και καταναλωτικές συνήθειες προκειμένου να υπάρχει... μέλλον.

Μια έρευνα του Πανεπιστημίου του Bath το 2019 έδειξε κάτι τρομακτικό αλλά αληθινό: 41% των νέων 16-25 δηλώνουν ότι διστάζουν να κάνουν παιδιά λόγω της κλιματικής κρίσης. Και 71% λένε ότι το μέλλον τούς προκαλεί φόβο. Και πώς να μην τους προκαλεί, δηλαδή; Όταν μιλάμε για ψώνια και ειδικά για μόδα οι Gen Z δεν αγοράζουν ό,τι να 'ναι. Σύμφωνα με στοιχεία από τη Mintel, 7 στους 10 εφήβους 16-19 ετών δηλώνουν ότι η βιωσιμότητα παίζει ρόλο στις αγορές τους (εγώ στα 16-19 δεν ήξερα καν το concept βιώσιμη μόδα – jokes on me).

Και δεν είναι μόνο ότι κάνουν αλλαγές, τα λένε κιόλας. Δυνατά. Στη σκηνή. Στα panels. Στα stories. Χαρακτηριστικό παράδειγμα; Η 18χρονη Έιμερ Ράφερτι, που μίλησε στο Sustain Exchange Summit στο Μπέλφαστ και δεν μάσησε τα λόγια της. Ως Πρέσβειρα Νέων για το Κλίμα της Βόρειας Ιρλανδίας στο COP-26 στη Γλασκόβη, εξέφρασε –και πολύ σωστά– την απογοήτευση, την οικο-ανησυχία και τον θυμό που νιώθουν πολλοί νέοι για το μέλλον του πλανήτη. Όμως δεν τα παράτησε: τόνισε πως υπάρχει ακόμα ελπίδα, αν καταναλωτές και brands συνεργαστούν με στόχο την πραγματική αλλαγή.

Είναι η γενιά που δεν έχει άλλο χρόνο για χάσιμο. Vinted και Thrifts, το μέλλον διαγράφεται λαμπρό Zara, H&M και λοιποί Fast Fashion κολοσσοί συνεχίζουν να κυριαρχούν στις βιτρίνες και στα feeds μας. Μόνο το 2018, η Inditex (η μαμά του Zara) έβγαλε κέρδη κοντά στα 4 δισεκατομμύρια δολάρια. Ναι, θα μου πεις, δεν μας κάνει εντύπωση. Κι έρχομαι να μιλήσω με αριθμούς: Σύμφωνα με έρευνα της thredUP και της GlobalData, η αγορά των Second Hand ρούχων στις ΗΠΑ άξιζε 24 δισεκατομμύρια το 2018 ενώ των Fast Fashion 35 δισεκατομμύρια δολάρια.

Όμως μέχρι το 2028, το παιχνίδι θα γυρίσει. Οι προβλέψεις δείχνουν 64 δισεκατομμύρια δολάρια για τα Second Hand και μόλις 44 δισεκατομμύρια δολάρια για τα Zara και τα H&M. Δεν είναι τυχαίο: η H&M είδε τα κέρδη της να πέφτουν κατά 10% σε ένα μόνο τρίμηνο, ενώ ακόμη και η Inditex δεν εντυπωσίασε τους αναλυτές με την τελευταία της ανάπτυξη – ήταν σχεδόν η μισή απ’ ό,τι πριν μερικά χρόνια.

Και όχι, το Thrifting δεν σημαίνει πια να σκαλίζεις ράφια σε ξεχασμένα καταστήματα και να βρίσκεις ρούχα που δεν θα φόραγε ούτε η γιαγιά σου. Πλατφόρμες όπως το ThredUP στην Αμερική ή το Thrift+ στη Βρετανία κάνουν το αγοραπωλητήριο ρούχων τόσο εύκολο όσο το να παραγγείλεις φαγητό. «Η μεταπώληση ρούχων έχει απογειωθεί», λέει ο Νιλ Σόντερς της GlobalData. «Ο κόσμος θέλει ποικιλία, οικονομία, και λιγότερη περιβαλλοντική τύψη – και αυτό ακριβώς του δίνει η αγορά Second Hand».

Το sustainability παύει να είναι τάση και γίνεται τρόπος ζωής. Μέχρι το 2028, ένα στα δέκα (ή και παραπάνω) ρούχα στις γυναικείες ντουλάπες θα είναι μεταχειρισμένο – διπλάσιο ποσοστό σε σχέση με το 2018. Σκέψου το. Ταυτόχρονα, τα ρούχα mid-range αλυσίδων τύπου Gap και J. Crew θα πέσουν από 20% σε μόλις 14%. Ακόμα και η Μαρί Κόντο έβαλε το χεράκι της: μόλις κυκλοφόρησε το σόου της στο Netflix, το ThredUP είδε 80% αύξηση στις πωλήσεις των «Clean Out Kits».

Και αν νομίζεις πως το Second Hand είναι μόνο για απλά basics, ξανασκέψου το: η πλατφόρμα The RealReal μεταπουλάει πολυτελή κομμάτια (Μπέρμπερι, ΜακΚουίν, Βερσάτσε κ.ά.) και έχει ήδη μαζέψει 288 εκατομμύρια δολάρια σε χρηματοδότηση. Έχει και φυσικά καταστήματα στις ΗΠΑ, για τους old-school φασιονίστας.

Και για να πούμε και την αλήθεια δεν έχει σημασία σε ποια γενιά ανήκεις. Οι GenZers έδειξαν τον δρόμο και οι millennials τους ακολουθήσαμε αποτινάσσοντας από πάνω μας την πεποίθηση με την οποία μεγαλώσαμε πως το Second Hand είναι ντροπή (έλα τώρα, αυτό μας είχαν μάθει). Υπάρχουν τρομερά διαμαντάκια σε Vinted, Second Hand Stores, Thrifts κλπ. τα οποία έχουν χαρακτήρα και προωθούν την ηθική κατανάλωση. Επαναπροσδιορίζουν τη μόδα δημιουργώντας ένα ωραίο και δημιουργικό κράμα παρόντος και παρελθόντος. Η φράση «τα ρούχα μιλάνε για εμάς» ήταν ένα σύνθημα των 90s όμως έπρεπε να περάσουν σχεδόν 30 χρόνια για να αποκτήσει σάρκα και οστά.